• Αρχική
  • Επικαιρότητα
    • Εκκλησία της Ελλάδος
    • Πατριαρχεία – Αυτοκέφαλες Εκκλησίες
    • Το Βήμα της Ενορίας
    • Η φωνή των Ποιμένων
    • Ελλάδα Κόσμος
  • Κηρύγματα
  • Απόψεις – Γνώμες
  • Πνευματικές Διδαχές
    • Ομιλίες
    • Άκου ένα βιβλίο
  • Αφιερώματα
    • Μουσικός Θησαυρός
    • Στρατιωτικοί Ιερείς
    • Προσκυνηματικός Τουρισμός
  • Αιρέσεις
Δευτέρα, 9 Ιουνίου, 2025
Poimin.gr
  • Αρχική
  • Επικαιρότητα
    • Εκκλησία της Ελλάδος
    • Πατριαρχεία – Αυτοκέφαλες Εκκλησίες
    • Το Βήμα της Ενορίας
    • Η φωνή των Ποιμένων
    • Ελλάδα Κόσμος
  • Κηρύγματα
  • Απόψεις – Γνώμες
  • Πνευματικές Διδαχές
    • Ομιλίες
    • Άκου ένα βιβλίο
  • Αφιερώματα
    • Μουσικός Θησαυρός
    • Στρατιωτικοί Ιερείς
    • Προσκυνηματικός Τουρισμός
  • Αιρέσεις
No Result
View All Result
  • Αρχική
  • Επικαιρότητα
    • Εκκλησία της Ελλάδος
    • Πατριαρχεία – Αυτοκέφαλες Εκκλησίες
    • Το Βήμα της Ενορίας
    • Η φωνή των Ποιμένων
    • Ελλάδα Κόσμος
  • Κηρύγματα
  • Απόψεις – Γνώμες
  • Πνευματικές Διδαχές
    • Ομιλίες
    • Άκου ένα βιβλίο
  • Αφιερώματα
    • Μουσικός Θησαυρός
    • Στρατιωτικοί Ιερείς
    • Προσκυνηματικός Τουρισμός
  • Αιρέσεις
No Result
View All Result
Poimin.gr
No Result
View All Result

Τελετές με «άρωμα» από τις αγιορείτικες ακολουθίες

3 Ιανουαρίου 2019
in Απόψεις - Γνώμες, Εκκλησιαστική Επικαιρότητα
Τελετές με «άρωμα» από τις αγιορείτικες ακολουθίες
Share on FacebookShare on Twitter

Γράφει ο Μ. Γ. Βαρβούνης: Καθηγητής Λαογραφίας του Δημοκρίτειου Πανεπιστήμιου Θράκης

Τα αντίγραφα των θαυματουργών ιερών εικόνων που τοποθετούνται μόνιμα και «ενθρονίζονται» σε ενοριακούς ναούς, στη νέα θέση τους, επισκέπτονται και προσκυνούν οι πιστοί, κάνουν τάματα και δίνουν αφιερώματα, επικαλούμενοι την θαυματουργική επέμβαση της υπερφυσικής δύναμης που πιστεύεται ότι έχει το πρωτότυπο. Την ημέρα κατά την οποία τιμάται το πρωτότυπο, αλλά και σε μεγάλες εορτές όπως τα Χριστούγεννα ή το Πάσχα, το αντίγραφο μεταφέρεται στο κέντρο του ναού, όπου τελείται αγρυπνία, θεία λειτουργία και παράκληση, κατά το πρότυπο των αντίστοιχων αγιορείτικων ακολουθιών. Ουσιαστικά, πρόκειται για ένας είδος τελετουργικής προέκτασης της μοναστηριακής ζωής μέσα σε ενοριακά πλαίσια, με στόχο την κατάνυξη των πιστών. Ακόμη και στις λιτανείες των πανηγύρεων των ενοριών λιτανεύονται και τα αντίγραφα αυτά, κατά μίμηση αντιστοίχων αθωνικών μοναστηριακών τελετουργικών προτύπων.

Με βάση τα αντίγραφα καθιερώνονται λοιπόν νέες πανηγύρεις στις ενορίες όπου αυτά απόκεινται, αλλά και αναζωπυρώνεται το ενδιαφέρον για τον μοναχισμό γενικότερα, και το Άγιον Όρος, απ’ όπου κατά κανόνα προέρχονται, ειδικότερα. Στα πλαίσια των πανηγύρεων αυτών συχνά πραγματοποιούνται ομιλίες με διαφάνειες, ή καλούνται για να συμμετάσχουν στις σχετικές ακολουθίες μοναχοί από τη μονή όπου βρίσκεται θησαυρισμένο το πρωτότυπο, γεγονός που γίνεται αφορμή τόσο για πνευματική ανάταση, όσο και για λειτουργική αναγέννηση και ποικιλία των αστικών ενοριών όπου βρίσκονται τα αντίγραφα, και όπου τελούνται οι σχετικές ακολουθίες.

