• Αρχική
  • Επικαιρότητα
    • Εκκλησία της Ελλάδος
    • Πατριαρχεία – Αυτοκέφαλες Εκκλησίες
    • Το Βήμα της Ενορίας
    • Η φωνή των Ποιμένων
    • Ελλάδα Κόσμος
  • Κηρύγματα
  • Απόψεις – Γνώμες
  • Πνευματικές Διδαχές
    • Ομιλίες
    • Άκου ένα βιβλίο
  • Αφιερώματα
    • Μουσικός Θησαυρός
    • Στρατιωτικοί Ιερείς
    • Προσκυνηματικός Τουρισμός
  • Αιρέσεις
Σάββατο, 12 Ιουλίου, 2025
Poimin.gr
  • Αρχική
  • Επικαιρότητα
    • Εκκλησία της Ελλάδος
    • Πατριαρχεία – Αυτοκέφαλες Εκκλησίες
    • Το Βήμα της Ενορίας
    • Η φωνή των Ποιμένων
    • Ελλάδα Κόσμος
  • Κηρύγματα
  • Απόψεις – Γνώμες
  • Πνευματικές Διδαχές
    • Ομιλίες
    • Άκου ένα βιβλίο
  • Αφιερώματα
    • Μουσικός Θησαυρός
    • Στρατιωτικοί Ιερείς
    • Προσκυνηματικός Τουρισμός
  • Αιρέσεις
No Result
View All Result
  • Αρχική
  • Επικαιρότητα
    • Εκκλησία της Ελλάδος
    • Πατριαρχεία – Αυτοκέφαλες Εκκλησίες
    • Το Βήμα της Ενορίας
    • Η φωνή των Ποιμένων
    • Ελλάδα Κόσμος
  • Κηρύγματα
  • Απόψεις – Γνώμες
  • Πνευματικές Διδαχές
    • Ομιλίες
    • Άκου ένα βιβλίο
  • Αφιερώματα
    • Μουσικός Θησαυρός
    • Στρατιωτικοί Ιερείς
    • Προσκυνηματικός Τουρισμός
  • Αιρέσεις
No Result
View All Result
Poimin.gr
No Result
View All Result

Πήλιον: Tο βουνό, οι κένταυροι, οι μαθητές…

1 Αυγούστου 2019
in Ελλάδα Κόσμος
Share on FacebookShare on Twitter

Γράφει ο Σταύρος Γουλούλης Δρος Βυζαντινής Τέχνης

Το Πήλιο, σχηματίζοντας χερσόνησο, φαντάζει απροσπέλαστο όρος, απότομο, περικυκλωμένο από ύδατα: Αιγαίο, Παγασητικός, λίμνη Βοιβηίδα/Κάρλα. Νερά όμως μαζεύει κι από τον ουρανό, τα σύννεφα: να δημιουργούν νεροποντές και χειμάρρους, να ξεχύνονται αιφνίδια στις απότομες πλαγιές. Ή ανεμοσούρια να συσσωρεύουν σε μερικά μέρη μέχρι και 6-8 μέτρα χιόνι! Τέτοιοι αποθέτες εξασφαλίζουν για όλο το έτος πηγές με άφθονα νερά, τα οποία στον καθαρό αέρα δημιουργούν πλούσια χλωρίδα, θεραπευτικά βότανα. Ηταν «Βουνό των Κενταύρων», οι οποίοι ως άνθρωποι-ίπποι φέρονται να ταυτίζονται με το κατιόν υγρό στοιχείο του, τους χειμάρρους. Ανώτερος όλων ήταν ο Χείρων (ή Χίρων, αβεβαίου ετύμου, ίσως προϋπάρχουσα ονομασία), μέγας διδάσκαλος και θεραπευτής. Μαθητής του ήταν ο Ιάσων, κι αυτός ιώμενος, θεραπευτής. Αλλά γιατί Χείρων, ο χειρότερος; Υποδηλώνει ένα αρχικό κακοποιό πνεύμα/numen πρωτεύοντος πηλιορείτικου χειμάρρου που αργότερα θεωρήθηκε ευεργετικό, «μειλίχιο»· μήπως εναποθέτοντας λάσπη, πηλό; Πήλιο, λένε ότι είναι η γη του Πηλέα, αλλά έστω παρετυμολογικώς μπορεί να εννοηθεί και ως βουνό που δημιουργεί πηλό, χώματα που κατεβάζουν οι χείμαρροι, οπότε το καλόπιαναν ή έμαθαν να αξιοποιούν την ευεργετική διάσταση της τυφλής του φύσεως. Θα σήμαινε ότι η λατρεία των κενταύρων, των χειμάρρων που έφερναν προσχώσεις, σχετίζεται με πηλοτεχνική, πηλοθεραπεία, καλλιέργειες και τέχνες σε πηλόχωμα, κοκ., θεμελιώδεις από τη νεολιθική εποχή. Και ο γιος του Πηλέα, ο Αχιλλέας (εκ του aha, aqua, νερό), ήταν μία θεότητα των προσχώσεων.

