Τοῦ Σεβ/του Μητροπολίτου Αὐλῶνος ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ Mr. Th.
Η ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΣ ΥΨΩΣΙΣ ΤΟΥ ΤΙΜΙΟΥ ΚΑΙ ΖΩΟΠΟΙΟΥ ΣΤΑΥΡΟΥ
Ἰωάν. 19, 6-11, 13-20, 25-28, 30
«ΤΟΝ ΣΤΑΥΡΟΝ ΣΟΥ ΠΡΟΣΚΥΝΟΥΜΕΝ, ΔΕΣΠΟΤΑ»
Ἀπό τούς πρώτους χριστιανικούς αἰῶνες ξεχωριστή θέση στή ζωή τῆς Ἐκκλησίας κατέχει ὁ Τίμιος Σταυρός τοῦ Χριστοῦ. Ὁ Σταυρός εἶναι τό πιό πολύτιμο καί τό πιό ἀκατανίκητο ὅπλο καί καύχημα ταυτόχρονα τῶν πιστῶν. Εἶναι τό πανσεβάσμιο καί συγχρόνως τό τρισμακάριστο ξύλο, ἐπάνω στό ὁποῖο ὁ Κύριός μας ἅπλωσε ὅλη τήν ἀγάπη Του γιά τόν ἁμαρτωλό ἄνθρωπο. Τοῦ Σταυροῦ, λοιπόν, σήμερα ἡ ἀνάμνηση, τοῦ Σταυροῦ ἡ γιορτή, τοῦ Σταυροῦ ἡ χαρά.
Ὁ Σταυρός στήν πίστη καί στή ζωή τῆς Ἐκκλησίας
Ὁ Τίμιος Σταυρός συνιστᾶ τό ἀποκορύφωμα τῆς ἀγάπης, ἀλλά καί τό σύμβολο τῆς θυσίας καί τοῦ θριάμβου. Ἐπάνω στό Σταυρό, πού ὑψώθηκε στό Γολγοθᾶ, σταυρώθηκε ἡ ἀγάπη τοῦ Θεοῦ, γιά νά ἀνοίξει τήν ὡραία Πύλη τοῦ Παραδείσου πού εἶχε κλείσει τό ξύλο τῆς παρακοῆς τῶν Πρωτοπλάστων.
Ἡ ἁγία Ἐκκλησία μας, τελώντας σήμερα τή γιορτή τῆς Ὑψώσεως τοῦ Τιμίου Σταυροῦ, καλεῖ τούς πιστούς της ὄχι μόνο νά προσκυνήσουν εὐλαβικά, ἀλλά καί νά ἀναγνωρίσουν τή χάρη πού ἀπορρέει ἀπό τό ζωηφόρο τοῦ Κυρίου Σταυρό καί νά ἀρδεύει τήν οἰκουμένη καί ὁλόκληρο τό γένος τῶν ἀνθρώπων. Πάνω σέ δύο συναφή γεγονότα στηρίζεται ἡ ἁγία Ὀρθόδοξη πίστη μας: Στό Σταυρό καί στήν Ἀνάσταση τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ!
Σταυρός καί Ἀνάσταση ἀποτελοῦν τήν πίστη καί τό κήρυγμα τῶν Ἀποστόλων. Αὐτά εἶναι καί ἡ ἐν Χριστῷ καύχησή τους! «Ὅσο γιά μένα, δέ θέλω ἄλλη ἀφορμή γιά καύχηση ἐκτός ἀπό τό Σταυρό τοῦ Κυρίου μας Ἰησοῦ Χριστοῦ, τό Σταυρό πού πάνω του πέθανε ὁ κόσμος γιά μένα κι ἐγώ γιά τόν κόσμο» (Γαλ. 6, 14), ἀναφέρει ὁ ἀπόστολος Παῦλος.
Χωρίς τή Σταύρωση καί τήν Ἀνάσταση δέν ὑπάρχει σωτηρία,., οὔτε ἀξία στό κήρυγμα τῆς Ἐκκλησίας. Ἄν καί ἀρχικά ἦταν σύμβολο κατάκρισης, τώρα ὁ Σταυρός εἶναι γιά ὅλους ὑπόθεση σωτηρίας, ὑπογραμμίζει ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος.
Καί οἱ Μαθητές τοῦ Κυρίου, οἱ ὁποῖοι ἔζησαν τήν ὀδύνη τοῦ Σταυροῦ καί τή χαρά τῆς Ἀνάστασης, εἶναι οἱ διαπρύσιοι κήρυκες τῆς θεολογίας τῆς σωτηρίας τοῦ Σταυροῦ· τοῦ Σταυροῦ «πού εἶναι μωρία γι’ αὐτούς πού παραμένουν στήν ἁμαρτία τους, τόν χαμό τους. Καί ἡ δύναμη τοῦ Θεοῦ γιά μᾶς πού εἴμαστε στόν δρόμο τῆς σωτηρίας» (Α’ Κορ. 1, 18).