Οπωσδήποτε πρόκειται για ένα νέο φαινόμενο, που εντάσσεται και στα όρια της σύγχρονης νεωτερικής λαϊκής θρησκευτικότητας, και ως εκ τούτου ενδιαφέρει και την θρησκευτική λαογραφία μας. Εντάσσεται σε ένα κλίμα μοναστηριακών επιδράσεων στην ενοριακή λειτουργική ζωή, στο οποίο και παραπάνω αναφερθήκαμε, και το οποίο οφείλεται αφενός μεν στο ότι οι αντίστοιχες μοναστηριακές μορφές θεωρούνται πιο πνευματικές, αφετέρου δε ότι στις μεγάλες ενορίες των πόλεων τοποθετούνται κατά κανόνα ως προϊστάμενοι ιερομόναχοι που διαβιούν εκτός των μονών της μετανοίας τους, οι οποίοι θέλουν να μεταφέρουν στον ενορία στοιχεία της μοναστηριακής λειτουργικής ζωής.

Από την άλλη πλευρά, το φαινόμενο αυτό, όπως και άλλα ανάλογα που έχουμε κατά το παρελθόν μελετήσει, εντάσσεται στην προσπάθεια του σύγχρονου ανθρώπου να αντισταθεί στις ανασφάλειες και στους έντονους ρυθμούς της καθημερινότητας, επιστρέφοντας σε «πρωταρχικές» ή «αρχέγονες» μορφές τελετουργικής έκφρασης και δράσης. Εν προκειμένω, οι μορφές αυτές συσχετίζονται με την λειτουργική ζωή των μονών, ιδιαίτερα δε των μοναστηριών του Αγίου Όρους, και τα αντίγραφα των ιερών και θαυματουργών εικόνων τους συμβολοποιούνται, αποβαίνοντας χαρακτηριστικά σημεία και αντιπροσωπευτικά ιερά αντικείμενα της φιλοσοφίας και του τρόπου ζωής που ο ορθόδοξος μοναχισμός σήμερα αντιπροσωπεύει για τους ταλαιπωρημένους αστούς. Πρόκειται λοιπόν για φαινόμενο οι πολιτισμικές ρίζες του οποίου είναι οπωσδήποτε βαθύτερες της απλής μίμησης λειτουργικών μορφών του Αγίου Όρους, με σημείο αναφοράς το αντίγραφο της θαυματουργής εικόνας κάθε μοναστηριού.

Θα πρέπει μάλιστα να παρατηρηθεί ότι οι τάσεις αυτές του σύγχρονου θρησκευόμενου ανθρώπου του λαού, έχουν οδηγήσει στο σχηματισμό μιας σειράς νεωτερικών θρησκευτικών εθίμων, αλλά και στην κραταίωση του φαινομένου των προσκυνηματικών επισκέψεων σε μονές του Αγίου Όρους, καθώς και σε άλλα μοναστηριακά προσκυνηματικά κέντρα (Πάτμος, Μετέωρα, Σινά κ.λπ.). Ασφαλώς πρόκειται για φαινόμενο που απασχολεί πολλούς κλάδους της επιστήμης, και επιδέχεται πολλές και διαφορετικές προσεγγίσεις και ερμηνείες, σίγουρα όμως συνιστά τη βάση και για την διαμόρφωση νέων εθιμικών μορφών, που από τις ενορίες των μεγάλων αστικών κέντρων επεκτείνονται στα μικρότερα αστικά κέντρα της ελληνικής επαρχίας, και μεταβάλλονται σε κυρίαρχες εκφράσεις της ελληνικής λαϊκής θρησκευτικότητας.

Σε κάθε περίπτωση, όπως και παραπάνω αναφέρθηκε, το νεωτερικό αυτό λαϊκό λατρευτικό φαινόμενο βρίσκεται σε εξέλιξη. Η παρακολούθησή του θα δείξει την πορεία, την πιθανή μελλοντική τυπολογία, τη λειτουργικότητα και την αντοχή του στο χρόνο, στα πλαίσια της σύγχρονης λαϊκής θρησκευτικότητας του λαού μας.

