Συναξάρι 11ης ᾿Ιανουαρίου

† Μνήμη τοῦ ὁσίου πατρός ἡμῶν Θεοδοσίου τοῦ κοινοβιάρχου καί καθηγητοῦ τῆς ἐρήμου.

῾Ο Ὅσιος Θεοδόσιος καταγόταν ἀπό τήν κωμόπολη τῆς Μω-γαρισσοῦ, ἡ ὁποία ἀνῆκε στήν ἐπαρχία τῆς Καππαδοκίας. Ἔζησε κατά τούς χρόνους τοῦ Λέοντος τοῦ Θρακός καί ἔφθασε ἕως καί τούς χρόνους τοῦ αὐτοκράτορος Ἀναστασίου (491-518 μ.Χ.). ῾Ο πα-τέρας του ὀνομαζόταν Προαιρέσιος καί ἡ μητέρα του Εὐλογία. ῏Ηταν καί οἱ δύο εὐσεβεῖς καί πιστοί ἄνθρωποι. ῾Ο Θεοδόσιος ὅμως, ἀπό θεῖο ζῆλο, δέν ἀκολούθησε τήν ἔγγαμη ζωή, ἀλλά τό μοναχικό βίο.

Γι’ αὐτό ἔφυγε ἀπό τήν πατρίδα του καί πῆγε στά ῾Ιεροσόλυμα νά προσκυνήσει τούς Ἁγίους Τόπους. Στή συνέχεια μετέβη ἀπό ἐκεῖ καί ἦλθε στήν Ἀντιόχεια, ὅπου ἐπισκέφθηκε τόν Ἅγιο Συμεών τό Στυλίτη, ὁ ὁποῖος τόν ἐμύησε στά τῆς μοναχικῆς πολιτείας καί τῆς ἀρετῆς καί τοῦ προεῖπε ὅτι θά γίνει ποιμένας πολλῶν λογικῶν προ-βάτων. Ἀσκήτεψε κοντά στό θαυμαστό καί ἐνάρετο ἀσκητή, πού ὀνομαζόταν Λογγῖνος, μέ τόν ὁποῖο μαζί ἐμελετοῦσε, συζητοῦσε, προσευχόταν καί τοῦ ὁποίου ἐσπούδαζε τήν πνευματική διαύγεια καί τή μεγάλη ταπεινοφροσύνη.

῾Ο Ὅσιος Θεοδόσιος, ἀπό τήν προσευχή καί τήν ἄσκηση, ἔφθα-σε σέ τόσο ὕψος ἠθικῆς τελειότητος, ὥστε νά ἐπιτελεῖ, μέ τή Χάρη τοῦ Θεοῦ, θαύματα. ῾Ο Ἅγιος εἶχε κατασκευάσει ἕναν τάφο γιά τόν ἑαυτό του, ὥστε βλέποντάς τον νά ἐνθυμεῖται τό θάνατο. Τόν τάφο αὐτό ἐγκαινίασε μέ τό θάνατό του ἕνας ἅγιος ἀσκητής, ὀνόματι Βα-σίλειος. Τόν ἀσκητή λοιπόν αὐτόν, ἐνῶ εἶχε πεθάνει, μόνο ὁ Θεο-δόσιος καί ἕνας ἄλλος μοναχός τόν ἔβλεπαν νά στέκεται ἀνάμεσα στούς ἄλλους μοναχούς καί νά συμψάλλει. Στούς ὑπόλοιπους μονα-χούς ὁ Βασίλειος ἦταν ἀθέατος. ῞Ενα ἄλλο θαῦμα τοῦ Ἁγίου εἶναι τό ὅτι σέ ἕναν τόπο, στόν ὁποῖο ἐπρόκειτο νά ἱδρύσει μοναστήρι, ἄναψε σβησμένα κάρβουνα, χωρίς νά ἔχει φωτιά.

