• Αρχική
  • Επικαιρότητα
    • Εκκλησία της Ελλάδος
    • Πατριαρχεία – Αυτοκέφαλες Εκκλησίες
    • Το Βήμα της Ενορίας
    • Η φωνή των Ποιμένων
    • Ελλάδα Κόσμος
  • Κηρύγματα
  • Απόψεις – Γνώμες
  • Πνευματικές Διδαχές
    • Ομιλίες
    • Άκου ένα βιβλίο
  • Αφιερώματα
    • Μουσικός Θησαυρός
    • Στρατιωτικοί Ιερείς
    • Προσκυνηματικός Τουρισμός
  • Αιρέσεις
Σάββατο, 19 Ιουλίου, 2025
Poimin.gr
  • Αρχική
  • Επικαιρότητα
    • Εκκλησία της Ελλάδος
    • Πατριαρχεία – Αυτοκέφαλες Εκκλησίες
    • Το Βήμα της Ενορίας
    • Η φωνή των Ποιμένων
    • Ελλάδα Κόσμος
  • Κηρύγματα
  • Απόψεις – Γνώμες
  • Πνευματικές Διδαχές
    • Ομιλίες
    • Άκου ένα βιβλίο
  • Αφιερώματα
    • Μουσικός Θησαυρός
    • Στρατιωτικοί Ιερείς
    • Προσκυνηματικός Τουρισμός
  • Αιρέσεις
No Result
View All Result
  • Αρχική
  • Επικαιρότητα
    • Εκκλησία της Ελλάδος
    • Πατριαρχεία – Αυτοκέφαλες Εκκλησίες
    • Το Βήμα της Ενορίας
    • Η φωνή των Ποιμένων
    • Ελλάδα Κόσμος
  • Κηρύγματα
  • Απόψεις – Γνώμες
  • Πνευματικές Διδαχές
    • Ομιλίες
    • Άκου ένα βιβλίο
  • Αφιερώματα
    • Μουσικός Θησαυρός
    • Στρατιωτικοί Ιερείς
    • Προσκυνηματικός Τουρισμός
  • Αιρέσεις
No Result
View All Result
Poimin.gr
No Result
View All Result

Νέες εθιμοταξίες στα σχετικά με το θάνατο

11 Ιανουαρίου 2019
in Απόψεις - Γνώμες, Εκκλησιαστική Επικαιρότητα
Νέες εθιμοταξίες στα σχετικά με το θάνατο
Share on FacebookShare on Twitter

Tου Μ. Γ. Βαρβούνη Καθηγητή Λαογραφίας του Δημοκρίτειου Πανεπιστήμιου Θράκης

Οπως και με άλλη ευκαιρία έχουμε διαπιστώσει, τα έθιμα του θανάτου παρουσιάζουν τις μεγαλύτερες αντιστάσεις σε σχέση με τα υπόλοιπα έθιμα των άλλων δύο σταθμών αυτού που ονομάζουμε «κύκλο της ζωής». Κι αυτό οφείλεται βέβαια στο δέος του ανθρώπου του λαού απέναντι στο θάνατο, αλλά και στην έλλειψη επαρκούς και αποδείξιμης εξήγησης για το τι ακριβώς συμβαίνει από την επόμενη στιγμή του θανάτου, ζήτημα για το οποίο διαθέτουμε θρησκευτικές και φιλοσοφικές εξηγήσεις και ερμηνευτικές εκδοχές, όχι όμως αναντίρρητα δεδομένα.

Ωστόσο και στον τομέα αυτό διαπιστώνονται νεωτερικές εθιμοταξίες, διαπιστώνονται νέα έθιμα αστικής προέλευσης, που δειλά-δειλά και με σιγανούς ρυθμούς εξαπλώνονται στις μέρες μας. Κι αυτά κατά κύριο λόγο σχετίζονται με τη δράση των γραφείων τελετών, τα οποία πλέον αναλαμβάνουν την οργάνωση και εκτέλεση του μεγαλύτερου μέρους των επικήδειων και επιμνημόσυνων τελετών. Κι αν αυτό ξεκίνησε από τα αστικά κέντρα, στα μέσα του 20ού αι., σήμερα, στις αρχές του 21ου αι., έχει πλέον εξαπλωθεί στο μεγαλύτερο μέρος της υπαίθρου, επιδρώντας άμεσα στις σχετικές λαϊκές εθιμοταξίες.

