Κάλιο αργά … μα εν ζωή

Κάποιες φορές στην ιστορία τα γεγονότα δεν μπορείς να τα προλάβεις. Όχι μόνο να τα εμποδίσεις ή να τα παρακολουθήσεις, αλλά και να τα κατανοήσεις στο μετά. Αυτό κυρίως, γιατί κάποια πράγματα δεν θέλεις να τα αποδεχθείς ότι συμβαίνουν.

Πριν αρκετά χρόνια υπήρξε ανάγκη εκλογής Πατριάρχου στα Ιεροσόλυμα. Τρία κράτη εμπλεκόμενα φανερά, άλλα τρία πίσω από το φαίνεσθαι. Συζητήσεις, προβλήματα, διαγραφή υποψηφίων από τους πολιτικούς, συμμαχίες και πόλεμος στους εκκλησιαστικούς και τελικά στις 13 Αυγούστου 2001 «εντός του ναού της Αναστάσεως, όπου εγίνετο η ψηφοφορία, ο Τοποτηρητής αναφώνησεν: «Εχομεν Πατριάρχην. Τον από Ιεραπόλεως Ειρηναίο»

Προφητικά τότε δημοσιογράφος των Αθηνών έγραψε: «ο κύριος Ειρηναίος θα φανεί εάν πράγματι έχει τη δυνατότητα να ανταποκριθεί στον ρόλο που, ελέω Θεού, του ανέθεσε η Αγιοταφίτικη Αδελφότητα από τον χειρισμό δύο βασικών -των βασικοτέρων- θεμάτων που έχει να αντιμετωπίσει και για τα οποία θα πρέπει να βάλει συγκεκριμένους στόχους από τώρα. Είναι η εσωτερική συνοχή και η σχέση και συνεργασία με τον υπόλοιπο ορθόδοξο χώρο. Στην πρώτη περίπτωση, εάν επιθυμεί την αναγέννηση και ενίσχυση της Εκκλησίας των Ιεροσολύμων, με το σταμάτημα, κατ’ αρχήν, της μέχρι χθες πορείας προς την κατηφόρα, θα πρέπει να εξασφαλίσει την όσο το δυνατόν ευρύτερη συναίνεση των μελών της Ιεράς Συνόδου».

Από όσα ακολούθησαν λέμε πλέον ότι δεν το κατάφερε ο εκλεγείς. Η άσβεστη προεκλογική φλόγα έφερε την πυρκαγιά και αποκαλύφθηκε διαμάχη μεταξύ της Αγιοταφιτικής Αδελφότητας εξαιτίας μιας εικαζόμενης πώλησης ακινήτων του Πατριαρχείου. Κατηγορήθηκε ο τότε Πατριάρχης Ιεροσολύμων Ειρηναίος, για πράγματα που εν συνεχεία δικαστικά δεν αποδείχθηκαν. Όμως ο ίδιος όπως φαίνεται δεν ήταν ανεύθυνος και άμοιρος των γεγονότων που προκλήθηκαν. Δεν τα βρήκε με τους άλλους στην αδελφότητα των σπουδαίων. Έτσι το ότι βρέθηκε στο μάτι ενός κυκλώνα που είχε ξεκινήσει πριν από την εκλογή του και εκεί θα πρέπει κάποιος να εντοπίσει τους εξωγενείς παράγοντες είτε αυτοί λέγονται Εκκλησία ή Πολιτεία, δεν τον βοήθησε να βγάλει το καράβι ασφαλές στο λιμάνι. Πιθανόν το ίδιο να συνέβαινε ακόμα και αν είχαμε άλλο πρόσωπο στον θρόνο του Αποστόλου Ιακώβου.

Με αυτά και με άλλα φτάσαμε μέχρι τη σύγκληση της Συνάξεως των Προκαθημένων των Ορθοδόξων Εκκλησιών. Ο πρώτος της Ορθοδοξίας Πατριάρχης Βαρθολομαίος παρατηρεί; «H διχοστασία αυτή και ο σκανδαλισμός ούτος επιβάλλει εις τον Πατριάρχην Ειρηναίον, εφ’ όσον αδυνατεί να αποκαταστήσει την ενότητα, την υποχρέωσιν να αποσυρθή οικειοθελώς διά την ειρήνευσιν της Εκκλησίας».

Η σύναξη αποδέχεται κατά πλειοψηφία «να απευθύνει αδελφικήν έκκλησιν προς τον Μακαριώτατον Πατριάρχην κ. Ειρηναίον όπως οικειοθελώς υποβάλη την παραίτησιν αυτού. Τούτο εζήτησεν η Σύνοδος, μη συνελθούσα ως δικαστήριον, ως θυσιαστικήν πράξιν προς ειρήνευσιν της Εκκλησίας» Εδώ άναψε το πράσινο φως για να φτάσουν οι Αγιοταφίτες να καθαιρέσουν τον Πατριάρχη τους από το αξίωμα του, αλλά και την αρχιερωσύνη, με κατηγορίες άσχετες με τους ιερούς κανόνες. Βέβαια η ενότητα της Εκκλησίας είναι η αρχή και το πρώτο και σε εκείνη την περίπτωση ο Πατριάρχης Ειρηναίος έμεινε μόνος του. Το τάγμα των σπουδαίων στάθηκε απέναντί του, τον απομόνωσε, τον απέκλεισε και εν τέλει στα μάτια όλων τον φυλάκισε, αφού δεν του έδινε τη δυνατότητα ελευθέρας εισόδου και εξόδου στο μοναστήρι του Αγίου Κωνσταντίνου και στο κάθισμά της Αγίας Θέκλας όπου ήτανε τα πατριαρχικά δώματα.