Ἀλλά καί τό προορατικό χάρισμα εἶχε λάβει ἀπό τόν Θεό ὁ Ἅγιος. ῎Ετσι προεῖπε τήν καταστροφή πού θά γινόταν στήν Ἀντιό-χεια ἀπό μεγάλο σεισμό.

῾Ο Ὅσιος Θεοδόσιος ὑπῆρξε καί καθηγητής πολλῶν μοναχῶν στήν ἀσκητική ζωή. Δέν ἄργησε ἔτσι πλησίον του νά σχηματισθεῖ κοινοβιακή ζωή πού τόν εἶχε ὡς κέντρο καί ὁδηγό. Ἡ ὑπερβολική πύκνωση τῶν μοναχῶν τόν ἔκανε νά σκεφθεῖ ποῦ θά ἦταν προτιμό-τερο νά ἱδρύσουν κοινοβιακό μοναστήρι. Μετά ἀπό προσευχή καί σκέψη ἐξέλεξαν ἐρημικό τόπο πέρα τῆς Νεκρᾶς Θάλασσας, ἡ ὁποία ἀπέχει ἀπό τά Ἱεροσόλυμα ἀρκετές ὥρες. Ἐκεῖ τό μέγα πλῆθος τῆς ἀδελφότητος ἔκτισε σέ λίγο χρόνο μονή μέ ἐκκλησία καί νοσοκο-μεῖα, καθόσον ἡ φήμη τοῦ Ὁσίου Θεοδοσίου τοῦ Κοινοβιάρχου ἔφερε ἐκεῖ πλήθη πού ἐζητοῦσαν τή συμβουλή του, τήν εὐλογία του ἤ τήν ὑλική του βοήθεια. Ἐκεῖνος τούς δεχόταν πατρικά πάντοτε, τούς καθοδηγοῦσε, τούς ἐνεθάρρυνε ἤ τούς παρακαλοῦσε, σάν νά ἦταν αὐτός πού ἔπασχε καί εἶχε ἀνάγκη τῆς ἰατρείας. Στίς ὥρες τοῦ μεσονυκτίου ἀνέτεινε τά χέρεια του στόν οὐρανό καί ἐζητοῦσε ἐνί-σχυση καί χάρη καί ἄφεση γιά ἀνθρώπους, πρός τούς ὁποίους πρό ὀλίγων ὡρῶν ἦταν ἐντελῶς ἄγνωστος.

Ὁ Ὅσιος Θεοδόσιος, ἀφοῦ ἔφθασε σέ βαθύτατο γῆρας, ἐκοι-μήθηκε μέ εἰρήνη. Ἡ εἴδηση τῆς κοιμήσεώς του διαδόθηκε σάν ἀστραπή. Καί ἔτρεξαν πολλοί, λαϊκοί, κληρικοί καί μοναχοί, ἀκόμη καί Ἐπίσκοποι, γιά νά ἀσπασθοῦν τό ἱερό λείψανο ἁγίου ἀνδρός, πού στάθηκε γιά ὅλους φιλόστοργος πατέρας καί προστατευτικός ἀδελφός. Καί αὐτός ἀκόμη ὁ Πατριάρχης Ἱεροσολύμων προσῆλθε νά ἀσπασθεῖ καί νά παραστεῖ στήν ἐξόδιο Ἀκολουθία, μεγάλη δέ ὑπῆρξε ἡ συγκίνησή του, ὅταν βρέθηκε ἐνώπιον τοῦ ἱεροῦ σκηνώμα-τος τοῦ Ὁσίου. ῾Η σύναξή του ἐτελεῖτο στό σεπτό ἀποστολεῖο τοῦ Ἁγίου Ἀποστόλου Πέτρου, πού ἦταν κοντά στήν Ἁγία Σοφία.

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τῶν ὁσίων πατέρων ἡμῶν Θεοδώρου καί Ἀγαπίου τοῦ ἀρχιμανδρίτου.

Ὁ Ὅσιος Ἀγάπιος ἀσκήτεψε στήν Ἀπαμεία τῆς Συρίας. 