Η αρχαία Ιστορία της περιοχής κατέστη γνωστή κυρίως από την Ιωλκό του βασιλιά Πελία [Πήλιον, η=εε], μυκηναϊκή πόλη που ταυτίστηκε με την Αργώ και την Αργοναυτική εκστρατεία στην Κολχίδα (Καύκασος). Νεότερες έρευνες του αρχαιολόγου Χαρ. Ιντζεσίλογλου τη φέρνουν να ταυτίζεται με το Διμήνι(ο), όπου βρέθηκε μυκηναϊκό ανάκτορο. Προβάλλει ως κεντρικό λιμάνι του Εσώτερου Παγασητικού που τότε η ακτή του ήταν πιο μέσα, οπότε άκμασε και ως επίνειο των κατοίκων του θεσσαλικού Κάμπου, του ιπποτρόφου, αλλά και γεμάτου με ποτάμια, που συγκλίνουν από τις κατωφέρειες στον Πηνειό.

Επί μία χιλιετία διοικητικό κέντρο έγινε η Δημητριάς, η πόλη που έκτισε ο Δημήτριος Πολιορκητής (αρχές 3ου αι. π.Χ.), απέναντι από τον Βόλο, στις Παγασές, αλλά εγκαταλείπεται γύρω στον 7ο αιώνα μ.Χ. Η συνέχεια της ζωής οδηγεί εκεί όπου έδρευε η μεσαιωνική επισκοπή Δημητριάδος, μία πόλη-κάστρο σύμφωνα με τον στρατηγό Κεκαυμένο (11ος αι.), δίπλα σε έλη και στη θάλασσα, από όπου περί τo 900 επιδρομείς Αραβες με πλοία την κατέλαβαν εύκολα. Η περιγραφή αυτή οδηγεί στα «Παλιά» Βόλου δίπλα στις εκβολές του ποταμού Κραυσίδωνα. Ηδη από τη ρωμαϊκή εποχή, ήταν ένα προάστιο, κεφαλοχώρι, της απέναντι Δημητριάδας, το οποίο κάποια στιγμή «κατάπιε» την πρωτεύουσα πόλη. Ή αλλιώς ο επίσκοπος μεταφέρθηκε στα «Παλιά», πιο κοντά στο Πήλιο. Ο λόφος, εντοιχισμένος σε μία περιοχή με νερά, κήπους και αμπέλια, περιέκλειε έναν επισκοπικό ναό, τους Αγίους Θεοδώρους, γνωστόν τον 13ο αιώνα, αλλά εντοπίσθηκε ήδη η παλαιοχριστιανική του φάση. Αρχάς Τουρκοκρατίας η Επισκοπή Βόλου θα μεταφερθεί στους πρόποδες του Πηλίου. Η εξάρτηση του άστεως από το Πήλιο συνεχιζόταν.

