• Αρχική
  • Επικαιρότητα
    • Εκκλησία της Ελλάδος
    • Πατριαρχεία – Αυτοκέφαλες Εκκλησίες
    • Το Βήμα της Ενορίας
    • Η φωνή των Ποιμένων
    • Ελλάδα Κόσμος
  • Κηρύγματα
  • Απόψεις – Γνώμες
  • Πνευματικές Διδαχές
    • Ομιλίες
    • Άκου ένα βιβλίο
  • Αφιερώματα
    • Μουσικός Θησαυρός
    • Στρατιωτικοί Ιερείς
    • Προσκυνηματικός Τουρισμός
  • Αιρέσεις
Τρίτη, 1 Ιουλίου, 2025
Poimin.gr
  • Αρχική
  • Επικαιρότητα
    • Εκκλησία της Ελλάδος
    • Πατριαρχεία – Αυτοκέφαλες Εκκλησίες
    • Το Βήμα της Ενορίας
    • Η φωνή των Ποιμένων
    • Ελλάδα Κόσμος
  • Κηρύγματα
  • Απόψεις – Γνώμες
  • Πνευματικές Διδαχές
    • Ομιλίες
    • Άκου ένα βιβλίο
  • Αφιερώματα
    • Μουσικός Θησαυρός
    • Στρατιωτικοί Ιερείς
    • Προσκυνηματικός Τουρισμός
  • Αιρέσεις
No Result
View All Result
  • Αρχική
  • Επικαιρότητα
    • Εκκλησία της Ελλάδος
    • Πατριαρχεία – Αυτοκέφαλες Εκκλησίες
    • Το Βήμα της Ενορίας
    • Η φωνή των Ποιμένων
    • Ελλάδα Κόσμος
  • Κηρύγματα
  • Απόψεις – Γνώμες
  • Πνευματικές Διδαχές
    • Ομιλίες
    • Άκου ένα βιβλίο
  • Αφιερώματα
    • Μουσικός Θησαυρός
    • Στρατιωτικοί Ιερείς
    • Προσκυνηματικός Τουρισμός
  • Αιρέσεις
No Result
View All Result
Poimin.gr
No Result
View All Result

Η Αγία Βαρβάρα στην τέχνη και στη λαογραφία

4 Δεκεμβρίου 2019
in Αγίας Βαρβάρας, Κηρύγματα, Πνευματικές Διδαχές
Λαμπρά πανήγυρις Ιερού Προσκυνήματος της Αγίας Βαρβάρας
Share on FacebookShare on Twitter

Μητροπολίτου Φαναρίου Αγαθαγγέλου

Ανάλογη προς τον θαυμάσιο βίο και το τέλος της Αγίας υπήρξε και η έμπνευση στους ζωγράφους. Στην αρχαιότερη τοιχογραφία του αγίου Βήματος στον προσκυνηματικό ναό της Αγίας Βαρβάρας στον ομώνυμο δήμο της Αττικής, η Μεγαλομάρτυς παριστάνεται με τα μαλλιά λυτά να πέφτουν στους ώμους, να φέρει στο κεφάλι στέμμα και στο δεξί χέρι να κρατά Σταυρό. Το αριστερό χέρι είναι δυσδιάκριτο εξαιτίας της φθοράς του χρόνου. Η εικόνα αυτή έχει ύψος περίπου ένα μέτρο και σαράντα δύο εκατοστά.

Η εικόνα που βρέθηκε κατά την εκσκαφή του Αγίου Βήματος και την οποία κατ’ εξοχήν ασπάζονται οι προσκυνητές, η επονομαζόμενη «εικόνα της Βέλλα» παριστάνει την Αγία με λυτά μαλλιά, με στέμμα στο κεφάλι, στο δεξί χέρι Σταυρό και στο αριστερό δάφνη. Παρόλο που η επιχρύσωση εμποδίζει τη μελέτη της εικόνας, από το πρόσωπο και μόνο φαίνεται πως πρόκειται για κειμήλιο πολυτίμητο.

