• Αρχική
  • Επικαιρότητα
    • Εκκλησία της Ελλάδος
    • Πατριαρχεία – Αυτοκέφαλες Εκκλησίες
    • Το Βήμα της Ενορίας
    • Η φωνή των Ποιμένων
    • Ελλάδα Κόσμος
  • Κηρύγματα
  • Απόψεις – Γνώμες
  • Πνευματικές Διδαχές
    • Ομιλίες
    • Άκου ένα βιβλίο
  • Αφιερώματα
    • Μουσικός Θησαυρός
    • Στρατιωτικοί Ιερείς
    • Προσκυνηματικός Τουρισμός
  • Αιρέσεις
Τρίτη, 10 Ιουνίου, 2025
Poimin.gr
  • Αρχική
  • Επικαιρότητα
    • Εκκλησία της Ελλάδος
    • Πατριαρχεία – Αυτοκέφαλες Εκκλησίες
    • Το Βήμα της Ενορίας
    • Η φωνή των Ποιμένων
    • Ελλάδα Κόσμος
  • Κηρύγματα
  • Απόψεις – Γνώμες
  • Πνευματικές Διδαχές
    • Ομιλίες
    • Άκου ένα βιβλίο
  • Αφιερώματα
    • Μουσικός Θησαυρός
    • Στρατιωτικοί Ιερείς
    • Προσκυνηματικός Τουρισμός
  • Αιρέσεις
No Result
View All Result
  • Αρχική
  • Επικαιρότητα
    • Εκκλησία της Ελλάδος
    • Πατριαρχεία – Αυτοκέφαλες Εκκλησίες
    • Το Βήμα της Ενορίας
    • Η φωνή των Ποιμένων
    • Ελλάδα Κόσμος
  • Κηρύγματα
  • Απόψεις – Γνώμες
  • Πνευματικές Διδαχές
    • Ομιλίες
    • Άκου ένα βιβλίο
  • Αφιερώματα
    • Μουσικός Θησαυρός
    • Στρατιωτικοί Ιερείς
    • Προσκυνηματικός Τουρισμός
  • Αιρέσεις
No Result
View All Result
Poimin.gr
No Result
View All Result

Τελετές με «άρωμα» από τις αγιορείτικες ακολουθίες

3 Ιανουαρίου 2019
in Απόψεις - Γνώμες, Εκκλησιαστική Επικαιρότητα
Τελετές με «άρωμα» από τις αγιορείτικες ακολουθίες
Share on FacebookShare on Twitter

Γράφει ο Μ. Γ. Βαρβούνης: Καθηγητής Λαογραφίας του Δημοκρίτειου Πανεπιστήμιου Θράκης

Τα αντίγραφα των θαυματουργών ιερών εικόνων που τοποθετούνται μόνιμα και «ενθρονίζονται» σε ενοριακούς ναούς, στη νέα θέση τους, επισκέπτονται και προσκυνούν οι πιστοί, κάνουν τάματα και δίνουν αφιερώματα, επικαλούμενοι την θαυματουργική επέμβαση της υπερφυσικής δύναμης που πιστεύεται ότι έχει το πρωτότυπο. Την ημέρα κατά την οποία τιμάται το πρωτότυπο, αλλά και σε μεγάλες εορτές όπως τα Χριστούγεννα ή το Πάσχα, το αντίγραφο μεταφέρεται στο κέντρο του ναού, όπου τελείται αγρυπνία, θεία λειτουργία και παράκληση, κατά το πρότυπο των αντίστοιχων αγιορείτικων ακολουθιών. Ουσιαστικά, πρόκειται για ένας είδος τελετουργικής προέκτασης της μοναστηριακής ζωής μέσα σε ενοριακά πλαίσια, με στόχο την κατάνυξη των πιστών. Ακόμη και στις λιτανείες των πανηγύρεων των ενοριών λιτανεύονται και τα αντίγραφα αυτά, κατά μίμηση αντιστοίχων αθωνικών μοναστηριακών τελετουργικών προτύπων.