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τοῦ ἁγίου Μαΐρου.

Εἶναι ἄγνωστο ποῦ καί πότε ἐμαρτύρησε γιά τόν Χριστό ὁ Ἅγιος Μάϊρος. Σέ ἁγιολόγιο ἀναφέρεται ὅτι μᾶλλον πρόκειται περί τοῦ Ἁγίου Μαΐωρος ἤ Μαΐωνος πού ἑορτάζει στίς 15 Φεβρουαρίου καί ἄθλησε κατά τούς χρόνους τῶν αὐτοκρατόρων Διοκλητιανοῦ (284-304 μ.Χ.) καί Μαξιμιανοῦ (286-305 μ.Χ.). Σύμφωνα μέ αὐτό τό Συναξάρι ὁ Μάρτυς ἦταν στρατιώτης στό τάγμα τῶν Μαύρων. Συνελήφθη στήν πόλη τῆς Γάζας ὡς Χριστιανός καί ἐβασανιζόταν ἐπί ἑπτά ἡμέρες ἀπό τριανταέξη στρατιῶτες διαδοχικά. Ἀφοῦ ὑπέ-μεινε γενναῖα καί μέ πνευματική ἀνδρεία τό μαρτύριο, ἀπέθανε ἀπό τά βασανιστήρια.

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τοῦ ὁσίου πατρός ἡμῶν Βιταλίου.

Ὁ Ὅσιος Βιτάλιος ἔζησε κατά Θεόν, ὡς μοναχός, στίς ἀρχές τοῦ 7ου αἰῶνος μ.Χ. καί  ἐκοιμήθηκε μέ εἰρήνη. Στό βίο τοῦ Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Ἐλεήμονος γίνεται λόγος γιά κάποιον ἀσκητή Βιτά-λιο, πού ἦταν μοναχός στή μονή τοῦ Ἀββᾶ Σερίδου, καί ὅταν μετέ-βαινε στήν Ἀλεξάνδρεια, γιά νά πουλήσει τά ἐργόχειρά του, προσέ-φερε τά χρήματα σέ μιά πόρνη, παρακαλώντας την νά μήν ἁμαρτή-σει.

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τοῦ ἁγίου Ὑγίνου, ἐπισκόπου Ρώμης.

 Ὁ Ἅγιος Ὑγῖνος ἤ Ὑγίεινος ἐγεννήθηκε στήν Ἀθήνα, ἦταν φι-λόσοφος καί στή συνέχεια ἐχειροτονήθηκε Ἐπίσκοπος Ρώμης (136-140 μ.Χ.). Ἐμαρτύρησε τό ἔτος 140 μ.Χ. ἐπί αὐτοκράτορος Ἀντωνί-νου Πίου (138-161 μ.Χ.)[1].

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τῶν ἁγίων μαρτύρων Πέτρου, Σεβερίου καί Λευκίου.

Οἱ Ἅγιοι Πέτρος, Σεβέριος καί Λεύκιος ἐμαρτύρησαν στήν Ἀλεξάνδρεια[2].

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, ἡ σύναξις τῶν μυρίων Ἁγίων Ἀγγέλων.

Ἡ ἑορτή αὐτή τῆς Συνάξεως τῶν μυρίων Ἁγίων Ἀγγέλων ἐτε-λεῖτο στό Μαρτύριο τῆς Ἁγίας Ἀναστασίας «ἐν τοῖς Δομνίνου ἐμβό-λοις». Ὁ ναός τῶν Μυριαγγέλων ἦταν, ἰδιαίτερα κατά τόν 6ο  αἰώνα μ.Χ., ὀνομαστός γιά τά τελούμενα σέ αὐτόν θαύματα.

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τοῦ ἁγίου Στεφάνου, τοῦ ἐν Πλακιδια-ναῖς.