Και επειδή τα της εκκλησιαστικής διοικήσεως ανθρώπινα, τα γεγονότα που ακολούθησαν ήταν πραγματικά συνταρακτικά. Ο μοναδικός αρχιερέας ο οποίος έλαβε αρχιερωσύνη από τον Πατριάρχη Ειρηναίο, ο Θεόφιλος, επελέγη ως διάδοχος του και παραμένει ως σήμερα όπου αποφάσισε να αποκαταστήσει τον προκάτοχό του στην αρχιεροσύνη ονομάζοντάς τον Πατριάρχη πρώην Ιεροσολύμων. Βέβαια αυτό θα ήταν καλό να είχε συμβεί χθες πριν δημοσιοποιηθεί η εναγώνια έκκληση του Πατριάρχου Ειρηναίου να του δοθεί διαβατήριο για να μεταβεί στην Ελλάδα για αποθεραπεία και γηροκόμηση.

Πολλές φορές προσπαθήσαμε να κατανοήσουμε το τι ακριβώς συνέβη τότε. Κανένας δεν μας έπεισε ότι οι Αγιοταφίτες ήξεραν γιατί φτάσαμε σε αυτή την κατάσταση, όπου τραγελαφικά θεάματα διαπράχθηκαν on camera.

Στα ενδιάμεσα χρόνια πολλά πράγματα μας στεναχώρησαν και άλλα μας έδωσαν χαρά. Αξιοπρόσεκτο, η επίσκεψη του Πατριάρχου Θεοφίλου το Νοέμβριο του 2015 στο νοσηλευόμενο «μοναχό Ειρηναίο». Μνημονευταία η επίσκεψη του Οικουμενικού Πατριάρχη, για την συγχώρεση όπως θα λέγαμε, στις 22 Μαρτίου 2017 στον απομονωμένο Πατριάρχη Ειρηναίο. Ακόμα η εόρτια επίσκεψη του π. Ειρηναίου στον διάδοχο του στην Πατριαρχία Θεόφιλο στην ονομαστική του εορτή. Αλλά με τα όσα οι Αγιοταφίτες υποστηρίζουν, ερχόμενα βέβαια σε αντίθεση με τα όσα προβάλει ο Πατριάρχης Ειρηναίος, για τα όσα κάποιοι μετανόησαν και το δημοσιοποίησαν, φτάσαμε από το χθες στο σήμερα, με τον Αρχιεπίσκοπο Αθηνών να αποδέχεται την έκκληση του ασθενούς για φιλοξενία και να υπόσχεται αυτήν από την 1η Σεπτεμβρίου, άσχετα αν παρεμβάλλεται διάστημα πλέον των 30 ημερών. Αναρωτιόμαστε ως τότε, εφόσον μπορέσει να μεταφερθεί άμεσα στην Ελλάδα ο Πατριάρχης Ειρηναίος που θα διαμείνει ή που θα οδηγηθεί για αποθεραπεία; Βέβαια νομίζουμε πώς αυτό συμβαίνει γιατί το γεροντολογικό κέντρο απλά έπρεπε να εγκαινιαστεί τη συγκεκριμένη στιγμή, χωρίς να είναι έτοιμο να υποδεχθεί γέροντες, αφού κάτω από τα πολυδάπανα εγκαίνια, δεν είδαμε εικόνες από τους έτοιμους χώρους σίτισης και στέγασης γερόντων για μόνιμη ή ημερήσια διαμονή. Εκτός αν όλα έγιναν, άλλα λόγια να αγαπιόμαστε, εμπρός σε μια εικαζόμενη έξοδο από τα μάταια και φθαρτά.

Σήμερα λοιπόν τα άνω τοις κάτω συνεορτάζει και τα κάτω τοις άνω συνομιλεί. Όχι γιατί το κείμενο στο οποίο στηρίχτηκε η απόφαση της Ιεράς Συνόδου είναι σπουδαίο, το αντίθετο μάλιστα μπορεί να πει κάποιος ότι είναι μία πρόχειρη απόφαση χωρίς αναφορά σε ιερούς κανόνες και χωρίς τεκμηρίωση. Αλλά γιατί αυτό το κείμενο έδωσε χαρά στο πλήθος των χριστιανών, οι οποίοι έβλεπαν μία ακόμα αδικία να έχει ενεργηθεί από τους διοικούντες την Εκκλησία, όπως και σε πολλές άλλες ιστορικές περιπτώσεις στην εγγύς και τη μακρά εκκλησιαστική ιστορία.

Δεν μένει αυτή τη στιγμή άλλο, από το να πούμε το: Ειρηναίου του Μακαριωτάτου Πατριάρχου πρώην Ιεροσολύμων πολλά τα έτη. Αυτό για να ευχηθούμε να δώσει ο Θεός τρόπο και χρόνο να συλλειτουργήσει με τον διάδοχο του ως ίσος προς ίσο και έτσι να χάρη ο Ουρανός κι η Αγία Γη.

Συνοπτικός