Οι εξελίξεις αυτές έχουν συμβάλει ώστε μεγάλο μέρος των σχετικών με το θάνατο και την τελετουργική διαχείριση του νεκρού εθίμων, να έχει φύγει από τα χέρια της οικογένειας, στην ευρύτερή της προοπτική, και να έχει ανατεθεί σε επαγγελματίες, οι οποίοι βεβαίως εφαρμόζουν συγκεκριμένα πρωτόκολλα και αρχές, κατά κανόνα διαφορετικά από τις συνήθειες κάθε τόπου. Διαπιστώνεται αυτό τόσο στα σχετικά με την περιποίηση και τον ευπρεπισμό του νεκρού σώματος, όσο και σε ό,τι αφορά την κηδεία και την ταφή, στην οποία τα μέλη της οικογένειας πλέον συμμετέχουν απλά, αλλά δεν πρωταγωνιστούν. Ακόμη και το γεγονός ότι ο νεκρός δε μένει στο σπίτι του, αλλά από το νεκροθάλαμο μεταφέρεται λίγες ώρες πριν την κηδεία στον ναό, ή στο ειδικό εκθετήριο του κοιμητηρίου, αποτελεί καθοριστικό παράγοντα εθιμικής διαφοροποίησης, όπως σωστά διαπίστωσε ήδη στα τέλη του 19ου αι. ο «πατέρας» της ελληνικής λαογραφίας Ν. Γ. Πολίτης.

Αξιοπρόσεκτοι, στο πλαίσιο αυτό, είναι οι στολισμοί των ναών για τις κηδείες ή τα μνημόσυνα, στολισμοί που γίνονται από γραφεία ή ανθοπωλεία, και ακολουθούν συγκεκριμένες κανονικότητες. Στολισμοί που δεν έχουν σχέση με την τελετουργική χρήση λουλουδιών στα έθιμα του θανάτου στον παραδοσιακό πολιτισμό, αλλά σχετίζονται με έναν αστικού τύπου συμβολικό και παγιωμένο ανθοστολισμό, με συγκεκριμένα είδη φυτών, ανθοστήλες και ανάλογες διακοσμητικές κατασκευές, στέφανα κηδειών με κορδέλες και ανάλογες επιγραφές κ.λπ. Τα ίδια ισχύουν και με άλλα σχετικά νεωτερικά εθιμικά μορφώματα, όπως τα βιβλία συλλυπητηρίων, τις δεξιώσεις σε ειδικές αίθουσες που υπάρχουν για το σκοπό αυτό στα κοιμητήρια ή κοντά σε αυτά, αλλά και στις περιπτώσεις μνημοσύνων, κάποτε κάτω από τους μεγάλους ναούς των αστικών κέντρων κ.λπ.

Οι νεωτερικές αυτές εθιμοταξίες στα σχετικά με το θάνατο, σχετίζονται με μία νέα αντιμετώπισή του, με μία νέα κοσμοθεωρητική αντίληψη των ορίων μεταξύ ζωής και θανάτου, του μεθοριακού και του διαβατήριου μαζί χαρακτήρα του θανάτου και της τελετουργικής αντιμετώπισης όλων αυτών. Σχετίζονται με το φαινόμενο της εισαγωγής και διάχυσης πολιτισμικών προτύπων δια των τεχνολογικά σύγχρονων μέσων επικοινωνίας και κοινωνικής δικτύωσης, και βέβαια με τη λειτουργία και ευρύτατη διάδοση της χρήσης των υπηρεσιών ειδικών γραφείων, που αναλαμβάνουν τόσο τη φροντίδα του νεκρού, όσο και τις διαδικασίες, την προμήθεια των σχετικών ειδών και τη ρύθμιση όλων των ανάλογων τελετουργικών λεπτομερειών, και για τα οποία έγινε λόγος και παραπάνω.

Σε κάθε περίπτωση, η υιοθέτηση των νέων αυτών εθίμων καταδεικνύει τα όρια της πολιτισμικής αλλαγής και διαφοροποίησης που χαρακτηρίζει τον αστικό πολιτισμικό χώρο, τα οποία εφαρμόζονται πλέον αδιακρίτως, τόσο στα αστικά κέντρα όσο και στα χωριά και τους οικισμούς της επαρχίας, καθώς η πολιτισμική διχοτομία μεταξύ αστικού και αγροτοκτηνοτροφικού χώρου τείνει να γεφυρωθεί. Από την άλλη δε πλευρά, η περίπτωση αυτή είναι απολύτως χαρακτηριστική του τρόπου με τον οποίο συγκροτείται ο σύγχρονος λαϊκός πολιτισμός και των επιμέρους χαρακτηριστικών του, δείχνοντάς μας σε ποια πεδία θα κινηθεί η μελλοντική λαογραφική έρευνα.

