Ήπλωσας τας παλάμας και ήνωσας τα το πριν διεστώτα

Του Σεβ. Μητροπολίτου Δημητριάδος κ. Ιγνατίου

Ατενίζει η ανθρωπότητα σήμερα βουβή και εκστατική τον Εσταυρωμένο. Χωρίς «είδος και κάλλος» τον «αναβαλλόμενον το φως ώσπερ ιμάτιον». Πληγωμένο από το ακάνθινο στεφάνι το θείο Του πρόσωπο, μπροστά στο οποίο γαλήνευσε η θάλασσα και ειρήνευσαν οι ταραγμένες ψυχές. Σβησμένα τα ολόφωτα εκείνα μάτια, που έκλειναν απέραντη τρυφερότητα. Τρυπημένα απ’ τα καρφιά τα άχραντα χέρια Του. Τα χέρια τα θεϊκά, που πήραν κάποτε τον πηλό και τον έκαναν άνθρωπο. Εκείνα που έθεσαν σε τροχιά τους γαλαξίες και κυβερνούν τα σύμπαντα, Απλωμένα τώρα πάνω στο ξύλο του Σταυρού, τα βλέπει ο υμνωδός και αναφωνεί με δέος και συντριβή: «Ήπλωσας τας παλάμας και ήνωσας τα το πριν διεστώτα».

Δεν απλώνεις, Κύριε, τούτη τη φορά τα χέρια, για να πριονίσεις τα φρεσκοκομμένα ξύλα στο εργαστήρι του Ιωσήφ. Δεν τα απλώνεις για να χαϊδέψεις τα αθώα κεφαλάκια των παιδιών. Ούτε για να ευλογήσεις, όπως τότε, τους άρτους και τα ψάρια στην έρημο, και να χορτάσεις τα πλήθη. Δεν τα απλώνεις για να αναστήσεις την κόρη του Ιαείρου, ούτε για να πλύνεις στο υπερώο τα πόδια των μαθητών Σου. Δεν τα απλώνεις για να μοιράσεις το ψωμί και να προσφέρεις το κρασί στο τελευταίο δείπνο με τους μαθητές Σου. Τώρα τα απλώνεις στο Σταυρό, για να τους προσφέρεις το μέτρο της ασύλληπτης αγάπης Σου για τον κόσμο. Κι αν τότε στο Μυστικό Δείπνο παρέδιδες μυστήριο μέγα και φρικτό, τώρα στο Γολγοθά τελεσιουργείς το θαύμα της απολύτρωσης και της καταλλαγής. Ενώνεις τα το πριν διεστώτα: τη γη με τον ουρανό, τον παραβάτη άνθρωπο με τον Πανάγαθο Πλαστουργό του, τις αποξενωμένες και απόμακρες καρδιές μεταξύ τους.  

 «Ήπλωσας τας παλάμας και ήνωσας τα το πριν διεστώτα». Ένα προαιώνιο χάσμα γεφυρώθηκε, μια απροσμέτρητη απόσταση εκμηδενίστηκε. Μια αφετηρία σηματοδοτήθηκε, για να επανέλθουμε στην αλλοτινή μας αίγλη και στην πρωτογενή μας ευγένεια. Μια εγγύηση επικυρώθηκε για την είσοδο των πάντων στη μέθεξη των θείων δωρεών, όπως ο Θεός ευδόκησε προ καταβολής κόσμου. Και όταν κάποιες φορές μπορεί να απομακρυνόμαστε από τον Πατέρα μας Θεό, να αποπροσανατολιζόμαστε απ’ την αληθινή μας πορεία, να παραπαίουμε στις ατραπούς της ποικίλης κακίας, υπάρχει παρήγορη η ελπίδα: Ο Εσταυρωμένος ήδη πλήρωσε τα λύτρα για τα λάθη μας, αλλά και για τις αστοχίες όλων των γενεών μέχρι της συντελείας των αιώνων, και περιμένει από μας το αποφασιστικό βήμα προς την ανοιχτή αγκαλιά Του.

