Μόλις ἑορτάσαμε τά Θεοφάνεια, καί μᾶς προέκυψε δῶρο θεανθρώπινο ἡ ἀναγωγή ἑνός διακόνου στόν ἑπόμενο καί τελειότερο ἀναβαθμό τοῦ χαρίσματος, στή χειροτονία εἰς πρεσβύτερον.
Τήν Κυριακή 19 Ἰανουαρίου, στήν Ἱερά Μονή τῶν Ἁγίων Ραφαήλ, Νικολάου καί Εἰρήνης Γουμενίσσης-Γρίβας, ὁ ἀπό ἔτους σχεδόν χειροτονηθείς ἀδελφός τῆς Μονῆς Ἱεροδιάκονος Παντελεήμων Θωμόπουλος χειροτονήθηκε σέ Πρεσβύτερο ἀπό τόν Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Γουμενίσσης, Ἀξιουπόλεως & Πολυκάστρου κ. Δημήτριο, τόν καί Γέροντα τῆς Ἀδελφότητος.
Ὑπῆρξε καρπός τῆς ποιμαντικῆς του διακονίας στή Λάρισα τῶν ἱεροκηρυκτικῶν χρόνων, Μανιάτης τήν καταγωγή καί τό ἦθος, σπουδαστής τότε στά ΤΕΙ Λαρίσης. Ἀκολούθησε πιστά τόν Σεβασμιώτατο μέ ἱκανό ἀριθμό νέων ἀνθρώπων στήν Ἀθήνα, μέ ἐπίκεντρο τήν ἱστορική Μονή Ἀσωμάτων-Πετράκη. Φοίτησε στήν Ἀνωτέρα Ἐκκλησιαστική Σχολή καί στή Θεολογική Ἀθηνῶν. Συγκοπίασε γιά τό στήσιμο τοῦ Ρ/Σ τῆς Ἐκκλησίας καί ἀργότερα γιά τήν ἐγκατάσταση τῆς Ἀδελφότητος στή Λάρισα καί μετέπειτα στή Γουμένισσα.
Ὅταν μεταφυτεύθηκαν πάλι στή Λάρισα καί ἀκολούθως στή Γουμένισσα, ὁ τωρινός νέος ἱερομόναχος ὑπῆρξε ἀπό τά ἱδρυτικά μέλη τῆς θεσμοθετημένης ἱερᾶς μοναστικῆς Ἀδελφότητος. Γιά χρόνια πολλά μοναχός, ὑπήκοος, εὐπρόθυμος, συνετός, πιστός, ἀκέραιος, χειροτονήθηκε πέρυσι Διάκονος, τήν ἴδια μέρα πού χειροτονήθηκε Πρεσβύτερος ὁ ἐπί 27 χρόνια διάκονος Θεόκλητος Κόκκινος, ὁ Λαρισαῖος τήν καταγωγή.
Ἐξυπηρέτησε κατά καιρούς κατηχητικές καί ἔκτακτες κηρυκτικές ἀνάγκες στή συνοριακή περιοχή, ἐνῶ διῆλθε ἀπό ὅλα σχεδόν τά διακονήματα ὁλοπρόθυμος ἀγογγύστως, μέ μιάν ὑποδειγματική συνέπεια καί ἀποτελεσματικότητα. Σταθερός καθημερινά στό Ἀναλόγιο, ἀναγινώσκων καί ψάλλων, ἔδινε τόν παλμό στό οὐσιῶδες τῆς Μονῆς τό λατρευτικό-λειτουργικό-προσευχητικό πρόγραμμα. Ἐξυπηρέτησε ἀποφασιστικά μαζί μέ ἄλλους ἀδελφούς τή διοργάνωση τῶν Ἐγκαινίων τοῦ Καθολικοῦ.
Ὁ Σεβασμιώτατος Ποιμενάρχης κ. Δημήτριος ἔκρινε ὥριμο τόν καιρό γιά τήν χειροτονία του εἰς Πρεσβύτερον, στήν ὁποία συμμετεῖχαν ἐκτός τοῦ Καθηγουμένου καί ἑτέρων Ἀδελφῶν καί πολλῶν προσκυνητῶν καί ὁ Α΄ Γραμματεύς τῆς Ἱερᾶς Συνόδου ἀρχιμ. Δωρόθεος Πάπαρης (ἱδρυτικό στέλεχος καί ἀδελφός τῆς Μονῆς).
***
Στίς παραινέσεις του πρός τόν χειροτονούμενο νέο ἱερομόναχο π. Παντελέημονα Θωμόπουλο, ὁ Σεβασμιώτατος ἐπικέντρωσε τήν προσοχή του καί τήν προσοχή ὅλων στήν ὁλοτελή ἀναφορά τῆς Ἱερωσύνης ὡς ἅγιας ἱερουργίας καί ποιμαντικῆς τέχνης. [βλ. συνημμένο τόν ποιμαντορικό λόγο εἰς χειροτονούμενον ἱερομόναχον]
Καί ὁ χειροτονούμενος εἰς Πρεσβύτερον π. Παντελεήμων προλαβών ἐξέφρασε τήν ὁλόψυχη λατρεία καί εὐγνωμοσύνη του πρός τόν Θεό, πού τόν ἀξίωσε τέτοιας μοναδικῆς Πνευματικῆς εὐλογίας διά τοῦ Σεβασμιωτάτου, καί τήν ἀγάπη του πρός τόν Ἐπίσκοπο καί ἑνιαῖο πνευματικό Πατέρα κλήρου καί λαοῦ, πού τόν ὁδήγησε καί τούς καθοδηγεῖ ὅλους στό “Πιστεύω” καί στό “Πάτερ ἡμῶν” τῆς ἐκκλησιαστικῆς ζωῆς καί θείας λατρείας καί καθημερινότητος. [βλ. συνημμένο χειροτονητήριο λόγο τοῦ νέου ἱερομονάχου]
† Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΓΟΥΜΕΝΙΣΣΗΣ, ΑΞΙΟΥΠΟΛΕΩΣ & ΠΟΛΥΚΑΣΤΡΟΥ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ
Χειροτονητήριες ὑποδείξεις σέ νέο ἱερομόναχο
Σήμερα γιά μένα εἶναι μιά ἡμέρα-σύμβολο. Σάν σήμερα ἡ ἄκτιστη πρόνοια τοῦ Θεοῦ θέλησε νά ρθῶ στό φῶς τοῦ κόσμου αὐτοῦ, προσκαλώντας με ἔπειτα καί ἐμένα ὡς μέλος τῆς Ἐκκλησίας πρός τό φῶς τῆς θείας ἐπιγνώσεως διά τῆς Ἐκκλησίας, διά τῶν λειτουργῶν καί τῶν λοιπῶν μελῶν τῆς Ἐκκλησίας, διά συνόλου τῆς ζωῆς τῆς Ἐκκλησίας, ἄν θέλετε μέσα καί ἀπό τήν ἀντινομία τῆς ἱστορίας τοῦ κόσμου μας (μιᾶς ἱστορίας μετά Χριστόν πού δέν εἶναι μετά τοῦ Χριστοῦ, ὥστε νά γίνει ἐν Χριστῷ).