Εφημερίδα «Κιβωτός της Ορθοδοξίας»

Πρόσφατα Άρθρα

“Ιερό σκάνδαλο” με κληρικό της Μητρόπολης Φωκίδας!
Εκκλησία της Ελλάδος

“Ιερό σκάνδαλο” με κληρικό της Μητρόπολης Φωκίδας!

18 Ιουλίου 2025

Ένα τεράστιο σκάνδαλο βρίσκεται σε εξέλιξη σύμφωνα με έγκυρες πληροφορίες μας στο Νομό Φωκίδος. Τόσο η Αστυνομία όσο και η...

Read more
Φθιώτιδος Συμεών: «Ό,τι γίνεται, εμπνέεται από τα παιδιά»
Εκκλησία της Ελλάδος

Φθιώτιδος Συμεών: «Ό,τι γίνεται, εμπνέεται από τα παιδιά»

18 Ιουλίου 2025

«Ευχαριστώ τα παιδιά, διότι ό,τι γίνεται, εμπνέεται από τα παιδιά. Οι ηθικοί αυτουργοί κάθε μικρής δικής μας προσπάθειας είναι τα...

Read more
Την Ιερά Μονή Παναγίας της Πέτρας Ολύμπου επισκέφθηκε ο  Διευθυντής του Πρωθυπουργικού Γραφείου στη Μακεδονία
Εκκλησία της Ελλάδος

Την Ιερά Μονή Παναγίας της Πέτρας Ολύμπου επισκέφθηκε ο Διευθυντής του Πρωθυπουργικού Γραφείου στη Μακεδονία

18 Ιουλίου 2025

Την ιστορική Ιερά Μονή Εισοδίων της Θεοτόκου Πέτρας Ολύμπου στην Πιερία, επισκέφθηκε την Τετάρτη 16 Ιουλίου ο Διευθυντής του Πρωθυπουργικού...

Read more
Η εορτή της Αγίας Μαρίνας στην Κέρκυρα
Εκκλησία της Ελλάδος

Η εορτή της Αγίας Μαρίνας στην Κέρκυρα

18 Ιουλίου 2025

Την Πέμπτη, 17 Ιουλίου 2025, εορτή της Αγίας Ενδόξου Μεγαλομάρτυρος Μαρίνης της Αθληφόρου, ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Κερκύρας, Παξών και Διαποντίων...

Read more
Με αφορμή τις 250.000 συνδρομητές και 54.000.000 προβολές στο κανάλι «Geron Nektarios »
Εκκλησία της Ελλάδος

Προφητεία Ιεζεκιήλ: Έρχεται Πόλεμος στο Ισραήλ ή Αρμαγεδδών;

18 Ιουλίου 2025

Ο προφήτης Ιεζεκιήλ μίλησε πριν χιλιάδες χρόνια για μια σύγκρουση που θα συγκλονίσει τον κόσμο. Μια προφητεία για το Ισραήλ,...

Read more
Με άριστα αξιολογήθηκε η διδακτορική διατριβή του αρχιμ.  Μελχισεδέκ Αμπελικάκη για την Εκκλησιαστική Ιστορία της Κρήτης
Πατριαρχεία - Αυτοκέφαλες Εκκλησίες

Με άριστα αξιολογήθηκε η διδακτορική διατριβή του αρχιμ. Μελχισεδέκ Αμπελικάκη για την Εκκλησιαστική Ιστορία της Κρήτης

17 Ιουλίου 2025

Με την ανώτερη ακαδημαϊκή βαθμολογία (άριστα) αξιολογήθηκε στις 17.07.2025, ημέρα εορτασμού της Αγίας Μαρίνης, η διδακτορική διατριβή του Πανοσιολογιωτάτου Αρχιμανδρίτη...

Read more
Φθιώτιδος Συμεών: «Η Αγία Μαρίνα έδωσε το αίμα της για την σημαία της Πίστεως»
Εκκλησία της Ελλάδος

Φθιώτιδος Συμεών: «Η Αγία Μαρίνα έδωσε το αίμα της για την σημαία της Πίστεως»

17 Ιουλίου 2025

Στην Αγία Μαρίνα Στυλίδος και στο Κέντρο Εκπαιδεύσεως Υλικού Πολέμου ιερούργησε ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Φθιώτιδος κ. Συμεών για την εορτή...

