Με λαμπρότητα και μεγαλοπρέπεια εορτάσθηκε στις 17, 18 & 19 Μαρτίου, η προσκύνησις του Τιμίου και Ζωοποιού Σταυρού και η Σύναξις των Φθιωτών Αγίων.
Επίκεντρο των λατρευτικών εκδηλώσεων ήταν ο Καθεδρικός Ιερός Ναός Ευαγγελισμού της Θεοτόκου Λαμίας.
Εφέτος, κατά θεία συγκυρία, την παραμονή της Εορτής, Σάββατο 18 Μαρτίου, στην Ιερά Μητρόπολή έλαβε χώρα και ένα μέγα ιστορικό εκκλησιαστικό γεγονός.
Στις 5:00 το απόγευμα, στην Πλατεία Πάρκου, παρουσία 9 Μητροπολιτών, του ευσεβούς κλήρου, των εντιμοτάτων πολιτικών και στρατιωτικών αρχών και με πάνδημη τη συμμετοχή του φιλοχρίστου λαού του τόπου μας, η πόλις της Λαμίας, μετά τιμής και σεβασμού υπεδέχθη τα οστά δύο Μακαριστών Μητροπολιτών Φθιώτιδος, του αειμνήστου Αρχιεπισκόπου Φθιώτιδος κυρού Καλλινίκου Καστόρχη († 1877) και του μακαριστού Μητροπολίτου Φθιώτιδος κυρού Αμβροσίου Νικολαΐδου († 1958).
Υπό τους ήχους της δημοτικής φιλαρμονικής, συνοδεία στρατιωτικών αγημάτων, παιδιών με παραδοσιακές Ρουμελιώτικες φορεσιές, προεξάρχοντος του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Μαντινείας και Κυνουρίας κ. Αλεξάνδρου και την συμμετοχή των Σεβασμιωτάτων Μητροπολιτών Ηλιουπόλεως (Πατριαρχείο Αλεξανδρείας) κ. Θεοδώρου, Χαλκίδος, Ιστιαίας και Βορείων Σποράδων κ. Χρυσοστόμου, Θηβών και Λεβαδείας κ. Γεωργίου, Φωκίδος κ. Θεοκτίστου, Θεσσαλιώτιδος και Φαναριοφερσάλων κ. Τιμοθέου, Νέας Κρήνης και Καλαμαριάς κ. Ιουστίνου, Καρπενησίου κ. Γεωργίου, του Θεοφιλεστάτου Επισκόπου Σαλώνων κ. Αντωνίου, του Ποιμενάρχου μας κ. Νικολάου, του Πρωτοσυγκέλου της Ιεράς Μητροπόλεως Γόρτυνος και Μεγαλουπόλεως, Πανοσιολ. Αρχιμ. π. Ιακώβου Κανάκη, εκπροσώπου του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου κ. Ιερεμίου, του Καθηγουμένου της Ιεράς Μονής Οσίου Δαυίδ του Γέροντος, Πανοσιολ. Αρχιμ. π. Γαβριήλ Εμμανουλίδη, του Ιεροκήρυκος της Ιεράς Μητροπόλεως Ναυπάκτου και Αγίου Βλασίου Πανοσιολ. Αρχιμ. π. Καλλίνικο Γεωργάτο , εκπροσώπου του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου κ. Ιεροθέου, έγινε η επίσημη υποδοχή των οστών, τα οποία εν πομπή εναποτέθησαν στον Ιερό Μητροπολιτικό Ναό, όπου εψάλη Ιερό μνημόσυνο υπέρ αναπαύσεως της ψυχής των αοιδίμων Μητροπολιτών.
Στο τέλος του ακολουθίας του μνημοσύνου ο Αρχιερατικός Επίτροπος Λαμίας Αιδεσιμολ. Πρωτ. π. Παναγιώτης Σερέτης, ανέγνωσε το βιογραφικό σημείωμα του Μακαριστού Αρχιεπισκόπου Φθιώτιδος κυρού Καλλινίκου, το οποίο συνέταξε ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης μας κ. Νικόλαος και ο ιδιαίτερος γραμματεύς του Σεβασμιωτάτου Αιδεσιμολ. Πρεσβ. π. Αθανάσιος Κυρίτσης, ανέγνωσε το βιογραφικό σημείωμα του Μακαριστού Μητροπολίτου Φθιώτιδος κυρού Αμβροσίου, το οποίο συνέταξε ο Γενικός Αρχιερατικός Επίτροπος της Ιεράς Μητροπόλεως μας Αιδεσιμολ. Πρωτ. π. Νεόφυτος Ραφαηλίδης.