Εφημερίδα «Κιβωτός της Ορθοδοξίας»

Πρόσφατα Άρθρα

Η εορτή του Αγίου Πνεύματος στην Μεσσηνία
Εκκλησία της Ελλάδος

Η εορτή του Αγίου Πνεύματος στην Μεσσηνία

9 Ιουνίου 2025

Με εκκλησιαστική τάξη και με την παρουσία πλήθους πιστών, τιμήθηκε η εορτή του Αγίου Πνεύματος στην Ιερά Μητρόπολη Μεσσηνίας. Επίκεντρο...

Read more
Η Μητρόπολη Άρτης εόρτασε την Παναγία Φανερωμένη
Εκκλησία της Ελλάδος

Η Μητρόπολη Άρτης εόρτασε την Παναγία Φανερωμένη

9 Ιουνίου 2025

Την Δευτέρα 9 Ιουνίου 2025, ανήμερα της εορτής του Αγίου Πνεύματος, στον πανηγυρίζοντα Ιερό Ναό της Παναγίας Φανερωμένης, στην πόλη...

Read more
Χειροθεσία Οικονόμου στην Αγία Τριάδα Σούρπης
Εκκλησία της Ελλάδος

Χειροθεσία Οικονόμου στην Αγία Τριάδα Σούρπης

9 Ιουνίου 2025

Στον πανηγυρίζοντα Ιερό Ναό Αγίας Τριάδος Σούρπης λειτούργησε σήμερα 9/6, ο Σεβ. Μητροπολίτης Δημητριάδος κ. Ιγνάτιος, παρουσία του συνόλου των...

Read more
Ο Εσπερινός της Αγίας Τριάδας στην Καλαμάτα
Εκκλησία της Ελλάδος

Ο Εσπερινός της Αγίας Τριάδας στην Καλαμάτα

9 Ιουνίου 2025

Με την συμμετοχή πλήθους πιστών από όλη την πόλη της Καλαμάτας, τελέσθηκε το απόγευμα της Κυριακής της Πεντηκοστής, ο Πανηγυρικός...

Read more
Όπου η ενότητα, εκεί και η Χάρις του Θεού
Εκκλησία της Ελλάδος

Όπου η ενότητα, εκεί και η Χάρις του Θεού

9 Ιουνίου 2025

Στον Ιερό Ναό της Αγίας Τριάδος Νοσοκομείου Βόλου, χοροστάτησε απόψε, Κυριακή της Πεντηκοστής 8/6, ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Δημητριάδος και Αλμυρού....

Read more
Εκδημία π. Παναγιώτου Ιωακείμ
Εκκλησία της Ελλάδος

Εκδημία π. Παναγιώτου Ιωακείμ

9 Ιουνίου 2025

Το απόγευμα της 8ης Ιουνίου τρ.ε., εκοιμήθη εν Κυρίω ο μακαριστός πλέον ιερεύς π. Παναγιώτης Ιωακείμ, Προϊστάμενος του Ιερού Μητροπολιτικού...

Read more
Πανηγυρικός Εσπερινός στην Παναγία Φανερωμένη Άρτης
Εκκλησία της Ελλάδος

Πανηγυρικός Εσπερινός στην Παναγία Φανερωμένη Άρτης

9 Ιουνίου 2025

Την Κυριακή 8 Ιουνίου 2025, το απόγευμα, στον Ιερό Ναό της Φανερωμένης, στην πόλη της Άρτας, ετελέσθη πανηγυρικός Εσπερινός, χοροστατούντος...

Read more
ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΗΣ ΠΕΝΤΗΚΟΣΤΗΣ ΣΤΗ ΧΑΛΚΙΔΑ
Εκκλησία της Ελλάδος

ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΗΣ ΠΕΝΤΗΚΟΣΤΗΣ ΣΤΗ ΧΑΛΚΙΔΑ

9 Ιουνίου 2025

Με λαμπρότητα και τον αρμόζοντα πανηγυρικό χαρακτήρα, εορτάσθηκε στη Χαλκίδα η γενέθλιος ημέρα της Εκκλησίας, η Κυριακή της Πεντηκοστής, στις...

Read more
Η Κυριακή της Πεντηκοστής στην Κέρκυρα
Εκκλησία της Ελλάδος

Η Κυριακή της Πεντηκοστής στην Κέρκυρα

9 Ιουνίου 2025

Την Κυριακή, 8 Ιουνίου 2025, Κυριακή της Πεντηκοστής, ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Κερκύρας, Παξών και Διαποντίων Νήσων, κ. Νεκτάριος, λειτούργησε, ομίλησε...