«Ήπλωσας τας παλάμας και ήνωσας τα το πριν διεστώτα». Άπλωσε τα άχραντα χέρια Του ο Ιησούς, «τω Σταυρώ προσηλωθείς και τη λόγχη κεντηθείς», και ένωσε όχι μόνο τον άνθρωπο με τον Θεό Πατέρα, αλλά ένωσε και τα πέρατα της γης στη Mία, Αγία, Καθολική και Αποστολική Εκκλησία Του. Το αίμα που έσταξε κόκκινο και βαρύ, και πότισε τότε το χώμα του Γολγοθά, το «υπέρ ημών και πολλών εκχυνόμενον», το Αίμα το θεϊκό που μας προσφέρεται έκτοτε στη Θεία Λειτουργία και κυλάει στις φλέβες μας, είναι αυτό που μας ενώνει σε αδιάσπαστη ενότητα, ως μέλη του Σώματος του Χριστού. Είναι το απερινόητο μυστήριο που βιώνει η Εκκλησία, όταν τελεί τη  Θεία Ευχαριστία, και συνάγεται επί τω αυτώ στρατευομένη και θριαμβεύουσα. Είναι η εκπλήρωση της επιθυμίας του Θεανθρώπου, που ακούστηκε στη συγκλονιστική εκείνη προσευχή, λίγο πριν το πάθος Του: «ίνα πάντες εν ώσιν».

«Ήπλωσε τας παλάμας ο Ιησούς και ήνωσε τα το πριν διεστώτα», και τα διηρημένα συνήγαγε σε μια θαυμαστή ενότητα. Δεν υπάρχει πια κάτω από τη σκιά του Σταυρού τόπος για διχόνοια και μισαλλοδοξία, για έχθρα και προκατάληψη. «Ουκ ένι Ιουδαίος ουδέ Έλλην, ουκ ένι άρσεν και θήλυ, πάντες γαρ εν εσμέν εν Χριστώ Ιησού». Με αυτό το ήθος θέλησε ο Ιησούς να πορευόμαστε πάνω στη γη, με αυτή την αρχή να αντιμετωπίζουμε τη διαφορετικότητα του κάθε άλλου, ανεξάρτητα απ’ το χρώμα και το φύλο του, τη φυλή και την εθνικότητά του, τη γλώσσα και τη θρησκεία του· αυτό το πνεύμα να μας εμφορεί, της ειρήνης, της αγάπης, της καταλλαγής.

Ήπλωσε τας παλάμας πάνω στο Σταυρό ο Ιησούς και αγκάλιασε όλη την πλάση απ’ άκρου εις άκρον. Φανέρωσε, έτσι, την απροσμέτρητη φιλανθρωπία Του, απέδειξε την παράφορη αγάπη Του για το πλάσμα των χειρών Του, παράλληλα όμως υπέδειξε και το μέτρο της δικής μας αγάπης για τον συνάνθρωπο. Όπως σας αγάπησα, είπε, με αγάπη θυσιαστική, έτσι και εσείς να αγαπάτε αλλήλους. Όντως, στην έμπονη θυσία μας για τους άλλους ζυγίζεται η αγάπη μας, και κρίνεται η γνησιότητά της. Κι όσο περισσότερο απλώνεται η αγάπη μας αυτή, από τον στενό μας περίγυρο στο ευρύτερο περιβάλλον μας, από τους οικείους στους φίλους μας και ακόμα περισσότερο στους εχθρούς μας, τόσο αυθεντικότερα μιμείται τη θεϊκή αγάπη, το συγκλονιστικό μυστήριο που από το ξύλο του Σταυρού διαχέεται παντού και αγκαλιάζει τα σύμπαντα.