Προ της απολύσεως, ο Ποιμενάρχης ευχαρίστησε εγκαρδίως τους Αγίους Αρχιερείς, τους ευλαβείς κληρικούς, τους εντίμους άρχοντας και τον ευσεβή λαό δια την τιμήν της παρουσίας τους σε αυτό το σπουδαίο εκκλησιαστικό γεγονός της υποδοχής και καταθέσεως των οστών των δυο Μακαριστών Αρχιερέων Μητροπολιτών Φθιώτιδος, των μεγάλων αυτών εκκλησιαστικών και εθνικών ανδρών, οι οποίοι εργάσθηκαν εις το γεώργιον της Φθιωτικής Εκκλησίας, ποιμαίνοντας θεοφιλώς τον λαό της Φθιώτιδος επί ήμισυ αιώνος, αγωνιζόμενοι ευκλεώς, υπέρ πίστεως και πατρίδος, προσφέροντας τα μέγιστα στους εθνικούς αγώνες του 1821 και του 1940.
Εξ ονόματος των αγίων Αρχιερέων αντιφώνησε ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Μαντινείας και Κυνουρίας κ. Αλέξανδρος, ο οποίος χαρακτηριστικά ετόνισε:
«Σεβασμιώτατε Μητροπολίτα Φθιώτιδος κ. Νικόλαε, εν Χριστώ ηγαπημένε αδελφέ κα συλλειτουργέ , είναι γεγονός και νόμος του Θεού, ο οποίος λέει “Μνημονεύετε των ηγουμένων ημών…” και εσείς ακολουθούντες την εντολή αυτή, δημιουργήσατε αυτή τη σεμνή τελετή μνήμης και σεβασμού των Μακαριστών Προκατόχων σας Αρχιερέων.
Αισθάνομαι ιδιαίτερη συγκίνηση και υποχρέωση προς το πρόσωπό σας, διότι η ελαχιστότης μου έχει δεσμούς με τους δύο αυτούς μεγάλους εκκλησιαστικούς και εθνικούς άνδρας και εγώ προσωπικά και οι Άγιοι Αρχιερείς σας ευχαριστούμε δια την τιμήν της προσκλήσεως σας.
Η παρουσία σας εδώ στην Ιερά Μητρόπολη Φθιώτιδος και η σημαντική προσφορά σας στον λαό της εριβώλου Φθίας είναι γνωστή.
Ευχόμεθα ολόψυχα, ο Κύριος να σας ενδυναμώνει και να σας χαρίζει μακρά, υγιή και καλλίκαρπο Αρχιερατεία δια να συνεχίσετε να προσφέρεται στο ευλογημένο ποίμνιο σας πνευματικές χαρές και τέτοιου είδους τελετές μνήμης.
Ο λαός Σεβασμιώτατε τούτες τις δύσκολες ώρες που του έχουν κόψει τα φτερά, δεν έχει άλλη ελπίδα παρά μόνο την Εκκλησία. Η ιστορία μας έχει δείξει στο παρελθόν ότι οι Έλληνες στερηθήκαν την ελευθερία τους ,την ηγεσία, αλλά χωρίς Εκκλησία δεν έζησαν ποτέ.
Η Εκκλησία είναι η μάννα που εγέννησε εμάς του Ορθοδόξους Έλληνες. Κι’ όπως αναφέρει ένας σοφός: «όλοι οι λαοί πρέπει να κοιτάζουν μπροστά. Οι Έλληνες όμως πρέπει να κοιτάζουν πίσω, διότι πίσω είναι το ένδοξο παρελθόν και το μεγαλείο της Ελλάδος».
Ας είναι αιωνία η μνήμη των μακαριστών Αρχιερέων και σε σας Σεβασμιώτατε ευχόμεθα έτη πολλά».
