Δημοσιεύουμε απόσπασμα από τήν ομιλία τού Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Ναυπάκτου και Αγίου Βλασίου κ.Ιεροθέου κατά τό ετήσιον Μνημόσυνον τού μακαριστού Μητροπολίτου Πατρών κυρού Νικοδήμου στόν Ιερό Ναό Αγίου Ανδρέου Πατρών.
Τό λειτουργικό ήθος τού μακαριστού Μητροπολίτου Πατρών Νικοδήμου
Τελούμε σήμερα τό ιερό μνημόσυνο τού μακαριστού Μητροπολίτου Πατρών κυρού Νικοδήμου, γνωστού σέ όλους μας, καί σέ μένα ιδιαιτέρως, εκ κοιλίας μητρός μου, αφού τότε πού ήταν ιεροκήρυξ τής Ιεράς Μητροπόλεως Ιωαννίνων ήταν Πνευματικός Πατέρας τών γονέων μου καί πολλών άλλων συγγενών μου, οι οποίοι τόν αγαπούσαν πολύ. Επανειλημμένως μού έλεγαν, όπως καί εγώ τό διαπίστωσα αργότερα, ότι εισερχόταν μέσα στόν λειμώνα τής Αγίας Γραφής καί πάντοτε διήνθιζε τόν λόγο του μέ τά μυροβόλα άνθη της, αλλά καί ήταν ιεροπρεπής κατά τήν τέλεση τής θείας Λειτουργίας μέ τό παράστημά του, τήν καταπληκτική φωνή του, τήν ευχέρεια τού λόγου του καί τήν ευλάβειά του. Ζούσε τό μυστήριο τής κενώσεως τού Υιού καί Λόγου τού Θεού.
Σέ όλη του τήν ζωή διαποτιζόταν από αυτό τό ευχαριστιακό ήθος, δηλαδή συνέχιζε νά λειτουργή καί μετά τήν θεία Λειτουργία. Καί αυτό τό έκανε μέ τήν σιωπή στίς κατηγορίες, τήν νηφαλιότητα στίς δύσκολες καταστάσεις, τήν ψαλμωδία στήν ησυχία τού δωματίου καί γραφείου του, αλλά καί στίς τρικυμίες του βίου, τόν σοβαρό καί ευπρεπή λόγο σέ καταστάσεις αλάλων λόγων.
Έτσι τόν έζησε τό ποίμνιό του στήν ευλογημένη αυτήν Μητρόπολη, καί έτσι τόν απολαμβάναμε όλοι εμείς στίς κατ’ ιδίαν συναντήσεις. Όταν ήταν παρών ο μακαριστός Μητροπολίτης Πατρών κυρός Νικόδημος, δέν μπορούσε κανείς νά αστειευθή καί νά ομιλήση απρεπώς, δέν μπορούσε νά εκτραπή στόν λόγο, αντίθετα μάλιστα έπρεπε νά είναι προσεκτικός στόν λόγο καί τίς κινήσεις του, γιατί εκείνος ήταν νηφάλιος καί σοβαρός. Κάποιος συνήθιζε νά αστειεύεται καί νά διανθίζη τόν λόγο του, ακόμη καί μπροστά σέ Κληρικούς, μέ ευτράπελα περιστατικά, αλλά αυτό δέν τό έπραττε καί δέν μπορούσε νά τό πράξη, όταν ήταν παρών ο μακαριστός Μητροπολίτης Νικόδημος, γιατί αισθανόταν τήν λειτουργική ατμόσφαιρα πού έβγαινε από τήν ύπαρξή του. Ο ίδιος είχε δικούς του ρυθμούς, πού καθορίζονταν, εν πολλοίς από τήν ψαλμωδία πού τόσο αγαπούσε. Ήταν αργός καί παραδοσιακός στούς ρυθμούς του, σάν τά παπαδικά μέλη, καί πολλές φορές βρισκόταν σέ άλλο κόσμο, σάν τά γλυκόφθεγγα τεριρρέμ.
