Β΄ Κυριακή τῶν Νηστειῶν στόν Ἱ. Ναό Ἐλεημονητρίας Σύμης

Σήμερα 28η Μαρτίου 2021, Β΄ Κυριακή τῶν Νηστειῶν, ὁ Σεβ. Μητροπολίτης μας κ. Χρυσόστομος, χοροστάτησε εἰς τόν Ὄρθρον καί τέλεσε τήν Θ. Λειτουργία τοῦ Μεγ. Βασιλείου εἰς τόν ἐνοριακόν Ἱ. Ναόν Εἰσοδίων Θεοτόκου Ἐλεημονητρίας Σύμης. Συλλειτουργοί του ἦταν ὁ π. Ἀντώνιος Μανιάς καί ὁ Διάκονος π. Γεώργιος Κακακιός. Τό ἀναλόγιο κόσμησαν οἱ Ἱεροψάλτες κ. Ἀγαπητός Μιχελλής καί κ. Ἐμμανουήλ Κυπριώτης.

Ὁ Σεβασμιώτατος ἀνεφέρθη στό εὐαγγελικό ἀνάγνωσμα τῆς ἡμέρας, ἀλλά καί στήν μεγάλη Πατερική μορφή πού ἡ Ἐκκλησία μας τιμᾶ σήμερα, τόν Ἅγιο Γρηγόριο Ἀρχιεπίσκοπο Θεσσαλονίκης, τόν Παλαμᾶ, ὁ ὁποῖος ἀπό τόν ἱ. ὑμνογράφο ἀποκαλεῖται, «Στῦλος τῆς πίστεως», «Ἐκκλησίας τό στήριγμα», «Φωτός λαμπρός κήρυξ», «τῆς οἰκουμένης ὁ Φωστήρ» κ. ἄ. Γεννήθηκε στήν Κωνσταντινούπολη περί τά τέλη τοῦ 13ου αἰῶνα καί ἔγινε κάτοχος κορυφαίας θεολογικῆς, ἀλλά καί κοσμικῆς παιδείας. Μόνασε ἀρκετά ἔτη εἰς τό Ἅγιον Ὄρος καί ἀφοῦ ἔφθασε σέ ὕψη ἀρετῆς χειροτονήθηκε Ἀρχιεπίσκοπος Θεσσαλονίκης, ὅπου καί ἐκοιμήθη τό 1360. Ἡ Ἐκκλησία ἀμέσως ἀναγνώρισε τήν ἁγιότητά του καί τόν τίμησε ὑπερβαλλόντως.

Ἡ μεγάλη συμβολή τοῦ Ἁγίου Γρηγορίου στήν Ὀρθόδοξη θεολογική σκέψη καί ζωή, ἦταν τό γεγονός, ὅτι μέ τήν θεολογική του δεινότητα καί τόν φωτισμό τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, ἀντιμετώπισε τίς αἱρετικές δοξασίες τοῦ Βαρλαάμ τοῦ Καλαβροῦ καί τῶν ὁμοφρόνων του, θέτοντας τέλος στίς «ἡσυχαστικές ἔριδες» τῆς ἐποχῆς του.

Τό βασικό ζήτημα τῆς ἀναταραχῆς αὐτῆς, ἦταν τό «μεθεκτόν» ἤ «ἀμέθεκτον» τῆς θείας Οὐσίας. Ὁ Ἅγιος, ἀξιοποιῶντας τήν πατερική παράδοση, διέκρινε μεταξύ θείας Οὐσίας ἀμεθέκτου καί θείας ἐνεργείας μεθεκτῆς. Κατ’ αὐτόν, ὁ ἄνθρωπος δέν μπορεῖ νά προσεγγίσει καί νά κατανοήσει τήν θεία Οὐσία, ἡ ὁποία εἶναι ἀκατάληπτη γιά τόν ἀνθρώπινο νοῦ. Ὁ Θεός ὅμως ἔχει καί ἄκτιστη θεία ἐνέργεια καί αὐτή εἶναι καταληπτή καί μεθεκτή στόν ἄνθρωπο.

Μέ βάση αὐτήν τήν μεγάλη ἀλήθεια τῆς πίστεως, ἀπό τήν παροῦσα ζωή εἶναι δυνατή ἡ θέωση τοῦ ἀνθρώπου καί ἡ θεωρία τοῦ ἀκτίστου Φωτός, ἐμπειρία τήν ὁποία βίωσαν οἱ Μαθητές τοῦ Κυρίου κατά τήν θεία Μεταμόρφωση στό Θαβώριο Ὄρος. Ἡ συγκεκριμένη αὐτή ἐμπειρία χαρακτηρίζεται ἀπό τόν Ἅγιο Γρηγόριο «ἀρραβώνας», πρόγευση δηλαδή τῆς μελλούσης ζωῆς καί Βασιλείας. Ἀποτελεῖ τό ἀπόρρητο θέαμα, ἡ λαμπρότης καί τό ὕψος τῆς θεωρίας, ὅπου ὁ ἄνθρωπος καταξιώνεται νά φθάσει μέ τήν χάρη τοῦ Θεοῦ.

Τοιουτοτρόπως ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς καθιερώνει μία Ὀρθόδοξη ἀνθρωπολογία, σύμφωνα μέ τήν ὁποία, ὁ κάθε ἄνθρωπος εἶναι προορισμένος καί προσανατολισμένος κατά χάριν πρός τήν θέωση καί τήν ἕνωση μέ τόν Τριαδικό Θεό. Αὐτό ἐπιτυγχάνεται ἀσφαλῶς μόνο μέσα στήν Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ, ὁ Ὁποῖος ἀποτελεῖ τήν «Θύρα» πρός τόν Θεό καί μέ τήν συμμετοχή στά ἱ. Μυστήρια χαρίζει τήν δυνατότητα τῆς ἀποκαταστάσεως τοῦ ἁμαρτωλοῦ ἀνθρώπου καί τήν ἐπάνοδό του στόν Παράδεισο.