Θά ρωτοῦσε κάποιος: τί εἶναι αὐτό τό φῶς τῆς θείας ἐπιγνώσεως; Δέν θά σᾶς ἀποκριθῶ μέ τά δικά μου πτωχά λόγια.
Θά ἐπικαλεσθῶ γιά τούς ἱερουργούς τά λόγια τῶν λειτουργικῶν Εὐχῶν καί γιά ὅλους τούς πιστούς τά λόγια τῆς προετοιμασίας γιά τήν θεία μετάληψη. Ὁ λειτουργός (μολονότι ἀγωνίζεται νά εἶναι ἀνθρωπίνως καθαρός καί ἀγωνιζόμενος καί τελειούμενος στήν ἀγάπηση τοῦ Θεοῦ) καθ᾽ ἑαυτόν στίς λειτουργικές Εὐχές καί στίς Εὐχές ὅλων τῶν ἱερῶν Μυστηρίων ταπεινώνεται σέ ἕνα ἐπίπεδο αὐτογνωσίας χαμηλότερο ἀπό τούς πιστούς.
Κάτι ἀνάλογο μέ τά λόγια πού λέτε ὅλοι οἱ πιστοί, εἴτε μοναχοί εἴτε στόν κόσμο, προετοιμαζόμενοι γιά τή θεία Μετάληψη.
Καί αὐτές τίς προσευχές δέν τίς ἐπινοοῦμε ἐμεῖς. Εἶναι γεγραμμένες (ἐν εἴδει ἐξομολογήσεων καί δεήσεων καί ἱεροῦ πόθου πρός τόν Χριστό) ἀπό Ἁγίους. Ζοῦσαν τήν παρουσία τοῦ Θεοῦ ἐν τῷ Φωτί, ἔβλεπαν τήν ἄκτιστη δόξα-λάμψη-χάρη τοῦ Χριστοῦ, γέμιζαν ἀπό φῶς, καί αὐτή ἡ αἴσθηση τῆς θείας Χάριτος ὡς Φῶς τούς προκαλοῦσε δέος, συντριβή, συναίσθηση ἁμαρτωλότητος.
Σκεφθῆτε τόν Σαούλ στό δρόμο πρός τή Δαμασκό. Τόν περιέλαμψε τό Φῶς τοῦ Χριστοῦ, ἄκουσε τήν φωνή τοῦ Χριστοῦ, συνετρίβη, ἄλλαξε ροιζηδόν καί ἔπειτα σέ ὅλη τή ζωή του ἔλεγε: «ὁ Χριστός ἦρθε νά σώσει τούς ἁμαρτωλούς, κι ἐγώ εἶμαι ὁ πιό ἁμαρτωλός»!
Αὐτό τό βλέπουμε πανηγυρικά στή θεία λειτουργία (σέ ὅλες τίς Εὐχές). Ὅσα ἔγραψαν οἱ λειτουργιολόγοι Πατέρες καί ὅλοι (μά ὅλοι) οἱ ἄλλοι Πατέρες ποιητές ὑμνογράφοι εἶναι γεμάτα ἀπό τήν βίωση τοῦ Θεοῦ ἐν τῷ Φωτί (ἐκκλησιαστική βεβαιότητα) καί τήν ἐξομολόγηση τῆς δικῆς τους μηδαμινότητος.
Θέα τοῦ Φωτός τοῦ Θεοῦ καί συναίσθηση τῆς ἰδίας μηδαμινότητος.
Δοξολογία καί εὐχαριστία πρός τόν Θεό, καί ὁμολογία τῆς ταπεινότητος τοῦ ἀνθρώπου. Ὅσο πιό πολύ σκάβεις νά βρεθεῖς στήν ταπείνωση (μέ στόχο τήν ὁμοίωση πρός τήν Ἄκρα Ταπείνωση τοῦ Σωτῆρος Θεοῦ), τόσο πιό πολύ βαθαίνεις τήν δεκτικότητά σου νά δέχεσαι, νά διατηρεῖς, νά χαίρεσαι τήν κοινωνία τοῦ ζῶντος Θεοῦ.
Αὐτό τό βλέπουμε στίς (προσ)ευχές τοῦ Μεγ. Βασιλείου, στόν Ἑσπερινό, στήν προετοιμασία τῆς θείας Μεταλήψεως, στό Μεσονυκτικό, στόν Ὄρθρο, στή θεία Λειτουργία, στήν Πεντηκοστή.
Αὐτός ὁ Μεγάλος καί Οἰκουμενικός Διδάσκαλος, ὁ κυριολεκτικά μέγας καί ἅγιος Πατέρας, πού ἐθαυμάστωσε τό ἔλεος τοῦ Κυρίου στή ζωή του, καθώς καί ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Θεολόγος τοῦ ὁποίου σήμερα ἑορτάζομεν τήν ἀνακομιδήν τῶν ἱερῶν του λειψάνων μετά τόν ἅγιο καί μέγαν Ἀθανάσιο, ζοῦσαν τήν ἐμπειρία τοῦ ζῶντος Θεοῦ, μέσα στό μυστήριο τῆς Ἐκκλησίας. Καί ζοῦσαν τήν ταπείνωση τοῦ ἰδίου φρονήματος, κι ἄς ἦταν τόσο σοφοί κατά κόσμον καί τόσο ἐπιστήμονες.