Ὁ ναός ἦταν ἀφιερωμένος στόν Πρωτομάρτυρα Στέφανο καί ἴσως τήν ἡμέρα αὐτή νά ἐτελεῖτο ἡ ἑορτή τῶν κτιτόρων αὐτοῦ. Ἡ περιοχή τῶν Πλακιδιανῶν στήν Κωνσταντινούπολη ὀνομαζόταν ἔτσι ἀπό τήν θυγατέρα τοῦ Μεγάλου Θεοδοσίου Πλακιδία.

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τοῦ ἁγίου ἀποστόλου Μάρκου πλησίον τοῦ Ταύρου.

Ὁ ναός ἦταν ἀφιερωμένος στόν Ἀπόστολο καί Εὐαγγελιστή Μᾶρκο καί βρισκόταν στήν περιοχή τοῦ Ταύρου Κωνσταντινουπό-λεως. Εἰκάζεται ὅτι τό ναό ἀνήγειρε ὁ Μέγας Θεοδόσιος (379-395 μ.Χ.) καί ἀνήγειρε ἐκ νέου, λόγῳ καταστροφῆς του ἀπό σεισμό, ὁ Ρωμανός ὁ Λεκαπηνός (920-944 μ.Χ.)[3]. 

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τῶν ἐγκαινίων τῆς Μεγάλης τοῦ Χριστοῦ Ἐκκλησίας ἐν Θεσσαλονίκῃ.

Κατά τήν ἡμέρα αὐτή, ὅπως ἀναφέρεται στόν Κώδικα 68 τῆς μονῆς παντοκράτορος τοῦ Ἁγίου Ὄρους, ἑορτάζεται ἡ ἀνάμνηση τῶν ἐγκαινίων τοῦ ναοῦ τῆς Ἁγίας Σοφίας Θεσσαλονίκης. 

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τοῦ ὁσίου πατρός ἡμῶν Θεοδοσίου, ἐπισκόπου Τραπεζοῦντος.

Ὁ Ὅσιος Θεοδόσιος καταγόταν ἀπό τό χωριό Κορησσός Κα-στορίας καί ἐγεννήθηκε ἀπό εὐσεβεῖς γονεῖς. Ἦταν ἀδελφός τοῦ Ὁσίου Διονυσίου († 25 Ἰουνίου), ἱδρυτοῦ τῆς Σκήτης τοῦ Τιμίου Προδρόμου Ἁγίου Ὄρους. Ὁ Ὅσιος ἔγινε μοναχός στή μονή Φιλο-θέου τοῦ Ἁγίου Ὄρους καί μετά τήν κοίμηση τοῦ ἡγουμένου διετέ-λεσε ἡγούμενος αὐτῆς. Κάποια ἡμέρα ἐπέδραμαν κατά τοῦ αἰγιαλοῦ τῆς μονῆς Τοῦρκοι πειρατές, οἱ ὁποῖοι ἀπήγαγαν τόν Ὅσιο ὡς αἰχμάλωτο στή Βιθυνίας. Κατάφερε νά ἐλευθερωθεῖ καί ἦλθε στήν Κωνσταντινούπολη. Μέ τήν προτροπή τοῦ Πατριάρχου Καλλίστου, με τόν ὁποῖο συνδεόταν πνευματικά, γίνεται ἡγούμενος τῆς περίφη-μης μονῆς τοῦ Ἁγίου Γεωργίου τῶν Μαγγάνων. Γιά τήν ἀρετή του καί τήν ὁσιότητα τοῦ βίου του ἐξελέγη, τό 1370, Ἐπίσκοπος Τραπε-ζοῦντος.

 Ὁ Ὅσιος Θεοδόσιος ἐκοιμήθηκε μέ εἰρήνη περί τό ἔτος 1392.  

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τοῦ ἁγίου Μιχαήλ, τοῦ διά Χριστόν σαλοῦ καί θαυματουργοῦ.

Ὁ Ὅσιος Μιχαήλ ἐμόνασε στή μονή Κλόπς τοῦ Νοβγκορόντ τῆς Ρωσίας καί ἐκοιμήθηκε μέ εἰρήνη τό ἔτος 1456. 

