† Μνήμη τῆς ἁγίας μητρός ἡμῶν Ξένης καί τῶν δύο αὐτῆς θεραπαινίδων.
῾Η Ἁγία Ξένη καταγόταν ἀπό τή Ρώμη καί ἀπό γενιά τι-μημένη καί εὔπορη. Οἱ γονεῖς της ἐπιθυμοῦσαν νά τή νυμφεύσουν. ᾿Ενῶ ὅμως εἶχαν τά πάντα ἑτοιμασθεῖ γιά τό γάμο, ἐκείνη ἐγκα-τέλειψε τή νυφική παστάδα, παίρνοντας μαζί της καί δύο πιστές της θεραπαινίδες, καί διά θαλάσσης ἔφθασε στήν πόλη τῶν Μυλα-σῶν[1]. Στά Μύλασα μᾶλλον πῆγε καί ἐγκαταστάθηκε, ὕστερα ἀπό συμβουλή τοῦ μακαρίου μοναχοῦ Παύλου, ὁ ὁποῖος ἐμφανίσθηκε στήν Ὁσία μετά ἀπό θεῖο φωτισμό, ὅταν ἐκείνη πέρασε ἀπό τήν Ἀλεξάνδρεια, καί ἔγινε ὁ πνευματικός της καθοδηγητής.
Στήν πόλη τῶν Μυλασῶν ἡ Ὁσία Ξένη ἔκτισε ἱερό ναό πρός τιμήν τοῦ Πρωτομάρτυρος Στεφάνου. ᾿Εκεῖ ἐκτίσθησαν καί κελλιά ὅπου διέμεναν ἡ Ξένη, οἱ δύο θεραπαινίδες της καί λίγες ἄλλες παρ-θένες.
῾Η Ὁσία Ξένη, ἀφοῦ διῆλθε τή ζωή της θεοφιλῶς καί ὁσίως, ἐκοιμήθηκε μέ εἰρήνη. Ὅταν παρέδωσε τήν ἁγία της ψυχή στό Θεό, ἐνῶ ὁ ἥλιος ἐφώτιζε τή γῆ, φάνηκε στόν οὐρανό Σταυρός, πού τόν ἐσχημάτιζαν ἀστέρες. Τόν οὐράνιο αὐτό Σταυρό τόν περιέκλειε χορός ἀστέρων σάν νά ἦταν, καθώς φαίνεται, στεφάνι τῆς Ὁσία Ξένης, μέ τό ὁποῖο τήν ἐπιβράβευσε ὁ Θεός γιά τίς νηστεῖες της, τίς ἀγρυπνίες της καί τήν ἁγνότητα τοῦ σώματος καί τῆς ψυχῆς της.
† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τῶν ἁγίων μαρτύρων Παύλου, Παυσιρίου καί Θεοδοτίωνος, τῶν αὐταδέλφων.
Οἱ Ἅγιοι μάρτυρες Παῦλος, Παυσίριος καί Θεοδοτίων ἔζησαν κατά τούς χρόνους τῶν αὐτοκρατόρων Διοκλητιανοῦ (284-305 μ.Χ.) καί Μαξιμιανοῦ (285-305 μ.Χ.), ἐνῶ ἡγεμόνας στήν Κλεοπάτριδα, τό σημερινό Σουέζ, τῆς Αἰγύπτου ἦταν ὁ Ἀρειανός. Οἱ Ἅγιοι αὐτοί ἦταν ἀδελφοί κατά σάρκα. ῾Ο Παῦλος καί ὁ Παυσίριος ἔγιναν σέ νεαρή ἡλικία μοναχοί, ἐνῶ ὁ Θεοδοτίων παρασύρθηκε ἀπό κακούς φίλους, ἔφυγε στά ὄρη καί ζοῦσε μαζί μέ ληστές.
