Τήν Παρασκευήν, 28ην Ἰανουαρίου/10ην Φεβρουαρίου 2017, ὁ Μακαριώτατος Πατήρ ἡμῶν καί Πατριάρχης Ἱεροσολύμων κ.κ. Θεόφιλος προέστη πανηγυρικῆς Θείας Λειτουργίας εἰς τόν Ἱερόν Ναόν τοῦ Ἁγίου Γεωργίου, κείμενον εἰς τό χωρίον τῶν 10 λεπρῶν, βορείως τῆς Νεαπόλεως τῆς περιοχῆς Σαμαρείας.
Ὁ Ἱερός οὗτος Ναός εἶναι ἐκτισμένος ἐντός σπηλαίου, εἰς τό ὁποῖον διέμενον ἀπομεμονωμένοι οἱ λεπροί, οἱ θεραπευθέντες ὑπό τοῦ Κυρίου, ὧν εἷς ἐπέστρεψε καί ηὐχαρίστησεν Αὐτῷ. (Λουκ. 17, 12-19).
Ἅμα τῇ ἀφίξει εἰς τήν κώμην, ὁ Μακαριώτατος ἐγένετο δεκτός ἐνθέρμως ὑπό τῶν Προσκόπων, τῇ συνοδεῖᾳ τῶν ὁποίων μετέβη εἰς τόν Ἱερόν Ναόν τοῦ Προσκυνήματος τοῦ Ἁγίου Γεωργίου.
Ἐνταῦθα ὑπεδέχθησαν Αὐτόν ἐνδεδυμένοι Ἱερεῖς καί ὁ ἐπιστάτης τοῦ ἐν λόγῳ προσκυνήματος Ἁγιοταφίτης Μοναχός Βησσαρίων. Ἐνδυθείς μανδύαν ἤρξατο τῆς Ἀκολουθίας τοῦ Ὄρθρου καί ἐν συνέχειᾳ τῆς Θείας Λειτουργίας, συλλειτουργούντων Αὐτῷ τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Ναζαρέτ κ. Κυριακοῦ καί τοῦ Γέροντος Ἀρχιγραμματέως Σεβασμιωτάτου Ἀρχιεπισκόπου Κωνσταντίνης κ. Ἀριστάρχου, τοῦ Ἀρχιμανδριίτου Στεφάνου Ἐξάρχου τοῦ Παναγίου Τάφου εἰς Μόσχαν, τοῦ Ἀρχιμανδρίτου π. Ἰγνατίου ἡγουμένου τοῦ Προσκυνήματος τῶν Ποιμένων, τοῦ Ἀρχιμανδρίτου π. Χρυσοστόμου ἡγουμένου τοῦ προσκυνήματος εἰς τήν Κανᾶ, τοῦ Ἀρχιμανδρίτου π. Ἰουστίνου ἡγουμένου τοῦ προσκυνήματος τοῦ Φρέατος, τοῦ Ἀρχιμανδρίτου π. Λεοντίου ἡγουμένου εἰς Ραφίδια, τοῦ π. Γεωργίου Τζίφνα, τοῦ π. Νάσερ, τοῦ π. Ἀνδρέου, τοῦ Ἀρχιδιακόνου Μάρκου καί τοῦ διακόνου Ἀναστασίου, ψάλλοντος τοῦ Ἀρχιμανδρίτου Λεοντίου ἑλληνιστί καί ἀραβιστί δεξιά καί μελῶν προερχομένων ἐκ τῆς ἐνορίας ταύτης ἀριστερά καί προσευχομένων μελῶν τοῦ μικροῦ ποιμνίου τῆς κώμης ταύτης.
Πρός τό μικρόν ποίμνιον τοῦτο ἐκήρυξε τὸν θεῖον λόγον ὁ Μακαριώτατος ἑλληνιστί ὡς ἕπεται:
«Τῷ καιρῷ ἐκείνῳ εἰσερχομένου τοῦ Ἰησοῦ εἰς τινα κώμην ἀπήντησαν αὐτῷ δέκα λεπροί ἄνδρες, οἵ ἔστησαν πόρρωθεν καί αὐτοί ἦραν φωνήν λέγοντες: Ἰησοῦ ἐπιστάτα, ἐλέησον ἡμᾶς», ἀναφέρει ὁ Εὐαγγελιστής Λουκᾶς. (Λουκ. 17, 12-19).
