Κυριακή μετά τα Φώτα εν χώρα και σκιά θανάτου

Μετά τη Βάπτισή Του ο Χριστός και την παραμονή Του επί σαράντα ημέρες στην έρημο, όπου νήστεψε, προσευχήθηκε και προετοιμάστηκε για την επίγεια δράση Του, φεύγει για την Γαλιλαία. Συναντά τον λαό που κατοικεί «εν χώρα και σκιά θανάτου» (Ματθ. 4, 16) και γίνεται ο ίδιος το Φως που ανατέλλει. Δεν θα είναι μόνο η φυσική Του παρουσία ανάμεσα στους ανθρώπους της Γαλιλαίας των εθνών. Δεν θα είναι ο λόγος Του και η κλήση των αποστόλων που θα σηματοδοτήσει μία νέα πορεία. Δεν θα είναι μόνο οι θεραπείες που θα κάνει, δείχνοντας ότι θα είναι ο Κύριος της ζωής και του θανάτου. Είναι η εγκαθίδρυση της Βασιλείας των Ουρανών που πραγματοποιεί ο Χριστός στον κόσμο, ενώνοντας τον άνθρωπο με το Θεό και διαλύει τα σκοτάδια της χώρας και της σκιάς του θανάτου.

Ο Χριστός ως το Φως που ανατέλλει είναι η πρόταση ζωής που κομίζει η Εκκλησία σε κάθε εποχή και στο σήμερα. Μοιάζει ο κόσμος μας με την παλιά εκείνη Γαλιλαία των εθνών. Ιδέες, είδωλα, πρότυπα ζωής, σκοτίζουν την ύπαρξή μας. Ο πολιτισμός μας έχει το δικό του άνθρωπο-είδωλο, μακριά από την αιωνιότητα και την πίστη. Ο καθένας μας έχει την δική του θεώρηση, τα δικά του δικαιώματα, τις δικές του απόψεις σχετικά με το νόημα της ζωής. Άλλοτε δεν έχουμε καθόλου προσανατολισμό. Πορευόμαστε σύμφωνα με τις επιταγές του χρόνου και του κόσμου και αδυνατούμε να έχουμε ελευθερία στον τρόπο που θα σκεφτούμε και θα αναλάβουμε δράση για τη ζωή μας. Άλλοι αποφασίζουν για μας χωρίς εμάς. Κι εμείς απλώς ακολουθούμε. Κατοικούμε λοιπόν εν χώρα και σκιά θανάτου σήμερα.

Ας σταθούμε σε τρεις από τις αποκλίσεις μας σε σχέση με το μήνυμα της Βασιλείας των Ουρανών: την αδιαφορία για τον λόγο του Θεού, την αδιαφορία για την μετάνοια και την αδιαφορία μας για την προσωπική κοινωνία με το Πρόσωπο του Χριστού.

Χαρακτηριστικό της χώρας και της σκιάς του θανάτου είναι η απουσία πνευματικής δίψας. Ο άνθρωπος μένει στην αυτάρκεια των όσων γνωρίζει. Στα όσα η μόρφωση και η πρόοδος της εποχής του προσφέρουν. Στο υλιστικό πρότυπο ζωής. Θεωρεί περιττό τον λόγο του Θεού, γιατί τον έχει περιορίσει σε μία εξωτερική, ηθικιστική θεώρηση. Τον θεωρεί ένα κήρυγμα, το οποίο μοιάζει ανεφάρμοστο. Και κυρίως, αυτός ο λόγος έρχεται σε σύγκρουση με τις προτεραιότητες που ο χρόνος επιβάλει στον καθέναν μας. Δεν έχουμε χρόνο να ακούσουμε για το Ευαγγέλιο. Είμαστε μονίμως απασχολημένοι, είτε στην εργασία είτε στις βιοτικές μέριμνες είτε στη διασκέδαση. Δεν έχει ενδιαφέρον ο λόγος του Θεού. Μας μιλά για έναν άλλο τρόπο ζωής και έναν άλλο χρόνο, που δεν συμβαδίζει με τις ανάγκες του δικού μας παρόντος.

Χαρακτηριστικό της χώρας και της σκιάς του θανάτου είναι η απουσία μετάνοιας. Θεωρούμε την αμαρτία είτε φυσική κατάσταση, είτε δικαίωμά μας. Δεν μπορούμε να καταλάβουμε ότι η αμαρτία μάς χωρίζει από τον Θεό, γιατί καταλαμβάνει τη θέση Του στην καρδιά μας, με αποτέλεσμα να μην μπορούμε να σκεφτούμε τι θέλει Εκείνος και πώς μπορούμε να σωθούμε. Χωρίς μετάνοια δεν υπάρχει σωτηρία, αλλά δεν είναι η σωτηρία η κύρια μέριμνα της ύπαρξής μας. Και έχουμε πάντοτε μία φαινομενικά εύλογη δικαιολογία. Ότι όλοι έτσι κάνουν. Ότι είμαστε άνθρωποι και ότι δεν πρέπει να στερηθούμε τις χαρές αυτής της ζωής. Ο λόγος της μετανοίας είναι λόγος που μας φέρνει ενώπιον αποφάσεων να αλλάξουμε τρόπο και σκέψη για τη ζωή μας. Να δούμε τις ρίζες των παθών μας και να πάψουμε να φορτώνουμε τις ευθύνες στον κόσμο και τους άλλους και να προσπαθήσουμε, με τη βοήθεια του Θεού να αλλάξουμε.

Χαρακτηριστικό της χώρας και της σκιάς του θανάτου είναι η απουσία προσωπικής μας κοινωνίας με το Πρόσωπο του Χριστού. Καθιστούμε την Εκκλησία στοιχείο του παρελθόντος ή έναν χρήσιμο οργανισμό, που προσφέρει αξίες, γιορτές, παραδόσεις ή φιλανθρωπία και στήριξη στις δυσκολίες και αγνοούμε ότι όλα αυτά πηγάζουν από την κοινωνία με το πρόσωπο του Χριστού, που γεννά στην ύπαρξή μας αγάπη για όλο τον κόσμο, ιστορία, μνήμη, ελπίδα. Και για να υπάρξει κοινωνία με το Πρόσωπο του Χριστού χρειάζεται να Τον ζητήσουμε. Να συμμετάσχουμε στην πνευματική ζωή που μας προτείνει η Εκκλησία. Στο μυστήριο της Θείας Ευχαριστίας. Στο μυστήριο της συγχώρησης. Στο μυστήριο της αγάπης για την εικόνα του Θεού που είναι ο κάθε άνθρωπος. Στην προσευχή. Στην αναδοχή του προσωπικού μας σταυρού και στην πίστη στην ανάστασή μας. Στην θεώρηση της ζωής μέσα από την προοπτική της αιωνιότητας.

Ο Ιησούς Χριστός αποτελεί την ανανέωση και την ανακαίνιση του κόσμου. Αυτόν περίμενε όλη η ανθρωπότητα. Αλλά και σήμερα, μέσα από την αναζήτηση του Χριστού, τη ζωή της μετανοίας, τη ζωή της αγάπης και της κοινωνίας μαζί Του, ο άνθρωπος αντέχει τις δυσκολίες, γίνεται αισιόδοξος, γίνεται χαρούμενος. Ας επιστρέψουμε κι εμείς πραγματικά στην Εκκλησία.

π. Αλέξιος Αλεξόπουλος