• Αρχική
  • Επικαιρότητα
    • Εκκλησία της Ελλάδος
    • Πατριαρχεία – Αυτοκέφαλες Εκκλησίες
    • Το Βήμα της Ενορίας
    • Η φωνή των Ποιμένων
    • Ελλάδα Κόσμος
  • Κηρύγματα
  • Απόψεις – Γνώμες
  • Πνευματικές Διδαχές
    • Ομιλίες
    • Άκου ένα βιβλίο
  • Αφιερώματα
    • Μουσικός Θησαυρός
    • Στρατιωτικοί Ιερείς
    • Προσκυνηματικός Τουρισμός
  • Αιρέσεις
Τετάρτη, 11 Ιουνίου, 2025
Poimin.gr
  • Αρχική
  • Επικαιρότητα
    • Εκκλησία της Ελλάδος
    • Πατριαρχεία – Αυτοκέφαλες Εκκλησίες
    • Το Βήμα της Ενορίας
    • Η φωνή των Ποιμένων
    • Ελλάδα Κόσμος
  • Κηρύγματα
  • Απόψεις – Γνώμες
  • Πνευματικές Διδαχές
    • Ομιλίες
    • Άκου ένα βιβλίο
  • Αφιερώματα
    • Μουσικός Θησαυρός
    • Στρατιωτικοί Ιερείς
    • Προσκυνηματικός Τουρισμός
  • Αιρέσεις
No Result
View All Result
  • Αρχική
  • Επικαιρότητα
    • Εκκλησία της Ελλάδος
    • Πατριαρχεία – Αυτοκέφαλες Εκκλησίες
    • Το Βήμα της Ενορίας
    • Η φωνή των Ποιμένων
    • Ελλάδα Κόσμος
  • Κηρύγματα
  • Απόψεις – Γνώμες
  • Πνευματικές Διδαχές
    • Ομιλίες
    • Άκου ένα βιβλίο
  • Αφιερώματα
    • Μουσικός Θησαυρός
    • Στρατιωτικοί Ιερείς
    • Προσκυνηματικός Τουρισμός
  • Αιρέσεις
No Result
View All Result
Poimin.gr
No Result
View All Result

Τελετές με «άρωμα» από τις αγιορείτικες ακολουθίες

3 Ιανουαρίου 2019
in Απόψεις - Γνώμες, Εκκλησιαστική Επικαιρότητα
Τελετές με «άρωμα» από τις αγιορείτικες ακολουθίες
Share on FacebookShare on Twitter

Γράφει ο Μ. Γ. Βαρβούνης: Καθηγητής Λαογραφίας του Δημοκρίτειου Πανεπιστήμιου Θράκης

Τα αντίγραφα των θαυματουργών ιερών εικόνων που τοποθετούνται μόνιμα και «ενθρονίζονται» σε ενοριακούς ναούς, στη νέα θέση τους, επισκέπτονται και προσκυνούν οι πιστοί, κάνουν τάματα και δίνουν αφιερώματα, επικαλούμενοι την θαυματουργική επέμβαση της υπερφυσικής δύναμης που πιστεύεται ότι έχει το πρωτότυπο. Την ημέρα κατά την οποία τιμάται το πρωτότυπο, αλλά και σε μεγάλες εορτές όπως τα Χριστούγεννα ή το Πάσχα, το αντίγραφο μεταφέρεται στο κέντρο του ναού, όπου τελείται αγρυπνία, θεία λειτουργία και παράκληση, κατά το πρότυπο των αντίστοιχων αγιορείτικων ακολουθιών. Ουσιαστικά, πρόκειται για ένας είδος τελετουργικής προέκτασης της μοναστηριακής ζωής μέσα σε ενοριακά πλαίσια, με στόχο την κατάνυξη των πιστών. Ακόμη και στις λιτανείες των πανηγύρεων των ενοριών λιτανεύονται και τα αντίγραφα αυτά, κατά μίμηση αντιστοίχων αθωνικών μοναστηριακών τελετουργικών προτύπων.