Ἀγαπητοί ἐν Χριστῷ ἀδελφοί,
Εὐλαβεῖς Χριστιανοί καί ἀγαπητά παιδιά,
Τό ἄπειρον ἔλεος τοῦ Θεοῦ συνήγαγε πάντας ἡμᾶς ἐν τῷ ἱερῷ ἁγιογραφικῷ τόπῳ καί προσκυνήματι τῆς θεραπείας καί τοῦ καθαρισμοῦ ὑπό τοῦ Σωτῆρος ἡμῶν Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ τῶν δέκα λεπρῶν ἀνδρῶν, ἵνα λειτουργικῶς καί λατρευτικῶς εὐχαριστήσωμεν Αὐτῷ καί δοξολογήσωμεν τό ἅγιον ὄνομα Αὐτοῦ. Προσέτι δέ, ἵνα τιμήσωμεν τούς ἁγίους ἐνδόξους θεοστέπτους μεγάλους Βασιλεῖς καί ἰσαποστόλους Κωνσταντῖνον καί Ἑλένην, οἵτινες ἀνέδειξαν τό Ἱερόν τοῦτο προσκύνημα διά τῆς ἀνεγέρσεως μεγαλοπρεποῦς Ναοῦ καί Ἱερᾶς Μονῆς διασωθέντων καί συντηρηθέντων διά μέσου τῶν αἰώνων ὑπό τοῦ Παλαιφάτου Πατριαρχείου Rum Orthodox καί τοῦ μοναχικοῦ Τάγματος τῆς Ἁγιοταφιτικῆς Ἀδελφότητος.
Ἡ ἐνταῦθα διαχρονική παρουσία «μικροῦ ποιμνίου», δηλονότι Χριστιανικῆς Κοινότητος ἀποτελεῖ ἀδιάψευστον μαρτύριον τῆς ἀποστολῆς τῆς Ἐκκλησίας τῶν Ἱεροσολύμων, τοὐτέστιν τοῦ Πατριαρχείου Ἱεροσολύμων, ἡ ὁποία ἀποστολή δέν εἶναι ἄλλη ἀπό τόν εὐαγγελισμόν τοῦ ἀπείρου ἐλέους καί τῆς φιλανθρωπίας τοῦ Θεοῦ καί Σωτῆρος ἡμῶν Χριστοῦ.
Κατά τόν Εὐαγγελιστήν Λουκᾶν, ὁ Ἰησοῦς Χριστός «ἐγένετο ἐν τῷ πορεύεσθαι αὐτόν εἰς Ἱερουσαλήμ καί αὐτός διήρχετο διά μέσου Σαμαρείας καί Γαλιλαίας. Και εἰσερχομένου εἴς τινα κώμην, τήν φερώνυμον ἡμῖν Μπουρκίν- ἀπήντησαν αὐτῷ δέκα λεπροί ἄνδρες, οἵ ἔστησαν πόρρωθεν, καί αὐτοί ἦραν φωνήν λέγοντες: Ἰησοῦ ἐπιστάτα, ἐλέησον ἡμᾶς», (Λουκ. 17, 11-13).
Εἰς τήν Παλαιάν Διαθήκην καί δή εἰς τό βιβλίον τοῦ Λευϊτικοῦ 13,1 – 14,57, περιγράφεται ἡ νόσος τῆς λέπρας ὡς καί τά διάφορα συμπτώματα αὐτῆς. Ἐπειδή ἡ νόσος αὐτή ἦτο μεταδοτική, οἱ πάσχοντες ὑπ᾽ αὐτῆς λεπροί ἐθεωροῦντο ὑπό τοῦ Μωσαϊκοῦ Νόμου ἀκάθαρτοι καί διά τοῦτο ἐτίθεντο εἰς πλήρη ἀπομόνωσιν ὑπό τῶν λοιπῶν ἀνθρώπων.
Τοῦτο ἐπιβεβαιοῖ καί τό γεγονός ὅτι οἱ δέκα λεπροί «πόρρωθεν» ἀπό μακράν «ἦραν φωνήν», ἔβγαλαν φωνήν μεγάλην «λέγοντες Ἰησοῦ ἐπιστάτα ἐλέησον ἡμᾶς». Τοῦτο ἐπίσης δηλοῖ ὅτι, ὅπως οἱ λοιποί τῶν ἀνθρώπων ἀπεστρέφοντο τούς λεπρούς ἕνεκα τῆς ἀκαθαρσίας των, οὕτω καί ὁ Ἰησοῦς θά τούς ἀπεστρέφετο. Ἐδῶ ἀκριβῶς ἀποκαλύπτεται τό μέγα ἔλεος καί ἡ ἄπειρος φιλανθρωπία τοῦ Θεοῦ καί Σωτῆρος ἡμῶν Χριστοῦ, «Ὅς πάντας ἀνθρώπους θέλει σωθῆναι καί εἰς ἐπίγνωσιν ἀληθείας ἐλθεῖν», (Α´ Τιμ. 2,4) κατά τόν θεῖον Παῦλον. Καί πάλιν κατά τόν Παῦλον «ὁ δέ Θεός πλούσιος ὤν ἐν ἐλέει, διά τήν πολλήν ἀγάπην Αὐτοῦ, ἥν ἠγάπησεν ἡμᾶς, καί ὄντας ἡμᾶς νεκρούς τοῖς παραπτώμασι συνεζωοποίησε τῷ Χριστῷ», (Ἐφεσ. 2,4).