Read more
Οι Αμερικανοί στοχοποιούν τις Μόνες του Αγίου Όρους που στηρίζουν τη ΝΙΚΗ – Αποφασισμένοι να δώσουν τέλος στα περίεργα… παιχνίδια των μοναχών
Ελλάδα Κόσμος

Σεισμός στο Άγιον Όρος: Ρωγμές και καταστροφές σε εκκλησίες – Κίνδυνος να χαθούν αγιογραφίες αιώνων

8 Ιουνίου 2025

Φοβερές ζημιές άφησε πίσω του ο ισχυρός σεισμός μεγέθους 5,3 Ρίχτερ που σημειώθηκε χτες Σάββατο (08.06.2025) στην περιοχή Καρυές στο...

Read more
Η Παναγία η Πεταλιδιώτισσα αναχώρησε για την Καθέδρα Της
Εκκλησία της Ελλάδος

Η Παναγία η Πεταλιδιώτισσα αναχώρησε για την Καθέδρα Της

8 Ιουνίου 2025

Με την ευλογητική χοροστασία και πανηγυρική Θεία Λειτουργία της εορτής της Πεντηκοστής, προεξάρχοντος του Θεοφιλεστάτου Επισκόπου Καρυουπόλεως κ. Νεκταρίου περατώθηκε...

Read more
Κυριακή της Πεντηκοστής στην Μητρόπολη Νεαπόλεως
Πνευματικές Διδαχές

Ο Μεγάλος Άγνωστος, το τρίτον πρόσωπο της αγίας Τριάδος

8 Ιουνίου 2025

του Αρχιμανδρίτου Γρηγόριου Κωνσταντίνου Δρ Θ.  Όλοι οι χρι­στια­νοί γι­ορ­τά­ζου­με την ε­ορ­τή του Α­γί­ου Πνεύ­μα­τος τη Δευ­τέ­ρα με­τά την Κυ­ρια­κή της...

Read more
Η Β΄ Στάση των Χαιρετισμών στη Νότια Κέρκυρα
Εκκλησία της Ελλάδος

«Ο Δρόμος της Σιωπής: Η Παρακμή της Δημοκρατίας στη Σκιά του Ολοκληρωτισμού»

8 Ιουνίου 2025

Κείμενο- παρέμβαση του Μητροπολίτου Κερκύρας Νεκταρίου Σε καιρούς ψευδούς ελευθερίας και πνευματικής ραθυμίας, οι σπόροι της πλάνης και του πνευματικού...

Read more
Σερρών Θεολόγος: «Η Εκκλησία μας πορεύεται, εμπνέεται,  συγκροτείται και φωτίζεται, από το πυρ της αγίας Πεντηκοστής»
Εκκλησία της Ελλάδος

Σερρών Θεολόγος: «Η Εκκλησία μας πορεύεται, εμπνέεται, συγκροτείται και φωτίζεται, από το πυρ της αγίας Πεντηκοστής»

8 Ιουνίου 2025

Στον ιερό Μητροπολιτικό Ναό Παμμ. Ταξιαρχών Σερρών, ιερούργησε ο Σεβ. Μητροπολίτης Σερρών και Νιγρίτης κ. Θεολόγος, σήμερα, Κυριακή της αγίας...

Read more
Ἡ «Γενέθλιος ἡμέρα» τῆς Ἐκκλησίας στὴν Ἱερὰ Μητρόπολη Καστορίας
Εκκλησία της Ελλάδος

Ἡ «Γενέθλιος ἡμέρα» τῆς Ἐκκλησίας στὴν Ἱερὰ Μητρόπολη Καστορίας

8 Ιουνίου 2025

Ἡ Μεγάλη Δεσποτικὴ ἑορτὴ τῆς Πεντηκοστῆς, τῆς ἐλεύσεως τοῦ Παναγίου Πνεύματος καὶ «Γενέθλιος ἡμέρα» τῆς Ἁγίας μας Ἐκκλησίας, ἑορτάσθηκε κατὰ...

Read more
Previous slide
Next slide

ΚΗΡΥΓΜΑΤΑ

Κυριακή της Πεντηκοστής στην Μητρόπολη Νεαπόλεως
Πνευματικές Διδαχές

Ο Μεγάλος Άγνωστος, το τρίτον πρόσωπο της αγίας Τριάδος

8 Ιουνίου 2025

του Αρχιμανδρίτου Γρηγόριου Κωνσταντίνου Δρ Θ.  Όλοι οι χρι­στια­νοί γι­ορ­τά­ζου­με την ε­ορ­τή του Α­γί­ου Πνεύ­μα­τος τη Δευ­τέ­ρα με­τά την Κυ­ρια­κή της...