Ἡ πίστη τῆς Ἐκκλησίας στό Σταυρό εἶναι οὐσιαστική, γιατί μέσα της ἔχει τό πνευματικό περιεχόμενο τοῦ γεγονότος τῆς ἐθελούσιας θυσίας τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ πού ἀνεβάζει τόν ἄνθρωπο στόν οὐρανό· πού τόν κάνει κληρονόμο τῆς Βασιλείας τοῦ Θεοῦ. «Σάν μιά οὐρανομήκη κλίμακα, βλέπω τό Σταυρό, πού φθάνει μέχρι τόν οὐρανό καί πάνω της στηρίζεται ὁ Χριστός. Ἀπό αὐτή τήν πίστη προῆλθε ἡ γιορτή τῆς Ὕψωσης», λέει ὁ ἅγιος Γερμανός Κωνσταντινουπόλεως.
Τό ἱστορικό τῆς γιορτῆς
Ἡ ἁγία Ἑλένη, εὐσεβής μητέρα τοῦ αὐτοκράτορα Μεγάλου Κωνσταντίνου, θέλησε νά βρεῖ τόν Τίμιο Σταυρό τοῦ Κυρίου. Ἔτσι τό ἔτος 327 πῆγε στά Ἱεροσόλυμα, ἀλλά κανένας δέ μποροῦσε νά τῆς ὑποδείξει τόν τόπο τῆς θυσίας τοῦ Κυρίου, γιά νά βρεῖ τόν πολυφίλητο θησαυρό τῆς ψυχῆς της. Μετά ἀπό πολλές ἔρευνες βρέθηκε ὁ ἱερός χῶρος καί στή συνέχεια ἀποκαλύφθηκε ὁ Τίμιος καί ζωοποιός Σταυρός. Ἀμέσως πληροφόρησε τόν αὐτοκράτορα γιό της καί ἐκεῖνος διέταξε νά ἀνεγερθεῖ λαμπρότατος Ναός τῆς Ἀνάστασης στό φρικτό ἐκεῖνο μέρος τοῦ Γολγοθᾶ.
Τά ἐγκαίνια τοῦ ἱεροῦ Ναοῦ τῆς Ἀναστάσεως, πού ἔγιναν στίς 13 πρός 14 Σεπτεμβρίου, συνδυάστηκαν ἀργότερα μέ τήν ἐπίσημη Ὕψωση τοῦ Τιμίου Σταυροῦ ἀπό τόν αὐτοκράτορα Ἠράκλειο τό 629, πού τόν πῆρε ἀπό τούς Πέρσες ἐπιδρομεῖς. Ἔτσι, καθιερώθηκε στό ἑξῆς ἡ μεγάλη γιορτή τῆς παγκόσμιας Ὕψωσης τοῦ Τιμίου Σταυροῦ.
Ἡ σημερινή γιορτή δέν εἶναι ἡ μοναδική πού προβάλλει τόν Τίμιο Σταυρό. Ὅλες οἱ λειτουργικές τελετές καί λατρευτικές ἐκδηλώσεις εἶναι κάτω ἀπό τήν «ἀσπίδα» τοῦ Σταυροῦ. Ὅλα στή ζωή τῆς Ἐκκλησίας σφραγίζονται μέ τό σημεῖο τοῦ Τιμίου Σταυροῦ. Αὐτό σημαίνει πώς εἶναι μεγάλη:
Ἡ δύναμη τοῦ Σταυροῦ
Ἡ δύναμή του δέν εἶναι μόνο προστατευτική, ἀλλά συνάμα καί ἁγιαστική. Ὅταν εὐλαβικά κάνουμε τό σταυρό μας, ἡ χάρη τοῦ Σταυροῦ μᾶς περιφρουρεῖ ἀπό τό διάβολο, γιατί ἐκεῖνος τρέμει καί φρίττει τό Σταυρό καί τόν Ἐσταυρωμένο Κύριο. Ἄς ἔχουμε, λοιπόν, συναίσθηση τῆς ἁμαρτωλότητάς μας καί νά στηριζόμαστε στή δύναμη τοῦ Σταυροῦ καί στίς «κλίμακες» τοῦ Σταυροῦ πού ὁδηγοῦν στή «χώρα» Του, τόν Παράδεισο! Σταυρέ τοῦ Χριστοῦ, σῶσε μας μέ τή δύναμή Σου.