Ὁ Μ. Βασίλειος σχολιάζει μέ ἕνα παράδειγμα τήν ἄθεη κοσμική σοφία: «Ὅσοι ἀναπαύονται στή μάταιη σοφία μοιάζουν μέ τήν ἱκανότητα πού ἔχουν τά μάτια τῆς κουκουβάγιας, τή νύχτα βλέπουν καλά, ἀλλά στό φῶς τοῦ ἥλιου ἀποτυφλώνονται. Ἔχουν ὀξύτατη ἀντιληπτική ἱκανότητα γιά τά προσωρινά καί μάταια τοῦ κόσμου τούτου. Ἡ διάνοιά τους ὅμως σκοτεινιάζει, ἀπέναντι στό ἀληθινό φῶς τοῦ Θεοῦ».
Διότι ἡ σοφία εἶναι ἁπλῶς ἐργαλεῖο τοῦ ἀνθρώπου καί δέν πρέπει ποτέ νά τήν ἀπολυτοποιοῦμε καί νά τήν θεοποιοῦμε. Καί ὁ ἄνθρωπος θέλει ἐργασία, πολλή ἐργασία, γιά νά ἀναπτυχθεῖ πνευματικά καί νά παραμένει καί νά τελειοῦται στήν κοινωνία τοῦ ζῶντος Θεοῦ.
Αὐτό τό μεγάλο μυστικό τῆς πνευματικῆς καλλιέργειας μᾶς διδάσκουν οἱ βίοι ὅλων τῶν Δικαίων καί τῶν Ἁγίων, τῆς Παλαιᾶς καί τῆς Καινῆς Διαθήκης καί τῆς ἱστορίας τῆς Ἐκκλησίας.
Αὐτό τό μεγάλο μυστικό μᾶς τό φανερώνει ὁ Τίμιος Πρόδρομος: «Ἐκεῖνον δεῖ αὐξάνειν, ἐμέ ἐλαττοῦσθαι» (ἔτσι ἔλεγε στούς Ἰουδαίους πού τοῦ μιλοῦσαν γιά τήν αὔξηση τοῦ κύκλου τῶν μαθητῶν τοῦ Χριστοῦ).
Αὐτό τό μεγάλο μυστικό μᾶς τό διδάσκει διαρκῶς ἡ μοναδική Πνευματική μας Δέσποινα καί Χαρισματική Μητέρα, ἡ Παναγία μας: «ὅτι ἐπέβλεψεν ἐπί τήν ταπείνωσιν τῆς δούλης Αὐτοῦ!» (ὁμολογεῖ στήν Ἐλισάβετ).
Αὐτό μᾶς τό δείχνει ὁλοφάνερα λαμπερό, γεμάτο ᾽Αναστάσιμη αἴγλη, στό φωτοστέφανο τῆς Σταυρώσεώς Του ὁ Λυτρωτής μας καί Θεός.
Αὐτό εἶναι ἡ πρώτη καί ἡ μέση καί ἡ ἔσχατη γραμμή τῆς τελειότητος.
Ταπείνωση ἀνθρώπου, καθάρισμα καρδιᾶς, ἀναφορά στόν Θεό, κοινωνία Θεοῦ.
***
Αὐτό καλεῖσαι νά ἐπιμελεῖσαι ἀπό σήμερα ἀκόμη πιό πολύ, ἀγαπητό μου παιδί διάκονε π. Παντελεήμονα. Ἔχεις δοκιμασθεῖ στή μοναχική ζωή καί πολιτεία γιά 26 χρόνια, πυρώθηκες στήν κάμινο τῆς ἀδελφότητος. Οὐδέποτε μοῦ ζήτησες, ἄν καί προσοντοῦχος, οἱανδήποτε προαγωγή καί ἤσουν πάντα εὐχαριστημένος μέ τήν ἀφιέρωσή σου στόν Χριστό καί τήν Ἐκκλησία. Αὐτήν τήν στάση σου τήν ἐξετίμησα καί σήμερα καλεῖσαι νά δεχθεῖς τήν χάρη τοῦ Παναγίου Πνεύματος, ὥστε νά ἀναδειχθεῖς εἰς τόν βαθμό τοῦ πρεσβυτέρου.
Καί γιατί ἀπό σήμερα ἀκόμη πιό πολύ;
Διότι ἀπό σήμερα περικοσμεῖσαι μέ τήν τελειότητα τοῦ δώρου, μέ τήν ἱερωσύνη τοῦ Χριστοῦ.
Σήμερα ἀξιώνεσαι κι ἐσύ νά εἰσέλθεις ἔτι περισσότερον στά ἐνδότερα τοῦ μυστηρίου τῆς Ἱερωσύνης.
Γιά ἕνα χρόνο περίπου, διακονοῦσες βασικά τή θεία λειτουργία, προσβλέπων τό γεγονός τῆς σωτηρίας, ἐδῶ μέσα στό ἱερό Βῆμα, στή συγκατάβαση τῆς θείας Κοινωνίας. Μέχρι σήμερα διακονοῦσες, ὑπηρετώντας εἴτε ἐμένα ὡς Ἐπίσκοπο εἴτε τούς ἀδελφούς σου ἱερεῖς καί ἱερομονάχους. Μέχρι σήμερα διακονοῦσες, ὑποδυόμενος τά Χερουβίμ, ἤσουν “ὅλος ὀφθαλμός” (σάν ἕνα μάτι καθαρό καί προσεκτικό, στή θέα τῶν τελουμένων, στήν ὑπηρεσία τῶν τελουμένων). Καί βεβαίως ὑπηρετοῦσες πρῶτα τήν Κεφαλή, τόν Κύριό μας Ἰησοῦ Χριστό, ἀλλά ὑπηρετοῦσες καί τό σῶμα τῆς Ἐκκλησίας πρός χάριν τῆς Κεφαλῆς. Εἴτε ἐδῶ στό Μοναστήρι εἴτε στίς ἱερουργίες καί τίς τελετές τῆς Μητροπόλεως, ὅπου σέ καλοῦσα νά παρευρίσκεσαι, γιά νά διακονήσεις, πάντοτε εὐήκοος, ὑπήκοος καί προστρέχων.