“Νιφάδες ηνέχθησαν άνωθεν”

Ποιά η διαφορά της εορτής της Πεντηκοστής με την εορτή του Αγίου Πνεύματος;

8 Ιουνίου 2025
Αποκαλύπτεται και φωτίζει

«Πάντα χορηγεί το Πνεύμα το Άγιον»· Περί του Τρίτου Προσώπου της Αγίας Τριάδος

8 Ιουνίου 2025
«Πάντα χορηγεί το Πνεύμα το Άγιον»· Περί του Τρίτου Προσώπου της Αγίας Τριάδος

Ὁ Μέγας Σύμμαχος «Καί ἐπλήσθησαν ἅπαντες Πνεύματος Ἁγίου»

8 Ιουνίου 2025

Ο Μεγάλος Άγνωστος

24 Ιουνίου 2024
Αποκαλύπτεται και φωτίζει

Γιατί το Άγιο Πνεύμα εμφανίσθηκε με τη μορφή πύρινης γλώσσας

23 Ιουνίου 2024
«Πάντα χορηγεί το Πνεύμα το Άγιον»· Περί του Τρίτου Προσώπου της Αγίας Τριάδος

Δευτέρα του Αγίου Πνεύματος

23 Ιουνίου 2024
«Πάντα χορηγεί το Πνεύμα το Άγιον»· Περί του Τρίτου Προσώπου της Αγίας Τριάδος

Περί του Αγίου Πνεύματος

24 Ιουνίου 2024
Αποκαλύπτεται και φωτίζει

«Πάντα χορηγεί το Πνεύμα το Άγιον»

4 Ιουνίου 2023
Κυριακή της Πεντηκοστής στην Μητρόπολη Νεαπόλεως

«Πάντα χορηγεῖ τὸ Πνεῦμα τὸ ἅγιον»

7 Ιουνίου 2020
Αποκαλύπτεται και φωτίζει

Πνεύμα Κυρίου

24 Ιουνίου 2019
«Ὁ γάρ καρπός τοῦ Πνεύματος ἐν πάσῃ ἀγαθωσύνῃ καί δικαιοσύνῃ καί ἀληθείᾳ»

«Ὁ γάρ καρπός τοῦ Πνεύματος ἐν πάσῃ ἀγαθωσύνῃ καί δικαιοσύνῃ καί ἀληθείᾳ»

28 Μαΐου 2018
«Ξένον ἄκουσμα, ξένον θέαμα, πῦρ διαιρούμενον, εἰς νομάς χαρισμάτων»

«Ξένον ἄκουσμα, ξένον θέαμα, πῦρ διαιρούμενον, εἰς νομάς χαρισμάτων»

28 Μαΐου 2018
«Πάντα χορηγεί το Πνεύμα το Άγιον»· Περί του Τρίτου Προσώπου της Αγίας Τριάδος

Ο «άλλος Παράκλητος»

3 Ιουνίου 2017
Next Post
Μακάρι να αξιοποιούσαμε στην Eκκλησία τον περισσότερο χρόνο της ζωής μας

Μακάρι να αξιοποιούσαμε στην Eκκλησία τον περισσότερο χρόνο της ζωής μας

«Οταν υπάρχουν προβλήματα μέσα στο σπίτι…»

Άγιος Πορφύριος: Αισθάνομαι πόσο έντονα εργάζονται για την καταστροφή της Ελλάδος

Η πρώτη του νέου Έτους στην Μητρόπολη Θηβών

Η πρώτη του νέου Έτους στην Μητρόπολη Θηβών

Η πρώτη του νέου Έτους στην Μητρόπολη Χίου

Η πρώτη του νέου Έτους στην Μητρόπολη Χίου

Η πρώτη του νέου Έτους στην Μητρόπολη Καστορίας

Η πρώτη του νέου Έτους στην Μητρόπολη Καστορίας

  • Όροι χρήσης – Πολιτική Απορρήτου
  • Επικοινωνία
No Result
View All Result
  • Αρχική
  • Επικαιρότητα
    • Εκκλησία της Ελλάδος
    • Πατριαρχεία – Αυτοκέφαλες Εκκλησίες
    • Το Βήμα της Ενορίας
    • Η φωνή των Ποιμένων
    • Ελλάδα Κόσμος
  • Κηρύγματα
  • Απόψεις – Γνώμες
  • Πνευματικές Διδαχές
    • Ομιλίες
    • Άκου ένα βιβλίο
  • Αφιερώματα
    • Μουσικός Θησαυρός
    • Στρατιωτικοί Ιερείς
    • Προσκυνηματικός Τουρισμός
  • Αιρέσεις

Poimin.gr © 2023

Welcome Back!

Login to your account below

Forgotten Password?

Retrieve your password

Please enter your username or email address to reset your password.

Log In

Add New Playlist