Πρὸς Ἱερομόναχο Νικήτα Παντοκρατορινό – Ἡ ἄλλη ὄψη

Toῦ Βασίλειου Εὐσταθίου,Δρ. Φυσικοῦ, πτ. Θεολογίας (Τμ.Κοιν.Θ.ΕΚΠΑ)

Μελετήσαμε τὸ κείμενο τοῦ πανοσιολογιώτατου Ἱερομόναχου Νικήτα τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Παντοκράτορος, τὸ ὁποῖο μᾶς βρήκε διαφωνοῦντες σὲ πολλὰ κρίσιμα σημεῖα, ὡστόσο ὅμως εἶναι ἰδιαίτερα ἐνδιαφέρον, καθὼς παραθέτει πολύτιμα στοιχεία ἐξ ἰδίας πείρας, ὅπως καὶ δείχνει νὰ ἔχει μιὰ εἰλικρινὴ πρόθεση γιὰ μιὰ καταλλαγὴ στὴν ὅλη αὐτὴ θλιβερὴ κατάσταση τῆς Οὐκρανίας, ποὺ πλέον ἀποτελεῖ σοβαρότατο ζήτημα πανορθοδόξου βεληνεκούς.

Γράφει λοιπὸν ὁ σεβαστὸς π. Νικήτας γιὰ τὸν ἄσχημο ρόλο τῆς παραπληροφόρησης στὸ ὅλο θέμα: «Οι ερωτήσεις που διατυπώνουν όλοι, είναι οι ίδιες και προέρχονται κυρίως από τις ψευδείς ειδήσεις και τις παραπληροφορήσεις διαφόρων διαδικτυακών σελίδων ή δημοσιογραφικών κύκλων. Εύκολα διαπιστώνει κανείς την ζημιά που αυτοί προκαλούν. Και φέρουν μεγάλη ευθύνη, διότι αντί να βοηθήσουν, διευρύνουν την απόσταση και φανατίζουν τους αναγνώστες». Εἶναι λογικὸ καὶ ἐπόμενο, ὅταν ἡ ἱεραρχία δὲν διαφωτίζει σωστὰ τὸ ποίμνιο, καὶ αὐτὸ τὰ μαθαίνει ἀπὸ τρίτους, περισσότερο ἤ λιγότερο σχετικοὺς μὲ τὸ ἀντικείμενο καὶ πολὺ σπάνια ἀντικειμενικούς, ὅτι μέσα στὶς ἀλήθειες θὰ παρεισφρήσουν καὶ πολλὲς ἀνακριβεῖς, ἄστοχες καὶ ψευδεῖς πληροφορίες. Αὐτὸ θὰ εἶχε ἀποφευχθεῖ, ἤ τουλάχιστον περιοριστεῖ στὸ ἑλάχιστο, ἄν ὑπήρχε μιὰ ἔγκαιρη καὶ ἔγγυρη ἐπίσημη ἐνημέρωση.

Στὴν συνέχεια ὁ σεβαστὸς π. Νικήτας ἀναφέρεται στὸ θέμα τῶν συμπροσευχῶν γράφοντας: «Ποια είναι η έννοια της συμπροσευχής; Το ότι βρίσκομαι στον ίδιο χώρο; Δηλαδή αν ένας ορθόδοξος μπει σε έναν καθολικό ναό την ώρα της ακολουθίας και παραμείνει, σημαίνει ότι συμπροσεύχεται; Φυσικά και όχι. Αν αντιθέτως, μπει κάποιος καθολικός σε ορθόδοξο ναό και προσευχηθεί, όλοι οι παρόντες συμπροσεύχονται; Φυσικά και όχι. Με την λογική αυτή πολλοί θα έχουν συμπροσευχηθεί με ετερόδοξους χωρίς να το γνωρίζουν. Ποιος ξέρει τι είναι ο καθένας που μπαίνει στην εκκλησία και με ποια προαίρεση προσέρχεται;».

