1. Ζωὴ σταυροῦ καὶ θυσίας
Λίγες μέρες πρίν, ἀξιωθήκαμε νὰ προσκυνήσουμε τὸν Ζωηφόρο Σταυρὸ τοῦ Κυρίου καὶ νὰ λάβουμε τὴ χάρη καὶ τὴν εὐλογία του. Ὁ Κύριος ὅμως δὲν μᾶς θέλει ἁπλοὺς προσκυνητὲς τοῦ Σταυροῦ Του. Μᾶς ζητᾶ νὰ Τὸν ἀκολουθήσουμε στὸ δρόμο τοῦ σταυροῦ καὶ τῆς θυσίας. Αὐτὸ ἀκριβῶς μᾶς λέγει στὴν εὐαγγελικὴ περικοπὴ ποὺ ἐπικαίρως ἀναγινώσκεται τὴν Κυριακὴ «μετὰ τὴν Ὕψωσιν»:
Ἐκεῖνος ποὺ θέλει νὰ μὲ ἀκολουθεῖ ὡς μαθητής μου, ἂς ἀπαρνηθεῖ τὸν ἑαυτό του κι ἂς πάρει τὴ σταθερὴ ἀπόφαση νὰ ὑποστεῖ γιὰ μένα κάθε θλίψη καὶ δοκιμασία, ἀκόμα καὶ θάνατο σταυρικό, καὶ τότε ἂς μὲ ἀκολουθεῖ μιμούμενος τὸ παράδειγμά μου.
Καὶ γιὰ νὰ βεβαιώσει τοὺς μαθητές Του ὅτι δὲν εἶναι μάταιες οἱ θυσίες αὐτές, συμπλήρωσε: Ὅποιος θέλει νὰ σώσει τὴν πρόσκαιρη ζωή του, θὰ χάσει τὴν εὐτυχισμένη καὶ αἰώνια ζωή. «Ὃς δ᾿ ἂν ἀπολέσῃ τὴν ἑαυτοῦ ψυχὴν ἕνεκεν ἐμοῦ καὶ τοῦ εὐαγγελίου, οὗτος σώσει αὐτήν»· ὅποιος ὅμως θυσιάσει τὴ ζωή του γιὰ μένα καὶ τὸ Εὐαγγέλιό μου, αὐτὸς θὰ σώσει τὴν ψυχή του στὴ μέλλουσα ζωὴ καὶ θὰ κερδίσει τὴν αἰώνια εὐτυχία.
Εἶναι κάποιες φορὲς ποὺ ὁ καθένας μας ἔρχεται μπροστὰ στὸ φοβερὸ δίλημμα: νὰ μείνω πιστὸς στὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ καὶ νὰ διακινδυνεύσω τὴ θέση ἐργασίας, τὸ μέλλον τῆς οἰκογενείας ἢ ἀκόμη καὶ τὴν ὑγεία μου ἢ νὰ κάνω κάποια παράβαση τοῦ νόμου τοῦ Θεοῦ, ὥστε νὰ ἐπιβιώσω μέσα στὶς τόσο δύσκολες καὶ πιεστικὲς καταστάσεις;… Στὴ δύσκολη αὐτὴ ὥρα τῶν ἀποφάσεων χρειάζεται τόλμη καὶ ἀποφασιστικότητα. Πίστη καὶ ἐλπίδα στὸν Κύριο, ὁ Ὁποῖος θὰ μᾶς δώσει δύναμη γιὰ νὰ σηκώσουμε τὸν σταυρό μας.
Πόσο ἐνισχυτικὰ εἶναι τὰ ἀπειράριθμα παραδείγματα τῶν ἁγίων μαρτύρων! Σήμερα ἡ ἁγία μας Ἐκκλησία ἑορτάζει τὴ μνήμη τοῦ ἁγίου ἐνδόξου μεγαλομάρτυρος Εὐσταθίου, ὁ ὁποῖος ἦταν ἀνώτατος ἀξιωματικὸς τοῦ ρωμαϊκοῦ στρατοῦ. Ἀπὸ τὴ στιγμὴ ποὺ αὐτὸς καὶ ἡ οἰκογένειά του πίστεψαν στὸ Χριστό, πέρασαν ἀπίστευτες περιπέτειες! Ὡστόσο ἡ πρόνοια τοῦ Θεοῦ ποτὲ δὲν τοὺς ἐγκατέλειψε. Κι ὅταν ὁ Εὐστάθιος, ἐπικεφαλῆς τοῦ ρωμαϊκοῦ στρατοῦ σὲ κρίσιμη μάχη, ἐπέστρεψε νικητὴς καὶ παρουσιάστηκε ἐνώπιον τοῦ αὐτοκράτορα Ἀδριανοῦ, δὲν δίστασε νὰ ὁμολογήσει μὲ παρρησία τὴν πίστη του, ἀρνούμενος νὰ θυσιάσει στοὺς ψεύτικους θεούς. Καὶ γιὰ τὴν ὁμολογία του αὐτὴ τὸν ὁδήγησαν στὸ μαρτύριο μαζὶ μὲ τὴ σύζυγο καὶ τὰ παιδιά του. Ἀνθρωπίνως θὰ λέγαμε ὅτι ἔχασαν τὴ ζωή τους. Στὴν πραγματικότητα ὅμως κέρδισαν τὴν ἀθανασία, τὴν αἰώνια μακαριότητα καὶ εὐτυχία. Κι αὐτὸ εἶναι τὸ πᾶν, ὅπως ἐξήγησε ὁ Κύριος στὴ συνέχεια τῆς διδασκαλίας Του:
2. Ἐνώπιον ἀνθρώπων καὶ ἀγγέλων
Τί θὰ ὠφελήσει τὸν ἄνθρωπο, ἐὰν κερδίσει ὅλο τὸν ὑλικὸ κόσμο, καὶ στὸ τέλος χάσει τὴν ψυχή του;
Ἤ, ἐὰν ἕνας ἄνθρωπος χάσει τὴν ψυχή του, τί μπορεῖ νὰ δώσει ὡς ἀντάλλαγμα γιὰ νὰ τὴν ἐξαγοράσει ἀπ’ τὴν αἰώνια ἀπώλεια;
Νὰ εἶστε βέβαιοι ὅτι ὁποιοσδήποτε ντραπεῖ ἐμένα καὶ τοὺς λόγους μου μπροστὰ στοὺς ἀνθρώπους τῆς γενιᾶς αὐτῆς ποὺ ἀποστάτησε ἀπ’ τὸν πνευματικό της Νυμφίο καὶ εἶναι ἁμαρτωλή, αὐτὸν θὰ τὸν ντραπεῖ καὶ ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου καὶ θὰ τὸν ἀποκηρύξει ὡς ξένο, ὅταν θὰ ἔλθει μὲ τοὺς ἁγίους ἀγγέλους περιβεβλημένος μὲ τὴ δόξα τοῦ Πατρός Του.