῞Οταν ἄρχισε ὁ διωγμός τοῦ Διοκλητιανοῦ ἐναντίον τῶν Χρι-στιανῶν, ὁ ἡγεμόνας τῆς Κλεοπάτριδας Ἀρειανός συνέλαβε τόν Παῦλο καί τόν Παυσίριο. Τότε ὁ Παῦλος ἦταν τριάντα ἑπτά ἐτῶν, ἐνῶ ὁ Παυσίριος ἦταν εἴκοσι πέντε. Μόλις ἐπληροφορήθηκε τό γε-γονός αὐτό ὁ Θεοδοτίων, ὁ ἀδελφός τους, ἄφησε τά ὄρη καί τούς ληστές καί κατέβηκε νά τούς δεῖ καί νά τούς ἀποχαιρετίσει. Μέ τή Χάρη τοῦ Θεοῦ θερμάνθηκε ἡ καρδιά του καί ὁμολόγησε καί αὐτός ὅτι πιστεύει στόν Χριστό. Στή συνέχεια ὅρμησε ἐπάνω στόν τύραν-νο καί τόν ἔρριξε κάτω ἀπό τό θρόνο του. Ἀμέσως τότε, μέ ἐντολή τοῦ Ἀρειανοῦ, τοῦ ἐπέρασαν πυρακτωμένα καρφιά στά πλευρά καί στήν κοιλιά καί τελικά τόν ἀποκεφάλισαν.
῎Ετσι, λοιπόν, ὁ Ἅγιος Θεοδοτίων ἔλαβε τό στεφάνι τοῦ μαρτυ-ρίου, ἐνῶ τούς ἀδελφούς Παῦλο καί Παυσίριο τούς ἔρριξαν στό ποτάμι, ὅπου καί ἐμαρτύρησαν.
† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τοῦ ἁγίου ἱερομάρτυρος Βαβύλα, τοῦ ἐν Σικελίᾳ, καί Τιμοθέου καί Ἀγαπίου, τῶν μαθητῶν αὐτοῦ.
῾Ο Ἅγιος Μάρτυς Βαβύλας καταγόταν ἀπό τήν ᾿Ανατολή καί ἐγεννήθηκε ἀπό εὐγενεῖς καί φιλόθεους γονεῖς στή Θεούπολη. Στήν πόλη αὐτή ἐκπαιδεύθηκε μέ παιδεία καί νουθεσία Κυρίου καί ἐδι-δάχθηκε μέ ἐπιμέλεια τά ἱερά γράμματα.
Ἀπό τή νεανική του ἡλικία ἀγάπησε τόν Θεό καί περιφρόνησε τά ἀγαθά τῆς κοσμικῆς ζωῆς. Γι᾿ αὐτό, μόλις ἀπέθαναν οἱ γονεῖς του, ἐμοίρασε τόν πλοῦτο του στούς πτωχούς, τίς χῆρες καί τά ὀρφανά. ῎Ετσι, λοιπόν, ἀφοῦ ἀπάλλαξε τόν ἑαυτό του ἀπό κάθε βιοτική φροντίδα, ἀνέβηκε στό ὄρος καί ἡσύχαζε, ἔχοντας μαζί του καί τούς δύο μαθητές του, τόν Ἀγάπιο καί τόν Τιμόθεο. ῎Εγινε μάλιστα καί πρεσβύτερος καί ἐτίμησε ἀξίως τό ἀξίωμα τῆς ἱερωσύνης.
᾿Επειδή ὅμως οἱ εἰδωλολάτρες ἐκινοῦντο νά προδώσουν τόν Ἅγιο στούς ἄρχοντες, ἄφησε τή Ρώμη καί πῆγε στή Σικελία μαζί μέ τούς δύο μαθητές του. ᾿Εκεῖ ἔμεινε ἀρκετό χρόνο καί ὁδήγησε πολ-λούς, μέ τή βοήθεια τῆς χάριτος τοῦ Θεοῦ πού εἶχε στήν ψυχή του, στήν ἀληθινή θεογνωσία.