Οἱ ἱεροὶ κανόνες ὅμως, τοὺς ὁποίους δὲν ἀναφέρει ἐδῶ ὁ πάτερ, σαφῶς συνδέουν καὶ τὸν τόπο μὲ τὶς συμπροσευχές. Συγκεκριμένα σχετικοὶ μὲ τὶς συμπροσευχές μὲ ἀκοινώνητους καὶ αἱρετικοὺς ἱεροὶ κανόνες γράφουν: Ι’ τῶν Ἁγίων Ἀποστόλων «Εἴ τις ἀκοινωνήτῳ κἄν ἐν οἴκῳ συνεύξηται, οὗτος ἀφοριζέσθω», ΣΤ´ τῆς ἐν Λαοδικείᾳ «Περὶ τοῦ μὴ συγχωρεῖν τοῖς αἱρετικοῖς εἰσιέναι εἰς τὸν οἶκον τοῦ Θεοῦ, ἐπιμένοντας τῇ αἱρέσει», Θ´ τῆς ἐν Λαοδικείᾳ, «Περὶ τοῦ μὴ συγχωρεῖν εἰς τὰ κοιμητήρια, ἢ εἰς τὰ λεγόμενα μαρτύρια πάντων τῶν αἱρετικῶν ἀπιέναι τοὺς τῆς ἐκκλησίας, εὐχῆς ἢ θεραπείας ἕνεκα·…», B´ τῆς ἐν Ἀντιοχεία «…· μὴ ἐξεῖναι δὲ κοινωνεῖν τοῖς ἀκοινωνήτοις, μηδὲ κατ᾽ οἴκους συνελθόντας συνεύχεσθαι τοῖς μὴ τῇ ἐκκλησίᾳ συνευχομένοις, μηδὲ ἐν ἑτέρᾳ ἐκκλησίᾳ ὑποδέχεσθαι τοὺς ἐν ἑτέρᾳ ἐκκλησίᾳ μὴ συναγομένους. Εἰ δὲ φανείῃ τις τῶν ἐπισκόπων, ἢ πρεσβυτέρων, ἢ διακόνων, ἤ τις τοῦ κανόνος τοῖς ἀκοινωνήτοις κοινωνῶν, καὶ τοῦτον ἀκοινώνητον εἶναι, ὡς ἂν συγχέοντα τὸν κανόνα τῆς ἐκκλησίας», ὅπου ὅλοι εἶναι ἐπικυρωμένοι ἀπὸ τοὺς Α’ τῆς Δ’ Οἰκ. , Β’ τῆς ΣΤ’ Οἰκ. καὶ Α’τῆς Ζ’ Οἰκ.

Καὶ φυσικὰ δὲν μιλάμε γιὰ τὴν περίπτωση ποὺ ἕνας ἑτερόδοξος ἔρχεται στὴν ἐκκλησία μας καὶ παρακολουθεῖ τὶς ἀκολουθίες καὶ ἐν τέλει μπορεῖ νὰ ἀγαπήσει τὴν Ὀρθοδοξία καὶ νὰ γίνει Ὀρθόδοξος, ὁπότε μπορεῖ νὰ θεωρηθεῖ καὶ κατηχούμενος (καὶ ἄν εἶναι ἱερωμένος, ἐννοεῖται ὅτι εἰσέρχεται ὡς ἁπλὸς λαϊκός). Ἄλλο αὐτὸ καὶ ἄλλο νὰ ξεκινάν οἱ Ὀρθόδοξοι νὰ τρέχουν στὶς «ἐκκλησίες» τῶν αἱρετικῶν. Εἶναι πρόδηλο καὶ σαφὲς τὶ εἶναι ἀπαγορευμένο σύμφωνα μὲ τοὺς ἱεροὺς κανόνες τῶν θεοφώτιστων Ἁγίων Πατέρων, τῶν ὁποίων ἡ καταπάτηση ἔχει γίνει ρουτίνα στὸ ἐξωτερικό. Καὶ αὐτὸ βέβαια δὲν νομιμοποιεῖ αὐτὲς τὶς πρακτικές. Καὶ ἐπειδὴ παρακάτω γράφει γιὰ ἐπιστροφὴ τῶν ἑτεροδόξων μὲ τὸ διάλογο, κανεὶς δὲν ἀρνεῖται τὸν διάλογο, ὅμως ἄλλο διάλογος, καὶ ἄλλο συμπροσευχές. Καὶ ἐπειδὴ μπορεῖ νὰ κάνουμε διάλογο, δὲν σημαίνει αὐτὸ ὅτι θὰ ἐπιστρέψουν οἱ ἑτερόδοξοι. Ἀντίθετα, ἄν δὲν τηροῦνται οἱ ὀρθὲς προϋποθέσεις αὐτοῦ τοῦ διαλόγου, μποροῦμε καὶ ἐμεῖς νὰ ζημιωθοῦμε στὴν πίστη μας.