Βρίσκεσαι σέ ἐξαιρετικά ὥριμη ἡλικία, γιά ἀρκετά χρόνια μοναχός καί ὑπήκοος καί ἀσκητικός καί προσεκτικός καί, ὅπως εἶπα, γιά ἕνα χρόνο εἶσαι ἤδη Διάκονος, “ὅλος ὀφθαλμός”, μέ περίσκεψη εὐλαβική, σύννους. Τό βλέμμα σου δέν ἦταν σέ κάποιον ἄλλο στόχο καταξίωσης, ἀλλά στήν ἐμβίωση τοῦ δώρου καί τοῦ Δωρητοῦ, στήν ἐμβίωση τῆς ἱερατείας καί τοῦ Παρακλήτου τῆς Ἐκκλησίας.
Σήμερα ἀκολουθεῖς στήν Ἱερωσύνη τόν π. Θεόκλητο καί τούς ἄλλους ἀδελφούς σου τούς ἱερομονάχους πού συμπαρίστανται καί συμμετέχουν καί συμπροσεύχονται, μαζί μέ τούς προσκυνητές τῆς Ἱερᾶς Μονῆς.
Τί εἶναι ἡ Ἱερωσύνη;
Θεωρητικά τό διδάχθηκες στήν Ἀνωτέρα Ἐκκλησιαστική Σχολή καί στή Θεολογική Ἀθηνῶν. Πρακτικά μαθήτευσες δίπλα μου, ὡς γνησιότατος μαθητής, ὡς ἐθελούσιος ὑπήκοος, ὡς ἀποφασιστικός καί προσβλέπων εἰς Θεόν, δοσμένος ὁλόκληρος στήν ἀγάπηση καί τή λατρεία τοῦ Κυρίου μας Ἰησοῦ Χριστοῦ. Μέ μιά ἁπλότητα αὐστηρή, μανιάτικη, σπαρτιάτικη, χωρίς ἐπικοινωνιακές διαχύσεις, ἀλλά καί χωρίς νά στέκεις ἀπόκοσμος.
Ὅμως, ὅλα αὐτά μέσα ἀπό τά ὁποῖα ἐλεήθηκες νά περιφρουρεῖς τή μοναχική σου ταυτότητα, σήμερα θά τά σφραγίσουμε μέ τήν τελειότητα τοῦ ἀρχικοῦ χαρίσματος.
Οἱ πρῶτοι Διάκονοι καί ἐπί αἰῶνες εἶχαν εὐθύνη διακονίας στήν ὀργάνωση καί διοίκηση τῆς φιλανθρωπίας.
Μετέπειτα καί μέχρι τώρα παγιώθηκε ἡ συμπληρωματική ὑπηρεσία τῶν Διακόνων στήν ἱερουργία τῆς Λειτουργίας καί τῶν λοιπῶν Μυστηρίων καί στίς κοινές προσευχές (τούς Ἑσπερινούς, τίς Λιτανεῖες, τίς Ἀγρυπνίες, τίς ἔκτακτες Δεήσεις). Καί ἐδῶ ὁ ρόλος τῶν Διακόνων παρέμεινε βοηθητικός, συλλειτουργικός.
Τελετουργός (μέ τήν χειροτονία καί τήν εὐλογία καί ἐντολή τοῦ Ἐπισκόπου) εἶναι ὁ Πρεσβύτερος, ὁ παπάς (στίς ἐνορίες) ἤ ὁ ἱερομόναχος (στά μοναστήρια).
Μέχρι τώρα ἤσουν διάκονος, γιά νά διακονεῖς κατ᾽ ἐξοχήν τό μυστήριο τῆς θείας Εὐχαριστίας στήν ἁγία Τράπεζα. Ἀποκαλούμενος “ἀδελφός καί συλλειτουργός” τοῦ βασικοῦ τελετουργοῦ (κάτι παραπάνω ἀπό τό λαϊκό πλήρωμα), ἀλλά βοηθός ἐμοῦ τοῦ Ἐπισκόπου καί πνευματικοῦ σου πατρός, καί ἀρωγός τῶν ἱερέων ἀδελφῶν σου.
Καί τώρα πρόκειται νά λάβεις τήν ἱερατική τελειότητα τῆς χειροτονίας, ὥστε νά μπορεῖς νά λειτουργεῖς καί νά τελετουργεῖς πλέον ὡς Ἱερεύς.
Νά στέκεσαι πρό τῆς Ἁγίας Τραπέζης καί νά γίνεσαι ὄργανο τῆς λειτουργικῆς συνάξεως τῶν πιστῶν. Νά στέκεσαι πρό τῆς Προσκομιδῆς καί νά προσκομίζεις τά δῶρα τῆς Ἐκκλησίας στό Δωρητή Θεό. Νά στέκεσαι μέσα στό Ναό καί νά ἀκτινοβολεῖς αὐτό πού σήμερα λαμβάνεις καί πού αὔριο θά συνεχίσεις νά τό προσδέχεσαι ὡς δωρεά ἁγιασμοῦ.
Νά προσεύχεσαι γιά τούς πιστούς καί ἡ (ταπεινή καί θερμή) ἱερατική προσευχή σου νά γίνεται ἀκουστή στούς Μεσίτες καί στήν κατεξοχήν Μεσίτριά μας, καί ἔτσι νά εἰσακούγεται ἀπό τόν Σωτήρα Κύριο. Νά τελετουργεῖς τά ἱερά Μυστήρια καί νά ζεῖς πρῶτος ἐσύ τήν μυστική καί ἐνεργό παρουσία τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Νά γίνεσαι καί ὁλοένα νά γίνεσαι καί νά παραμένεις “Χριστοῦ εὐωδία ἐν τοῖς σῳζομένοις καί ἐν τοῖς ἀπολλυμένοις”. Νά ἀναγινώσκεις τό Εὐαγγέλιο καί νά τό ἀκοῦς πρῶτος ἐσύ στήν καρδιά σου, δεόμενος νά τό ἀκοῦνε καρδιακά ὅλοι οἱ ὑπόλοιποι.