῾Ο ἄρχοντας τῆς Σικελίας, περί τό 310 μ.Χ., συνέλαβε τόν Ἅγιο Βαβύλα καί τούς δύο μαθητές του, τόν Ἀγάπιο καί τόν Τιμόθεο, καί, μόλις διεπίστωσε ὅτι μέ παρρησία διεκήρυσσαν τήν πίστη τους στόν Χριστό ὡς Θεό Ἀληθινό, ἄρχισε νά τούς βασανίζει. Ὁμως οἱ Ἅγιοι Μάρτυρες ἀντιμετώπιζαν μέ καρτερία τά βασανιστήρια. Τελικά οἱ Ἅγιοι κατεσφάγησαν καί τά ἱερά λείψανά τους τά ἔρρι-ξαν στή φωτιά, γιά νά καοῦν. ῾Η φωτιά ὅμως δέν τά ἔβλαψε καθό-λου καί διεφυλάχθησαν σῶα καί ἀβλαβῆ. ῎Ετσι τά πῆραν οἱ πιστοί καί τά ἐνταφίασαν στό νησί τῆς Σικελίας.
† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τοῦ ὁσίου πατρός ἡμῶν Μακεδονίου.
Ὁ Ἅγιος Μακεδόνιος στούς πνευματικούς του ἀγῶνες εἶχε ὡς παλαίστρα καί στάδιο τίς κορυφές τῶν ὀρέων. Δέν ἐγκαταστάθηκε σέ ἕναν τόπο, ἀλλά συνεχῶς μετεκινεῖτο ἀπό τόν ἕνα τόπο στόν ἄλλο, στή Φοινίκη, στή Συρία, στήν Κιλικία. Καί ἀσκήτευε κατ᾿ αὐτό τόν τρόπο, προκειμένου νά ἀποφεύγει τίς ὀχλήσεις ἀπό ἐκεί-νους πού προσέτρεχαν κοντά του.
Ἐπί σαράντα πέντε χρόνια, λοιπόν, ὁ Ἅγιος ἀσκήτεψε μέ τόν τρόπο αὐτό καί δέν ἐχρησιμοποίησε οὔτε σκηνή οὔτε καλύβα, ἀλλά διέμενε μέσα σέ βαθύ λάκκο. ῞Οταν ὅμως ἐγέρασε, ὑποχώρησε σέ κάποιους πού τόν παρακαλοῦσαν καί κατασκεύασε μιά καλύβα. Ἔτσι συνέχισε τόν ἀσκητικό ἀγώνα γιά εἴκοσι πέντε χρόνια.
Ὁ Ὅσιος ἔλαβε ἀπό τόν Θεό τό χάρισμα τῆς θαυματουργίας καί ἐκοιμήθηκε τόν 4ο αἰώνα μ.Χ. μέ εἰρήνη.
† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τῶν ἁγίων μαρτύρων Ἑρμογένους καί Μηνᾶ.
Εἶναι ἄγνωστο ποῦ καί πότε ἄθλησαν οἱ Μάρτυρες. Βέβαια σέ κάποια ἀρχαῖα μηναῖα ἀντί τοῦ ὀνόματος Μηνᾶς ὑπάρχει καί τό ὄνομα Μάμας. Ἴσως νά πρόκειται γιά τούς Ἁγίους Μηνᾶ τόν Καλ-λικέλαδο καί Ἑρμογένη πού ἑορτάζουν στίς 10 Δεκεμβρίου.
† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τοῦ ἁγίου μάρτυρος Βαρσίμου καί τῶν δύο αὐτοῦ ἀδελφῶν.
Καί οἱ τρεῖς ἀδελφοί Μάρτυρες ἐτελειώθησαν διά ξίφους στήν Περσία.
† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τῆς ἁγίας μάρτυρος Χρυσοπλόκης.
Εἶναι ἄγνωστο ποῦ καί πότε ἐμαρτύρησε ἡ Ἁγία Χρυσοπλό-κη. Ἡ μνήμη της ἀναφέρεται στόν Πατμιακό Κώδικα μετά τῆς Μάρ-τυρος Θεοδούλης.
† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τοῦ ὁσίου πατρός ἡμῶν Φίλωνος, ἐπισκό-που Καρπασίας τῆς Κύπρου, τοῦ θαυματουργοῦ.
Ὁ Ἅγιος Φίλων, Ἐπίσκοπος Καρπασίας[2], ἔζησε περί τά τέλη τοῦ 4ου καί τίς ἀρχές τοῦ 5ου μ.Χ. αἰῶνος μ.Χ.
Ἡ πραότητα καί ἡ θεοσέβειά του ἦσαν ἡ αἰτία πού ἐκαναν τόν Ἅγιο Ἐπιφάνιο νά θεωρήσει τόν Ἅγιο Φίλωνα σκεῦος ἐκλογῆς καί δοχεῖο τῆς χάριτος τοῦ Θεοῦ. Ὁ ζηλωτής Ἐπίσκοπος δέν διδά-σκει μόνο μέ τό λόγο, ἀλλά καί τά θαύματά του. Ἡ ἀγάπη τοῦ Θεοῦ τόν ἐχαρίτωσε μέ τό χάρισμα αὐτό. Ἀσθενεῖς θεραπεύονται, δαιμό-νια φυγαδεύονται. Ὁ λαός στρέφεται πρός τήν ἀληθινή πίστη καί ἀποτάσσει τά εἴδωλα. Ὁ Ἅγιος βαπτίζει χιλιάδες εἰδωλολάτρες. Κοντά σέ ναό, πού φέρει τό ὄνομά του, καί τά ἐρείπια ἑνός ἀρχαίου βαπτιστηρίου βρίσκεται σύμφωνα μέ τήν παράδοση ἡ «δεξαμενή τοῦ Ἁγίου Φίλωνα».
Ὁ Ἅγιος Φίλων ἐκοιμήθηκε μέ εἰρήνη.
† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τοῦ ὁσίου πατρός ἡμῶν Θεοπρόβου, ἐπισκόπου Καρπασίας τῆς Κύπρου.
Ὁ Ἅγιος Φεόπροβος ἦταν σύγχρονος τοῦ Ἁγίου Ἐπιφανίου καί ἔγινε Ἐπίσκοπος Καρπασίας τῆς Κύπρου. Ἐκοιμήθηκε ὁσίως μέ εἰρήνη.
† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τοῦ ὁσίου πατρός ἡμῶν Φιλιππικοῦ τοῦ πρεσβυτέρου.
Ὁ Ἅγιος Φιλιππικός ὁ πρεσβύτερος ἐκοιμήθηκε ὁσίως μέ εἰ-ρήνη.
† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τοῦ Ἁγίου Ἑλλαδίου τοῦ Κομενταρησί-ου.
Ἴσως νά εἶναι ὁ ἴδιος μέ τόν Ἅγιο πού ἑορτάζει στίς 18 Ἰα-νουαρίου.
† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τῶν ἁγίων Ἑρμογένους καί Φιλήμονος, ἐπισκόπων Καρπάθου.
Ἡ μνήμη τους ἀναφέρεται στόν Πατμιακό Κώδικα.
† Τῆ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τῆς ἀνακομιδῆς τῶν ἱερῶν λειψάνων τοῦ ἁγίου μάρτυρος Ἀναστασίου τοῦ Πέρσου.
Ἡ Ἐκκλησία τιμᾶ τήν μνήμη τοῦ Ἁγίου Ἀναστασίου τοῦ Πέρ-σου στίς 22 Ἰανουαρίου. Τό μαρτύριό του ἔγινε τό 628 μ.Χ. Ὁ αὐ-τοκράτορας ῾Ηράκλειος (610–641 μ.Χ.), ἀφοῦ ἐνίκησε τούς Πέρσες, πῆρε τόν Τίμιο Σταυρό καί κατά τό εἰκοστό ἔτος τῆς βασιλείας του τόν μετέφερε πάλι στήν ῾Ιερουσαλήμ. Τότε δέ ὁ Ἀρχιεπίσκοπος τῶν βυζαντινῶν περιοχῶν τῆς Περσίας ἔστειλε ἕναν Ἐπίσκοπο καί πῆρε τά τίμια λείψανα τοῦ Ἁγίου Ἀναστασίου τά ὁποῖα μετακόμισε στήν Καισάρεια τῆς Παλαιστίνης μετά δέκα ἔτη ἀπό τό μαρτυρικό τέλος αὐτοῦ.
† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τοῦ ἁγίου προφήτου, Προδρόμου καί Βα-πτιστοῦ Ἰωάννου, πλησίον τοῦ Ταύρου.
Πρόκειται περί τῆς ἑορτῆς τῶν ἐγκαινίων τοῦ ναοῦ τοῦ Προ-δρόμου στόν Ταῦρο. Σέ ἄλλα παλαιά μηναῖα ἀναγράφεται ἐσφαλ-μένα «πλησίον τοῦ τάφου».
† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, ἀνάμνησις τῶν ἐγκαινίων τῆς μεγάλης ἐκκλη-σίας ἐν Θεσσαλονίκῃ[3].
† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τῶν ἐγκαινίων τοῦ ναοῦ τοῦ Ἁγίου Ζαχα-ρίου ἐν Κωνσταντινουπόλει.
Ἡ μονή ἀνοικοδομήθηκε ἀπό τήν Ὁσία Δομνίκη († 8 Ἰανου-αρίου), ἡ ὁποία ἐμόνασε ἐκεῖ.
† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τοῦ ὁσίου πατρός ἡμῶν Ζωσιμᾶ.
Ὁ Ὅσιος Ζωσιμᾶς ἀσκήτεψε στήν ἔρημο καί διακρίθηκε γιά τήν πατερική του σοφία. Ἐκοιμήθηκε μέ εἰρήνη.
† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τοῦ ὁσιομάρτυρος Κάντοκ.
Ὁ Ἅγιος Κάντοκ καταγόταν ἀπό εὐγενῆ οἰκογένεια τῆς Οὐαλίας. Οἱ γονεῖς του ἔγιναν μοναχοί. Ἵδρυσε τήν περίφημη μονή Λάνσαρφαν κοντά στό Κάρντιφ, ἀλλά ἡ ἱεραποστολική του δράση ἐπεκτάθηκε μέχρι τήν Κορνουάλη, τήν Σκωτία καί τήν Ἰρλανδία. Ἦταν σύγχρονος τοῦ Ἁγίου Δαυῒδ καί διδάσκαλος τοῦ Ἁγίου Φιν-νιανοῦ. Σώζονται καί μερικά ἀποφθέγματά του μεταξύ τῶν ὁποίων καί τά ἀκόλουθα:
« Ἡ ἀλήθεια εἶναι ἡ πρωτότοκος θυγατέρα τοῦ Θεοῦ. Χωρίς τό φῶς τίποτε δέν εἶναι καλό, χωρίς τό φῶς δέν ὑπάρχει εὐλάβεια, χωρίς τό φῶς δέν ὑπάρχει πίστη».
«Ὁ κάλλιστος τῶν τρόπων εἶναι ἡ ταπείνωση. Ἡ καλλίστη τῶν ἀσχολιῶν εἶναι ἡ ἐργασία τῶν θείων ἐντολῶν. Τό κάλλιστον τῶν αἰσθημάτων εἶναι ἡ δικαιοσύνη. Ἡ κάλλιστη λύπη εἶναι ἡ μετάνοια. Τό κάλλιστον ἰδίωμα ἡ μεγαλοψυχία. Ὅταν τόν ἐρώ-τησαν τί εἶναι ἀγάπη, ἀπάντησε: Ἡ ἀγάπη εἶναι ὁ παράδεισος. Καί τί μῖσος: τό μῖσος εἶναι ἡ κόλαση. Καί ἡ συνείδηση; ἡ συνείδηση εἶναι ὁ ὀθφαλμός τοῦ Θεοῦ ἐντός τῆς ψυχῆς».