Παρακάτω ὁ σεβαστὸς π. Νικήτας ἀναφέρεται στὴν μετάνοια τοῦ Φιλαρέτου: «Αλλά πώς μπορούμε να πούμε ότι δεν μετανόησε ο Φιλάρετος; 6 φορές αιτήθηκε με Έκκλητο προσφυγή στο Οικουμενικό Πατριαρχείο την αποκατάστασή του. Δεν το αποφάσισε ξαφνικά ο Πατριάρχης και η περί Αυτόν σύνοδος. Εκτός αυτού, η πράξη που έδειξε την πραγματική μετάνοιά του, ήταν η απόφασή του να διαλύσει το «Πατριαρχείο Κιέβου» το οποίο υπηρετούσε για 27 ολόκληρα χρόνια. Αν δεν είχε μετανοήσει, δεν υπήρχε περίπτωση να υπέγραφε την διάλυσή του. Όταν όμως λένε ότι δεν μετανόησε, ουσιαστικά εννοούν ότι δεν μετανόησε που ήθελε την Αυτοκεφαλία της Ουκρανίας». Στὴν μετάνοια ποὺ ἔπρεπε νὰ δείξει ὁ Φιλάρετος τὸ θέμα δὲν ἦταν μόνο το ὡς πρὸς «τὶ», ἀλλὰ καὶ ὡς πρὸς «ποιόν». Ὅταν σφάλω σὲ κάποιον, δὲν πάω νὰ ζητήσω συγγνώμη σὲ ἄλλον, ἀλλὰ σὲ αὐτόν τὸν ἴδιο. Οἱ ἁμαρτίες τοῦ Φιλάρετου εἶχαν γίνει ἀπέναντι στὸν Πατριάρχη Μόσχας καὶ τὴν περὶ αὐτοῦ Ἱερὰ Σύνοδο καὶ σὲ αὐτὸν ὄφειλε νὰ δείξει τὴν μετάνοιά του. Τὸ ὅτι ἡ μετάνοιά του ἦταν ἀνύπαρκτη ἀποδεικνύεται καὶ ἀπὸ τὸ ὅτι μετὰ την Ἑνωτικὴ Σύνοδο διατήρησε τὸν τίτλο τοῦ ἐπίτιμου Πατριάρχη Κιέβου, ὄχι μόνο τιμητικά, ἀλλὰ εἶχε καὶ ἐξουσιαστικὲς βλέψεις καὶ ἀξιώσεις, ἡ μὴ ἰκανοποίηση τῶν ὁποίων τὸν ὁδήγησε τελικὰ στὴν ἀποχώρηση καὶ ἀνασύσταση τοῦ Πατριαρχείου Κιέβου.

Τὸ θέμα τοῦ κατὰ πόσο μετανόησε ὁ Φιλάρετος ἤ ὄχι εἶναι θεμελιώδες γιὰ τὸ ἄν μποροῦσε νὰ ἀποκατασταθεῖ ἤ ὄχι στὴν κανονικὴ Ἐκκλησία, καὶ πολὺ περισσότερο γιὰ τὸ ἄν μποροῦσε νὰ «οἰκονομηθεῖ» ἤ ἔπρεπε νὰ γίνει ἀναχειροτονία σὲ αὐτὸν καὶ σὲ ὅλη τὴν ἱεραρχία του. Παρακάτω ὁ πατέρας Νικήτας ἀναφέρει ἕξι παραδείγματα στὴν ἐκκλησιαστικὴ ἱστορία ἀποδοχῆς ἱερωμένων στὴν κανονικὴ Ἐκκλησία ποὺ χειροτονήθηκαν ἀπὸ αἱρετικοὺς ἤ ποὺ ἐπέστρεψαν ἀπὸ τὴν αἵρεση ἥ τὸ σχίσμα καὶ ἔγιναν δεκτοὶ χωρὶς ἀναχειροτονία. Καὶ θεωρεῖ ὅτι «Η περίπτωση της Ουκρανίας μάλιστα, είναι πολύ πιο εύκολη από τόσες δύσκολες περιπτώσεις που αντιμετώπισε η Εκκλησία στο παρελθόν με τους αιρετικούς». Ὡστόσο σὲ ὅλες αὐτὲς τὶς περιπτώσεις υπήρξε αὐτὸ ποὺ δὲν ὑπήρξε στὴν περίπτωση τῆς Οὐκρανίας: Δημόσια δήλωση μετανοίας, ὅπου οἱ ἐπιστρέφοντας ἀποκήρυσσαν τὶς πλάνες τους καὶ τὶς διασπαστικὲς ἐνέργειές τους. Πέραν αὐτοῦ, ὑπὸ τὴν προϋπόθεση τῆς μετανοίας, τὸ θέμα αὐτὸ γενικῶς, ὅσον ἀφορὰ ποὺ ἐφαρμόζεται ἡ οἰκονομία καὶ ποὺ ἀκρίβεια, εἶναι πολὺ βαθὺ καὶ λεπτό, καὶ δὲν θεωροῦμε σκόπιμο νὰ ἀσχοληθοῦμε περαιτέρω ἐδῶ. Ὁ Μακαριώτατος Ἀρχιεπίσκοπος Ἀλβανίας κ. Ἀναστἀσιος μὲ τὴν μετὰ αὐτοῦ Ἱερὰ Σύνοδο ἔχει ἤδη ἀσχοληθεῖ διεξοδικὰ μὲ τὴν συγκεκριμένη περίπτωση τῆς ἀποκατάστασης τοῦ Φιλαρέτου καὶ τῆς Ἱεραρχίας του καὶ ἔχει καλύψει τὸ θέμα μὲ ὀρθὴ καὶ βάσιμη ἐπιχειρηματολογία (βλ. «Ἀπόφαση τῆς Ἱερᾶς Συνόδου τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἀλβανίας» στὶς 4 Ἰανουαρίου 19 καὶ «2α ἀπόκριση ἀληθεύοντες ἐν ἀγάπη. Περὶ τοῦ οὐκρανικοῦ ζητήματος»).