Με βάση τα αντίγραφα καθιερώνονται λοιπόν νέες πανηγύρεις στις ενορίες όπου αυτά απόκεινται, αλλά και αναζωπυρώνεται το ενδιαφέρον για τον μοναχισμό γενικότερα, και το Άγιον Όρος, απ’ όπου κατά κανόνα προέρχονται, ειδικότερα. Στα πλαίσια των πανηγύρεων αυτών συχνά πραγματοποιούνται ομιλίες με διαφάνειες, ή καλούνται για να συμμετάσχουν στις σχετικές ακολουθίες μοναχοί από τη μονή όπου βρίσκεται θησαυρισμένο το πρωτότυπο, γεγονός που γίνεται αφορμή τόσο για πνευματική ανάταση, όσο και για λειτουργική αναγέννηση και ποικιλία των αστικών ενοριών όπου βρίσκονται τα αντίγραφα, και όπου τελούνται οι σχετικές ακολουθίες.

Οπωσδήποτε πρόκειται για ένα νέο φαινόμενο, που εντάσσεται και στα όρια της σύγχρονης νεωτερικής λαϊκής θρησκευτικότητας, και ως εκ τούτου ενδιαφέρει και την θρησκευτική λαογραφία μας. Εντάσσεται σε ένα κλίμα μοναστηριακών επιδράσεων στην ενοριακή λειτουργική ζωή, στο οποίο και παραπάνω αναφερθήκαμε, και το οποίο οφείλεται αφενός μεν στο ότι οι αντίστοιχες μοναστηριακές μορφές θεωρούνται πιο πνευματικές, αφετέρου δε ότι στις μεγάλες ενορίες των πόλεων τοποθετούνται κατά κανόνα ως προϊστάμενοι ιερομόναχοι που διαβιούν εκτός των μονών της μετανοίας τους, οι οποίοι θέλουν να μεταφέρουν στον ενορία στοιχεία της μοναστηριακής λειτουργικής ζωής.

Από την άλλη πλευρά, το φαινόμενο αυτό, όπως και άλλα ανάλογα που έχουμε κατά το παρελθόν μελετήσει, εντάσσεται στην προσπάθεια του σύγχρονου ανθρώπου να αντισταθεί στις ανασφάλειες και στους έντονους ρυθμούς της καθημερινότητας, επιστρέφοντας σε «πρωταρχικές» ή «αρχέγονες» μορφές τελετουργικής έκφρασης και δράσης. Εν προκειμένω, οι μορφές αυτές συσχετίζονται με την λειτουργική ζωή των μονών, ιδιαίτερα δε των μοναστηριών του Αγίου Όρους, και τα αντίγραφα των ιερών και θαυματουργών εικόνων τους συμβολοποιούνται, αποβαίνοντας χαρακτηριστικά σημεία και αντιπροσωπευτικά ιερά αντικείμενα της φιλοσοφίας και του τρόπου ζωής που ο ορθόδοξος μοναχισμός σήμερα αντιπροσωπεύει για τους ταλαιπωρημένους αστούς. Πρόκειται λοιπόν για φαινόμενο οι πολιτισμικές ρίζες του οποίου είναι οπωσδήποτε βαθύτερες της απλής μίμησης λειτουργικών μορφών του Αγίου Όρους, με σημείο αναφοράς το αντίγραφο της θαυματουργής εικόνας κάθε μοναστηριού.