Ἡ κατάστασις τῶν δέκα λεπρῶν, ἀγαπητοί μου, πρίν καί μετά τήν θεραπείαν αὐτῶν ἀπό τόν Ἰησοῦν Χριστόν δεικνύει δύο τινά. Ἀφ᾽ ἑνός μέν τήν κενότητα τοῦ ἀνθρώπου ὁ ὁποῖος ζῇ μακράν τοῦ Θεοῦ καί ἄνευ πίστεως. Ἀφ᾽ἑτέρου δέ τήν ἐν Θεῷ πληρότητα τοῦ ἀνθρώπου, ὁ ὁποῖος πλησιάζει ἐν πίστει τόν Θεόν καί Σωτῆρα ἡμῶν Χριστόν. Καί μέν ἡ κενότης γεννᾷ θλῖψιν καί ἀπόγνωσιν, δηλαδή ἀπελπισίαν, ἡ δέ πληρότης γεννᾷ χαράν καί εὐφροσύνην, δηλαδή ἐλπίδα εἰς τάς καρδίας τῶν ἀνθρώπων.
Ἡ νόσος τῆς λέπρας ἐν προκειμένῳ ὑποδηλοῖ τήν ἁμαρτίαν καί τά ἀποτελέσματα αὐτῆς. Λέγομεν δέ τοῦτο, διότι ἡ ἁμαρτία ἐκδηλοῦται ὡς νόσος / ἀσθένεια ψυχική καί σωματική. Και αὐτήν ἀκριβῶς τήν ψυχοσωματικήν νόσον / ἀσθένειαν παράγει ἡ σύγχρονος ἡμῶν κοινωνία διά τῆς «Παγκοσμιοποιήσεως». Ἡ δέ «Παγκοσμιοποίησις» εἶναι αὐτή, ἡ ὁποία σκοπόν ἔχει τήν ἀπομόνωσιν καί ἀποξένωσιν τοῦ ἀνθρώπου ἀπό τήν πηγήν τῆς ζωῆς τοῦ φωτός καί τῆς σωτηρίας, τόν Κύριον καί Θεόν Σωτῆρα ἡμῶν Χριστόν ἀλλά καί τήν ἁγίαν αὐτοῦ Ἐκκλησίαν, τήν ὁποίαν «ὁ Χριστός ἠγάπησε καί ἑαυτόν παρέδωκεν ὑπέρ αὐτῆς …. ἵνα παραστήσῃ αὐτήν ἑαυτῷ ἔνδοξον μή ἔχουσαν σπίλον ἤ ρυτίδα ἤ τι τῶν τοιούτων, ἀλλ᾽ ἵνα ᾗ ἁγία καί ἄμωμος», (Ἐφεσ. 5,25,27).
Τό δέ μέγα μυστήριον τῆς Ἐκκλησίας γίνεται κατανοητόν διά τῆς πίστεως. «Διά τῆς πίστεως γάρ περιπατοῦμεν, οὐ διά εἴδους», (Β´ Κορ. 5,7), κηρύττει ὁ σοφός Παῦλος. Τοῦτο σημαίνει ὅτι τήν παροῦσαν ἡμῶν ζωήν τήν περνῶμεν μέ πίστιν, χωρίς νά βλέπωμεν κατά πρόσωπον τόν Κύριον ἡμῶν Ἰησοῦν Χριστόν, ὡς τοῦτον εἶδον οἱ δέκα λεπροί, ἰδιαιτέρως «ὁ ἀλλογενής, ὁ ὁποῖος ὑπέστρεψε δοῦναι δόξαν τῷ Θεῷ», (Λουκ. 17,18), «καί εἶπεν αὐτῷ -τῷ ἀλλογενεῖ- ὁ Ἰησοῦς, ἀναστάς πορεύου. Ἡ πίστις σου σέσωκέ σε», (Λουκ. 17,19).
Σημειωτέον ὅτι ἡ πίστις τοῦ ἀλλογενοῦς, δηλονότι τοῦ Σαμαρείτου λεπροῦ εἶναι ἄρρηκτα συνδεδεμένη μέ τήν εὐγνωμοσύνην καί εὐχαριστίαν αὐτοῦ πρός τόν Χριστόν διά τήν θεραπείαν, τήν ὁποίαν ἔλαβεν παρ᾽ αὐτοῦ,[τοῦ Χριστοῦ].
