Ομιλία εις την Ε΄ Κυριακή των Νηστειών

Ἀγαπητοί ἀδελφοί, ἀκούσαμε σήμερα στό εὐαγγέλιο τό Χριστό νά μιλάει στούς Μαθητές γι’ αὐτά τά ὁποῖα θά συμβοῦν ὅταν φτάσουν στά Ἱεροσόλυμα. Ὅπως ξέρετε, καί τά τρία πρῶτα Εὐαγγέλια μιλᾶνε γι’ αὐτό τό μοναδικό ταξίδι τοῦ Χριστοῦ ἀπό τή Γαλιλαία μέχρι τά Ἱεροσόλυμα. Ἐγγίζοντας τώρα στά Ἱεροσόλυμα, ὁ Χριστός ὑπενθυμίζει στούς Μαθητές ὅσα τούς εἶχε ἤδη πεῖ ὅτι θά συμβοῦν ἐκεῖ, καί μάλιστα μέ περισσότερες λεπτομέρειες ἀπ’ ὅσες τίς ἄλλες φορές. Καί τόν παίρνουν κατά μέρος ὅπως λέει ὁ εὐαγγελιστής Μάρκος, οἱ υἱοί Ζεβεδαίου ὁ Ἰάκωβος καί ὁ Ἰωάννης, γιά νά τοῦ ὑποβάλουν ἕνα αἴτημα: Νά τούς βάλει, ὅταν πάει στά Ἱεροσόλυμα καί γίνει βασιλιάς, τόν ἕναν ἐκ δεξιῶν καί τόν ἄλλον ἐξ ἀριστερῶν Του. Δηλαδή νά τούς δώσει τίς ἀνώτερες θέσεις στήν κυβέρνηση. Καί ὁ Χριστός τούς ἀπάντησε: «Δέν ξέρετε τί ζητᾶτε». Ἔχει σημασία ἡ λεπτομέρεια πού προσθέτει ἕνας ἄλλος εὐαγγελιστής, ὅτι ἡ μητέρα αὐτῶν τῶν δύο μίλησε στό Χριστό. Ἐκείνη ἦταν πού ἔθεσε πρώτη αὐτό τό αἴτημα.

Στή συζήτηση πού γίνεται παρακάτω, ὅπως μᾶς τήν παραθέτει ὁ εὐαγγελιστής Μάρκος ὁ Χριστός, γιά νά τούς προσγειώσει στήν πραγματικότητα τούς ρωτάει ἐάν μποροῦν νά πιοῦν τό ποτῆρι πού αὐτός πίνει καί νά βαπτιστοῦν τό βάπτισμα πού αὐτός βαπτίζεται. Ἐννοώντας βέβαια τό Σταυρό Του, τό μαρτύριό Του. Ἀλλά ἔχει σημασία ὅτι ὁ εὐαγγελιστής μᾶς τά δίνει καί τά δύο σέ χρόνο ἐνεστώτα, ὅτι τώρα γίνονται. «Τὸ ποτήριον ὅ ἐγὼ πίνω καὶ τὸ βάπτισμα ὅ ἐγὼ βαπτίζομαι». Κι’ αὐτό γιατί ὁ Σταυρός τοῦ Χριστοῦ, στόν ὁποῖο εἶναι ἀφιερωμένη ὅλη ἡ Σαρακοστή, δέ συμβαίνει μόνο μία μέρα, τή Μεγάλη Παρασκευή, δέν εἶναι μόνο ὅτι ἀνέβηκε πάνω στό Σταυρό καί καρφώθηκε καί πέθανε ἐκεῖ. Εἶναι κι αὐτό ὁ Σταυρός τοῦ Χριστοῦ, ἀλλά ὄχι μόνο αὐτό. Καθ’ ὅλη τή ζωή Του ὁ Χριστός σήκωνε τό Σταυρό Του. «Μπορεῖτε νά

πιεῖτε τό ποτῆρι πού ἐγώ πίνω τώρα καί νά βαπτιστεῖτε τό βάπτισμα ποῦ ἐγώ βαπτίζομαι τώρα;». Ποιό ἦταν τό ποτήρι στή συγκεκριμένη στιγμή; Ἦταν αὐτή ἡ ἀκατανοησία καί ἡ φοβερή δυσκολία τῶν Μαθητῶν νά καταλάβουν αὐτά πού τούς ἔλεγε.

Ὅπως λοιπόν καί τήν προηγούμενη Κυριακή ἡ ἀπιστία τῶν Μαθητῶν, ἔτσι καί τώρα ἡ φοβερή τους ἀκατανοησία εἶναι ἐκεῖνα πού γίνονται Σταυρός τοῦ Χριστοῦ. Καί θά γίνονται πάντα καί αὐτή τή στιγμή συνεχίζουν νά γίνονται. Ἀρκεῖ καί μόνο νά ἔχει κανείς στό μυαλό του ὅτι τή θέση τῶν Μαθητῶν τοῦ Χριστοῦ τήν ἔχουμε ὅλοι ἐμεῖς τώρα. Καί δέν ἦταν μόνο οἱ δύο Μαθητές πού τά ἔλεγαν αὐτά καί ἡ μητέρα τους, ἀλλά καί οἱ ἄλλοι Μαθητές, ὅταν ἔμαθαν τί ζητοῦσαν οἱ υἱοί Ζεβεδαίου, ἀγανάκτησαν, εἶχαν κι αὐτοί τά ἴδια προβλήματα, τίς ἴδιες ἐπιθυμίες.