Καὶ βέβαια τὸ ἄλλο σοβαρὸ πρόβλημα σχετικὰ μὲ τὴν ἀποκατάσταση τῶν σχισματικῶν στὴν Οὐκρανία ὡς γνωστὸ ἀφοροῦσε τοὺς «σαμοσφιάτους» (αὐτοχειροτόνητους). Σημειώνει ὁ σεβαστὸς π. Νικήτας: «Λένε για τον Μακάριο ότι είναι αυτοχειροτόνητος. Και ότι δεν υπάρχει τέτοιο προηγούμενο στην Ιστορία της Εκκλησίας (αναγνώριση αυτοχειροτονημένου). Ωστόσο, δημοσιεύθηκαν άρθρα που αποδεικνύουν ότι δεν είναι αυτοχειροτόνητος». Τὰ γνωρίζουμε αὐτὰ τὰ ἄρθρα, ἄν καὶ ὁ πατέρας Νικήτας δὲν τὰ ἀναφέρει, καὶ τὰ ἔχουμε διαβάσει. Ἐπίσης ὅμως ἔχουμε διαβάσει καὶ τὸ ἄρθρο τοῦ Πρωθιερέα Νικολάου Ντανίλεβιτς «Ἀπὸ τὸν Μάξιμο τὸν Κυνικὸ μέχρι τὸν Βικέντιο Τσεκάλιν», ὅπως καὶ τοῦ Πρωθιερέα Γιαροσλάβ Γιαρέμα «Περί της κανονικότητος της χειροτονίας του Μακαρίου Μαλέτιτς», ποὺ ἀποδεικνύουν ὅτι ὅντως αὐτοὶ ποὺ χειροτόνησαν τὸν Μακάριο Μαλέτιτς μὲ κανένα τρόπο δὲν ἀντλοὺν χειροτονίες ἀπὸ τὴν κανονικὴ Ἐκκλησία, δηλαδὴ δὲν ἔχουν ἀποστολικὴ διαδοχή, καὶ μὲ ἁπλὰ λόγια εἶναι αὐτοχειροτόνητοι ἤ ἀχειροτόνητοι. Πολὺ πιὸ πειστικὰ μᾶς φάνηκαν αὐτὰ τὰ ἄρθρα, παρὰ αὐτὰ στὰ ὁποία στηρίζεται ὁ πατέρας Νικήτας. Ἄν ὅντως αὐτὰ τὰ ἄρθρα εἶναι πλησιέστερα στὴν ἀλήθεια, τότε δὲν μποροῦμε κὰν νὰ μιλάμε γιὰ ἀναχειροτονία, ἀλλὰ γιὰ ἀνάγκη πρώτης χειροτονίας.

