Τοῦ Μητροπολίτου Ἐλευθερουπόλεως ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ
«καλῶς εἶπας ὅτι ἄνδρα οὐκ ἔχω…» (Ἰωάν. 4,17)
Μὲ πολλὴ εὐγένεια, ἀλλὰ καὶ ἀκρίβεια ἀπάντησε, ἀγαπητοὶ ἀδελφοί, ὁ Κύριός μας στὴ Σαμαρείτιδα, μὲ τὴν ὁποίαν εἶχε τὸν περίφημο ἐκεῖνον διάλογο, ποὺ ἀκούσαμε στὸ σημερινὸ Εὐαγγέλιο. Προηγουμένως τῆς εἶχε ζητήσει νὰ πήγαινε στὸ σπίτι της καὶ νὰ καλοῦσε τὸν ἄνδρα της. Καὶ ὅταν ἐκείνη αὐθόρμητα καὶ ἀνυποψίαστα τοῦ ἀποκρίθηκε, ὅτι δὲν ἔχω ἄνδρα, τῆς εἶπε τὰ λόγια ποὺ προαναφέραμε.
Σωστὰ εἶπες, γυναίκα, ὅτι δὲν ἔχω ἄνδρα. Διότι συζοῦσε τόν καιρό ἐκεῖνο μὲ κάποιον, ἀφοῦ στὸ παρελθὸν εἶχε συνάψει ἐν τῶ μεταξύ πέντε γάμους. Πῶς ὅμως θά ἐννοήσωμε κάπως τήν παρανομία τῆς Σαμαρείτιδος στήν περίπτωση τοῦ ἕκτου «ἄνδρα» της; Ὡς ἑξῆς. Ἤ ὁ ἕκτος αὐτός ἄνδρας ἦτο παντρεμένος. Ἤ τόν καιρό πού συζοῦσε μέ τόν ἕκτο ἄνδρα, κάποιος ἀπό τους πρώην συζύγους της ζοῦσε ἀκόμη. Πάντως εἴτε μέ τόν ἕνα, εἴτε μέ τόν ἄλλο τρόπο, συζοῦσε παράνομα. Γι’ αὐτό καί δέχθηκε τόν ἔλεγχο μέ τόν πιό διακριτικό τρόπο.
Ποιὰ ἄλλη μαρτυρία πιὸ εὔγλωττη, ποιά μαρτυρία πιό πειστική, χρειαζόμαστε γιὰ νὰ πεισθοῦμε, ὅτι γιὰ τὴν ἁγία πίστη μας, μόνο ἕνας γάμος εἶναι νόμιμος καὶ μόνο μία οἰκογένεια εἶναι νόμιμη καὶ εὐλογημένη, ὅταν συνάπτονται ὑπὸ τὴν εὐλογίαν τοῦ Θεοῦ, σύμφωνα μέ τούς Νόμους τοῦ Θεοῦ;
Γάμος καὶ οἰκογένεια δὲν οἰκοδομοῦνται μόνο μὲ τὴν ἀγάπη καὶ τὴν κοινὴ συμφωνία δυὸ ἀνθρώπων. Σὲ λανθασμένη τροχιὰ εὑρίσκονται ὅσοι ἔχουν αὐτὲς τὶς ἀντιλήψεις. Καὶ ἡ Σαμαρείτιδα κάποιον εἶχε ἀγαπήσει καὶ μὲ ἀγάπη συζοῦσε μαζί του, ἀλλὰ γιὰ τὸν Χριστὸ ἄνδρας της δὲν ἦταν! «καλῶς εἶπας ὅτι ἄνδρα οὐκ ἔχω. Πέντε γὰρ ἄνδρας ἔσχες, καὶ νῦν ὃν ἔχεις οὐκ ἔστί σου ἀνήρ. Τοῦτο ἀληθὲς εἴρηκας…».
Γιατί, λοιπόν, μερικοὶ σκανδαλίζονται καί μερικοί ἐξανίστανται ὑβρίζοντας, μὲ τὴν συνεπέστατη ἀπόφαση τῆς Ἱερᾶς Συνόδου τῆς Ἐκκλησίας μας, μὲ τὴν ὁποία ἐπανέλαβε ὀρθῶς ὅ,τι διδάσκει τὸ Εὐαγγέλιο, ὅτι δηλαδή μόνο ἕνας Γάμος στὰ μάτια τοῦ Θεοῦ εἶναι νόμιμος. Ἐκεῖνος ὁ Γάμος ποὺ ἱερολογεῖται ἀπὸ τὴν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία, ὅπου στὴν διάρκεια τοῦ Μυστηρίου ἐπαναλαμβάνεται ἡ ἀμετάβλητη ἀνὰ τοὺς αἰῶνες πίστη μας. «Σὸν θέλημα ἐστιν ἡ ἔννομος συζυγία καὶ ἡ ἐξ αὐτῆς παιδοποιῒα».