Ἐμαρτύρησε τό ἔτος 590 μ.Χ. φονευθείς ἀπό Ἀγγλοσάξωνες εἰδωλολάτρες, ἐνῶ ἐτελοῦσε τή Θεία Λειτουργία. Οἱ τελευταῖες του λέξεις ἦσαν: «Ἀόρατε βασιλεῦ, Σῶτερ Ἰησοῦ, Σέ ἱκετέυω, προστά-τευσε τούς Χριστιανούς τῆς χώρας μου»[4].
† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τοῦ ἐν ἁγίοις πατρός ἡμῶν Γερασίμου, ἐπισκόπου τῆς Μεγάλης Πέρμ.
(Βλ. † 29 Ἰανουαρίου).
† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τοῦ ἁγίου μάρτυρος Ἰωάννου, τοῦ ἐκ Καζάν.
Ὁ Ἅγιος Μάρτυρας Ἰωάννης ὁ Θαυματουργός ἐμαρτύρησε στό Καζάν τῆς Ρωσίας τό ἔτος 1529.
† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τοῦ ὁσίου πατρός ἡμῶν Νεοφύτου τοῦ Ἐγκλείστου, τοῦ ἐν Κύπρῳ ἀσκήσαντος.
Ὁ Ὅσιος Νεόφυτος ἔζησε τόν 12ο αἰώνα μ.Χ. Ἐγεννήθηκε στήν κωμόπολη Λεύκαρα τῆς Κύπρου τό 1134 καί σέ νεαρά ἡλικία, παρά τή θέληση τῶν γονέων του, Ἀθανασίου καί Εὐδοξίας, ἀκο-λούθησε τό μοναχικό βίο, φλεγόμενος ἀπό θεῖο ζῆλο. Κατέφυγε κατ’ ἀρχάς στή μονή τοῦ Ἁγίου Χρυσοστόμου, στό ὄρος Κουτσοβέντη, ὅπου ἐζήτησε νά μείνει καί νά ἀσκητέψει. Μετά ἀπό πέντε χρόνια στό διακόνημα τῆς καλλιέργειας τῶν ἀμπελώνων τῆς μονῆς, στή θέ-ση «Γούπαις», μέ τήν εὐλογία τοῦ ἡγουμένου, ἐπισκέπτεται γιά προσκύνημα στούς Ἁγίους Τόπους, ὅπου παρέμεινε γιά σύντομο χρονικό διάστημα, καί ἀφοῦ ἐπέστρεψε στήν Κύπρο ἐμόνασε στή μονή τοῦ Χρυσοστόμου (1152-1158 μ.Χ.). Ἐζήτησε ἀπό τήν ἡγούμε-νο τῆς μονῆς νά τοῦ ἐπιτρέψει νά γίνει ἐρημίτης, χωρίς ὅμως ἐπιτυ-χία. Ἡ ἄρνηση τοῦ ἡγουμένου ὁδηγεῖ τόν Ὅσιο νά ἐγκαταλείψει τή μονή τοῦ Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου, γιά νά πάει στό ὄρος Λάτρος τῆς Μικρᾶς Ἀσίας, πού ἦταν μεγάλο μοναστικό κέντρο. Γι’ αὐτό τό σκοπό πῆγε στήν Πάφο μέ τήν ἐλπίδα νά βρεῖ πλοῖο πού νά τόν μεταφέρει ἐκεῖ. Στό ναύσταθμο ὅμως τῆς Πάφου συνελήφθη ὡς φυγᾶς καί ἐφυλακίσθηκε. Ὅταν, μέ τή μεσιτεία εὐσεβῶν ἀνθρώπων, ἀποφυλακίζεται τήν ἑπόμενη ἡμέρα, ἀναζητᾶ ἐρημητήριο στά ἐνδό-τερα τῆς Μεγαλονήσου.