Γιὰ τὰ ὅσα γράφει ὁ σεβαστὸς π. Νικήτας γιὰ τὸ γράμμα τοῦ 1686, καθὼς δὲν ἀποτελοῦν γι΄ αὐτὸ ἐπὶ τῆς οὐσίας ἐπιχειρήματα, θὰ σχολιάσουμε μόνο τὸ σημεῖο ποὺ σημειώνει: «Επικαλούνται μόνο την εκκλησιαστική συνείδηση. Είναι φυσικό μέσα σε τόσους αιώνες να έχει διαμορφωθεί η όποια συνείδηση. Γενεές περάσανε χωρίς να ξέρουν κάτι άλλο. Γεννηθήκαν και πέθαναν σε αυτήν την κατάσταση. Όμως αυτό δεν αφαιρεί το δικαίωμα από το Οικουμενικό Πατριαρχείο να ανακαλέσει την ισχύ του γράμματος ώστε να επανέλθει η Ουκρανία στους κόλπους του». Ἡ πανορθόδοξη ἐκκλησιαστικὴ συνείδηση προηγεῖται καὶ εἶναι βέβαια ἀνώτερη ἀπὸ τὰ δικαιώματα τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου καὶ ὄχι τὸ ἀντίστροφο, διαφορετικὰ θὰ ὁδηγούμασταν στὸ παπικὸ πρωτείο καὶ τὸ ἀλάθητο. Επίσης, ὁ ίδιος ὁ Οἰκουμενικὸς Πατριάρχης ἀναγνώρισε ὅτι ἡ Οὐκρανία ὑπάγεται στὴν κανονικὴ δικαιοδοσία τοῦ Πατριαρχείου Μόσχας μὲ τὰ γράμματα τοῦ 1992 καὶ 1997. Καὶ ἔτσι δὲν θὰ ἔπρεπε νὰ προσπαθήσει νὰ ἐπέμβει μονομερῶς, ἀλλὰ νὰ τὸ ἐπιδιώξει μέσω σύγκλησης ἕνος πανορθόδοξου ὀργάνου, τοῦ ὁποίου πλέον τὴν ἀρμοδιότητα νὰ ἐνεργήσει στὴν συγκεκριμένη περίπτωση δὲν θὰ μποροῦσε νὰ ἀμφισβητήσει κανένας. Καὶ ἔτσι θὰ ἀποφευγόταν ὅλη αὐτὴ ἡ ἀταξία καὶ κρίση ποὺ προκλήθηκε.

Νὰ σχολιάσουμε σὲ αὐτὸ τὸ σημεῖο γιὰ τὸ ὅτι «η Εκκλησία της Ουκρανίας από το 1991 ζητούσε την Αυτοκεφαλία (ακόμα και η υπογραφή του Μητροπολίτη Ονουφρίου βρίσκεται μέσα στο αίτημα)», ὅτι σύντομα μετὰ τὴν ὑπογραφὴ του ὁ Μητροπολίτης Ὀνούφριος καὶ ἄλλοι συνεπίσκοποί του διαπίστωσαν ὅτι ἡ πλειοψηφία τοῦ λαοῦ ἀπὸ τὴν πλευρά της δὲν ἦταν πρόθυμη γιὰ τὴν πλήρη ἀνεξαρτοποίηση ἀπὸ τὴν ἀδελφική της Ἐκκλησία. Ἔτσι, ἀνακάλεσαν τὶς ὑπογραφές τους καὶ τότε δέχθηκαν τὶς ἄμεσες κυρώσεις τοῦ τότε Μητροπολίτου Φιλαρέτου, ποὺ τοὺς ἔπαυσε ἀπὸ τὶς ἐπισκοπές τους, μέχρι ποὺ καὶ ὁ ἴδιος ἀπομακρύνθηκε γιὰ τὴν ἀσυμμόρφωτη συμπεριφορά του ἀπὸ ἐπικεφαλῆς τῆς Οὐκρανικῆς Ἑκκλησίας, καὶ πέρασε στὸ σχίσμα, ἐνῶ ἀντικαταστάθηκε ἀπὸ τὸν Μητροπολίτη Βλαδίμηρο.