Ὡς Ἱερεύς τόν κέρδισες καί τόν… ἔχασες τόν ἑαυτό σου. Τόν κέρδισες, γιατί σέ κερδίζει ὁλοτελῶς ὁ Χριστός, χάριν τῆς ἱερατικῆς ὁλοπροσφορᾶς στήν Ἐκκλησία. Τόν ἔχασες, διότι πρέπει νά βάλεις μετρητή πιέσεως καί νά βλέπεις μέ ταπεινή αὐτογνωσία ποῦ πάει ὁ ἑαυτός σου, καί νά μήν τοῦ ἀφήνεις περιθώρια νά “ἐγκεντρίζεται” ὁ ἑαυτός σου στόν ἑαυτό του ἤ στά πράγματα τοῦ κόσμου. Διότι ἔχομε ἐκεῖνο τό “Ἄνω σχῶμεν τάς καρδίας”.
Ὅσο κι ἄν φαίνεται στήν καθημερινότητα “ἰδεαλιστικό”, ἄν δέν τό εἶχαν αὐτό τό “ἄνω σχῶμεν τάς καρδίας” οἱ Ἀπόστολοι, δέν θά πλήγωναν τά πόδια τους στήν σταυρωμένη Ἱεραποστολή… Ἄν δέν τό εἶχαν αὐτό τό “ἄνω σχῶμεν τάς καρδίας” οἱ Μάρτυρες, δέν θά προτιμοῦσαν “τόν ὑπέρ Χριστοῦ θάνατον” καί “τήν ἐν Χριστῷ ζωήν”… Ἄν δέν τό εἶχαν αὐτό τό “ἄνω σχῶμεν τάς καρδίας” οἱ Πατέρες, δέν θά φωτίζονταν στίς μαρτυρικές διαδρομές τῆς Θεολογίας… Ἄν δέν τό εἶχαν αὐτό τό “ἄνω σχῶμεν τάς καρδίας” οἱ Ποιμένες ἀνά τούς αἰῶνες, δέν θά ποίμαιναν θεάρεστα τόν κόσμο…
Κατά συνέπειαν ἕνας ἱερομόναχος ὑποτίθεται (καί πρέπει νά ἔχει) περισσότερη αὐτοθυσιαστική ἔκφραση (ὄχι μόνο διάθεση) ἀπό ἕναν ἱερέα, πού καί αὐτός παλεύει μέ χίλια δυό προβλήματα καί καλεῖται νά εὐθυπορήσει ὄχι μόνος του, ἀλλά μέ τήν οἰκογένειά του μαζί.
Καί φθάσαμε σήμερα σέ μιάν ἐποχή ἀσυμμάζευτης ἀλλοτρίωσης. Ὅλα νομιμοποιοῦνται, ὅλα ἐπιτρέπονται, ὅλα γίνονται “παραδεκτά”, ἀρκεῖ νά διαφοροποιοῦνται ἀπό τήν παράδοσή μας! Καί μέσα σέ τέτοια διακοινωνικά πλαίσια ὡς κληρικοί καλούμεθα νά δείξουμε τόν Χριστό, σέ κλειστά μάτια, σέ κλειστές καρδιές, σέ κλειστά σπίτια, σέ κλειστές κοινωνικές φόρμες.
Τί μᾶς ἀπομένει;
Ἡ ἀκεραιότητα τῆς θείας ἀγαπήσεως, τῆς θείας λατρείας, τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ ἁγιαστικοῦ παραδείγματος, τῆς ἐκκλησιαστικῆς ἀνθρωπιᾶς σέ κάθε ἀλλοπαρμένο, τῆς ὁμολογίας τῆς “κλήσεως” στήν ὁποία μᾶς κάλεσε ὁ Χριστός, “ἵνα μέτοχοι ζωῆς αἰωνίου γενώμεθα”. Κι ἐπειδή ὁ κόσμος δέν καταλαβαίνει τά “ἑλληνικά τοῦ ἁγιασμοῦ”, πρέπει νά ξαναγίνουμε ἐμεῖς ἁγιαζόμενοι, ὥστε νά προσελκύσουμε τούς συνανθρώπους μας στή στράτα τοῦ Χριστοῦ.
Αὐτό σοῦ εὔχομαι δημόσια, ἐδῶ, ἐν μέσῃ ἐκκλησίᾳ, νά τό φυλάξεις ὡς χρέος ἱερό, μαζί μέ τό ἱερότερο δῶρο πού θά μποροῦσα νά σοῦ προσφέρω ὡς πνευματικό μου παιδί καί ἀνάστημα. Τό ἱερότερο δῶρο δέν εἶναι δικό μου, εἶναι τῆς Ἐκκλησίας τοῦ Χριστοῦ, ἡ Ἱερωσύνη. Καί τό χρέος τό δικό σου εἶναι τό ἱερό χρέος, νά εἶσαι εὐλογημένος ἱερομόναχος ἐπί γῆς καί νά ἐλεηθεῖς νά ἱερατεύεις καί ἐν οὐρανοῖς, στήν ἐπουράνια ἱερουργία… “ὅπου ἦχος καθαρός ἑορταζόντων καί βοώντων ἀπαύστως, Κύριε, δόξα σοι”.
Μ᾽ αὐτές τίς ὑπομνήσεις σέ καλῶ νά προσέλθεις ἐντός τοῦ ἱεροῦ Βήματος γιά νά λάβεις ―διά τῆς ἐμῆς ἀναξιότητος― τή χάρη τοῦ Παναγίου καί Τελεταρχικοῦ Πνεύματος, ἡ ὁποία τά ἀσθενῆ θεραπεύει καί τά ἐλλείποντα ἀναπληροῖ.
Εἴσελθε λοιπόν εἰς τήν χαράν τοῦ Κυρίου σου, εἰς τήν χαράν τοῦ Κυρίου μας.