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τοῦ ἁγίου νεομάρτυρος Νικηφόρου, τοῦ ἐκ Κρήτης.

Ὁ Ἅγιος Νεομάρτυς Νικηφόρος καταγόταν ἀπό τήν κωμόπο-λη Κριτσά Μεραμβέλλου Κρήτης καί ὁ πατέρας του ὀνομαζόταν Τζανῆς. Ἐνυμφεύθηκε μέ μιά Μωμεθανίδα πού τήν ἔλεγαν Φετμά καί ἀπέκτησε δύο υἱούς. Ὅμως ὁ Νικηφόρος ἀλλαξοπίστησε καί ἔγινε Μουσουλμᾶνος λαβών τό ὄνομα Ἰμπραχίμ. Ἀλλά μέ τήν πρό-νοια τοῦ Θεοῦ ἦλθε στόν ἑαυτό του καί μετανόησε γιά τό ὀλίσθημά του. Ἀπό τότε ζοῦσε τή χριστιανική πίστη καί ζωή. Ἡ γυναίκα του, βλέποντας αὐτή τή μεταστροφή του, τόν κατήγγειλε στίς ἀρχές. Τό-τε ὁ Νικηφόρος συνελήφθη καί ὁδηγήθηκε ἐνώπιον τοῦ βαλῆ τῆς Κρήτης, στό Χάνδακα (Ἡράκλειο), τοῦ Μουσταφᾶ Πασᾶ. Ἡ ὑπόθε-ση παραπέμθηκε στό ἱεροδικεῖο ἐνώπιον τοῦ ὁποίου ὁ Μάρτυρας ὁμολόγησε μέ γενναιότητα τήν πίστη του στόν Χριστό. Ἡ ἀπόφαση ἦταν καταδικαστική. Ὁ Νεομάρτυρας Νικηφόρος ἀπαγχονίσθηκε τό ἔτος 1832, σέ ἡλικία 30 ἐτῶν, καί ἔλαβε τόν ἀμαράντινο στέφανο τῆς δόξας. 

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τῆς ὁσίας μητρός ἡμῶν Εὐπραξίας, τῆς ἐκ Ρωσίας.

Ἡ Ὁσία Εὐπραξία καταγόταν ἀπό τή Ρωσία καί ἐμόνασε κο-ντά στό χωριό Τελιάκωφ τῆς περιοχῆς τῆς Κοστρόμα. Ἐκοιμήθηκε μέ εἰρήνη τό ἔτος 1823. 

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τοῦ ὁσίου πατρός ἡμῶν Λαυρεντίου τοῦ Τσέρνιγκωφ.

Ὁ Ὅσιος Λαυρέντιος, κατά κόσμον Λουκᾶς Ἐβσέεβιτς Προ-σκούρα, ἐγεννήθηκε τό ἔτος 1868 στό χωριό Καρίλσκοε τῆς ἐπαρχίας τοῦ Τσέρνιγκωφ τῆς Ρωσίας. Ἀπό τήν παιδική του ἡλικία ἐξεδήλωσε τήν ἀγάπη του πρός τή μοναχική πολιτεία καί ἐπισκέ-φθηκε τό Ἅγιον Ὄρος καί τά Ἱεροσόλυμα. Τό ἔτος 1917 ἐκάρη μοναχός ἀπό τόν Ἀρχιεπίσκοπο τοῦ Τσέρνιγκωφ Παχώμιο καί εἰσῆλθε στή μονή Ἁγίας Τριάδος ὑπό τήν πνευματική καθοδήγηση τοῦ ἡγουμένου Ἀλυπίου.

Ὁ Ὅσιος Λορέντζος ἐκοιμήθηκε μέ εἰρήνη τό ἔτος 1950.

Ταῖς αὐτῶν ἁγίαις πρεσβείαις, ὁ Θεός, ἐλέησον ἡμᾶς. Ἀμήν!