Γιὰ τὴν ἔκκλητο προσφυγὴ ὁ σεβαστὸς π. Νικήτας ἀναφέρει: «μόνο το Οικουμενικό Πατριαρχείο έχει αυτό το δικαίωμα, και ΜΟΝΟ αυτό. Άλλωστε και η ιστορία της Εκκλησίας είναι γεμάτη από περιπτώσεις εκκλήτου προσφυγής στο Οικουμενικό Πατριαρχείο από άλλες τοπικές Εκκλησίες. Δεν υπάρχει μέχρι σήμερα στην ιστορία της Ορθόδοξης Εκκλησίας κάποια εξαίρεση που να αποδεικνύει ότι κατατέθηκε κάποτε αίτημα σε άλλον Προκαθήμενο εκτός του Οικουμενικού Πατριάρχη. Όποιος αποδέχεται αυτό το προνόμιο του Οικουμενικού Πατριάρχη, αποδέχεται και την αποκατάσταση των πρώην σχισματικών στην Ουκρανία». Μὲ μιὰ ἁπλὴ ματιὰ στοὺς σχετικοὺς κανόνες θ΄ καὶ ιζ΄ τῆς Δ΄ Οἰκ., τοὺς ὁποίους ὁ πατέρας Νικήτας δὲν ἀναφέρει, μπορεῖ νὰ δεῖ κάποιος ὅτι οἱ ἱεροὶ κανόνες μιλοὺν γιὰ ἰσότιμη προσφυγὴ στὸν «ἔξαρχον τῆς διοικήσεως ἤ τὸν βασιλευούσης Κωνσταντινουπόλεως θρόνον». Γιὰ περισσότερα περὶ αὐτοῦ μπορεῖ ὁ ὁποιοσδήποτε νὰ ἀνατρέξει στὰ σχετικὰ μὲ τὸ Οὐκρανικὸ κείμενα τοῦ σεβασμιώτατου Μητροπολίτη Πειραιώς Σεραφεῖμ, εἶτε στὴν ἐμπεριστατωμένη μελέτη τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Γρηγορίου Ἁγίου Ὄρους «Τὰ ʺΔίκαιαʺ τῶν Ἐκκλησιῶν καὶ ἡ Ἑνότης τῆς Ἐκκλησίας. Μέρος Α΄».

Συνεχίζει ὁ σεβαστὸς π. Νικήτας: «Έτσι λοιπόν με αποφάσεις Οικουμενικών Συνόδων, στις συνάξεις των προκαθημένων όλων των τοπικών Εκκλησιών, ο συγκαλών και προεδρεύων είναι πάντοτε ο Οικουμενικός Πατριάρχης. Αυτά υπαγορεύει η παράδοση της Εκκλησίας. Και όποιος αμφισβητεί αυτά τα προνόμια δεν στηρίζεται στην παράδοση. Η αλήθεια αυτή είναι είτε μας αρέσει, είτε δεν μας αρέσει». Ποιὰ Οἰκουμενικὴ Σύνοδο συγκάλεσε ὁ Οἰκουμενικὸς Πατριάρχης; Καμιὰ ἀπόφαση Οἰκουμενικῆς Συνόδου δὲν ὁρίζει κάτι τέτοιο σὲ πανορθόδοξο ἐπίπεδο, ἀλλὰ οἱ ἱεροὶ κανόνες τὸ ὁρίζουν μόνο σὲ τοπικὸ ἐπίπεδο γιὰ τὸν Πρῶτο τῆς Τοπικῆς Ἐκκλησίας.

Γιὰ τὶς διώξεις καὶ τὶς καταλήψεις Ναών ὁ πατέρας Νικήτας ἐξισώνει τοὺς θύτες μὲ τὰ θύματα:«Οι δημοσιεύσεις των εν λόγω δημοσιογραφικών κύκλων, όσον αφορά τις διώξεις, είναι επιλεκτικές και μονομερείς. Όποιος ψάξει θα βρει πολλές περιπτώσεις όπου οι διωκόμενοι είναι της Αυτοκέφαλης Εκκλησίας. Έχουν δημοσιευθεί πολλά περιστατικά·». Δηλαδὴ ἐπὶ Ποροσένκο ποὺ οἱ διωγμοὶ εἶχαν φθάσει στὸ ἀποκορύφωμα, τὰ ἴδια με τοὺς ὀπαδούς του ἔκαναν καὶ οἱ διωκόμενοι ἀπὸ αὐτόν; Καὶ τὸ ὄνομα τῆς κανονικῆς Ἐκκλησίας ὑπὸ τοῦ Μητροπολίτη Ὀνούφριου ποὺ θέλουν νὰ ἀλλάξουν καὶ τοὺς τρέχουν στὰ δικαστήρια, τὸ ἴδιο θέλουν νὰ τὸ ἀλλάξουν καὶ στὴν Αὐτοκέφαλη; Ὁπωσδήποτε δὲν εἶναι καθόλου ἀντικειμενικὸ καὶ δίκαιο νὰ ὑποστηρίζουμε κάτι τέτοιο.