Ἐδῶ ὁ Σταυρός τοῦ Χριστοῦ εἶναι ἡ ἀπόσπαση πού ὑπάρχει μεταξύ αὐτοῦ πού θέλει ὁ Θεός καί τῆς κατάστασης στήν ὁποία βρισκόμαστε ἐμεῖς. Οἱ Μαθητές σκέφτονταν μέ βάση τά οἰκογενειακά τούς συμφέροντα. Ἡ μάνα τους εἶχε μιλήσει στό Χριστό πρώτη, τά δύο ἀδέρφια ζητοῦσαν κάτι πού τό θεωροῦσαν φυσικό. «Ἐμεῖς, οἱ πιό πιστοί, πρέπει νά μοιραζόμαστε τήν ἐξουσία μαζί σου». Βλέπετε ὅτι ὁ ἄνθρωπος εἶναι τόσο στενά δεμένος μέ τή φυσική του οἰκογένεια, πού μπερδεύει τό ἔνστικτο τῆς καταγωγῆς του καί τά οἰκογενειακά του συμφέροντα μέ τά πράγματα τοῦ Θεοῦ. Τό νά ἀγαπάει μία μάνα τά παιδιά της εἶναι τό πιό φυσικό πού μπορεῖ νά γίνει, τό νά ἐνδιαφέρεται γιά τό συμφέρον τους εἶναι τό πιό λογικό. Ὅλοι οἱ ἄνθρωποι τό ἀναγνωρίζουν καί τό καταλαβαίνουν.

Καί ἐμεῖς στή θέση τους δέ θά συμπεριφερόμασταν διαφορετικά. Σήμερα, ὅταν ἀκοῦμε τό ἐπεισόδιο μέ τούς υἱούς Ζεβεδαίου, ἀγανακτοῦμε μέ τή συμπεριφορά τους. Αὐτό συμβαίνει ἐπειδή γνωρίζουμε τή συνέχεια τῆς ἱστορίας καί ἡ λογική μας δέν μπορεῖ νά συμβιβάσει τήν ἀπαίτηση τῶν δυό ἀδερφῶν μέ τό Σταυρό τοῦ Χριστοῦ. Στήν οὐσία ὅμως σκεφτόμαστε μέ τόν ἴδιο τρόπο. Ζοῦμε μέσα στίς

συνθῆκες τῆς φυσικῆς μας οἰκογένειας. Εἴμαστε δεμένοι μαζί της μέ τό ἔνστικτο τῆς καταγωγῆς. Θεωροῦμε συμφέρον μας ὅτι συμφέρει τούς δικούς μας ἀνθρώπους καί γνωρίζουμε ὅτι ἡ κοινωνία σέ ὅλα αὐτά δέν εἶναι ἀντίθετη. Ὁ ἴδιος ὁ Χριστός μεγάλωσε μέσα στά πλαίσια τῆς φυσικῆς οἰκογένειας καί ὁ νόμος τοῦ Θεοῦ ἀναγνωρίζει τή μοναδική θέση πού ἔχει στή ζωή τῶν ἀνθρώπων. Ὁ ἴδιος ὅμως ὁ Χριστός φανέρωσε μία ἄλλη οἰκογένεια, τήν οἰκογένεια τῶν μαθητῶν Του, τήν Ἐκκλησία, καί μᾶς κάλεσε νά γίνουμε μέλη της. Σ’ αὐτή μαθαίνουμε νά ζοῦμε μέ βάση ὄχι τό ἔνστικτο τῆς καταγωγῆς μας καί τά οἰκογενειακά μας συμφέροντα ἀλλά μέ βάση τήν εὐθύνη ὅτι ὅλοι ἔχουμε κοινό πατέρα τό Θεό. Ἐάν ἔχουμε πατέρα τό Θεό, τότε μοναδικό συμφέρον μας εἶναι ἡ σωστή σχέση μέ τούς ἀδελφούς μας, πού ἀρχίζει μέ τήν ἀνοχή καί τήν κατανόηση καί μπορεῖ νά φτάσει μέχρι τή θυσία.

Ἡ πορεία μας ἀπό τή φυσική οἰκογένεια πρός τήν οἰκογένεια τοῦ Χριστοῦ, τήν Ἐκκλησία, ἀπαιτεῖ τό Σταυρό τοῦ Χριστοῦ. Δέν μποροῦμε νά γίνουμε μέλη αὐτῆς τῆς οἰκογένειας χωρίς νά σηκώσουμε τό σταυρό μας. Ὁ ἀποχωρισμός μας ἀπό τή φυσική οἰκογένεια ἔχει πόνο. Γι’ αὐτό ὁ Χριστός ἦταν τόσο ξεκάθαρος ὅταν μίλησε στούς υἱούς Ζεβαδαίου: «Μπορεῖτε νά πιεῖτε τό ποτῆρι πού ἐγώ πίνω καί νά βαπτιστεῖτε στό βάπτισμα ποῦ ἐγώ βαπτίζομαι; Μπορεῖτε νά σηκώσετε τό Σταυρό μου;».