Με βάση τα αντίγραφα καθιερώνονται λοιπόν νέες πανηγύρεις στις ενορίες όπου αυτά απόκεινται, αλλά και αναζωπυρώνεται το ενδιαφέρον για τον μοναχισμό γενικότερα, και το Άγιον Όρος, απ’ όπου κατά κανόνα προέρχονται, ειδικότερα. Στα πλαίσια των πανηγύρεων αυτών συχνά πραγματοποιούνται ομιλίες με διαφάνειες, ή καλούνται για να συμμετάσχουν στις σχετικές ακολουθίες μοναχοί από τη μονή όπου βρίσκεται θησαυρισμένο το πρωτότυπο, γεγονός που γίνεται αφορμή τόσο για πνευματική ανάταση, όσο και για λειτουργική αναγέννηση και ποικιλία των αστικών ενοριών όπου βρίσκονται τα αντίγραφα, και όπου τελούνται οι σχετικές ακολουθίες.

Οπωσδήποτε πρόκειται για ένα νέο φαινόμενο, που εντάσσεται και στα όρια της σύγχρονης νεωτερικής λαϊκής θρησκευτικότητας, και ως εκ τούτου ενδιαφέρει και την θρησκευτική λαογραφία μας. Εντάσσεται σε ένα κλίμα μοναστηριακών επιδράσεων στην ενοριακή λειτουργική ζωή, στο οποίο και παραπάνω αναφερθήκαμε, και το οποίο οφείλεται αφενός μεν στο ότι οι αντίστοιχες μοναστηριακές μορφές θεωρούνται πιο πνευματικές, αφετέρου δε ότι στις μεγάλες ενορίες των πόλεων τοποθετούνται κατά κανόνα ως προϊστάμενοι ιερομόναχοι που διαβιούν εκτός των μονών της μετανοίας τους, οι οποίοι θέλουν να μεταφέρουν στον ενορία στοιχεία της μοναστηριακής λειτουργικής ζωής.

Από την άλλη πλευρά, το φαινόμενο αυτό, όπως και άλλα ανάλογα που έχουμε κατά το παρελθόν μελετήσει, εντάσσεται στην προσπάθεια του σύγχρονου ανθρώπου να αντισταθεί στις ανασφάλειες και στους έντονους ρυθμούς της καθημερινότητας, επιστρέφοντας σε «πρωταρχικές» ή «αρχέγονες» μορφές τελετουργικής έκφρασης και δράσης. Εν προκειμένω, οι μορφές αυτές συσχετίζονται με την λειτουργική ζωή των μονών, ιδιαίτερα δε των μοναστηριών του Αγίου Όρους, και τα αντίγραφα των ιερών και θαυματουργών εικόνων τους συμβολοποιούνται, αποβαίνοντας χαρακτηριστικά σημεία και αντιπροσωπευτικά ιερά αντικείμενα της φιλοσοφίας και του τρόπου ζωής που ο ορθόδοξος μοναχισμός σήμερα αντιπροσωπεύει για τους ταλαιπωρημένους αστούς. Πρόκειται λοιπόν για φαινόμενο οι πολιτισμικές ρίζες του οποίου είναι οπωσδήποτε βαθύτερες της απλής μίμησης λειτουργικών μορφών του Αγίου Όρους, με σημείο αναφοράς το αντίγραφο της θαυματουργής εικόνας κάθε μοναστηριού.