Εν συνεχεία εψάλη ο Μέγας Πολυαρχιερατικός Εσπερινός της Σταυροπροσκυνήσεως και των Φθιωτών Αγίων, χοροστατούντος του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Νέας Κρήνης και Καλαμαριάς κ. Ιουστίνου, τη συμμετοχή των Σεβασμιωτάτων Μητροπολιτών Μαντινείας και Κυνουρίας κ. Αλέξανδρου, Ηλιουπόλεως (Πατριαρχείο Αλεξανδρείας) κ. Θεοδώρου, Θηβών και Λεβαδείας κ. Γεωργίου, του Θεοφιλεστάτου Επισκόπου Σαλώνων κ. Αντωνίου και του Ποιμενάρχου μας κ. Νικολάου.
Τον Θείο λόγο εκήρυξε με θεολογική δεινότητα, ο χοροστατών Μητροπολίτης Νέας Κρήνης και Καλαμαριάς κ. Ιουστίνος, ο οποίος αναφέρθηκε στη σπουδαία σημασία των Αγίων ως προτύπων στη ζωή των χριστιανών και την αναγκαιότητα του σημερινού ανθρώπου στην πίστη και τη μίμηση των Αγίων.
Την Κυριακή 19 Μαρτίου, ανήμερα της Εορτής, του πανηγυρικού όρθρου και της πολυαρχιερατικής Θείας Λειτουργίας, προηξήρχε ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Μαντινείας και Κυνουρίας κ. Αλέξανδρος, τη συμμετοχή των ως άνω Αγίων Αρχιερέων.
Κατά την διάρκεια του κοινωνικού ο Ιεροκήρυκας της Ιεράς Μητροπόλεως μας, Πανοσιλ. Αρχιμ. π. Άνθιμος Νεραντζής ανέγνωσε το Εγκύκλιο σημείωμα του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου μας κ. Νικολάου, στο οποίο ο Σεβασμιώτατος διδάσκει στους πιστούς την μεγάλη ιστορική, θεολογική και εκκλησιολογική σημασία που κατέχει το γεγονός της υποδοχής και καταθέσεως των ιερών οστών των δύο μακαριστών προκατόχων του Αρχιερέων.
Χαρακτηριστικά ανέφερε τα εξής:
«Ἀγαπητοί μου ἀδελφοί καί τέκνα τῆς Ἐκκλησίας.
Βασική καί ἀμετακίνητη ἀρχή τῆς Ὀρθοδόξου πίστεώς μας εἶναι, ὅτι ὁ Κύριος ἡμῶν Ἰησοῦς Χριστός, ὁ ἐνανθρωπήσας, σταυρωθείς, ταφείς καί ἀναστάς ἐκ τῶν νεκρῶν, εἶναι ἡ Κεφαλή τοῦ Σώματος τῆς Ἐκκλησίας, ὁ Σωτήρας καί Λυτρωτής Αὐτῆς.
Ὁρατή Κεφαλή τοῦ ἀοράτου Χριστοῦ εἶναι ὁ Ἐπίσκοπος, ὁ ὁποῖος κατέχει τόν τόπον τοῦ Χριστοῦ καί εἶναι εἰς τύπον Αὐτοῦ. Ἐκκλησία ἄνευ τοῦ Ἐπισκόπου δέν νοεῖται. Ὁ Ἅγιος Κυπριανός τονίζοντας τήν ἑνότητα Ἐπισκόπου καί ποιμνίου λέγει: «Ἐκκλησία εἶναι ὁ λαός ἡνωμένος μετά τοῦ Ἐπισκόπου. Τό ποίμνιον τό ἐξαρτώμενον ἐκ τοῦ ποιμένος αὐτοῦ». Καί ὁ Θεοφόρος Ἰγνάτιος τονίζει: «Ὅπου ἄν φανῆ ὁ Ἐπίσκοπος, ἐκεῖ τό πλῆθος ἔστω, ὥσπερ ὅπου ἄν ἦ Ἰησοῦς Χριστός, ἐκεῖ ἡ καθολική Ἐκκλησία. Ὁ Ἐπίσκοπος, ὡς ἐκ τοῦ ἁγίου Πνεύματος ὁρισμένος διά τήν διαποίμανσιν τῶν λογικῶν προβάτων κατευθύνει αὐτά «εἰς ἀδιάστροφον καί ἀμώμητον ὁδόν» καί ἀγρυπνεῖ ὑπέρ τῶν ψυχῶν τῶν μελῶν τῆς Ἐκκλησίας αἵρων καθημερινῶς τόν Σταυρόν τοῦ Χριστοῦ καί κηρύττων τήν δύναμιν τῆς Ἀναστάσεως.