Τόν Σεπτέμβριο τοῦ ἔτους 1159, ἐπέλεξε νά λαξεύσει τήν ἐγ-κλείστρα του, στήν Πάφο, γνωρίζοντας ὅτι «οὐδέν πλέον τούτου καθέξει, κἄν καί τοῦ ὅλου κόσμου φθάσῃ κρατῆσαι»[5]. Ὁ Ὅσιος παρέμεινε κλεισμένος μέσα στήν ἐγκλείστρα του ἐπί σαράντα ὁλό-κληρα χρόνια. Ἐκεῖ ἐμορφώθηκε κατά τή θεία καί ἀνθρώπινη σο-φία καί ἐμυήθηκε στά μυστικά τῆς πνευματικῆς ἀσκήσεως. Αὐτή τήν ἐμπειρία τή διεφύλαξε μέ πολύ προσοχή σέ ὅλη του τή ζωή καί μέ τή Χάρη τοῦ Θεοῦ τήν αὔξησε καί τήν ἐφάρμοσε ἀπόλυτα. Ἡ φήμη του διαδόθηκε εὐρύτατα καί πλῆθος Χριστιανῶν συνέρρεε, γιά νά λάβει τήν εὐχή καί τήν εὐλογία του.
Γιά νά ἀποφύγει τόν κόσμο ἐλάξευσε μέσα στά βράχια νέα ἐγκλείστρα καί ἐπικοινωνοῦσε μέ τόν κόσμο μόνο κάθε Κυριακή. Σ’ αὐτή τήν ἀπόφασή του συνετέλεσε καί ἡ χειροτονία του σέ πρεσβύ-τερο, τό ἔτος 1170, ἀπό τόν Ἐπίσκοπο Πάφου Βασίλειο Κίνναμο καί ἡ σύσταση τῆς πρώτης ἀδελφότητος πρός τό τέλος τοῦ ἔτους 1170 ἤ τίς ἀρχές τοῦ 1171. Ἡ ὕπαρξη πλέον μοναχῶν διευκόλυνε τόν Ἅγιο νά ἐντείνει τόν ἐγκλεισμό, καθόσον οἱ ὑποτακτικοί του θά ἀνελάμβαναν τίς ποικίλες ἐξωτερικές ἐργασίες τῆς μονῆς. Ὅμως ὁ Ἅγιος δέν ἦταν διδάσκαλος μόνο τοῦ πληρώματος τῆς Ἐκκλησίας τῆς Κύπρου, ἀλλά ἦταν διδάσκαλος κυρίως τῶν ὑποτακτικῶν του μέ τό βίο καί τό παράδειγμά του.
Ἐν τῷ μεταξύ εἶχαν συμβεῖ διάφορα δραματικά γεγονότα στήν Κύπρο, τά ὁποῖα τήν ἀπέκοψαν ἀπό τό Βυζάντιο καί ἔφεραν τή δυστυχία στήν Ἐκκλησία καί τό λαό τῆς Κύρπου. Ἡ φτώχεια καί ἡ δυστυχία τοῦ λαοῦ ὁδήγησε πολλούς νά ζητήσουν τροφή στά μοναστήρια, ἕνα ἀπό τά ὁποῖα ἦταν καί ἡ Ἐγκλείστρα τοῦ Ὁσίου Νεοφύτου.
Ἡ πτώση τῆς Κωνσταντινουπόλεως στά χέρια τῶν Φράγκων τόν Ἀπρίλιο τοῦ ἔτους 1204 ἦταν ἕνα συνταρακτικό γεγονός καί γιά τόν Ὅσιο Νεόφυτο. Θεωρεῖ τήν ἅλωση τῆς Πόλεως, τῆς προ-στάτιδος τῶν Ὀρθοδόξων, “ἀποκαλυπτικό” γεγονός καί γι’ αὐτό ἐπιχειρεῖ τήν ἑρμηνεία τῆς Ἀποκαλύψεως, καταβάλλοντας προσπά-θεια νά ἐξηγήσει, γιατί ἐκυριάρχησαν οἱ δυνάμεις τοῦ ἀντιχρίστου σέ βάρος τῆς Ἐκκλησίας τοῦ Χριστοῦ.