Ο καλλιτέχνης πάντοτε αποδίδει στην Αγία μεγαλομάρτυρα σπουδαία ομορφιά, αφήνει να φαίνεται η παρθενική σεμνότητα, απεικονίζει το σθένος που έδειξε η Αγία κατά τις μαρτυρικές στιγμές του βίου της και του τέλους της και παριστάνει την ακαταμάχητη αγάπη της προς το Σταυρό και τον Ιησού Χριστό. ’λλοτε εικονίζει την Αγία να φέρει στο αριστερό χέρι δάφνη, που αποτελεί το σύμβολο της ολοκληρωτικής νίκης κατά του Δαίμονα, και στα δεξιά το Σταυρό. ’λλοτε να κρατά στο δεξί χέρι ’γιο Ποτήριο και στο αριστερό χέρι δάφνη ή κρίνο, που συμβολίζει την αγνότητα, την καθαρότητα και την παρθενία της μεγαλομάρτυρος, και Σταυρό μαζί και ειλητάριο, που συμβολίζει την προσευχή της Αγίας και τη δύναμη που έπαιρνε πάντοτε στις στιγμές της αγωνίας. ’λλοτε παριστάνεται να έχει το δεξί χέρι μπροστά στο στήθος σε στάση ευχαριστίας προς το Θεό και αριστερά να κρατά δάφνη. Γενικά Σταυρός, ’γιο Ποτήριο και δάφνη είναι οι καλλιτεχνικές γραμμές της εικονογραφίας που απεικονίζονται σε ποικίλους συνδυασμούς.

Η χρήση του Σταυρού, που πολλές φορές παριστάνεται να φέρει περασμένο με αλυσίδα γύρω από το λαιμό, ερμηνεύεται και σε σχέση με το θαύμα της Αγίας στο λουτρό του πατέρα της στην Ηλιούπολη. Τόσο ο Συμεών ο Μεταφραστής όσο και ο Δαμασκηνός βεβαιώνουν ότι στις ημέρες τους ακόμη μαζί με το λουτρό μπορούσε να παρατηρήσει κανείς και το σημείο του Σταυρού που αποτυπώθηκε πάνω στο μάρμαρο μετά τη χαρακτηριστική κίνηση της μεγαλομάρτυρος .

Το ’γιο Ποτήριο στα χέρια της Μεγαλομάρτυρος παριστάνει αφ’ ενός την αγάπη προς το Χριστό, εφόσον μέσα στο ’γιο Ποτήριο τίθεται το Σώμα και το Αίμα του Χριστού, αλλά εκφράζει αναμφίβολα και υπαινιγμούς για το αίμα της ίδιας της Αγίας, που χύθηκε υπέρ του Χριστού, καθώς το ’γιο Ποτήριο υπενθυμίζει το Αίμα του Χριστού που χύθηκε υπέρ των ανθρώπων.

Κάποτε αναπαρίσταται η Αγία να παίρνει δύναμη από την προσευχή στις στιγμές της φρικτής αγωνίας. Έτσι η Αγία εικονίζεται να υψώνει το δεξί ή το αριστερό χέρι για να προσευχηθεί κρατώντας στο άλλο τίμιο Σταυρό ή δάφνη. Όπως έντονα παραστατικά παρουσιάζεται και ο συνδυασμός της μεγαλομάρτυρος που κρατά στο δεξί χέρι ξίφος σε ανάμνηση του φρικτού θανάτου που υπέστη η μεγαλομάρτυς από τον ίδιο τον πατέρα της, στο αριστερό χέρι να κρατά ’γιο Ποτήριο, ενώ συγρόνως εναγκαλίζεται το Ιερό Ευαγγέλιο, την αλήθεια του οποίου κήρυξε ενώπιον του Μαρκιανού και του τύραννου πατέρα της, και υπέρ της αλήθειας αυτής έδωσε τη ζωή της. Τέλος πολλές φορές πάνω από το ’γιο Ποτήριο εικονίζεται αστέρι, συμβολισμός του Σωτήρος Χριστού και αποτελεί και υπαινιγμό στους λόγους της Αγίας που είπε κάποτε ότι ο Ιησούς φωτίζει κάθε άνθρωπο που έρχεται στον κόσμο.