Ὁ Χριστός μᾶς ἔδειξε στό πρόσωπο τῶν υἱῶν Ζεβεδαίου ὅτι ὁ ἄνθρωπος μπορεῖ νά φτάσει πιό ψηλά, νά φύγει ἀπό τή φυσική του οἰκογένεια καί νά φτάσει στήν οἰκογένεια πού ἤθελε ὁ Χριστός. Στήν οἰκογένεια τῶν μαθητῶν τοῦ Χριστοῦ.

Θά ἀκούσουμε τή Μεγάλη Ἑβδομάδα ὅλη τήν πορεία τοῦ Χριστοῦ μέσα στά Ἱεροσόλυμα μέχρι τό Σταυρό. Καί θά συναντήσουμε πάλι ἐκεῖ τή Μεγάλη Παρασκευή, λίγο πρίν πεθάνει ὁ Χριστός, τόν ἕνα ἀπό τούς υἱούς Ζεβεδαίου, τόν Ἰωάννη, καί τήν Παναγία, τή μητέρα τοῦ Χριστοῦ, δίπλα στό Σταυρό. Ἐκεῖ ὅπου ὁ Χριστός θά πεῖ στή μέν Παναγία Μητέρα Του: «Αὐτός εἶναι ὁ υἱός σου», καί στόν Ἰωάννη: «Αὐτή εἶναι ἡ

μητέρα σου», καί μάλιστα μέ τέτοιο τρόπο πού δέ σήκωνε συζήτηση. Ὄχι ὅπως ἀκούσαμε σήμερα, ἀλλά μέ τρόπο προστακτικό: «Αὐτό πού σᾶς λέω εἶναι νόμος, εἶναι ἐντολή μου».

Καί ἐνῶ ὅλα φαίνονταν ὅτι χάνονται κι ἐνῶ πάνω στό Σταυρό ὁ Χριστός φαινόταν πλέον ὅτι πεθαίνει χωρίς ἀπογόνους, λέει ὁ προφήτης: «Ποιοί εἶναι οἱ ἀπόγονοί του; Ὑπάρχει κάποιος; Αὐτός ἐξαφανίζεται καί χάνεται, ὑπάρχει κάποιος πού εἶναι συγγενής αὐτοῦ τοῦ ἀνθρώπου;», καί συνεχίζει: «τήν δέ γενεάν αὐτοῦ τίς διηγήσεται;». Κι ὅμως, λέει, ἐνῶ αὐτός φεύγει, ἐξαφανίζεται ἀπό τόν κόσμο, φτιάχνει μία πολύ μεγάλη γενιά, μιά πολύ μεγάλη οἰκογένεια. Καί πράγματι, αὐτό ἤθελε νά πεῖ ὁ Χριστός ὅταν ὅριζε τή Μητέρα Του, μητέρα ὅλων τῶν μαθητῶν Του καί τούς Μαθητές παιδιά τῆς Μητέρας Του, ἀδέλφια δικά Του. Ἡ καινούρια οἰκογένεια φανερώθηκε πάνω στό Σταυρό τοῦ Χριστοῦ. Σ’ αὐτή τήν οἰκογένεια συμμετέχουν ὄχι ὅσοι ἔχουν κοινή καταγωγή ἐξ αἵματος ἀλλά ὅσοι ἔχουν κοινή καταγωγή ἐκ πίστεως καί αἰσθάνονται τό Χριστό πρωτότοκο ἀδελφό τους. Αὐτό πού τούς κρατάει ἑνωμένους δέν εἶναι τό φυσικό ἔνστικτο ἀλλά ὁ κόπος καί ἡ χάρη τοῦ Σταυροῦ.

Ἀγαπητοί ἀδελφοί, οἱ μέρες τῆς Μεγάλης Σαρακοστῆς τελειώνουν. Σέ μιά ἑβδομάδα θά γιορτάσουμε τήν πανηγυρική εἴσοδο τοῦ Χριστοῦ στά Ἱεροσόλυμα καί στή συνέχεια βῆμα βῆμα τήν πορεία Του καί τήν ἄνοδο πρός τό Σταυρό καί τήν Ἀνάσταση. Ἄς τή δοῦμε κι ἐμεῖς σάν μία δικιά μας πορεία, πού μᾶς παίρνει ἀπό τή φυσική οἰκογένεια στήν ὁποία γεννηθήκαμε γιά νά μᾶς ἀνεβάσει ἐκεῖ ὅπου θέλει ὁ Χριστός. Σέ μία ἄλλη οἰκογένεια, στήν οἰκογένεια πού φανέρωσε πάνω στό Σταυρό Του, πού ἔχει Μητέρα τήν Παναγία μας κι ἀδελφό μας τόν ἴδιο τό Χριστό. Ἀμήν.

Ἐκ τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Σερβίων και Κοζάνης