Ὁ Ὅσιος ἐκοιμήθηκε σέ βαθύτατο γῆρας στίς 12 Ἀπριλίου. Ὁ ἴδιος ἐνταφιάσθηκε στόν τάφο, πού εἶχε ἑτοιμάσει ὁ ἴδιος, σέ ξύλινο φέρετρο ἀπό γύλο πεύκου, κέδρου καί κυπαρίσσου πού εἶχε κατα-σκευάσει, ὅταν ἐζοῦσε. Τό ἱερό λείψανό του φυλάσσεται μέχρι σή-μερα στήν ὁμώνυμη μονή τῆς Πάφου, στήν Κύπρο, πού εἶναι ἀφιε-ρωμένη στή μνήμη του.
Αὐτή τήν ἡμέρα ἡ Ἐκκλησία ἑορτάζει καί τήν ἀνάμηση τῆς Θεοσημείας, δηλαδή τῆς θαυματουργικῆς διασώσεως τοῦ Ἁγίου Νεοφύτου κατά τήν πτώση αὐτοῦ ἀπό τήν ἐγκλείστρα του, ὅπου ἀσκήτευε.
† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τῆς ὁσίας μητρός ἡμῶν Ξένης, τῆς διά Χριστόν σαλῆς. 
Ἡ Ὁσία Ξένη ἐγεννήθηκε περί τό ἔτος 1720 στήν Ἁγία Πε-τρούπολη τῆς Ρωσίας. Σέ νεαρά ἡλικία νυμφεύθηκε καί ἔχασε τό σύ-ζυγό της Ἀνδρέα Φεοντόροβιτς Πετρώφ. Μετά τό θάνατό του ἡ Ὁσία ἀφιερώθηκε στήν ἄσκηση καί στήν προσευχή. Κάθε βράδυ πήγαινε στούς ἀγρούς, ἔξω ἀπό τήν πόλη, ὅπου προσευχόταν ὧρες ἀτελείωτες, ἀκόμη καί μέσα στό χιόνι, καί ἐκουβαλοῦσε τά τοῦβλα γιά τήν ἀνέγερση τοῦ ναοῦ τοῦ κοιμητηρίου τοῦ Σμολένσκ, ἔτσι ὥστε νά τά βροῦν κοντά στό ναό τήν ἄλλη ἡμέρα οἱ ἐργάτες.
Καί ἐνῶ οἱ ἄνθρωποι στήν ἀρχή τήν ἐκορόϊδευαν, ἐπειδή ἐθεωροῦσαν ὅτι εἶχε χάσει τά λογικά της, σιγά-σιγά ἄρχιζαν νά νιώ-θουν ὅτι ἡ Ὁσία ἦταν ἄνθρωπος τοῦ Θεοῦ. Ὁ Ἅγιος Θεός τήν ἀξί-ωσε τοῦ προορατικοῦ χαρίσματος. Ἔτσι ἡ Ὁσία προεῖπε τό θά-νατο τῆς αὐτοκράτειρας τῆς Ρωσίας Αἰκατερίνης τῆς Β΄.
Ἡ Ὁσία Ξένη ἐκοιμήθηκε μέ εἰρήνη περί τό ἔτος 1790 καί ἐνταφιάσθηκε κοντά στό ναό πού ἐβοήθησε στήν ἀνέγερσή του.
† Τῇ Κυριακῇ μετά τήν 22αν τοῦ μηνός Ἰανουαρίου μνήμην ἐπιτελοῦμεν πάντων τῶν ἐν Ρωσίᾳ Νεομαρτύρων καί Διδασκάλων.
Ταῖς αὐτῶν ἁγίαις πρεσβείαις, ὁ Θεός, ἐλέησον ἡμᾶς. Ἀμήν!