Θα πρέπει μάλιστα να παρατηρηθεί ότι οι τάσεις αυτές του σύγχρονου θρησκευόμενου ανθρώπου του λαού, έχουν οδηγήσει στο σχηματισμό μιας σειράς νεωτερικών θρησκευτικών εθίμων, αλλά και στην κραταίωση του φαινομένου των προσκυνηματικών επισκέψεων σε μονές του Αγίου Όρους, καθώς και σε άλλα μοναστηριακά προσκυνηματικά κέντρα (Πάτμος, Μετέωρα, Σινά κ.λπ.). Ασφαλώς πρόκειται για φαινόμενο που απασχολεί πολλούς κλάδους της επιστήμης, και επιδέχεται πολλές και διαφορετικές προσεγγίσεις και ερμηνείες, σίγουρα όμως συνιστά τη βάση και για την διαμόρφωση νέων εθιμικών μορφών, που από τις ενορίες των μεγάλων αστικών κέντρων επεκτείνονται στα μικρότερα αστικά κέντρα της ελληνικής επαρχίας, και μεταβάλλονται σε κυρίαρχες εκφράσεις της ελληνικής λαϊκής θρησκευτικότητας.

Σε κάθε περίπτωση, όπως και παραπάνω αναφέρθηκε, το νεωτερικό αυτό λαϊκό λατρευτικό φαινόμενο βρίσκεται σε εξέλιξη. Η παρακολούθησή του θα δείξει την πορεία, την πιθανή μελλοντική τυπολογία, τη λειτουργικότητα και την αντοχή του στο χρόνο, στα πλαίσια της σύγχρονης λαϊκής θρησκευτικότητας του λαού μας.

Εφημερίδα «Κιβωτός της Ορθοδοξίας»

Πρόσφατα Άρθρα

Αρχιεπίσκοπος: Περιμένω αλλαγή νοοτροπίας από τον Μητροπολίτη Πάφου – Καθοδηγείται από άλλους
Πατριαρχεία - Αυτοκέφαλες Εκκλησίες

Επανέρχονται με 10 ερωτήματα προς τον Αρχιεπίσκοπο οι υποστηρικτές του Τυχικού – «Πιστεύετε ότι αυτή η θλιβερή πρωτοτυπία σας τιμά;»

10 Ιουνίου 2025

Με 10 ερωτήματα προς τον Αρχιεπίσκοπο Κύπρου Γεώργιο επανέρχεται η ομάδα στήριξης του Επισκόπου Τυχικού, με αφορμή τις χθεσινές δηλώσεις...

Read more
Γιορτή για την ιερατική οικογένεια στην Ι. Αρχιεπισκοπή Αθηνών
Εκκλησία της Ελλάδος

Γιορτή για την ιερατική οικογένεια στην Ι. Αρχιεπισκοπή Αθηνών

10 Ιουνίου 2025

Σε μία συγκλονιστικά όμορφη οικογενειακή ατμόσφαιρα πραγματοποιήθηκε, για μία ακόμη χρονιά, η εκδήλωση του Ιδρύματος Νεότητος και Οικογένειας της Ι....

Read more
Τελετή Λήξης των Νεανικών-Φοιτητικών Συνάξεων της Ι.Μ. Κίτρους
Εκκλησία της Ελλάδος

Τελετή Λήξης των Νεανικών-Φοιτητικών Συνάξεων της Ι.Μ. Κίτρους

10 Ιουνίου 2025

Με ιδιαίτερη πνευματική χαρά πραγματοποιήθηκε το Σάββατο 7 Ιουνίου, η τελετή λήξης των Νεανικών και Φοιτητικών Συνάξεων της Ιεράς Μητροπόλεως...

Read more
«Ναυτική Εβδομάδα στον Βόλο» από τις 15 έως τις 22 Ιουνίου
Εκκλησία της Ελλάδος

«Ναυτική Εβδομάδα στον Βόλο» από τις 15 έως τις 22 Ιουνίου

10 Ιουνίου 2025

Ο Βόλος ετοιμάζεται και φέτος να τιμήσει τη ναυτική του ταυτότητα με μια εβδομάδα γεμάτη πολιτισμό, μνήμη και μουσική. Από...