Ὁ θεῖος Παῦλος ὑπογραμμίζων τό πολύμοχθο ἔργο τῶν Ἐπισκόπων διά τήν πνευματικήν κατάρτισιν τῶν πιστῶν «ἄχρις οὗ μορφωθεῖ Χριστός ἐν αὐτοῖς» (Γαλ. 4,19) καλεῖ τόν λαό τῆς Ἐκκλησίας νά ὑπακούει σ΄αὐτούς λέγων: «Πείθεσθε τοῖς ἡγουμένοις ὑμῶν καί ὑπείκετε` αὐτοί γάρ ἀγρυπνοῦσιν ὑπέρ τῶν ψυχῶν ὑμῶν ὡς λόγον ἀποδώσοντες` ἵνα μετά χαρᾶς τοῦτο ποιῶσι καί μή στενάζοντες` ἀλυσιτελές γάρ ὑμῖν τοῦτο» (Ἐφεσ. 4,13).
Ὡσαύτως ὁ θεοφόρος Ἰγνάτιος γράφων πρός τούς Σμυρναίους τούς συμβουλεύει νά εἶναι κοντά στόν Θεό καί στόν Ἐπίσκοπό τους καί νά τόν τιμοῦν, σημειώνων ἰδιαιτέρως, ὅτι ὁ τιμῶν τόν Ἐπίσκοπον τιμᾶται ἀπό τόν Θεόν: «Θεόν καί ἐπίσκοπον εἰδέναι. Ὁ τιμῶν ἐπίσκοπον ὑπό Θεοῦ τετίμηται…» (Ἰγν. πρός Σμυρναίους ΙΧ 1-2).
Αὐτό πράττει σήμερα ἡ τῆς Φθιώτιδος Ἐκκλησία ὑποδεχόμενη μετά τιμῆς καί σεβασμοῦ τά σεπτά λείψανά τους. Μαζί μέ τήν προσκύνηση τοῦ Τιμίου Σταυροῦ καί τήν ἑορτή τῶν Φθιωτῶν Ἁγίων, τιμᾶ δύο Ἱεράρχας, οἱ ὁποῖοι ἐπί πολλά ἔτη ἐποίμαναν τό λογικόν ποίμνιον τῆς Ἐκκλησίας. Τιμᾶ τούς μακαριστούς Μητροπολίτας Φθιώτιδος Καλλίνικον Καστόρχην, γόνον τῆς ἱστορικῆς Δημητσάνας καί Ἀμβρόσιον Νικολαῒδην, γόνον τῆς ἐνδόξου Προύσης Μικρᾶς Ἀσίας. Οἱ δύο οὗτοι Ἀρχιερεῖς δέν ἐκηδεύθησαν εἰς τήν ἕδραν τῆς Μητροπόλεώς τους. Ὁ ἀείμνηστος Καλλίνικος, γέρων καί ἀσθενής, ἀπεβίωσε στήν Ἀθήνα καί ἐτάφη ἐκεῖ. Ἐπίσης, ὁ ἀείμνηστος Ἀμβρόσιος, νοσηλευόμενος στήν Ἀθήνα, ἀπεβίωσε καί ἐτάφη ἐκεῖ.
Ὤφειλε ἡ Φθιώτιδα νά τιμήσει τούς πνευματικούς της πατέρας, ὅπως πράττουμε σήμερα καί νά ἀποδώσει τίς πρέπουσες τιμές εἰς τούς δύο αὐτούς μεγάλους Ἐθνικούς καί Ἐκκλησιαστικούς ἄνδρας, οἱ ὁποῖοι ἠνάλωσαν τήν ζωήν τους ὑπέρ τῆς Ἐκκλησίας & τῆς Πατρίδος.