Η Αγία Βαρβάρα θεωρείται προστάτιδα κατά της ασθένειας της ευλογιάς. Παλαιότερα στην Ζάκυνθο, όταν υπήρχε επιδημία της νόσου, έκαναν λιτανείες και προσκυνούσαν ιερό λείψανο της Αγίας που βρισκόταν εκεί.

Παλιότερα οι γυναίκες έκαναν πίτα με αλεύρι, την έψηναν στο φούρνο και έπειτα την περιέχεαν με μέλι. Την έβαζαν κατόπιν σ’ ένα τραπέζι και το τραπέζι το έβαζαν σ’ ένα σταυροδρόμι. Εκεί πήγαινε ο ιερεύς και έκανε παράκληση, Κατόπιν η νοικοκυρά έκοβε την πίτα και τη μοίραζε στον κόσμο. Από το μέλι της πίτας έκαναν σταυρό στην πόρτα τους. Και στο Μπαϊντίρι της Μικράς Ασίας παρασκεύαζαν τη «βαρβάρα» σε τρίστρατο, δηλαδή εορτάσιμη πανσπερμία κολλύβων.

Κατά τις λαϊκές δοξασίες, υπάρχει πνευματική σχέση μεταξύ των Αγίων Βαρβάρας, Σάββα και Νικολάου. Κοινές δε ονομασίες των εορτών τούτων είναι τα λεγόμενα «Νικολοβάρβαρα» και «Αϊνικολαόγιορτα». Επίσης, σε άσματα και παροιμίες, αναφερόμενα στη σφοδρότητα του ψύχους, το πολύ κρύο, γίνεται λόγος περί των Αγίων τούτων.

Αγιά Βαρβάρα γέννησε και αι Σάββα το ‘δέχτη
Κι άις Νικόλας έτρεξε να πάη να το βαφτίση.
Αγιά Βαρβάρα ‘έννησε κ’ η Στελιανή το δέχτη
κι άις Νικόλας το ‘κουσε και πάει να το βαφτίση,
δηλαδή το χιόνι.

Επίσης, σε πολλά μέρη, κατά την εορτή της Αγίας Βαρβάρας, οι γυναίκες «δεν σκουπίζουν για τα παιδιά».

*Ο βίος και το μαρτύριο της Αγίας Βαρβάρας,  Αθήνα 2003. εκδ. Αποστολικής Διακονίας, σελ. 67-69.

Πρόσφατα Άρθρα

ΠΑΝΗΓΥΡΙΚΟΣ ΕΟΡΤΑΣΜΟΣ ΑΓΙΩΝ ΑΠΟΣΤΟΛΩΝ ΣΤΟ ΛΙΘΑΡΙ ΝΕΑΣ ΣΑΜΨΟΥΝΤΑΣ
Εκκλησία της Ελλάδος

ΠΑΝΗΓΥΡΙΚΟΣ ΕΟΡΤΑΣΜΟΣ ΑΓΙΩΝ ΑΠΟΣΤΟΛΩΝ ΣΤΟ ΛΙΘΑΡΙ ΝΕΑΣ ΣΑΜΨΟΥΝΤΑΣ

30 Ιουνίου 2025

Μέ τήν δέουσα λαμπρότητα τελέσθηκε ὁ πανηγυρικός Ἑσπερινός τοῦ ἁγίου ἐνδόξου Ἀποστόλου Παύλου στήν περιοχή «Λιθάρι» Νέας Σαμψοῦντας, τό ἑσπέρας...