Read more
Σερρών Θεολόγος: «Η θερμή, καρδιακή πίστη στον Θεό, προαπαιτούμενο για το θαύμα»
Εκκλησία της Ελλάδος

Σερρών Θεολόγος: «Η θερμή, καρδιακή πίστη στον Θεό, προαπαιτούμενο για το θαύμα»

10 Ιουνίου 2025

Η Ιερά Μητρόπολις Σερρών και Νιγρίτης, με αφορμή και τον εφετεινό εορτασμό της μνήμης του Αγ. Λουκά του ιατρού, με...

Read more
Η ΔΕΥΤΕΡΑ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΠΝΕΥΜΑΤΟΣ ΣΤΗ ΔΙΡΦΥ
Εκκλησία της Ελλάδος

Η ΔΕΥΤΕΡΑ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΠΝΕΥΜΑΤΟΣ ΣΤΗ ΔΙΡΦΥ

10 Ιουνίου 2025

Την παραμονή (8/6/2025) και ανήμερα (9/6/2025) της εορτής του Αγίου Πνεύματος, ο Σεβασμιώτατος Ποιμενάρχης μας, Μητροπολίτης Χαλκίδος επισκέφθηκε πανηγυρίζουσες Ενορίες...

Read more
Ο ΕΟΡΤΑΣΜΟΣ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΠΝΕΥΜΑΤΟΣ ΣΤΗΝ ΑΛΟΝΝΗΣΟ
Εκκλησία της Ελλάδος

Ο ΕΟΡΤΑΣΜΟΣ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΠΝΕΥΜΑΤΟΣ ΣΤΗΝ ΑΛΟΝΝΗΣΟ

10 Ιουνίου 2025

Τη Δευτέρα του Αγίου Πνεύματος, 9 Ιουνίου 2025, ο Θεοφιλέστατος Επίσκοπος Σκοπέλου κ. Νικόδημος χοροστάτησε στον Όρθρο, προέστη της Θείας...

Read more
Δευτέρα του Αγίου Πνεύματος στην Κέρκυρα
Εκκλησία της Ελλάδος

Δευτέρα του Αγίου Πνεύματος στην Κέρκυρα

10 Ιουνίου 2025

Τη Δευτέρα, 9 Ιουνίου 2025, του Αγίου Πνεύματος, ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Κερκύρας, Παξών και Διαποντίων Νήσων, κ. Νεκτάριος,λειτούργησε και ομίλησε...

Read more
Τρισάγιο στους τάφους των Μακαριστών Αρχιερέων Κυρίλλου Καρμπαλιώτου και Κυρίλλου Χριστάκη
Εκκλησία της Ελλάδος

Τρισάγιο στους τάφους των Μακαριστών Αρχιερέων Κυρίλλου Καρμπαλιώτου και Κυρίλλου Χριστάκη

10 Ιουνίου 2025

Ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Θεσσαλιώτιδος καὶ Φαναριοφερσάλων  κ. Τιμόθεος, την Δευτέρα 9 Ιουνίου 2025, τέλεσε Τρισάγιο υπέρ αναπαύσεως των ψυχών των...

Read more
Καλαβρύτων Ιερώνυμος: “Δεν μπορώ να βγω και να πω κάντε το ή μην κάνετε το εμβόλιο – Δεν είναι θέμα Δεσπότη”
Εκκλησία της Ελλάδος

Πρόγραμμα ονομαστηρίων Μητροπολίτη Καλαβρύτων και Αιγιαλείας

10 Ιουνίου 2025

Η Ιερά Μητρόπολη Καλαβρύτων και Αιγιαλείας ανακοινώνει προς το ευσεβές πλήρωμα αυτής το πρόγραμμα των Ιερών Ακολουθιών που θα τελεστούν...

Read more
Σερρών Θεολόγος: «Το Άγιον Πνεύμα φανερώνει τον Χριστό, ως Σωτήρα και Λυτρωτή του κόσμου»
Εκκλησία της Ελλάδος

Σερρών Θεολόγος: «Το Άγιον Πνεύμα φανερώνει τον Χριστό, ως Σωτήρα και Λυτρωτή του κόσμου»

9 Ιουνίου 2025

Στην παλαιά ιερά Μονή του Αγ. Πνεύματος, στο ομώνυμο δημοτικό διαμέρισμα του Δήμου Εμμ. Παπά, ιερούργησε ο Σεβ. Μητροπολίτης Σερρών...