Θα πρέπει μάλιστα να παρατηρηθεί ότι οι τάσεις αυτές του σύγχρονου θρησκευόμενου ανθρώπου του λαού, έχουν οδηγήσει στο σχηματισμό μιας σειράς νεωτερικών θρησκευτικών εθίμων, αλλά και στην κραταίωση του φαινομένου των προσκυνηματικών επισκέψεων σε μονές του Αγίου Όρους, καθώς και σε άλλα μοναστηριακά προσκυνηματικά κέντρα (Πάτμος, Μετέωρα, Σινά κ.λπ.). Ασφαλώς πρόκειται για φαινόμενο που απασχολεί πολλούς κλάδους της επιστήμης, και επιδέχεται πολλές και διαφορετικές προσεγγίσεις και ερμηνείες, σίγουρα όμως συνιστά τη βάση και για την διαμόρφωση νέων εθιμικών μορφών, που από τις ενορίες των μεγάλων αστικών κέντρων επεκτείνονται στα μικρότερα αστικά κέντρα της ελληνικής επαρχίας, και μεταβάλλονται σε κυρίαρχες εκφράσεις της ελληνικής λαϊκής θρησκευτικότητας.

Σε κάθε περίπτωση, όπως και παραπάνω αναφέρθηκε, το νεωτερικό αυτό λαϊκό λατρευτικό φαινόμενο βρίσκεται σε εξέλιξη. Η παρακολούθησή του θα δείξει την πορεία, την πιθανή μελλοντική τυπολογία, τη λειτουργικότητα και την αντοχή του στο χρόνο, στα πλαίσια της σύγχρονης λαϊκής θρησκευτικότητας του λαού μας.

Εφημερίδα «Κιβωτός της Ορθοδοξίας»

Πρόσφατα Άρθρα

Ιερέας στη Λεμεσό βάλλει κατά της απόφασης της Ιεράς Συνόδου και κατά του Αρχιεπισκόπου για τον Μητροπολίτη Τυχικό
Πατριαρχεία - Αυτοκέφαλες Εκκλησίες

Ιερέας στη Λεμεσό βάλλει κατά της απόφασης της Ιεράς Συνόδου και κατά του Αρχιεπισκόπου για τον Μητροπολίτη Τυχικό

11 Ιουνίου 2025

Ιερέας της Ρωσικής Εκκλησίας της Μητροπόλεως Λεμεσού, βάλλει κατά του Αρχιεπισκόπου Κύπρου και κατά της άδικης -όπως την χαρακτηρίζει- απόφασης...

Read more
ΜΥΣΤΑΓΩΓΙΑ ΟΥΡΑΝΟΥ ΣΤΗΝ ΑΛΟΝΝΗΣΟ
Εκκλησία της Ελλάδος

ΜΥΣΤΑΓΩΓΙΑ ΟΥΡΑΝΟΥ ΣΤΗΝ ΑΛΟΝΝΗΣΟ

11 Ιουνίου 2025

Ήταν μια μέρα πλημμυρισμένη από φως. Όχι το συνηθισμένο φως του ήλιου που αγκαλιάζει τις ακτές της Αλοννήσου, αλλά εκείνο...

Read more
Ετιμήθη ο Άγιος Λουκάς ο Ιατρός στην Μητρόπολη Άρτης
Εκκλησία της Ελλάδος

Ετιμήθη ο Άγιος Λουκάς ο Ιατρός στην Μητρόπολη Άρτης

11 Ιουνίου 2025

Την Τετάρτη 11 Ιουνίου 2025, το πρωί, στον Ιερό Ναό του Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου στην Άρτα, ελειτούργησε ο Σεβασμιώτατος...

Read more
Σερρών Θεολόγος: «Ο Άγ. Λουκάς, ο Επίσκοπος και ιατρός, ετίμησε με την αγία ζωή του την Εκκλησία και την επιστήμη»
Εκκλησία της Ελλάδος

Σερρών Θεολόγος: «Ο Άγ. Λουκάς, ο Επίσκοπος και ιατρός, ετίμησε με την αγία ζωή του την Εκκλησία και την επιστήμη»

11 Ιουνίου 2025

Η πανσεβάσμιος ιερά μνήμη του Αγ. Λουκά, Αρχιεπισκόπου Συμφερουπόλεως της Κριμαίας, του ιατρού και ομολογητού, εορτάζεται, με λαμπρότητα και στην...