Read more
Πανηγύρισε ο Ιστορικός Ναό των Αγίων Αποστόλων Καλαμάτας
Εκκλησία της Ελλάδος

Πανηγύρισε ο Ιστορικός Ναό των Αγίων Αποστόλων Καλαμάτας

30 Ιουνίου 2025

Με την παρουσία πλήθους πιστών από την πόλη της Καλαμάτας τελέσθηκαν κατά το τριήμερο 28-29-30 Ιουνίου ε.ε. οι πανηγυρικές λατρευτικές...

Read more
Ευχαριστήρια Θεία Λειτουργία για την 17η Επέτειο Χειροτονίας του Μητρ. Θηβών
Εκκλησία της Ελλάδος

Ευχαριστήρια Θεία Λειτουργία για την 17η Επέτειο Χειροτονίας του Μητρ. Θηβών

30 Ιουνίου 2025

Την 28η Ιουνίου συμπληρώθηκαν 17 χρόνια από την εις Επίσκοπον χειροτονία του Σεβασμιωτάτου Ποιμενάρχου μας κ. Γεωργίου (Σάββατο 28 Ιουνίου...

Read more
Εκοιμήθη ο Πρωτοπρεσβύτερος Βασίλειος Γούλας
Εκκλησία της Ελλάδος

Εκοιμήθη ο Πρωτοπρεσβύτερος Βασίλειος Γούλας

30 Ιουνίου 2025

Με βαθιά οδύνη, η Τοπική Εκκλησία της Δημητριάδος αναγγέλλει την εις Κύριον εκδημία του Πρωτ. Βασιλείου Γούλα, επί δεκαετίες εφημερίου...

Read more
Πανηγύρισε η ενορία Αγίων Δώδεκα Αποστόλων πόλεως Άρτης
Εκκλησία της Ελλάδος

Πανηγύρισε η ενορία Αγίων Δώδεκα Αποστόλων πόλεως Άρτης

30 Ιουνίου 2025

Το πρωί της Δευτέρας 30 Ιουνίου 2025, ημέρα κατά την οποία η Εκκλησία τιμά τη Σύναξη των Αγίων Δώδεκα Αποστόλων,...

Read more
Το μήνυμα της εορτής των Αγίων Αποστόλων
Κηρύγματα

Το μήνυμα της εορτής των Αγίων Αποστόλων

30 Ιουνίου 2025

του Πρωτοσυγκέλλου της Ι.Μ. Φωκίδος Γέροντος Νεκταρίου Μουλατσιώτη Αγαπητοί μου αδελφοί, Η αγία μας Εκκλησία τιμά το μήνα Ιούνιο τους...

Read more
Η ΠΑΝΗΓΥΡΙΣ ΤΟΥ ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΠΑΥΛΟΥ ΣΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Εκκλησία της Ελλάδος

Η ΠΑΝΗΓΥΡΙΣ ΤΟΥ ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΠΑΥΛΟΥ ΣΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ

30 Ιουνίου 2025

Με λαμπρότητα τίμησε η τοπική Εκκλησία της Θεσσαλονίκης τον ιδρυτή της, ένδοξο Απόστολο των Εθνών Παύλο, στον ομώνυμο μεγαλοπρεπή Ιερό...

Read more
Πανηγύρισε η ενορία Δώδεκα Αποστόλων Αμφιθέας Άρτης
Εκκλησία της Ελλάδος

Πανηγύρισε η ενορία Δώδεκα Αποστόλων Αμφιθέας Άρτης

30 Ιουνίου 2025

Με ιδιαίτερη λαμπρότητα και εκκλησιαστική κατάνυξη τελέσθηκε την Κυριακή 29 Ιουνίου 2025, το απόγευμα, ο Μέγας Πανηγυρικός Εσπερινός στον Ενοριακό...