Read more
Φθιώτιδος Συμεών: «Η Παναγία Τριάς είναι προοπτική της ζωής μας»
Εκκλησία της Ελλάδος

Φθιώτιδος Συμεών: «Η Παναγία Τριάς είναι προοπτική της ζωής μας»

9 Ιουνίου 2025

Σε Μακρακώμη και Μαλεσίνα, σε δυο εκ διαμέτρου αντίθετα σημεία της κανονικής του δικαιοδοσίας, στην ορεινή Δυτική Φθιώτιδα και στην...

Read more
Η λαμπρή Ιερά πανήγυρις του Καθεδρικού Ιερού Ναού Αγίας Τριάδος Πειραιώς
Εκκλησία της Ελλάδος

Η λαμπρή Ιερά πανήγυρις του Καθεδρικού Ιερού Ναού Αγίας Τριάδος Πειραιώς

9 Ιουνίου 2025

Λαμπρά τιμήθηκε η εορτή του Αγίου Πνεύματος στην Ιερά Μητρόπολη Πειραιώς, ημέρα κατά την οποία πανηγυρίζει μεγαλοπρεπώς ο Καθεδρικός Ιερός...

Read more
Η εορτή του Αγίου Πνεύματος στην Μεσσηνία
Εκκλησία της Ελλάδος

Η εορτή του Αγίου Πνεύματος στην Μεσσηνία

9 Ιουνίου 2025

Με εκκλησιαστική τάξη και με την παρουσία πλήθους πιστών, τιμήθηκε η εορτή του Αγίου Πνεύματος στην Ιερά Μητρόπολη Μεσσηνίας. Επίκεντρο...

Read more
Η Μητρόπολη Άρτης εόρτασε την Παναγία Φανερωμένη
Εκκλησία της Ελλάδος

Η Μητρόπολη Άρτης εόρτασε την Παναγία Φανερωμένη

9 Ιουνίου 2025

Την Δευτέρα 9 Ιουνίου 2025, ανήμερα της εορτής του Αγίου Πνεύματος, στον πανηγυρίζοντα Ιερό Ναό της Παναγίας Φανερωμένης, στην πόλη...

Read more
Previous slide
Next slide

ΚΗΡΥΓΜΑΤΑ

Κυριακή της Πεντηκοστής στην Μητρόπολη Νεαπόλεως
Πνευματικές Διδαχές

Ο Μεγάλος Άγνωστος, το τρίτον πρόσωπο της αγίας Τριάδος

8 Ιουνίου 2025

του Αρχιμανδρίτου Γρηγόριου Κωνσταντίνου Δρ Θ.  Όλοι οι χρι­στια­νοί γι­ορ­τά­ζου­με την ε­ορ­τή του Α­γί­ου Πνεύ­μα­τος τη Δευ­τέ­ρα με­τά την Κυ­ρια­κή της...

“Νιφάδες ηνέχθησαν άνωθεν”

Ποιά η διαφορά της εορτής της Πεντηκοστής με την εορτή του Αγίου Πνεύματος;

8 Ιουνίου 2025
Αποκαλύπτεται και φωτίζει

«Πάντα χορηγεί το Πνεύμα το Άγιον»· Περί του Τρίτου Προσώπου της Αγίας Τριάδος

8 Ιουνίου 2025
«Πάντα χορηγεί το Πνεύμα το Άγιον»· Περί του Τρίτου Προσώπου της Αγίας Τριάδος

Ὁ Μέγας Σύμμαχος «Καί ἐπλήσθησαν ἅπαντες Πνεύματος Ἁγίου»