Read more
Λαμία: Άνδρας μπούκαρε σε εκκλησία βρίζοντας γιατί τον ξύπνησαν οι καμπάνες
Εκκλησία της Ελλάδος

Λαμία: Άνδρας μπούκαρε σε εκκλησία βρίζοντας γιατί τον ξύπνησαν οι καμπάνες

11 Ιουνίου 2025

Απίστευτο περιστατικό στη Λάμια ανήμερα της μεγάλης γιορτής του Αγίου Πνεύματος (09/06/2025) στην ιστορική εκκλησία της Παναγίας Δέσποινας. Σύμφωνα με...

Read more
Εκκλησία της Ελλάδος

Συνέρχεται αύριο η Δ.Ι.Σ.

11 Ιουνίου 2025

Συνέρχεται την Πέμπτη 12 και την Παρασκευή 13 Ιουνίου 2025 η Διαρκής Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της Ελλάδος, της 168ης...

Read more
Τά ἀποστολικά εὔφορα κλήματα Βαρθολομαῖος καί Βαρνάβας
Πνευματικές Διδαχές

Τά ἀποστολικά εὔφορα κλήματα Βαρθολομαῖος καί Βαρνάβας

11 Ιουνίου 2025

Μητροπολίτου Φαναρίου Ἀγαθαγγέλου, Γενικοῦ Διευθυντοῦ Ἀποστολικῆς Διακονίας τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος Καὶ σὸς μαθητής, Χριστέ, Βαρθολομαῖος, Μιμούμενός σε, σταυρικὸν φέρει...

Read more
Καλύτερα στην υγεία του ο Μητροπολίτης Αργυροκάστρου Δημήτριος
Πατριαρχεία - Αυτοκέφαλες Εκκλησίες

Καλύτερα στην υγεία του ο Μητροπολίτης Αργυροκάστρου Δημήτριος

11 Ιουνίου 2025

Του π. Ηλία Μάκου Καλύτερα εξελίσσεται, σύμφωνα με πληροφορίες, η κατάσταση της υγείας του Μητροπολίτη Αργυροκάστρου Δημητρίου, ο οποίος εξακολουθεί...

Read more
Τάκης Θεοδωρικάκος: “Το Υπουργείο Ανάπτυξης συμβάλλει στη διάσωση ιστορικών μνημείων και την ανάδειξη των αξιών του Χριστιανισμού”
Ελλάδα Κόσμος

Τάκης Θεοδωρικάκος: “Το Υπουργείο Ανάπτυξης συμβάλλει στη διάσωση ιστορικών μνημείων και την ανάδειξη των αξιών του Χριστιανισμού”

11 Ιουνίου 2025

Το Υπουργείο Ανάπτυξης συμβάλλει στη διάσωση ιστορικών μνημείων και την ανάδειξη των αξιών του Χριστιανισμού”, τόνισε σήμερα ο Υπουργός Ανάπτυξης,...

Read more
Ο εσπερινός του Αγίου Λουκά του Ιατρού στην Νέδουσα Μεσσηνίας
Εκκλησία της Ελλάδος

Ο εσπερινός του Αγίου Λουκά του Ιατρού στην Νέδουσα Μεσσηνίας

11 Ιουνίου 2025

Με την συμμετοχή πλήθους πιστών από την ευρύτερη περιοχή της Μεσσηνίας τελέσθηκε το απόγευμα της Τρίτης 10ης Ιουνίου ε.ε., ο...

Read more
Εόρτιος Εσπερινός Αγίου Λουκά του Ιατρού στην Άρτα
Εκκλησία της Ελλάδος

Εόρτιος Εσπερινός Αγίου Λουκά του Ιατρού στην Άρτα

11 Ιουνίου 2025

Την Τρίτη 10 Ιουνίου 2025, το απόγευμα, στον Ιερό Ναό του Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου στο Πνευματικό Κέντρο της Ιεράς...

