του Χάρη Τρασάνη, καθηγητή Βυζαντινής & Παραδοσιακής μουσικής
Χαρακτηριστικό της Πατρίδας μας είναι ο πλούτος της σε ήθη και έθιμα. Χείμαρρος συναισθημάτων κατακλύζει τις ψυχές μας ενώ κορυφώνεται το άγιο Δωδεκαήμερο με την ημέρα της εορτής των Θεοφανείων. Ο Αγιασμός των υδάτων και η κατάδυση του Σταυρού κατά μίμηση της Βάπτισης του Θεανθρώπου από τον Άγιο Ιωάννη τον Πρόδρομο, τελούνται από την Εκκλησία μας με λαμπρότητα. Στα πλαίσια αυτών των θρησκευτικών τελετών, ο λαό μας, εορτάζει με κάλαντα και αναγγέλλει το γεγονός της φανερώσεως της Αγία Τριάδος στη γη. Έτσι, ακούμε να επαναλαμβάνεται από την επωδό στα κάλαντα των Φώτων από την Καππαδοκία το: «Άγιος ο Θεός, Άγιος Ισχυρός, Άγιος Αθάνατος ο Κύριος».
Σε πολλές περιοχές της Ελλάδας τα Κάλαντα της εορτής των Φώτων είναι πανομοιότυπα με πολύ λίγες εξαιρέσεις, όπως:
Αυτά που Ξεκινούν δηλώνοντας το εορταστικό γεγονός της ημέρας, όπως ακούμε, για παράδειγμα, στα Αθηναϊκά κάλαντα: «Ήρθανε τα φώτα και οι φωτισμοί και χαρές μεγάλες κι αγιασμοί», και συνεχίζουν με την παράκληση της Παναγίας προς τον Άγιο Ιωάννη τον Πρόδρομο να βαπτίσει τον Κύριο: «Άγιέ μου Γιάννη και Πρόδρομε, δύνασαι βαφτίσεις Θεού παιδί;»
Αυτά θέτουν αιτήματα φιλοδωρημάτων, όπως τα κάλαντα της Σάμου: «Ας σας καλησπερίσωμε κι έπειτα ας αρχίσωμε τα κάλαντα να πούμε, βάλτε μας κρασί να πιούμε.» «Σήμερα είναι εορτή, λοιπόν, και εμείς με την πηχτή, γλυκά, λουκάνικα και κότα εορτάζουμε τα φώτα.»
Μια τελευταία εξαίρεση είναι τα Κάλαντα από την Καππαδοκία (άκουε βίντεο), τα οποία έχουν Θεολογικό, δογματικό και διδακτικό περιεχόμενο και τελειώνουν με την επίκληση: «Ο Θεός των όλων και Κύριος, δώη σας υγείαν και χαίρετε» .
Το ποιητικό κείμενο των Καλάντων από την Καππαδοκία έχει «ενδυθεί» από την μελωδία του πρώτου ήχου. Με το διασταλτικό ήθος και την δωρικότητα που εκφράζουν τον ήχο αυτό, τα διδάγματα του κειμένου εμπνέουν τόσο τον ερμηνευτή όσο και τον ακροατή.
Το poimin.gr σε συνεργασία με τον καθηγητή της Βυζαντινής και Παραδοσιακής μουσικής, Χάρη Τρασάνη, που έχει την καλλιτεχνική επιμέλεια του φωνητικού συνόλου, το οποίο απαρτίζεται από εξαιρετικές και μελίρρυτες γυναικείες φωνές, (Ευαγγελία Χαλδαιάκη, Ευανθία Βαβουλιώτη, Κατερίνα Πετροπούλου, Μαρία Μαλλάτου, Μαρίνα Καρρά) αποδίδουν acapella κάλαντα, σε μια σειρά live ηχογραφήσεων μέσα από τον πλούτο της Ελληνική μας παράδοσης.
Χρόνια πολλά & καλή φώτιση!