Τον 13ο αιώνα γίνονται πολλές αλλαγές στην περιοχή, όπου αναπτύσσεται μία ισχυρή βυζαντινή οικογένεια, οι Μαλιασσηνοί, οι οποίοι ελέγχουν τη Δημητριάδα και στρέφονται στο Πήλιο, κτίζοντας μοναστήρια, νέα διδασκαλεία. Αποτελεί μοναδική εύνοια τύχης το ότι σώθηκε ένα μεγάλο κομμάτι από το αρχείο των μονών αυτών, που εξελίχθησαν σε χωριά, τα πολύ γνωστά στον τουρισμό: Μακρινίτσα (βυζαντινή μονή της Παναγίας Οξείας Επισκέψεως), Πορταριά (βυζαντινή Πορταρέα, Μονή Προδρόμου ή Νέας Πέτρας), Μονή Παναγίας στη Ράσουσα/Ράσοβα (Ζαγορά), κτλ. Ο Αγιος Λαυρέντιος υπήρξε πατριαρχική μονή, αλλά αρχικά σχετιζόταν με το Αμάλφι, ναυτική πόλη της Ιταλίας! Ονομαστή είναι και η μονή Φλαμουρίου (16ος αι.) που βλέπει στο Αιγαίο. Μοναστήρια υπάρχουν παντού στο Πήλιο.

Οι βυζαντινές μονές σύντομα μετεξελίχθηκαν σε χωριά που γνώρισαν μεγάλη οικονομική ανάπτυξη από τον 18ο αιώνα. Η Ζαγορά -που ως τοπωνύμιο απαντά στη βυζαντινή εποχή- και οι Μηλιές, απέκτησαν σχολεία και βιβλιοθήκες, ανέδειξαν μεγάλες μορφές, όπως ο Ανθιμος Γαζής. Οι Πηλιορείτες, ορεινοί και παράλιοι, στεριανοί και νησιώτες, απροσπέλαστοι και ανοικτοί στον κόσμο, προοδευτικοί, οικονόμοι (σατιρίζονται ως τσιγκούνηδες σε σχέση με τους ανθρώπους του κάμπου), νοικοκύρηδες, καραβοκύρηδες, προόδευαν. Πρώτοι μαστόροι, δημιούργησαν σινάφια οικοδόμων, διαμόρφωσαν ιδιαίτερη αρχιτεκτονική παράδοση, τη γνωστή πηλιορείτικη, γέμισαν την Ελλάδα με τη μαστοριά τους. Ο Χείρων συνεχώς έβγαζε μαθητές…

Στο Πήλιο συνεχίζεται σήμερα η μαθητεία στην ομορφιά του, αφού αποτελεί έναν από τους καλύτερους προορισμούς επισκεπτών με σημείον αναφοράς τον Βόλο. Φυσικό κάλλος, βουνό, θάλασσα, χιόνια τον χειμώνα, μπάνια το καλοκαίρι, ορειβασία, ιστιοπλοΐα, ιστορία, μύθος, γεύσεις, παράδοση, Θεόφιλος, τοιχογραφημένες εκκλησιές. Πολλοί το επέλεξαν ήδη ως μόνιμη ή ημι-μόνιμη διαμονή τους, Ελλαδίτες και αλλοδαποί που φτάνουν, λέγεται, μερικές χιλιάδες. Αυτό είναι το Πήλιο, σημείο φυγής, του Βόλου, της Θεσσαλίας, της Ελλάδας, πολύβουης πλέον κοινωνίας.

Εφημερίδα «Κιβωτός της Ορθοδοξίας»

Πρόσφατα Άρθρα

Λαοθάλασσα πιστών στον Άγιο Παΐσιο στην Μακρακώμη
Εκκλησία της Ελλάδος

Λαοθάλασσα πιστών στον Άγιο Παΐσιο στην Μακρακώμη

12 Ιουλίου 2025

Κορυφώνεται η «Εβδομάδα Προσευχής» στην Ιερά Μητρόπολη Φθιώτιδος με αφορμή την ετήσιο μνήμη του Οσίου Πατρός Ημών Παϊσίου του Αγιορείτου...

Read more
Εσπερινός Παναγίας Τριχερούσας και Χειροθεσία Αναγνώστου στη Φοινικούντα Μεσσηνίας
Εκκλησία της Ελλάδος

Εσπερινός Παναγίας Τριχερούσας και Χειροθεσία Αναγνώστου στη Φοινικούντα Μεσσηνίας

12 Ιουλίου 2025

Το απόγευμα της Παρασκευής 11 Ιουλίου 2025, τελέστηκε με λαμπρότητα και ιεροπρέπεια ο πανηγυρικός Εσπερινός προς τιμήν της Παναγίας της...