Read more
Καλύτερα στην υγεία του ο Μητροπολίτης Αργυροκάστρου Δημήτριος
Αφιερώματα

Είχε ευωδιαστή ζωή ο αλησμόνητος Μητροπολίτης Αργυροκάστρου Δημήτριος

30 Ιουνίου 2025

Του π. Ηλία Μάκου Στην αγκαλιά του Θεού  βρίσκεται πλέον ο Μητροπολίτης Αργυροκάστρου Δημήτριος, ο οποίος κοιμήθηκε σε ηλικία 85...

Read more
ΠΑΝΗΓΥΡΙΚΟΣ ΕΟΡΤΑΣΜΟΣ ΤΩΝ ΠΡΩΤΟΚΟΡΥΦΑΙΩΝ ΑΠΟΣΤΟΛΩΝ ΣΤΑ ΓΙΑΝΝΙΤΣΑ
Εκκλησία της Ελλάδος

ΠΑΝΗΓΥΡΙΚΟΣ ΕΟΡΤΑΣΜΟΣ ΤΩΝ ΠΡΩΤΟΚΟΡΥΦΑΙΩΝ ΑΠΟΣΤΟΛΩΝ ΣΤΑ ΓΙΑΝΝΙΤΣΑ

30 Ιουνίου 2025

Με λαμπρότητα και πάνδημη συμμετοχή τελέσθηκε η εκκλησιαστική πανήγυρις των πολιούχων των Γιαννιτσών, Αγίων Αποστόλων Πέτρου και Παύλου, στον ομώνυμο...

Read more
Κηρύγματα

Το Κατά Ματθαίον Ευαγγέλιο της Συνάξεως των Δώδεκα Αποστόλων

30 Ιουνίου 2025

Σύναξις των 12 ΑΠΟΣΤΟΛΩΝ – Το Ευαγγέλιο Κατά Ματθαίον (θ΄ 36, ι΄ 1-8) Τῷ καιρῷ εκείνω, ιδὼν ὁ Ἰησοῦς τοὺς...

Read more
Κηρύγματα

Απόστολοι και αποστολή

30 Ιουνίου 2025

ΧΘΕΣ, ἀγαπητοί μου, ἦταν ἡ ἑορτὴ τῶν 2 κορυφαίων ἀποστόλων, Πέτρου καὶ Παύλου. Σήμερα ἡ ἑορτὴ συνεχίζεται· εἶνε ἡ ἑορτὴ...

Read more
Εσπερινός των Αγίων Δώδεκα Αποστόλων στον Πύργο Ιθώμης
Εκκλησία της Ελλάδος

Εσπερινός των Αγίων Δώδεκα Αποστόλων στον Πύργο Ιθώμης

30 Ιουνίου 2025

Την Κυριακή 29 Ιουνίου 2025 και ώρα 8:00 μ.μ., επί τη Συνάξει των Αγίων Δώδεκα Αποστόλων, ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης μας...

Read more
Πατρῶν Χρυσόστομος: « Ὃσιος Γερβάσιος τῶν Πατρῶν: Τῆς ὑπομονῆς τό πρότυπον»
Εκκλησία της Ελλάδος

Πατρῶν Χρυσόστομος: « Ὃσιος Γερβάσιος τῶν Πατρῶν: Τῆς ὑπομονῆς τό πρότυπον»

30 Ιουνίου 2025

Μὲ τὴν συμμετοχὴ πλήθους εὐσεβῶν Χριστιανῶν ἀπὸ τὴν πόλη τῶν Πατρῶν καὶ τὴν εὑρύτερη περιοχή, ἐτελέσθη τήν Κυριακή 29.6.2025 στὸ...

Read more
Κηρύγματα

Ο δρόμος των Αποστόλων

30 Ιουνίου 2025

Η Εκκλησία μας αυτή τη Κυριακή τιμά τη μνήμη των Αγίων Αποστόλων για να μας προβάλει ορατά παραδείγματα αγιότητας που...