Στις μέρες μας έχουμε απόλυτη ανάγκη αυτής της θεϊκής αγάπης περισσότερο από κάθε άλλη φορά, καθώς πορευόμαστε στον προσωπικό μας Γολγοθά, με μύριες θλίψεις να αυλακώνουν την ύπαρξή μας. Γι’ αυτό και η πένθιμη καμπάνα της σημερινής ημέρας μας συγκλονίζει βαθύτερα, και μας συγκεντρώνει με σιγηλή κατάνυξη και δέος μπροστά σε Εκείνον που δεν θα μας προδώσει ποτέ.

Κι αν, ίσως, ολιγοψυχώντας και νηπιάζοντας πνευματικά, αναρωτιόμαστε αν συνεχίζει ακόμα να μας αγαπά παρά την αμαρτωλότητά μας, ας υψώσουμε τα δακρυσμένα μάτια μας στα απλωμένα χέρια του Εσταυρωμένου, που αποτυπώνουν εύγλωττα το μέγεθος της άπειρης αγάπης Του για τις φτωχές μας υπάρξεις. Και ας αφήσουμε τα χείλη μας με όλη την έκφραση της λατρείας μας ευγνώμονα να Του ψελλίσουν:

Κύριε, αξίωσέ μας να νοιώσουμε σήμερα στην καρδιά μας το άγγιγμα της ματωμένης παλάμης Σου, για να τυπωθεί βαθειά στην εσώτερη κατακόμβη του είναι μας η εικόνα της ανοιχτής αγκαλιάς Σου.

Έχουμε τόση ανάγκη να βιώσουμε αυθεντικά την αγάπη Σου, Κύριε· να την προσλάβουμε, να εισχωρήσει στα κύτταρά μας, να μας συναρπάσει, να πυρπολήσει την ύπαρξή μας, για να μην απελπιζόμαστε, να μη μας τρομάζουν οι δυσκολίες, να μη μας φοβίζει ο θάνατος, να μη μας βαραίνουν οι θλίψεις, για να ξαστερώνει ο ουρανός της ψυχής μας.

Έχουμε ανάγκη να διδαχθούμε από τα απλωμένα χέρια Σου, πώς να ανοίγουμε κι εμείς την αγκαλιά μας στον κάθε άλλο, στους αδελφούς Σου τους ελαχίστους, που όλο και πληθαίνουν ολόγυρά μας.

Έχουμε ανάγκη να διδαχθούμε από Εσένα, που «ήνωσες τα το πριν διεστώτα», πώς να εργαζόμαστε την αδελφοσύνη και την ενότητα με τους συνανθρώπους μας, αλλά κυρίως πώς να επιδιώκουμε την ένωσή μας μαζί Σου. Μας έδειξες ήδη τον τρόπο, μας άνοιξες το δρόμο, μας χάρισες το προνόμιο να γινόμαστε κοινωνοί της θεότητός Σου, της άφθαρτης δόξας Σου και της αιώνιας ζωής, μεταλαμβάνοντας το ζωοποιό και τίμιο Αίμα Σου.

«Μείνατε εν εμοί», -μας εζήτησες- «δεύτε προς με…», «δεύτε οπίσω μου…». Και ιδού, είμαστε ήδη κοντά Σου, Κύριε, κάτω από το Σταυρό Σου, με δάκρυα κατάνυξης στα μάτια, με τον πιο βαθύ συγκλονισμό στην ψυχή μας. Μας σύναξαν τα απλωμένα Σου χέρια, που στάζουν αιώνια ζωή. Και ήλθαμε, αναρίθμητα πλήθη πιστών, αποφασισμένοι όλοι να Σε ακολουθούμε πιστά, ενωμένοι πάντα μαζί Σου στο δρόμο της ταπείνωσης και του Σταυρού, αλλά και στο θρίαμβο και τη χαρά της Ανάστασης. Τούτη την πανεπίσημη ημέρα Σου προσφέρουμε τα μύρα της λατρείας μας και της αφοσίωσής μας, και με βαθιά συντριβή αναφωνούμε: «Προσκυνούμέν Σου τα πάθη Χριστέ, δείξον ημίν και την ένδοξόν Σου Ανάστασιν».