Read more
Εορτάστηκε η μετακομιδή των Λειψάνων του Αγ. Λουκά του Ιατρού στην Ι.Μ. Δοβράς
Πνευματικές Διδαχές

Άγιος Λουκάς ο Ιατρός, αρχιεπίσκοπος Συμφερουπόλεως και Κριμαίας

11 Ιουνίου 2025

ΛΑΜΠΡΟΥ Κ. ΣΚΟΝΤΖΟΥ Θεολόγου – Καθηγητού         Μια από τις δραματικότερες περιόδους της εκκλησιαστικής μας ιστορίας είναι και ο 20ος...

Read more
Ο Άγιος Απόστολος Βαρνάβας
Πνευματικές Διδαχές

Ο Άγιος Απόστολος Βαρνάβας

11 Ιουνίου 2025

     ΛΑΜΠΡΟΥ Κ. ΣΚΟΝΤΖΟΥ Θεολόγου – Καθηγητού             Ένας από τους πλέον δραστήριους Αποστόλους υπήρξε και ο άγιος Βαρνάβας, μια...

Read more
Λουκᾶς, ὁ καθηγητὴς τῆς Χειρουργικῆς, Ἀρχιεπίσκοπος Συμφερουπόλεως καὶ Κριμαίας – Ὁ ὁμολογητής τῶν καιρῶν μας
Πνευματικές Διδαχές

Όσιος Λουκάς ο Ιατρός: Ο θαυματουργός άγιος από την Κριμαία

11 Ιουνίου 2025

Της Δήμητρας Παλαιολόγου Δίδασκε πάντοτε με το ράσο και τον σταυρό του και πριν από κάθε χειρουργική επέμβαση, άναβε το καντήλι,...

Read more
Αρχιεπίσκοπος: Περιμένω αλλαγή νοοτροπίας από τον Μητροπολίτη Πάφου – Καθοδηγείται από άλλους
Πατριαρχεία - Αυτοκέφαλες Εκκλησίες

Επανέρχονται με 10 ερωτήματα προς τον Αρχιεπίσκοπο οι υποστηρικτές του Τυχικού – «Πιστεύετε ότι αυτή η θλιβερή πρωτοτυπία σας τιμά;»

10 Ιουνίου 2025

Με 10 ερωτήματα προς τον Αρχιεπίσκοπο Κύπρου Γεώργιο επανέρχεται η ομάδα στήριξης του Επισκόπου Τυχικού, με αφορμή τις χθεσινές δηλώσεις...

Read more
Previous slide
Next slide

ΚΗΡΥΓΜΑΤΑ

Κυριακή της Πεντηκοστής στην Μητρόπολη Νεαπόλεως
Πνευματικές Διδαχές

Ο Μεγάλος Άγνωστος, το τρίτον πρόσωπο της αγίας Τριάδος

8 Ιουνίου 2025

του Αρχιμανδρίτου Γρηγόριου Κωνσταντίνου Δρ Θ.  Όλοι οι χρι­στια­νοί γι­ορ­τά­ζου­με την ε­ορ­τή του Α­γί­ου Πνεύ­μα­τος τη Δευ­τέ­ρα με­τά την Κυ­ρια­κή της...

“Νιφάδες ηνέχθησαν άνωθεν”

Ποιά η διαφορά της εορτής της Πεντηκοστής με την εορτή του Αγίου Πνεύματος;

8 Ιουνίου 2025
Αποκαλύπτεται και φωτίζει

«Πάντα χορηγεί το Πνεύμα το Άγιον»· Περί του Τρίτου Προσώπου της Αγίας Τριάδος

8 Ιουνίου 2025
«Πάντα χορηγεί το Πνεύμα το Άγιον»· Περί του Τρίτου Προσώπου της Αγίας Τριάδος

Ὁ Μέγας Σύμμαχος «Καί ἐπλήσθησαν ἅπαντες Πνεύματος Ἁγίου»