Ἀκολουθοῦντες τήν παράδοσιν, ὅτι ὁ Ἐπίσκοπος πρέπει νά εἶναι μετά τοῦ ποιμνίου του καί ζῶν καί μετά θάνατον, ἀνελάβαμε ἀπό ἐτῶν μία κοπιώδη προσπάθεια νά ἀνακαλύψωμε τά ὁστᾶ τῶν προκατόχων μας Μητροπολιτῶν, οἱ ὁποῖοι διά διαφόρους λόγους ἐτάφησαν ἐκτός Λαμίας.
Μέ τή βοήθεια τῶν δύο Μητροπολιτῶν, Γόρτυνος καί Μεγαλοπόλεως κ. Ἱερεμίου καί Νέας Σμύρνης κ. Συμεών ἀνεύρομεν τά ὁστᾶ τοῦ μέν Καλλινίκου Καστόρχη εἰς τόν Ἱερόν Ναόν Ἁγίας Βαρβάρας Δημητσάνης, τοῦ δέ Ἀμβροσίου εἰς τό Κοιμητήριον τῆς Νέας Σμύρνης, τά ὁποῖα καί παρελάβαμε διά νά τοποθετήσωμε ἐντός τοῦ Καθεδρικοῦ Ναοῦ….
Ἐμεῖς οἱ ἀποτελοῦντες τό λογικό ποίμνιο τῆς Φθιωτικῆς Ἐκκλησίας καί ἡ ἐλαχιστότης μου, αἰσθανόμεθα καύχηση πνευματική γιά τούς δύο τιμωμένους Ἱεράρχας, Καλλίνικον καί Ἀμβρόσιον, οἱ ὁποῖοι ἐπί ἥμισυ αἰῶνος ἐγεώργησαν τόν Θεῖον ἀμπελῶνα καί ἐκράτησαν τήν ὑπό τοῦ Ἀρχιποίμενος ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ ἀναφθεῖσαν λαμπάδα τῆς Χάριτος, ὡς διάδοχοι τῶν Ἁγίων Ἀποστόλων μεταδώσαντες εἰς ἡμᾶς τό χρέος καί τήν εὐθύνην τοῦ Ὀνόματος τοῦ Χριστοῦ.
Ἀπό σήμερα οἱ ἅγιοι Ἱεράρχαι θά εὑρίσκωνται καθημερινῶς ἀνάμεσά μας, ἐδῶ εἰς τόν Μητροπολιτικόν Ναόν τοῦ Εὐαγγελισμοῦ τῆς Θεοτόκου, εἰς τήν ἕδραν τῆς Μητροπόλεώς των, διά νά μᾶς ὑπενθυμίζουν τήν διέλευσή τους ἀπό τόν τόπο μας καί τό δικό μας χρέος, νά προσευχώμεθα ὑπέρ ἀναπαύσεως τῆς ψυχῆς των.
«Καλλινίκου καί Ἀμβροσίου τῶν μακαριστῶν Μητροπολιτῶν Φθιώτιδος καί ἀειμνήστων προκατόχων ἡμῶν, αἰωνία ἠ μνήμη».
Μετά πατρικῶν εὐχῶν καί ἀγάπης.
Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ
† Ο ΦΘΙΩΤΙΔΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ»
Προ της απολύσεως της λαμπρής πολυαρχιερατικής Θείας Λειτουργίας, ο Σεβασμιώτατος ευχαρίστησε τον Μακαριώτατο Αρχιεπίσκοπο Αθηνών και Πάσης Ελλάδος κ. Ιερώνυμο τον Β’ για την ευλογία, ώστε να μεταδοθούν απευθείας από τον Ραδιοφωνικό Σταθμό της Εκκλησίας της Ελλάδος, οι ακολουθίες του Εσπερινού και της Θείας Λειτουργίας, καθώς επίσης τον Διευθυντή του Ραδιοφωνικού Σταθμού κ. Αλέξανδρο Κατσιάρα και τον Διευθυντή του “STAR Κέντρικής Ελλάδος κ. Γεώργιο Σιμόπουλο, για την απευθείας μετάδοση της Θείας Λειτουργίας.
Τέλος, οι Άγιοι Αρχιερείς και οι συνοδείες τους, μετέβησαν στην Ιστορική Ιερά Μονή Αγάθωνος, όπου προσεκύνησαν την Θαυματουργό εικόνα της Παναγίας και το άφθαρτο και ευωδιάζων ιερό σκήνωμα του οσίου Γέροντος Βησσαρίωνος του Αγαθωνίτου.