Read more
Στη σημερινή εποχή της αθεΐας, οφείλουμε να διαφυλάξουμε την πίστη μας ως κόρη οφθαλμού
Εκκλησία της Ελλάδος

Στη σημερινή εποχή της αθεΐας, οφείλουμε να διαφυλάξουμε την πίστη μας ως κόρη οφθαλμού

12 Ιουλίου 2025

Την Παρασκευή, 11 Ιουλίου 2025, ημέρα ανάμνησης του θαύματος της Αγίας Μεγαλομάρτυρος Ευφημίας, δια του οποίου επικύρωσε τον Όρο της...

Read more
Η ΠΑΝΑΓΙΑ ΤΗΣ ΠΕΤΡΑΣ 100 ΧΡΟΝΙΑ ΜΕΤΑ ΕΠΙΣΤΡΕΦΕΙ ΣΤΟ ΣΠΙΤΙ ΤΗΣ
Εκκλησία της Ελλάδος

Δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως η απόφαση για την επιστροφή της Ιεράς Μονής Παναγίας της Πέτρας Ολύμπου στην Ι.Μ. Κίτρους

11 Ιουλίου 2025

Δημοσιεύτηκε τη Δευτέρα 7 Ιουλίου στο Φύλλο Εφημερίδας της Κυβερνήσεως (ΦΕΚ), η απόφαση σύμφωνα με την οποία επιστρέφεται στην Εκκλησία...

Read more
Στο μοναστήρι του Τρικόρφου ο Γεώργιος Τσιάκκας και η «μητέρα» του Αγίου Παϊσίου
Εκκλησία της Ελλάδος

Στο μοναστήρι του Τρικόρφου ο Γεώργιος Τσιάκκας και η «μητέρα» του Αγίου Παϊσίου

11 Ιουλίου 2025

O Σεναριογράφος της τηλεοπτικής σειράς «Ο Άγιος Παΐσιος από τα Φάρασα στον Ουρανό» Γεώργιος Τσιάκκας και η εκλεκτή ηθοποιός και σύζυγός...

Read more
“Τάδε λέγει Παΐσιος ο θεηγόρος”
Πνευματικές Διδαχές

Άγιος Παΐσιος ο Αγιορείτης {12 Ιουλίου}

11 Ιουλίου 2025

ΛΑΜΠΡΟΥ Κ. ΣΚΟΝΤΖΟΥ  Θεολόγου – Καθηγητού Η αδιάκοπη ανάδειξη αγίων στο δισχιλιόχρονο διάβα της ιστορίας είναι το μόνιμο θαύμα στην...

Read more
Η εορτή του Οσίου Παϊσίου στον  Μητροπολιτικό Ναό της Μεγάλης Παναγιάς Μυκόνου
Πνευματικές Διδαχές

Ο Άγιος του πονεμένου λαού

11 Ιουλίου 2025

Άγιος Παΐσιος ο Αγιορείτης (25 Ιουλίου 1924 – 12 Ιουλίου 1994) Πνευματικός θησαυρός της εποχής μας , με ακτινοβολία σε...

Read more
Επίσκεψη ρωμαιοκαθολικών φοιτητών-στελεχών  του Βατικανού στην Ιερά Σύνοδο
Εκκλησία της Ελλάδος

Επίσκεψη ρωμαιοκαθολικών φοιτητών-στελεχών του Βατικανού στην Ιερά Σύνοδο

11 Ιουλίου 2025

Χθες, Πέμπτη 10 Ιουλίου 2025, 21 ρωμαιοκαθολικοί φοιτητές-στελέχη του Βατικανού από 14 χώρες επισκέφθηκαν τα Γραφεία της Ιεράς Συνόδου της...