,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
Χειροτονητήριος λόγος –κατάθεση ψυχῆς τοῦ νέου ἱερομονάχου
Σεβαστέ μου Γέροντα, Μητροπολίτα Γουμενίσσης, Γεφύρας Ἀξιουπόλεως καί Πολυκάστρου·
πρίν ἀπό 10 μῆνες ἀξιώθηκα νά δεχθῶ μέσω τῆς χειροτονίας μου ἀπό ἐσᾶς τόν πρῶτο βαθμό τῆς ἱερωσύνης. Εἶστε Γέροντας μου τριανταέξι ὁλόκληρα χρόνια. Αὐτά τά χρόνια πέρασαν ἀφήνοντας ἔντονες ἀναμνήσεις στόν καθένα ἀπό τήν ἀδελφότητα μας. Ἧταν χρόνια ἔντονης ἱεραποστολικῆς προσπάθειας ἀπό μέρους σας καί προσπάθειας ἀπό τήν δική μας πλευρά νά ἀνταποκρινόμαστε θετικά στήν ἐπιλογή μας νά σᾶς ἀκολουθήσουμε. Σ’ αὐτό τό σημεῖο θέλω νά ἀναφερθῶ σέ ἕνα περιστατικό πού χαράχθηκε ἔντονα στή μνήμη μου τά πρῶτα αὐτά χρόνια τῆς ἔνταξης μου στήν ἀδελφότητα.
Κάποιος συμφοιτητής μου μοῦ εἶχε πεῖ ὅτι ὁ ἴδιος δέν θά δεχόταν νά ἀποφασίζει κάποιος ἄλλος γιά τήν δική του τή ζωή. Αὐτό ἦταν μία μομφή γιά ἐμένα πού ἀποδεχόμουν τή ζωή τῆς ὑπακοῆς καί ἀντέλεγα στήν ἀπολυτοποίηση τῆς λογικῆς.
Πάντως ἐγώ δέν μετάνοιωσα γιά τήν ἐπιλογή μου αὐτή, νά ἀκολουθήσω τήν ὁδό τῆς ὑπακοῆς, ὅσο μπόρεσα μέ τίς μικρές μου δυνάμεις καί τήν μεγάλη στήριξη τῆς χάριτος τοῦ Θεοῦ μέ τίς εὐχές σας Γέροντα.
Θέλω νά καταθέσω στήν ἀγάπη σας ὅτι σάν ἄνθρωπος εἶμαι δύσκολος στό νά ἐμπιστευθῶ καί νά ὑπακούσω τόν ὁποιοδήποτε βρεθεῖ στό δρόμο μου.Ἤμουν καί παραμένω δύσκολος στίς φιλίες καί δέν παρασύρομαι εὔκολα ἀπό τά ἐξωτερικά φαινόμενα. Ἐσᾶς ὅμως Γέροντα σᾶς ἐμπιστεύθηκα καί σᾶς ἐμπιστεύομαι ἀνεπιφύλακτα. Κερδίσατε τήν ἐμπιστοσύνη μου ἀπό τήν πρώτη στιγμή. Δέν μοῦ δώσατε εὔκολες λύσεις, δέν μέ πιέσατε νά σᾶς ἀκολουθήσω. Ἀντιθέτως μέ βοηθήσατε νά διορθώσω τά λάθη μου καί νά ξανασυνδεθῶ μέ τόν Χριστό, χωρίς νά ἔχετε καμιά ἀπαίτηση ἀπό ἐμένα. Αὐτό σᾶς ἔκανε νά ξεχωρίζετε ἀπό ὅλους ὅσους εἶχα γνωρίσει μέχρι τότε. Ἤσασταν καί εἶστε ἕνας ἄνθρωπος πού ἀποπνέει ἕνα ἄρωμα ἐλευθερίας. Οἱ σχέσεις μου μ’ ἐσᾶς καί τήν ἀδελφότητα σφυρηλατήθηκαν μέσα ἀπό ἀνυπέρβλητες δυσκολίες γιά τά ἀνθρώπινα δεδομένα, πού ὅμως ἔγιναν αἰτία τελικά μεγάλης εὐλογίας.
Τό ψαλμικό: «ὅτι ἐδοκίμασας ἡμᾶς, ὁ Θεός, ἐπύρωσας ἡμᾶς, ὡς πυροῦται τὸ ἀργύριον· εἰσήγαγες ἡμᾶς εἰς τὴν παγίδα, ἔθου θλίψεις ἐπὶ τὸν νῶτον ἡμῶν. ἐπεβίβασας ἀνθρώπους ἐπὶ τὰς κεφαλὰς ἡμῶν, διήλθομεν διὰ πυρὸς καὶ ὕδατος, καὶ ἐξήγαγες ἡμᾶς εἰς ἀναψυχήν» (ψαλ. 65,10-12), ἔχει τέλεια ἀναφορά σέ αὐτά πού ὑπέστητε στή Λάρισα καί ὄχι μόνο, ἀλλά καί σ’ αὐτά πού συνέπασχε καί ἡ ἀδελφότητα μαζί σας. Ὅλα αὐτά εἶναι ἡ ἐπίγεια πορεία σας, ἡ πορεία ἑνός ἀνθρώπου πού δέν θέλησε νά εἶναι ἀρεστός στόν κόσμο, ἀλλά στόν Θεό καί στούς δικούς Του ἀνθρώπους. Αὐτά πού περάσατε καί αὐτά πού ζῆτε εἶναι ἡ παρακαταθήκη πού δημιουργεῖτε γιά μᾶς, στά πνευματικά σας παιδιά, γιά τό πῶς πρέπει νά πορεύεται ὁ ἄνθρωπος πού θέλει νά εὐαρεστήσει τό Θεό μέσα στόν κόσμο.
Τό παράδειγμα σας μᾶς ἐμπνέει καί μᾶς καθοδηγεῖ μέσα στήν ἀδελφότητα, ὥστε νά ἀντιμετωπίζουμε κάθε δυσκολία μέ πίστη στό Θεό καί ὑπομονή. Μᾶς διδάσκει ἐπίσης νά μήν ἐπιζητοῦμε τίς τιμές καί τά ἀξιώματα ἀκόμα καί τά πνευματικά παράκερα.Ὅπως λέει ὁ Ἐκκλησιαστής στήν Π. Διαθήκη: «Τοῖς πᾶσι χρόνος καὶ καιρὸς τῷ παντὶ πράγματι ὑπὸ τὸν οὐρανόν» (Ἐκκλ. 3,1).