Read more
Previous slide
Next slide

ΚΗΡΥΓΜΑΤΑ

Τα τρία φάρμακα
Αγίων Αναργύρων

Τα τρία φάρμακα

31 Οκτωβρίου 2024

Του μακαριστού Μητροπολίτου Καστορίας  Σεραφείμ Πλησιάζουμε, σύμφωνα με την παράδοση της Αγίας μας Εκκλησίας, καθημερινά τους Αγίους μας, τιμούμε την...

«Από τον Ιπποκράτη στον Μέγα Βασίλειο»

«Από τον Ιπποκράτη στον Μέγα Βασίλειο»

31 Οκτωβρίου 2024
Η εορτή των Αγίων Αναργύρων Κοσμά και Δαμιανού στην Ι.Μ. Κορίνθου

Oι άγιοι των φτωχών Άγιοι Ανάργυροι

30 Ιουνίου 2022
Αγία Γραφή και Ασθένειες

«Μή πάντες ἀπόστο­λοι; μή πά­ντες προφῆ­ται; … μή πάντες χαρί­σματα ἔχουσιν ἰαμά­των;»

1 Ιουλίου 2019
«Ἀτελεύτητος ὑπάρχει τῶν Ἁγί­ων ἡ χάρις ἥν παρά Θεοῦ ἐκομί­σαν­το»

«Ἀτελεύτητος ὑπάρχει τῶν Ἁγί­ων ἡ χάρις ἥν παρά Θεοῦ ἐκομί­σαν­το»

1 Ιουλίου 2019

«Καί ἄν ἔχω πίστιν ὥστε ὄρη μεθιστάνειν, ἀγάπην δέ μή ἔχω, οὐδέν εἰμί».

1 Νοεμβρίου 2018
«Ἀτελεύτητος ὑπάρχει τῶν Ἁγί­ων ἡ χάρις, ἥν παρά Χρι­στοῦ ἐκο­μίσαντο»

«Ἀτελεύτητος ὑπάρχει τῶν Ἁγί­ων ἡ χάρις, ἥν παρά Χρι­στοῦ ἐκο­μίσαντο»

1 Νοεμβρίου 2018
Next Post
Το Ιερό Προσκύνημα της Αγίας Βαρβάρας

Το Ιερό Προσκύνημα της Αγίας Βαρβάρας

«Πως θα προετοιμάσουμε τους νέους μας για την επέτειο των 200 ετών από την Ελληνική Επανάσταση»

«Πως θα προετοιμάσουμε τους νέους μας για την επέτειο των 200 ετών από την Ελληνική Επανάσταση»

Επίσκεψη του Μητροπολίτου Περιστερίου στο  2ο Γυμνάσιο

Επίσκεψη του Μητροπολίτου Περιστερίου στο 2ο Γυμνάσιο

Η αγία Μαρίνα στον δήμαρχο

Η αγία Μαρίνα στον δήμαρχο

Νὰ γίνει τὸ θέλημα τὸ δικό Σου, Θεέ μου, καὶ ὄχι τὸ δικό μου

Εκδημία ιερέως Κωνσταντίνου Καλύβα

  • Όροι χρήσης – Πολιτική Απορρήτου
  • Επικοινωνία
No Result
View All Result
  • Αρχική
  • Επικαιρότητα
    • Εκκλησία της Ελλάδος
    • Πατριαρχεία – Αυτοκέφαλες Εκκλησίες
    • Το Βήμα της Ενορίας
    • Η φωνή των Ποιμένων
    • Ελλάδα Κόσμος
  • Κηρύγματα
  • Απόψεις – Γνώμες
  • Πνευματικές Διδαχές
    • Ομιλίες
    • Άκου ένα βιβλίο
  • Αφιερώματα
    • Μουσικός Θησαυρός
    • Στρατιωτικοί Ιερείς
    • Προσκυνηματικός Τουρισμός
  • Αιρέσεις

Poimin.gr © 2023

Welcome Back!

Login to your account below

Forgotten Password?

Retrieve your password

Please enter your username or email address to reset your password.

Log In

Add New Playlist