Read more
Σερρών Θεολόγος: «Οι άγιοι μας καλούν να μιμηθούμε ένα ήθος βαθιά χριστοκεντρικό, εκκλησιαστικό και φιλάνθρωπο»
Εκκλησία της Ελλάδος

Σερρών Θεολόγος: «Οι άγιοι μας καλούν να μιμηθούμε ένα ήθος βαθιά χριστοκεντρικό, εκκλησιαστικό και φιλάνθρωπο»

17 Ιουλίου 2025

Στον εορτάζοντα ιερό Ναό Αγ. Μαρίνης και Αντωνίου Σερρών, ιερούργησε ο Σεβ. Μητροπολίτης Σερρών και Νιγρίτης κ. Θεολόγος, σήμερα, Πέμπτη...

Read more
Ο ΕΟΡΤΑΣΜΟΣ ΤΗΣ ΑΓΙΑΣ ΜΑΡΙΝΗΣ ΣΤΗΝ Ι. ΜΗΤΡΟΠΟΛΗ ΧΑΛΚΙΔΟΣ
Εκκλησία της Ελλάδος

Ο ΕΟΡΤΑΣΜΟΣ ΤΗΣ ΑΓΙΑΣ ΜΑΡΙΝΗΣ ΣΤΗΝ Ι. ΜΗΤΡΟΠΟΛΗ ΧΑΛΚΙΔΟΣ

17 Ιουλίου 2025

Την Τετάρτη 16 και την Πέμπτη 17 Ιουλίου 2025, πανηγύρισε ο Ενοριακός Ι. Ναός αγ. Μαρίνης Χαλκίδος. Κατά τον πανηγυρικό...

Read more
Η εορτή της Μεγαλομάρτυρος και αθληφόρου Αγίας Μαρίνης στο Διδυμότειχο και την Ορεστιάδα
Εκκλησία της Ελλάδος

Η εορτή της Μεγαλομάρτυρος και αθληφόρου Αγίας Μαρίνης στο Διδυμότειχο και την Ορεστιάδα

17 Ιουλίου 2025

Με την προσήκουσα ευλάβεια το χριστεπώνυμο πλήρωμα της τοπικής μας Εκκλησίας προσήλθε επι τη μνήμη της Μεγαλομάρτυρος και αθληφόρου Αγίας...

Read more
Ο εορτασμός της Αγίας Μεγαλομάρτυρος Μαρίνης στην Πλάκα Δηλεσίου
Εκκλησία της Ελλάδος

Ο εορτασμός της Αγίας Μεγαλομάρτυρος Μαρίνης στην Πλάκα Δηλεσίου

17 Ιουλίου 2025

Την Τετάρτη 16 Ιουλίου 2025, παραμονή της εορτής της Αγίας Μεγαλομάρτυρος Μαρίνης, ο Σεβασμιώτατος Ποιμενάρχης μας κ. Γεώργιος χοροστάτησε στον...

Read more
Πανηγύρισε ο Ιερός Ναός Αγίας Μαρίνας στη Βέροια
Εκκλησία της Ελλάδος

Πανηγύρισε ο Ιερός Ναός Αγίας Μαρίνας στη Βέροια

17 Ιουλίου 2025

Την Πέμπτη 17 Ιουλίου το πρωί ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας, Ναούσης και Καμπανίας κ. Παντελεήμων λειτούργησε και κήρυξε τον θείο...

Read more
Τη μνήμη της Αγίας Μαρίνης εορτάζει με λαμπρότητα και η Σερραϊκή Εκκλησία
Εκκλησία της Ελλάδος

Τη μνήμη της Αγίας Μαρίνης εορτάζει με λαμπρότητα και η Σερραϊκή Εκκλησία

17 Ιουλίου 2025

Την πανσεβάσμιο ιερά μνήμη της Αγ. ενδόξου, μεγαλομάρτυρος Μαρίνης της θαυματουργού και σημειοφόρου, εορτάζει με λαμπρότητα και η Σερραϊκή Εκκλησία....

Read more
Πανηγυρικός Εσπερινός Αγίας Μαρίνης στα Μανίκια – Κονιστρών Κύμης
Εκκλησία της Ελλάδος

Πανηγυρικός Εσπερινός Αγίας Μαρίνης στα Μανίκια – Κονιστρών Κύμης

17 Ιουλίου 2025

Με λαμπρότητα εορταστηκε η μνήμη της Αγίας Μεγαλομάρτυρος Μαρίνης στην ενορία των Μανικίων επαρχίας Κονιστρών Κύμης όπου την παραμονή της...