Ἀλλ’ ὅμως τώρα γιά δεύτερη φορά μέσα σέ λίγους μῆνες στέκομαι ἀπέναντι σας σεβαστέ μου Γέροντα, μπροστά στό ἱερό θυσιαστήριο, ἔχοντας γύρω μου πνευματικούς ἀδελφούς, τό σεπτό ἱερατεῖο καί ἀδελφούς χριστιανούς, οἱ ὁποῖοι μέ περιβάλλετε μέ τήν ἀγάπη σας καί συμμετέχετε στή χαρά τῆς προαγωγῆς μου στό δεύτερο βαθμό τῆς ἱερωσύνης. Παράλληλα ἔρχεται νά μέ στηρίξει ἡ προσευχή ἀνθρώπων (κυρίως μεταξύ αὐτῶν τοῦ ἀνθρώπου τοῦ Θεοῦ), πού ἡ ἀσθένεια ἤ ἄλλη ἀδυναμία δέν τούς ἐπιτρέπει αὐτή τή στιγμή νά παρευρίσκονται στή σύναξη μας παρ’ ὅτι θά τό ἤθελαν πολύ.
Τί εἶναι ὅμως ἡ ἱερωσύνη;
Στήν Παλαιά Διαθήκη μιά ὁλόκληρη φυλή εἶχε τήν εὐθύνη νά ὑπηρετεῖ τόν Θεό, εἴτε στό ναό πού ἦταν μεταφερόμενος, ὅταν ὁ Ἰσραηλιτικός λαός μετακινοῦνταν στήν ἔρημο, εἴτε ἀργότερα στό μόνιμο ναό πού κτίσθηκε ἀπό τόν Σολομώντα. Ἀπό αὐτήν τή φυλή τοῦ Λευί προέρχονταν οἱ ἱερεῖς καί οἱ λευΐτες. Οἱ ἱερεῖς προσέφεραν στό Θεό αἱματηρές θυσίες ζώων καί ἀναίμακτες προσφορές ἐλαίου, οἴνου καί θυμιάματος ὑπέρ τῶν ἁμαρτιῶν τοῦ λαοῦ.
Στήν Καινή Διαθήκη ἡ ἱερωσύνη ἀποκτᾶ τό ἀληθινό της νόημα μέ τήν ἐνανθρώπηση, τή σταυρική θυσία, τήν ἀνάσταση καί τήν ἀνάληψη τοῦ Χριστοῦ.
Ἡ ἀληθινή ἱερωσύνη εἶναι τοῦ Χριστοῦ.
Ὁ Χριστός εἶναι ὁ ἀμνός τοῦ Θεοῦ, ὁ Υἱός τοῦ Πατρός πού ἐνανθρώπησε γιά νά γίνει ἡ σωτηρία μας, τό ἐθελόθυτον θῦμα, ὁ προσφέρων τήν ζωή Του ὑπέρ τῆς τοῦ κόσμου ζωῆς καί σωτηρίας. Εἶναι ὁ ἴδιος τό θῦμα καί ὁ θύτης, διότι αὐτοπροαίρετα θυσιάστηκε. Ἡ ἱερωσύνη Του εἶναι αἰώνια, διότι, παρά τό ὅτι προσέφερε τή ζωή Του μία φορά, αὐτό τό γεγονός (πού τό ξαναζοῦμε σέ κάθε θεία λειτουργία μυστηριακά) δίνει τή δυνατότητα στόν κάθε πιστό (ἀνάλογα μέ τόν προσωπικό του ἀγώνα) νά ἀποδεχθεῖ καί νά ἐνταχθεῖ στήν σωτηρία πού παρέχεται ἀπό τήν Σταυρική θυσία καί τήν Ἀνάσταση τοῦ Χριστοῦ. Αὐτός εἶναι τό κέντρο καί τό νόημα καί ἡ οὐσία τῆς λατρείας μας, λατρευόμενος μαζί μέ τόν Πατέρα καί τό Πανάγιο Πνεῦμα.
Ὁ ἀπόστολος Παῦλος ἐπισημαίνει μία προφητεία ἀναφερόμενη στό Χριστό: “ …σύ ἱερεύς εἰς τόν αἰῶνα κατά τήν τάξιν Μελχισεδέκ…”. Ἡ Λευιτική παλαιά ἱερωσύνη παρεχόταν μέ βάση τήν καταγωγή καί ἐνεργοῦνταν μέ μιά τυπική τελετουργία. Ἡ ἱερωσύνη τοῦ Χριστοῦ ἀνήκει δικαιωματικά στόν ἴδιο, ξεφεύγει ἀπό τούς νόμους καί τίς διατάξεις τῆς Π.Δ., εἶναι χαρισματική κατάσταση συμμετοχῆς στή σωτηρία (πού εἶναι ὁ Χριστός) καί μεταδίδεται ὡς ἔκτακτη δωρεά στούς ἀνθρώπους πού ἐπιλέγει ἡ πρόνοια Του.
Ἄς δοῦμε ὅμως καί ποιές προϋποθέσεις χρειάζεται νά ἔχει ὅποιος προσέρχεται στό μέγα αὐτό ἀξίωμα.
Στόν διάλογο μέ τόν Πέτρο μετά τήν Ἀνάσταση Του, ὁ Κύριος ἐπισημαίνει τή βασικότερη παράμετρο πού ὀφείλει νά ἔχει ὁ ἄνθρωπος γιά νά ἀναδειχθεῖ ποιμένας τῶν λογικῶν προβάτων τοῦ Χριστοῦ. Αὐτή ἡ παράμετρος συνίσταται στήν ὑπερβολή τῆς ἀγάπης: «Σίμων Ἰωνᾶ, ἀγαπᾷς με πλεῖον τούτων;…. βόσκε τὰ ἀρνία μου, ποίμαινε τά πρόβατα μου». Πέρα ἀπό τό γεγονός τῆς θεραπείας τῆς ἀρνήσεως τοῦ Ἀποστόλου, ὁ Κύριος μᾶς διδάσκει ὅτι τό βασικότερο χαρακτηριστικό τοῦ ἀποστολικοῦ ἀξιώματος εἶναι ἡ ἀγάπη πρός τόν Θεό. Ἡ ἀγάπη εἶναι θά λέγαμε τό συστατικό κίνητρο τῆς δημιουργίας τοῦ κόσμου καί τοῦ ἀνθρώπου καί τῆς σωτηρίου οἰκονομίας τοῦ Θεοῦ. Ὁ Θεός δημιούργησε τόν κόσμο ἀπό ἀγάπη καί τόν συντηρεῖ πάλι ἀπό ἀγάπη. Καί ὅταν ὁ ἄνθρωπος ἔπεσε, ὁ Θεός Πατέρας ἔστειλε τόν Μονογενή Υἱό Του στόν κόσμο νά ἐπαναφέρει τό πλάσμα Του στήν πρώτη του κατάσταση καί νά τοῦ δωρήσει τήν αἰώνια ζωή.