Read more
ΟΜΙΛΟΣ ΠΡΟΣΚΥΝΗΤΩΝ ΑΠΟ ΤΗΝ Ι. ΜΗΤΡΟΠΟΛΗ ΓΟΡΤΥΝΟΣ ΣΤΗΝ Ι. ΜΗΤΡΟΠΟΛΗ ΧΑΛΚΙΔΟΣ
Εκκλησία της Ελλάδος

ΟΜΙΛΟΣ ΠΡΟΣΚΥΝΗΤΩΝ ΑΠΟ ΤΗΝ Ι. ΜΗΤΡΟΠΟΛΗ ΓΟΡΤΥΝΟΣ ΣΤΗΝ Ι. ΜΗΤΡΟΠΟΛΗ ΧΑΛΚΙΔΟΣ

11 Ιουλίου 2025

Την Παρασκευή 11 Ιουλίου 2025, το πρωί, ο Σεβασμιώτατος Ποιμενάρχης μας, Μητροπολίτης Χαλκίδος κ. Χρυσόστομος, υποδέχθηκε στο Ιερό Προσκύνημα του...

Read more
Αγιασμός στην Κατασκήνωση της Χριστιανικής Εστίας Λαμίας στο Ελευθεροχώρι
Εκκλησία της Ελλάδος

Αγιασμός στην Κατασκήνωση της Χριστιανικής Εστίας Λαμίας στο Ελευθεροχώρι

11 Ιουλίου 2025

Ένα ακόμη χριστιανικό καταφύγιο στο όμορφο και ορεινό Ελευθεροχώρι στις παρυφές του Καλλίδρομου, το οποίο αριθμεί μια από τις πολλές...

Read more
Με λαμπρότητα η διπλή εορτή της Ελαφονήσου
Εκκλησία της Ελλάδος

Με λαμπρότητα η διπλή εορτή της Ελαφονήσου

11 Ιουλίου 2025

Την Τετάρτη 9 Ιουλίου 2025 εορτάστηκαν στην Ελαφόνησο δύο επέτειοι: της ένωσης του νησιού με την Ελλάδα, στις 6 Ιουλίου...

Read more
Ο Μητρ. Παροναξίας στον Πανηγυρίζοντα Ναό Αγίου Προκοπίου Βουρβουριάς Νάξου
Εκκλησία της Ελλάδος

Ο Μητρ. Παροναξίας στον Πανηγυρίζοντα Ναό Αγίου Προκοπίου Βουρβουριάς Νάξου

11 Ιουλίου 2025

Το πρωί της Τρίτης 8-7-2025, ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης μας κ. Καλλίνικος, μετέβη στον Πανηγυρίζοντα Ιερό Ναό Αγίου Μεγαλομάρτυρος Προκοπίου Βουρβουριάς...

Read more
Η εορτή της Αγίας Ισαποστόλου Όλγας, στο φερώνυμο Παρεκκλήσιο της Ευαγγελίστριας Πειραιώς
Εκκλησία της Ελλάδος

Η εορτή της Αγίας Ισαποστόλου Όλγας, στο φερώνυμο Παρεκκλήσιο της Ευαγγελίστριας Πειραιώς

11 Ιουλίου 2025

Ας μιμηθούμε την Αγία Όλγα με το προσωπικό μας παράδειγμα, που μπορεί να γίνει το πνευματικό εφαλτήριο για την μεταστροφή...

Read more
Αγιασμός στις Κατασκηνώσεις «Παναγία Φανερωμένη» στις Λιβανάτες
Εκκλησία της Ελλάδος

Αγιασμός στις Κατασκηνώσεις «Παναγία Φανερωμένη» στις Λιβανάτες

10 Ιουλίου 2025

Τον Αγιασμό για την έναρξη της θερινής Κατασκηνωτικής Περιόδου στις Εκκλησιαστικές Κατασκηνώσεις της Πανελληνίου Ενώσεως Ορθοδόξων Χριστιανών «Παναγία Φανερωμένη» στις...

Read more
Ἐκδημία Ἱερέως π. Χρήστου Τσεβᾶ
Εκκλησία της Ελλάδος

Εκδημία του κατά σάρκα αδελφού του Μητροπολίτου Σερβίων και Κοζάνης

10 Ιουλίου 2025

Η Ιερά Μητρόπολη Καλαβρύτων και Αιγιαλείας μετά βαθυτάτης λύπης ανακοινώνει την εις Κύριον εκδημίαν του κατά σάρκα αδελφού του Σεβασμιωτάτου...