Read more
Πέντε μέρες στον κήπο της Αγίας Αικατερίνης…
Εκκλησία της Ελλάδος

Πέντε μέρες στον κήπο της Αγίας Αικατερίνης…

17 Ιουλίου 2025

«Για πέντε μέρες ζήσαμε με τον Εσταυρωμένο στο Κατασκηνωτικό Κέντρο της Μητροπόλεως Φθιώτιδος. Τις ζήσαμε με συγχώρηση, με συνεργασία, με...

Read more
Previous slide
Next slide

ΚΗΡΥΓΜΑΤΑ

Αγίας Μαρίνας

Η Εκκλησία τιμά τη Μεγαλομάρτυρα Αγία Μαρίνα την 17ην Ιουλίου

16 Ιουλίου 2025

Κατήγετο από την Αντιόχεια της Πισιδίας, από γονείς επιφανείς. Ο πατέρας της Αιδέσιος ήταν επίσημος ιερέας των ειδώλων, γνωστός σε...

Αγία Μαρίνα η μεγαλομάρτυς: Η πανέφημη νύμφη του Χριστού {17 Ιουλίου}

16 Ιουλίου 2025
Ἀρχιμ. Ἀρσένιος Κατερέλος: “Η Αγία Μαρίνα”.

Ὁμιλία στὴ μνήμη τῆς ἁγίας μεγαλομάρτυρος Μαρίνης

16 Ιουλίου 2024
Λιτάνευση με αίτημα προσευχής να δώσει ο Θεός Παπάδες

Μεγαλομάρτυς του Χριστού Μαρίνα, πρέσβευε υπέρ των αναξίων δούλων Σου

16 Ιουλίου 2024
Ἀρχιμ. Ἀρσένιος Κατερέλος: “Η Αγία Μαρίνα”.

Ἀρχιμ. Ἀρσένιος Κατερέλος: “Η Αγία Μαρίνα”.

16 Νοεμβρίου 2023
Ἀρχιμ. Ἀρσένιος Κατερέλος: “Η Αγία Μαρίνα”.

π. Γεώργιος Παπαβαρνάβας: “Μεγαλομάρτυς Μαρίνα”.

16 Ιουλίου 2016
Ἀρχιμ. Ἀρσένιος Κατερέλος: “Η Αγία Μαρίνα”.

H Αγία Μεγαλομάρτυς Μαρίνα

16 Ιουλίου 2016
Next Post
«Οὕς ὁ Θεός συνέζευξεν, ἄνθρωπος μή χωριζέτω»

Γάμος και οικογένεια

Ο Άγιος Παΐσιος Για Την Τηλεφωνική Εξομολόγηση

Μοναχός Παΐσιος: ...του λόγου του δεν ήθελε τιμές και δόξες!

Ιερομόναχος στον κόσμο;

Περί ευεργεσίας και άλλα

Την ευχή του Μητροπολίτη Πειραιώς πήρε ο υποψήφιος Δήμαρχος κ. Νίκος Βλαχάκος

Την ευχή του Μητροπολίτη Πειραιώς πήρε ο υποψήφιος Δήμαρχος κ. Νίκος Βλαχάκος

Πανηγυρικός Αρχιερατικός Εσπερινός στον Ι.Ν. Αγ. Δημητρίου Βαρετάδος Αμφιλοχίας

Ἐπιστολή συμπαράστασης τοῦ Μητροπολίτου Αἰτωλίας πρός τούς 22 Μητροπολίτες τῆς Μακεδονίας

  • Όροι χρήσης – Πολιτική Απορρήτου
  • Επικοινωνία
No Result
View All Result
  • Αρχική
  • Επικαιρότητα
    • Εκκλησία της Ελλάδος
    • Πατριαρχεία – Αυτοκέφαλες Εκκλησίες
    • Το Βήμα της Ενορίας
    • Η φωνή των Ποιμένων
    • Ελλάδα Κόσμος
  • Κηρύγματα
  • Απόψεις – Γνώμες
  • Πνευματικές Διδαχές
    • Ομιλίες
    • Άκου ένα βιβλίο
  • Αφιερώματα
    • Μουσικός Θησαυρός
    • Στρατιωτικοί Ιερείς
    • Προσκυνηματικός Τουρισμός
  • Αιρέσεις

Poimin.gr © 2023

Welcome Back!

Login to your account below

Forgotten Password?

Retrieve your password

Please enter your username or email address to reset your password.

Log In

Add New Playlist