8 Ιουνίου 2025

Ο Μεγάλος Άγνωστος

24 Ιουνίου 2024
Αποκαλύπτεται και φωτίζει

Γιατί το Άγιο Πνεύμα εμφανίσθηκε με τη μορφή πύρινης γλώσσας

23 Ιουνίου 2024
«Πάντα χορηγεί το Πνεύμα το Άγιον»· Περί του Τρίτου Προσώπου της Αγίας Τριάδος

Δευτέρα του Αγίου Πνεύματος

23 Ιουνίου 2024
«Πάντα χορηγεί το Πνεύμα το Άγιον»· Περί του Τρίτου Προσώπου της Αγίας Τριάδος

Περί του Αγίου Πνεύματος

24 Ιουνίου 2024
Αποκαλύπτεται και φωτίζει

«Πάντα χορηγεί το Πνεύμα το Άγιον»

4 Ιουνίου 2023
Κυριακή της Πεντηκοστής στην Μητρόπολη Νεαπόλεως

«Πάντα χορηγεῖ τὸ Πνεῦμα τὸ ἅγιον»

7 Ιουνίου 2020
Αποκαλύπτεται και φωτίζει

Πνεύμα Κυρίου

24 Ιουνίου 2019
«Ὁ γάρ καρπός τοῦ Πνεύματος ἐν πάσῃ ἀγαθωσύνῃ καί δικαιοσύνῃ καί ἀληθείᾳ»

«Ὁ γάρ καρπός τοῦ Πνεύματος ἐν πάσῃ ἀγαθωσύνῃ καί δικαιοσύνῃ καί ἀληθείᾳ»

28 Μαΐου 2018
«Ξένον ἄκουσμα, ξένον θέαμα, πῦρ διαιρούμενον, εἰς νομάς χαρισμάτων»

«Ξένον ἄκουσμα, ξένον θέαμα, πῦρ διαιρούμενον, εἰς νομάς χαρισμάτων»

28 Μαΐου 2018
«Πάντα χορηγεί το Πνεύμα το Άγιον»· Περί του Τρίτου Προσώπου της Αγίας Τριάδος

Ο «άλλος Παράκλητος»

3 Ιουνίου 2017
Next Post
Μακάρι να αξιοποιούσαμε στην Eκκλησία τον περισσότερο χρόνο της ζωής μας

Μακάρι να αξιοποιούσαμε στην Eκκλησία τον περισσότερο χρόνο της ζωής μας

«Οταν υπάρχουν προβλήματα μέσα στο σπίτι…»

Άγιος Πορφύριος: Αισθάνομαι πόσο έντονα εργάζονται για την καταστροφή της Ελλάδος

Η πρώτη του νέου Έτους στην Μητρόπολη Θηβών

Η πρώτη του νέου Έτους στην Μητρόπολη Θηβών

Η πρώτη του νέου Έτους στην Μητρόπολη Χίου

Η πρώτη του νέου Έτους στην Μητρόπολη Χίου

Η πρώτη του νέου Έτους στην Μητρόπολη Καστορίας

Η πρώτη του νέου Έτους στην Μητρόπολη Καστορίας

  • Όροι χρήσης – Πολιτική Απορρήτου
  • Επικοινωνία
No Result
View All Result
  • Αρχική
  • Επικαιρότητα
    • Εκκλησία της Ελλάδος
    • Πατριαρχεία – Αυτοκέφαλες Εκκλησίες
    • Το Βήμα της Ενορίας
    • Η φωνή των Ποιμένων
    • Ελλάδα Κόσμος
  • Κηρύγματα
  • Απόψεις – Γνώμες
  • Πνευματικές Διδαχές
    • Ομιλίες
    • Άκου ένα βιβλίο
  • Αφιερώματα
    • Μουσικός Θησαυρός
    • Στρατιωτικοί Ιερείς
    • Προσκυνηματικός Τουρισμός
  • Αιρέσεις

Poimin.gr © 2023

Welcome Back!

Login to your account below

Forgotten Password?

Retrieve your password

Please enter your username or email address to reset your password.

Log In

Add New Playlist