Read more
Previous slide
Next slide

ΚΗΡΥΓΜΑΤΑ

«Τῶν ἁγίων Πατέρων ὁ χορός…»
Κηρύγματα

Οι προβατόσχημοι λύκοι

31 Μαΐου 2025

Ἀποστολικὸ Ἀνάγνωσμα Κυριακῆς 9 Ἰουνίου 2019, τῶν Ἁγίων Πατέρων τῆς Α΄ Οἰκουμενικῆς Συνόδου (Κυρ. ζ΄ Πράξεων: Πράξ. κ΄ 16-18, 28-36)...

«Τῶν ἁγίων Πατέρων ὁ χορός…»

Οι Άγιοι 318 Θεοφόροι Πατέρες της Α΄ εν Νικαία Οικουμενικής Συνόδου

31 Μαΐου 2025
«Τῶν ἁγίων Πατέρων ὁ χορός…»

Το μήνυμα της Κυριακής των 318 Θεοφόρων Πατέρων

31 Μαΐου 2025
Με την έναρξη της νέας χρονιάς, ας έχουμε υπόψη μας 4 απλά πράγματα

Ἡ Ἀρχιερατικὴ Προσευχὴ

31 Μαΐου 2025
«Τῶν ἁγίων Πατέρων ὁ χορός…»

«Προσέχετε τους αιρετικούς»

31 Μαΐου 2025
«Τῶν ἁγίων Πατέρων ὁ χορός…»

Κυριακή των Αγίων Πατέρων

27 Μαΐου 2023
«Τῶν ἁγίων Πατέρων ὁ χορός…»

Κυριακή των 318 Θεοφόρων Πατέρων

4 Ιουνίου 2022
«Τῶν ἁγίων Πατέρων ὁ χορός…»

«Ἐφανέρωσά σου τὸ ὄνομα τοῖς ἀνθρώποις» (Ἰωάν. 17,6)

30 Μαΐου 2020
«Τῶν ἁγίων Πατέρων ὁ χορός…»

«Τῶν ἁγίων Πατέρων ὁ χορός…»

8 Ιουνίου 2019
Next Post
Επίσκεψη αντιπροσωπείας της Εκκλησίας της Ουκρανίας στην Ελλάδα

Επίσκεψη αντιπροσωπείας της Εκκλησίας της Ουκρανίας στην Ελλάδα

Αρχιερατικό Συλλείτουργο για τον πολιούχο της Βεροίας Όσιο Αντώνιο τον Νέο

Αρχιερατικό Συλλείτουργο για τον πολιούχο της Βεροίας Όσιο Αντώνιο τον Νέο

Η πρώτη Παράκληση προς την Υπεραγία Θεοτόκο στην Ι.Μ. Λαγκαδά

Η πρώτη Παράκληση προς την Υπεραγία Θεοτόκο στην Ι.Μ. Λαγκαδά

Η πρώτη Παράκληση προς την Υπεραγία Θεοτόκο στην Ι.Μ. Περιστερίου

Η πρώτη Παράκληση προς την Υπεραγία Θεοτόκο στην Ι.Μ. Περιστερίου

“Εν Λιτή τελουμένη κατά την πρώτην του Αυγούστου” (ΜΕΡΟΣ Α’)

"Εν Λιτή τελουμένη κατά την πρώτην του Αυγούστου" (ΜΕΡΟΣ Α')

  • Όροι χρήσης – Πολιτική Απορρήτου
  • Επικοινωνία
No Result
View All Result
  • Αρχική
  • Επικαιρότητα
    • Εκκλησία της Ελλάδος
    • Πατριαρχεία – Αυτοκέφαλες Εκκλησίες
    • Το Βήμα της Ενορίας
    • Η φωνή των Ποιμένων
    • Ελλάδα Κόσμος
  • Κηρύγματα
  • Απόψεις – Γνώμες
  • Πνευματικές Διδαχές
    • Ομιλίες
    • Άκου ένα βιβλίο
  • Αφιερώματα
    • Μουσικός Θησαυρός
    • Στρατιωτικοί Ιερείς
    • Προσκυνηματικός Τουρισμός
  • Αιρέσεις

Poimin.gr © 2023

Welcome Back!

Login to your account below

Forgotten Password?

Retrieve your password

Please enter your username or email address to reset your password.

Log In

Add New Playlist