Παρακάτω ὁ σεβαστὸς π. Νικήτας γράφει: «Όπως γνωρίζουμε το Οικουμενικό Πατριαρχείο έδωσε όλες τις Αυτοκεφαλίες χωρίς να γίνονται πανορθόδοξες Σύνοδοι. Όμως το Οικουμενικό Πατριαρχείο γνωρίζοντας ότι θυσιάζει τα δικαιώματά του, ήθελε να αποφασίζουν οι Προκαθήμενοι, όλοι μαζί για την χορήγηση Αυτοκεφαλιών». Ἔχουμε κουραστεῖ πιὰ νὰ γράφουμε τὶ ἔχει πεῖ ἐπὶ τοῦ θέματος ὁ ἴδιος ὁ Οἰκουμενικὸς Πατριάρχης σὲ συνέντευξή του στὴν ἐφημερίδα «Νέα Ἑλλάδα» τὸν Ἰανουάριο 2001: «Ἡ αὐτοκεφαλία καὶ ἡ αὐτονομία χορηγοῦνται ἀπὸ τῆς συνόλης Ἐκκλησίας δι᾿ ἀποφάσεως Οἰκουμενικῆς Συνόδου. Ἐπειδή δε διὰ διαφόρους λόγους δὲν εἶναι δυνατὴ ἡ σύγκλησις Οἰκουμενικῆς Συνόδου, τὸ Οἰκουμενικὸν Πατριαρχεῖον, ὡς συντονιστὴς πασῶν τῶν Ὀρθοδόξων Ἐκκλησιῶν, χορηγεῖ τὸ αὐτοκέφαλον ἡ τὸ αὐτόνομον ὑπὸ προϋπόθεσιν τῆς ἐγκρίσεως ὑπ’ αὐτῶν». Χρειάζεται λοιπὸν ἀπαραιτήτως, καὶ ὄχι χαριστικῶς, πανορθόδοξη συναίνεση, καὶ κανένα προνόμιο καὶ δικαίωμα δὲν ἀναιρεῖ αὐτό, γιατὶ ἀνήκουμε στὴ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία καὶ ὄχι στὸ Βατικανό.

Καὶ ὅσο γιὰ τὸ «Συζητήθηκε κατ΄ επανάληψη σε συναντήσεις πριν από την Μεγάλη Σύνοδο της Κρήτης, και υπήρχε δυνατότητα να το συζητήσουν και να το αποφασίσουν όλοι μαζί σε αυτήν την Σύνοδο. Δυστυχώς, το Πατριαρχείο Μόσχας αρνήθηκε να μετάσχει», αὐτὸ εἶναι κραυγαλέως λάθος, γιατὶ τὸ θέμα εἶχε ἀποφασισθεῖ ἀπὸ τὴν Σύναξη τοῦ Ἱανουαρίου τοῦ 2016 νὰ μὴν πάει στὴν Σύνοδο λόγω διαφωνιῶν, καὶ ἐπομένως δὲν θὰ συζητούταν ἐκεῖ, ἀκόμα καὶ ἄν ἔπαιρναν μέρος οἱ Ρώσοι Ἱεράρχες σὲ αὐτή.

Ὁ πατέρας Νικήτας γιὰ τὴν Ἑνωτικὴ Σὐνοδο γράφει: «Συγκλήθηκε Ενωτική Σύνοδος στην οποία προσκλήθηκαν όλοι. Προτάθηκε μάλιστα και στον Μητροπολίτη Ονούφριο να τεθεί επικεφαλής. Αλλά ούτε και αυτός θέλησε να μετάσχει. Θα μπορούσαν να είχαν πάει και να διατυπώσουν τις απόψεις τους. Όταν λοιπόν ο Οικουμενικός Πατριάρχης τους προσκάλεσε, αυτοί αρνήθηκαν. Και θέλουν τώρα να γίνει με τους όρους τους. Τώρα όμως είναι αργά». Γιὰ τὸν Μητροπολίτη Ὀνούφριο αὐτὴ ἡ πρόσκληση ἦταν πρόσκληση σὲ κοινωνία μὲ καθηρημένους καὶ ἀφορισμένους καὶ ἀναθεματισμένους. Καὶ περίμεναν νὰ πάει καὶ νὰ εἶναι συνυποψήφιος μαζί τους, χωρὶς νὰ ἔχουν λύσει πρώτα τὸ θέμα τῆς ἀποκατάστασης τῶν σχισματικῶν.