Κάθε ἄλλη μορφὴ γάμου δὲν μπορεῖ νὰ διεκδικήση τὴν νομιμότητα ἀπὸ τὴν Ἐκκλησία. Διότι στὴν περίπτωση αὐτὴ ἡ Ἐκκλησία θὰ ἀρνηθῆ τὸν Ἀρχηγό της. Καὶ ὅταν ἡ Ἐκκλησία ἀρνηθῆ τὸν Χριστὸν, τότε παύει νἆναι Ἐκκλησία. Ὅσο καὶ νὰ ἄλλαξαν οἱ συνθῆκες τῆς ζωῆς ἀπὸ τὰ χρόνια τοῦ Χριστοῦ ἤ τῶν Ἀποστόλων ἤ τῶν Ἁγίων Πατέρων μας, εἶναι φύσει ἀδύνατον ἡ Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ, ποὺ ἔχει ἀκρογωνιαῖο λίθο τὸν Χριστὸ καὶ στηρίζεται στὸ θεμέλιο τῶν Ἀποστόλων, νὰ εὐλογήση τὸν πολιτικὸ γάμο ἤ τὸν γάμο ποὺ συνάπτεται μὲ μία ἁπλὴ συμβολαιογραφική πράξη.
Πάλι νὰ τὸ ἐπαναλάβωμε στὴν ἀγάπη σας; Δυὸ φορὲς ὁ Κύριος μας τὸ ἐτόνισε στὴν ἔκπληκτη Σαμαρείτιδα. Τῆς εἶπε «καλῶς εἶπας…» δηλαδὴ σωστὰ τὸ εἶπες. Καὶ πάλι, δεύτερη φορά, «τοῦτο ἀληθὲς εἴρηκας…» αὐτὸ ποὺ εἶπες προηγουμένως, ὅτι δηλαδὴ ἄνδρα δὲν ἔχω, εἶναι ἀπολύτως ἀληθινό…
Οἱ Πατέρες, λοιπόν, τῆς Ἐκκλησίας ποὺ χαρακτηρίζουν ἔστω μὲ σκληρὸ τρόπο καὶ μὲ κακόηχη λέξη τὴν συμβίωση ἐκτὸς τοῦ Ὀρθοδόξου γάμου, δὲν τὸ κάμουν ἀπὸ κακία. Ἄπαγε τῆς βλασφημίας! Τίποτε ἄλλο δὲν κάμουν παρὰ νὰ ἐπαναλαμβάνουν τὴ διδασκαλία τοῦ Εὐαγγελίου.
Καὶ στὸ παρελθὸν μέσα στὴν χριστιανικὴ κοινωνία δὲν ἔλειψαν ἀνδρόγυνα χωρὶς τὴν εὐλογία τῆς Ἐκκλησίας. Ἦσαν τὰ ἀνδρόγυνα «χωρὶς στεφάνι». Συνήθως οἱ γυναῖκες ἦσαν θύματα κακῶν, διεφθαρμένων ἀνδρῶν. Καὶ σ’ ὅλη τους τὴ ζωὴ ἔφεραν ὑπομονητικὰ καὶ μὲ αἰσθήματα ἐνοχῆς τὸν στιγματισμὸ τῆς ἀνύπανδρης μητέρας. Οὔτε στὴν ἐκκλησία τολμοῦσαν οἱ δυστυχεῖς ἐκεῖνες γυναῖκες νὰ ἔλθουν γιὰ νὰ προσευχηθοῦν. Γι’ αὐτὲς τις ψυχές ἐφόσον εἶχαν στὸ πλευρὸ τους σκληροτράχηλο καὶ ἄπιστο ἄνδρα, ὁ πολιτικὸς γάμος ἦταν κάποια λύση στὴν κοινωνική τους ἀπομόνωση. Τουλάχιστον στὰ μάτια ἑνὸς μέρους τῆς κοινωνίας ἦσαν κατὰ κόσμον νόμιμες.
Ἡ παρατήρηση τοῦ σημερινοῦ Εὐαγγελίου ἄς γίνη ἀφορμὴ καὶ οἱ κρατοῦντες καὶ ὁ λαὸς νὰ πεισθῆ ἤ ἔστω νὰ προβληματισθῆ, ἐφόσον τιμᾶ ἀκόμη τὴν διδασκαλία τοῦ Εὐαγγελίου, ὅτι γιὰ τὸν Θεὸ ἕνας μόνο γάμος εἶναι νόμιμος καὶ εὐλογημένος. Γιατί ὄχι καὶ στερεωμένος! Τί προκοπὴ περιμένει ἐκεῖνος ποὺ ἐτέλεσε τὸν γάμο του ὄχι μπροστὰ στὸν λειτουργό τοῦ Χριστοῦ ἐπικαλούμενον τὴν Χάρη τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, ἀλλὰ μέσα στὸ ψυχρὸ κτίριο τοῦ Δημαρχείου μπροστὰ στὸν ἄρχοντα τοῦ Δήμου ἤ μπροστὰ στὸν συμβολαιογράφο ἐπικαλούμενον νόμους καὶ διατάγματα ἀντίθετα μὲ τοῦ Θεοῦ τὸν αἰώνιο Νόμο; Τί προκοπὴ περιμένουν; Ἀδελφοί, ὁ ἔχων ὦτα ἀκούειν ἀκουέτω. Ἀμὴν!