Αυτό τό λειτουργικό ήθος συνέχιζε νά τόν ακολουθή καί στίς Συνεδριάσεις τής Ιεραρχίας καί στήν όλη επικοινωνία του μέ τούς αδελφούς του Ιεράρχες. Δέν συμμετείχε στό λεγόμενο παρασκήνιο καί σέ διαφόρους μηχανισμούς, δέν ανήκε σέ ομάδες διεκδικήσεως διαφόρων απαιτήσεων. Παρέμεινε έξω από όλα αυτά πού δέν συνιστούν εκκλησιαστικό καί ευχαριστιακό ήθος. Η Εκκλησία δέν έχει καί δέν πρέπει νά έχη παρασκήνιο κοσμικών νοοτροπιών.
Ήταν ένας Ιεράρχης παραδοσιακός, ιεροπρεπής, «παλαιάς κοπής», σάν τό παλαιό καλό κρασί, πού ευφραίνει τήν καρδιά τού ανθρώπου. Καί ομολογώ ότι λιγοστεύουν τέτοιοι Ιεράρχες πού ξέρουν νά σέβονται τούς παλαιοτέρους καί νά αγαπούν τούς νεωτέρους, νά τιμούν τό συνοδικό πολίτευμα τής Εκκλησίας καί νά μή επιδίδονται σέ κοσμικές μεθόδους.
Έτσι, ο μακαριστός Μητροπολίτης Πατρών Νικόδημος ζούσε λειτουργικά στήν θεία Λειτουργία, συνέχιζε νά λειτουργή κατά τήν ποιμαντική του διακονία, καί ιερουργούσε κατά τίς Συνεδριάσεις τής Ιεράς Συνόδου. Κάθε άνθρωπος καί κάθε Επίσκοπος έχει τά ιδιαίτερα χαρίσματά του. Εκείνος δέν συνήθιζε νά ενεργή επικοινωνιακά καί κοσμικά, αλλά είχε ένα λειτουργικό καί ευχαριστιακό ήθος, τόσο στήν Μητρόπολή του, όσο καί στήν Ιεραρχία, καθώς επίσης άφηνε χώρο ελεύθερο καί σέ άλλους νά εργάζονται.
Λάθη έκανε καί εκείνος, όπως όλοι μας, αλλά αυτό τό ευχαριστιακό ήθος του δέν εξατμίζεται από τόν χρόνο, ενώ τά άλλα χάνονται. Τά λάθη καί οι αδυναμίες ξεχνιούνται εύκολα, όμως τό ευχαριστιακό ήθος τής σιωπής, τού ευαγγελικού λόγου καί τής λειτουργικής συμπεριφοράς παραμένει πάντοτε στήν μνήμη τού Θεού καί τού λαού.
Καί αυτό τό λειτουργικό ήθος, πού είναι έκφραση τής εσχατολογικής ζωής, αλλά καί προσδοκία τής ουράνιας πολιτείας, τόν συνόδευσε καί τότε πού οικειοθελώς σταμάτησε νά ποιμαίνη αυτόν τόν λαό. Καί μάλιστα ευρισκόμενος στό κρεββάτι τού πόνου τών τελευταίων του στιγμών, τότε πού τόν εγκατέλειψαν οι δυνάμεις του, δέν έπαυσε νά ζή αυτό τό ευχαριστιακό, εσχατολογικό τρόπο ζωής, γι’ αυτό πρός τό τέλος του έψαλλε τό «εν ταίς λαμπρότησι τών αγίων σου πώς εισελεύσομαι ο ανάξιος».
Ο μακαριστός Μητροπολίτης Πατρών κυρός Νικόδημος μάς υποδεικνύει ότι όλοι μας πρέπει νά γίνουμε λειτουργημένες υπάρξεις, λιβανισμένοι από τήν ατμόσφαιρα τής θείας Λειτουργίας νά ευωδιάζουμε από τήν ευωδία τού Χριστού.
Αιωνία σου η μνήμη αξιομακάριστε καί αείμνηστε πάτερ καί αδελφέ ημών Νικόδημε.