Καὶ ὁ Κύριος συνέχισε: Σᾶς λέω ἀληθινὰ ὅτι ὑπάρχουν μερικοὶ ἀπ’ αὐτοὺς ποὺ στέκονται ἐδῶ οἱ ὁποῖοι δὲν θὰ γευθοῦν θάνατο, μέχρι νὰ δοῦν τὴ βασιλεία τοῦ Θεοῦ νὰ ἔχει ἔλθει δυναμικὰ καὶ ἀποτελεσματικά. (Πράγματι, μὲ τὴν καταστροφὴ τῆς Ἱερουσαλὴμ καὶ τοῦ ναοῦ της καὶ μὲ τὸν διασκορπισμὸ τοῦ Ἰσραήλ, καταλύθηκε ἡ παλαιὰ τάξη, ἐνῶ μὲ τὴν κάθοδο τοῦ Ἁγίου Πνεύματος θεμελιώθηκε, ὡς ἄλλη βασιλεία τοῦ Θεοῦ πάνω στὴ γῆ, ἡ Ἐκκλησία, μὲ τὴν ἀκατανίκητη δύναμή της).
Ἀξίζει νὰ ὑπογραμμίσουμε τὸν λόγο τοῦ Κυρίου ποὺ ἀναφέρεται σ’ αὐτοὺς ποὺ θὰ ντραποῦν νὰ ὁμολογήσουν τὸ ὄνομά Του, λόγος ποὺ ἀναμένει τὴν ἐπαλήθευσή του στὴ φοβερὴ ἡμέρα τῆς Κρίσεως. Εἶναι ἐντυπωσιακὴ ἡ ἀντίθεση καὶ δημιουργεῖ εὔλογη τὴν ἀπορία: αὐτὸς ποὺ ντρέπεται νὰ ζεῖ σύμφωνα μὲ τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ καὶ διστάζει νὰ ὁμολογήσει ὅτι εἶναι πιστὸς χριστιανὸς μπροστὰ σὲ συναδέλφους, συγγενεῖς ἢ ἄλλους ἀνθρώπους τοῦ περιβάλλοντός του, πῶς θὰ ἀντέξει τὴν ντροπή, ὅταν θὰ φανερωθεῖ ἡ διπλοπροσωπία του ἐνώπιον ἀνθρώπων καὶ ἀγγέλων;… Αὐτὸς ποὺ ἀρνεῖται νὰ σηκώσει τὸν σταυρό του καὶ παραιτεῖται ἀπὸ τὸν ἀγώνα, πῶς θὰ ἀτενίσει «τὸ σημεῖον τοῦ οὐρανοῦ», τὸν Σταυρὸ τοῦ Κυρίου, ποὺ θὰ προβάλει ὡς σύμβολο νίκης τὴν ἡμέρα τῆς Δευτέρας Παρουσίας; Τί θὰ ἀπολογηθεῖ ἐνώπιον τοῦ Ἀρνίου, ποὺ θὰ φέρει τὰ σημάδια τῆς σφαγῆς, ἀλλὰ καὶ θὰ περιβάλλεται ἀπὸ τὴ δόξα τῆς μέχρι θανάτου ὑπακοῆς;…
Ἡ Ὕψωση τοῦ Τιμίου Σταυροῦ ποὺ ἑορτάσαμε τὶς μέρες αὐτὲς μᾶς ὑπενθυμίζει ὅτι ὅποιος θέλει νὰ ὑψωθεῖ, ὀφείλει πρῶτα νὰ ταπεινωθεῖ. Νὰ ἀκολουθήσει τὸν Ἐσταυρωμένο στὴ σταυρική Του πορεία, γιὰ νὰ συμμετάσχει στὴ χαρὰ καὶ τὴ δόξα τῆς Ἀναστάσεως.