Ταυτόχρονα ὅμως αὐτό πού λέει ὁ Χριστός στόν ἀπόστολο Πέτρο κρύβει καί ἕνα ἄλλο νόημα. Τοῦ λέει δηλαδή ὅτι ἀπόδειξη τῆς ἀγάπης τοῦ Πέτρου πρός τόν Χριστό εἶναι ἡ διαποίμανση τῶν λογικῶν προβάτων Του. Ὁ Κύριος ἤξερε ὅτι ὁ Πέτρος τόν ἀγαποῦσε. Δέν χρειαζόταν ἀποδείξεις, μᾶς λέει ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος. Ἤθελε, ὅμως, ὁ Κύριος νά δείξει τήν μεγάλη ἀγάπη Του πρός τήν Ἐκκλησία, τά λογικά Του πρόβατα, ὅλους ἐμᾶς γιά τούς ὁποίους καταδέχθηκε ὕβρεις, ἐμπτυσμούς, ραπίσματα καί τέλος σταυρικό θάνατο ὡς κακοῦργος.
Ἡ Ἐκκλησία εἶναι τό Σῶμα τοῦ Χριστοῦ. Ὁ ἀπόστολος Παῦλος μᾶς ἐπισημαίνει ὅτι τό μυστήριο τῆς ἕνωσης τοῦ Χριστοῦ μέ τήν Ἐκκλησία εἶναι μέγα. Ἐργάτης αὐτῆς τῆς ἑνώσεως μέσῳ τῶν μυστηρίων, εἶναι κατά πρῶτο λόγο ὁ ἐπίσκοπος καί βοηθός του ὁ κάθε ἱερέας. Βέβαια τό ἔργο αὐτό παρουσιάζει καί πολλές δυσκολίες. Ὅπως λέει ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος, “ἀφοῦ ὡδηγήθημεν εἰς τό μέσον καί ὑπεβλήθημεν εἰς αὐτόν τόν ζυγόν τόν ἰσχυρόν καί βαρύν, χρειαζόμεθα πολλάς χεῖρας, μυρίας εὐχάς, ὥστε νά δυνηθῶμεν νά ἀποδώσωμεν τήν παρακαταθήκην σῷαν εἰς τόν ἐμπιστευθέντα εἰς ἡμᾶς Δεσπότην κατά τήν ἡμέραν ἐκείνην, ὅταν θά προσκαλοῦνται οἱ ἀναλαβόντες τά τάλαντα καί θά εἰσάγονται εἰς δίκην διά νά δώσουν λογαριασμό”.
Αὐτό δημιουργεῖ καί σ’ ἐμένα, κλείνοντας αὐτές τίς σκέψεις, τήν ἀνάγκη αὐτή τήν ἱερή στιγμή νά ἀπευθύνω δυό λόγια προσευχῆς πρός τόν Πανάγαθο Θεό καί τούς Ἁγίους.
Πάτερ Παντοκράτορ, Υἱέ Μονογενές, Παράκλητε Ἀγαθέ, Ἁγία Τριάς ὁ Θεός, στήριξε, δυνάμωσε, παρηγόρησε τόν ταπεινό δοῦλό Σου, ὥστε νά μπορέσει νά ἀνταποκριθεῖ στό μέγα λειτούργημα πού τοῦ ἐμπιστεύεσαι διά τοῦ Γέροντός μου.
Παναγία μου, Μητέρα τοῦ Θεοῦ καί ὅλων τῶν ἀνθρώπων, κυρίως καί κατ’ ἐξοχήν ὅμως τῶν Χριστιανῶν, μεσίτευε στόν Υἱό σου ὑπέρ ἐμοῦ νά μέ ἀναδείξει ἄξιο ἐργάτη τοῦ ἀμπελῶνός Του.
Ἅγιε Ἰωάννη Πρόδρομε καί Βαπτιστά, ἀρχηγέ τοῦ ἀγγελικοῦ τάγματος πού θά συγκροτηθεῖ ἀπό τούς ἁγίους μοναχούς μή με παρίδης καί ἐμένα τόν ἁμαρτωλό στίς αἰτήσεις σου πρός τόν Κύριο.
Ἅγιοι Ταξιάρχες Μιχαήλ, Γαβριήλ καί ὅλοι οἱ ἅγιοι Ἄγγελοι,
ἅγιοι Ἀπόστολοι, ἅγιοι Ἱεράρχες, ἅγιοι μεγαλομάρτυρες Γεώργιε, Δημήτριε, ἰαματικέ Παντελεήμων καί ὅλοι οἱ ἅγιοι μάρτυρες, ἅγιοι ἱερομάρτυρες Χαράλαμπε καί Ἐλευθέριε, ἅγιοι νεοφανεῖς μάρτυρες Ραφαήλ, Νικόλαε καί Εἰρήνη, ἁγίες Μαρία Μαγδαληνή ἡ μυροφόρος, Παρασκευή ἡ ὁσιοπαρθενομάρτυς καί ὅλες οἱ ἅγιες γυναῖκες, ἅγιε προφήτα Ἠλία καί ὅλοι οἱ ἅγιοι Προφῆτες, ὅσιε Ἀντώνιε καί ὅλοι οἱ Ὅσιοι πρεσβεύσατε πρός τόν φιλάνθρωπο Θεό νά εὐδοκιμήσω στήν ἱερατική μου διακονία καί νά ἀξιωθῶ τοῦ μισθοῦ τῶν πιστῶν οἰκονόμων στήν Βασιλεία τῶν οὐρανῶν.