Παρακάτω ἀναφέρονται οἱ λόγοι κατὰ τὸν π. Νικήτα ποὺ δὲν ἀναγνωρίζουν ὅλες οἱ ἄλλες Ἐκκλησίες τὸ Αὐτοκέφαλο: «Είναι πολλοί οι λόγοι για τους οποίους οι Εκκλησίες αυτές παραμένουν διστακτικές, τους οποίους αυτές οι ίδιες γνωρίζουν. Ένας απ΄ αυτούς όμως, είναι και τα ποικίλα αντίποινα που επιβάλλοντα σε περίπτωση αναγνώρισης της νέας Αυτοκεφάλου Εκκλησίας. Λόγου χάριν η ακοινωνησία, η άρση της οικονομικής υποστήριξης και φυσικά, η απειλή της παράνομης εισπήδησης στα εδάφη τους με την ίδρυση ενοριών, χωρίς ευλογία από τους τοπικούς Αρχιερείς». Ὅμως δὲν ἀναφέρθηκε ὁ λόγος ποὺ ἀνέφεραν κάποιες Ἐκκλησίες, ὅπως τῆς Σερβίας, τῆς Πολωνίας, τῆς Κύπρου, τῆς Ἀντιόχειας, τῶν Ἱεροσολύμων, δηλαδὴ τὴν ἀντικανονικὴ διαδικασία καὶ τὴν παραβίαση τῶν ἱερῶν κανόνων.

Καὶ γιὰ τὴν ἀναγνώριση ἀπὸ τὴν Ἐκκλησία τῆς Ἑλλάδος γράφει: «ο Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος ανέθεσε σε δύο επιτροπές την διερεύνηση του όλου θέματος από θεολογικής και εκκλησιαστικής πλευράς, οι οποίες κατέθεσαν τις εισηγήσεις τους στην Ιερά Σύνοδο, που τις μελέτησε επισταμένως» Οἱ εἰσηγήσεις, ἤ καλύτερα ἡ εἰσήγηση (μία), παραδόθηκε στοὺς Ἱεράρχες κατὰ τὴν διάρκεια τῆς συνεδρίασης γιὰ τὸ Οὐκρανικό, καὶ ἄρα ἦταν ἀδύνατον νὰ ἔχουν μελετηθεῖ ἐπισταμένως πρὶν τὴν συζήτηση καὶ τὴν ἀπόφαση (διὰ βοῆς) τῆς Ἰεραρχίας.

Ἀπὸ ὅσα γράφει παρακάτω ὁ πάτερ Νικήτας ὑπὸ τὸν τίτλο «Όσον αφορά το ότι στο Άγιον Όρος ρωτάνε τους Ουκρανούς προσκυνητές ʺτου Ονουφρίου είσαι ή του Επιφανίου;ʺ» θὰ ἀναφερθοῦμε μόνο στὸ «Όσον αφορά τις βλάσφημες τοιχογραφίες και τα κηρύγματα χωρίς Θεό, πρέπει εσείς οι ίδιοι να τους διδάξετε πώς να τα κάνουν. Αυτοί βρίσκονταν 27 χρόνια στο σχίσμα και πριν ήταν στον κομμουνισμό. Πού να ξέρουν από παράδοση; Χρειάζονται βοήθεια. Όπως μετά τον κομμουνισμό, όπου οι Ρώσοι δεν γνωρίζανε τίποτα, όλα είχαν διαλυθεί. Αλλά ρωτήσανε, ψάξανε, βρήκαν βοήθεια και προοδεύσανε. Και εμείς από εδώ, αλλά κυρίως εσείς, τα αδέλφια τους, να τους στηρίξετε. Μπορείτε να κάνετε πολλά για την ενότητα». Αὐτὴ ἡ προετοιμασία, τουλάχιστον ὡς ἕνα βαθμό, δὲν θὰ ἔπρεπε νὰ εἶχε γίνει πρὶν τὴν ἀποκατάσταση; Πρώτα δὲν κατηχοῦμε τοὺς μὴ Ὀρθόδοξους καὶ μετὰ τοὺς βαπτίζουμε; Ἔτσι δὲν θὰ ἔπρεπε νὰ ἔχει γίνει, γιὰ νὰ μὴν ἔχουμε φθάσει σὲ αὐτὸ τὸ σημείο καὶ νὰ εἴμαστε σὲ κοινωνία, ἀπὸ τὴν μιὰ μὲ μιὰ ἱεραρχία ἀμφισβητούμενης ἀποστολικῆς διαδοχῆς καὶ κανονικότητος, καὶ ἀπὸ τὴν ἄλλη μὲ ἕνα ποίμνιο ποὺ ἔχει «βλάσφημες τοιχογραφίες» και τὰ κηρύγματα του εἶναι «χωρίς Θεό»; Γιὰ τὰ ὑπόλοιπα ποὺ γράφει ὁ σεβαστὸς π. Νικήτας στὸ τέλος τοῦ κειμένου του ἐκφράζουμε τὴν σὲ μεγάλο βαθμὸ συμφωνία μας.