Μέ ἄλλα λόγια, ὁ εὐγνωμόνως εὐχαριστήσας τόν Χριστόν λεπρός διετήρησε τόν δεσμόν του μέ τόν εὐεργέτην του, ἐν ᾧ οἱ ἄλλοι ἐννέα λεπροί διά τῆς ἀγνωμοσύνης καί ἀχαριστίας αὐτῶν διέρρηξαν τόν δεσμόν τους μέ τόν Χριστόν. Τούτου ἕνεκεν ὁ θεῖος Παῦλος μέ τούς συνεργάτας του ἐπέστρεφεν εἰς τάς πόλεις, ὅπου εἶχε κηρύξει τό εὐαγγέλιον τοῦ Χριστοῦ, διά νά στηρίξῃ τήν πίστιν τῶν μαθητῶν του, κατά τήν μαρτυρίαν τοῦ εὐαγγελιστοῦ Λουκᾶ λέγοντος: «Εὐαγγελισάμενοι τε τήν πόλιν ἐκείνην καί μαθητεύσαντες ἱκανούς ὑπέστρεψαν εἰς τήν Λύστραν καί Ἰκόνιον καί Ἀντιόχειαν, ἐπιστηρίζοντες τάς ψυχάς τῶν μαθητῶν, παρακαλοῦντες ἐμμένειν τῇ πίστει καί ὅτι διά πολλῶν θλίψεων δεῖ ἡμᾶς εἰσελθεῖν εἰς τήν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ», (Πράξ. 14, 21-22).
Τοῦτο ἀκριβῶς, ἀγαπητοί μου ἀδελφοί, ποιεῖται καί ἡ Ἁγία ἡμῶν τῶν Ὀρθοδόξων Ἐκκλησία διά τοῦ λειτουργικοῦ καί λατρευτικοῦ κύκλου τῆς ἀκροάσεως τῶν ἀναγνωσμάτων ἐκ τῶν Ἁγίων Γραφῶν γενικώτερον καί τοῦ Εὐαγγελίου εἰδικώτερον. Κατ᾽ αὐτάς ἐπί παραδείγματι διανύομεν τήν ἑβδομάδα τοῦ Τελώνου καί τοῦ Φαρισαίου, δήλαδή τήν πρώτην ἑβδομάδα τοῦ λειτουργικοῦ Βιβλίου «Τοῦ κατανυκτικοῦ Τριωδίου», τοῦ προετοιμάζοντος ἡμᾶς διά τήν λαμπράν καί σωτήριον ἑορτήν τοῦ Πάσχα.
Ἡ σημερινή ἑόρτιος μνήμη τῆς θεραπείας τῶν Δέκα Λεπρῶν μᾶς καλεῖ διά στόματος τοῦ Ἀποστόλου Παύλου νά ἐξετάσωμεν τούς ἑαυτούς μας, ὥστε νά γνωρίζωμεν ὅτι, ὅταν διατηρῶμεν ζῶσαν τήν πίστιν ἡμῶν, ὁ Χριστός εἶναι μέσα μας. «῾Εαυτούς πειράζετε εἰ ἐστέ ἐν τῇ πίστει, ἑαυτούς δοκιμάζετε. ἢ οὐκ ἐπιγινώσκετε ἑαυτούς ὅτι ᾿Ιησοῦς Χριστός ἐν ὑμῖν ἐστιν; εἰ μή τι ἀδόκιμοί ἐστε.», (Β´ Κορ. 13,5).
Παρακαλέσωμεν τήν Θεοτόκον καί Μητέρα τοῦ Θεοῦ ἡμῶν, τήν ὑπερευλογημένην καί ἀειπάρθενον Μαρίαν, ἵνα μετά τῶν σήμερον τιμωμένων Ἁγίων Ἑφραίμ τοῦ Σύρου καί Παλλαδίου Ἑλενουπόλεως ἱκετεύσῃ τόν Κύριον καί Θεόν Πατέρα ὑπέρ τοῦ ἐλεηθῆναι τάς ψυχάς καί ὑπέρ τοῦ δωρηθῆναι τήν εἰρήνην ἐν τῷ κόσμῳ καί τῇ δοκιμαζομένῃ περιοχῇ ἡμῶν. Ἀμήν. Καλήν καί εὐλογημένην προπαρασκευήν διά τό στάδιον τῆς μεγάλης νηστείας.
Μετά τήν θείαν Λειτουργίαν ἠκολούθησε τράπεζα παρατεθεῖσα ὑπό τοῦ Ἐπιστάτου μοναχοῦ π. Βησσαρίωνος πρός τήν Πατριαρχικήν Συνοδείαν καί ὅλον τό ἐκκλησίασμα.
Ἐκ τῆς Ἀρχιγραμματείας.