8 Ιουνίου 2025

Ο Μεγάλος Άγνωστος

24 Ιουνίου 2024
Αποκαλύπτεται και φωτίζει

Γιατί το Άγιο Πνεύμα εμφανίσθηκε με τη μορφή πύρινης γλώσσας

23 Ιουνίου 2024
«Πάντα χορηγεί το Πνεύμα το Άγιον»· Περί του Τρίτου Προσώπου της Αγίας Τριάδος

Δευτέρα του Αγίου Πνεύματος

23 Ιουνίου 2024
«Πάντα χορηγεί το Πνεύμα το Άγιον»· Περί του Τρίτου Προσώπου της Αγίας Τριάδος

Περί του Αγίου Πνεύματος

24 Ιουνίου 2024
Αποκαλύπτεται και φωτίζει

«Πάντα χορηγεί το Πνεύμα το Άγιον»

4 Ιουνίου 2023
Κυριακή της Πεντηκοστής στην Μητρόπολη Νεαπόλεως

«Πάντα χορηγεῖ τὸ Πνεῦμα τὸ ἅγιον»

7 Ιουνίου 2020
Αποκαλύπτεται και φωτίζει

Πνεύμα Κυρίου

24 Ιουνίου 2019
«Ὁ γάρ καρπός τοῦ Πνεύματος ἐν πάσῃ ἀγαθωσύνῃ καί δικαιοσύνῃ καί ἀληθείᾳ»

«Ὁ γάρ καρπός τοῦ Πνεύματος ἐν πάσῃ ἀγαθωσύνῃ καί δικαιοσύνῃ καί ἀληθείᾳ»

28 Μαΐου 2018
«Ξένον ἄκουσμα, ξένον θέαμα, πῦρ διαιρούμενον, εἰς νομάς χαρισμάτων»

«Ξένον ἄκουσμα, ξένον θέαμα, πῦρ διαιρούμενον, εἰς νομάς χαρισμάτων»

28 Μαΐου 2018
«Πάντα χορηγεί το Πνεύμα το Άγιον»· Περί του Τρίτου Προσώπου της Αγίας Τριάδος

Ο «άλλος Παράκλητος»

3 Ιουνίου 2017
Next Post
Μακάρι να αξιοποιούσαμε στην Eκκλησία τον περισσότερο χρόνο της ζωής μας

Μακάρι να αξιοποιούσαμε στην Eκκλησία τον περισσότερο χρόνο της ζωής μας

«Οταν υπάρχουν προβλήματα μέσα στο σπίτι…»

Άγιος Πορφύριος: Αισθάνομαι πόσο έντονα εργάζονται για την καταστροφή της Ελλάδος

Η πρώτη του νέου Έτους στην Μητρόπολη Θηβών

Η πρώτη του νέου Έτους στην Μητρόπολη Θηβών

Η πρώτη του νέου Έτους στην Μητρόπολη Χίου

Η πρώτη του νέου Έτους στην Μητρόπολη Χίου

Η πρώτη του νέου Έτους στην Μητρόπολη Καστορίας

Η πρώτη του νέου Έτους στην Μητρόπολη Καστορίας

  • Όροι χρήσης – Πολιτική Απορρήτου
  • Επικοινωνία
No Result
View All Result
  • Αρχική
  • Επικαιρότητα
    • Εκκλησία της Ελλάδος
    • Πατριαρχεία – Αυτοκέφαλες Εκκλησίες
    • Το Βήμα της Ενορίας
    • Η φωνή των Ποιμένων
    • Ελλάδα Κόσμος
  • Κηρύγματα
  • Απόψεις – Γνώμες
  • Πνευματικές Διδαχές
    • Ομιλίες
    • Άκου ένα βιβλίο
  • Αφιερώματα
    • Μουσικός Θησαυρός
    • Στρατιωτικοί Ιερείς
    • Προσκυνηματικός Τουρισμός
  • Αιρέσεις

Poimin.gr © 2023

Welcome Back!

Login to your account below

Forgotten Password?

Retrieve your password

Please enter your username or email address to reset your password.

Log In

Add New Playlist