• Αρχική
  • Επικαιρότητα
    • Εκκλησία της Ελλάδος
    • Πατριαρχεία – Αυτοκέφαλες Εκκλησίες
    • Το Βήμα της Ενορίας
    • Η φωνή των Ποιμένων
    • Ελλάδα Κόσμος
  • Κηρύγματα
  • Απόψεις – Γνώμες
  • Πνευματικές Διδαχές
    • Ομιλίες
    • Άκου ένα βιβλίο
  • Αφιερώματα
    • Μουσικός Θησαυρός
    • Στρατιωτικοί Ιερείς
    • Προσκυνηματικός Τουρισμός
  • Αιρέσεις
Τρίτη, 3 Οκτωβρίου, 2023
poimin.gr
  • Αρχική
  • Επικαιρότητα
    • Εκκλησία της Ελλάδος
    • Πατριαρχεία – Αυτοκέφαλες Εκκλησίες
    • Το Βήμα της Ενορίας
    • Η φωνή των Ποιμένων
    • Ελλάδα Κόσμος
  • Κηρύγματα
  • Απόψεις – Γνώμες
  • Πνευματικές Διδαχές
    • Ομιλίες
    • Άκου ένα βιβλίο
  • Αφιερώματα
    • Μουσικός Θησαυρός
    • Στρατιωτικοί Ιερείς
    • Προσκυνηματικός Τουρισμός
  • Αιρέσεις
No Result
View All Result
  • Αρχική
  • Επικαιρότητα
    • Εκκλησία της Ελλάδος
    • Πατριαρχεία – Αυτοκέφαλες Εκκλησίες
    • Το Βήμα της Ενορίας
    • Η φωνή των Ποιμένων
    • Ελλάδα Κόσμος
  • Κηρύγματα
  • Απόψεις – Γνώμες
  • Πνευματικές Διδαχές
    • Ομιλίες
    • Άκου ένα βιβλίο
  • Αφιερώματα
    • Μουσικός Θησαυρός
    • Στρατιωτικοί Ιερείς
    • Προσκυνηματικός Τουρισμός
  • Αιρέσεις
No Result
View All Result
poimin.gr
No Result
View All Result
Home Πνευματικές Διδαχές

«Μη κατακρίνειν τον αδελφόν μου…»

23 Σεπτεμβρίου 2022
in Πνευματικές Διδαχές
«Μη κατακρίνειν τον αδελφόν μου…»
0
SHARES
Share on FacebookShare on Twitter

Μία από τις πλέον χαρακτηριστικές ευχές της Εκκλησίας μας κατά τη Μεγάλη Τεσσαρακοστή είναι η ευχή του Αγίου Εφραίμ του Σύρου, το γνωστό στον λαό μας «Κύριε και Δέσποτα της ζωής μου…» που δίνει τον τόνο και το ρυθμό στη λατρευτική προσευχή, σε μια περίοδο πνευματικής έντασης και αγώνα. Ο Αγιός μας, έχοντας προσηλωμένο το νου στα υπερκόσμια και μάλιστα στη μέλλουσα Κρίση, κατόρθωσε να συμπεριλάβει στη σύντομη αυτή ευχή όλη την πείρα της ορθόδοξης άσκησης. Τα νοήματα της ευχής, πλούσια σε πνευματικό βάθος, θα χρειαζόταν πλήθος σελίδων για να αναπτυχθούν. Εμείς θα εστιάσουμε στην κατακλείδα της ευχής: «και μη κατακρίνειν τον αδελφόν μου…».

Το αίτημα περί αποφυγής της κατακρίσεως, έρχεται ως τελευταίο αίτημα της ευχής, όχι γιατί είναι αξιολογικά ελάχιστο, αλλά διότι αποτελεί το επιστέγασμα όλης της πνευματικής πορείας που αναπτύχθηκε στις προηγούμενες προτάσεις της ευχής. Εκεί ο Αγιος ζήτησε από τον Θεό να μην επιτρέψει να καταληφθεί από πνεύμα αργίας, περιεργείας, φιλαρχίας και αργολογίας, αλλά να τύχει, ως δούλος του Θεού, των θείων δωρεών της σωφροσύνης, της ταπεινοφροσύνης, της υπομονής και της αγάπης. Αυτή η τελευταία, είναι ένας τρόπος ζωής: εκφράζεται με την επίγνωση, αποδοχή και ομολογία των αμαρτιών μας και στην άρνησή μας να κατακρίνουμε τον οποιοδήποτε αδελφό μας.

Ας εξετάσουμε όμως το ζήτημα της κατακρίσεως όχι σε ό,τι αφορά την ατομική ευσέβεια και ηθική, αλλά σε ένα ευρύτερο κοινωνικό πλαίσιο. Ο κοινωνικός θεσμός ο οποίος είναι επιφορτισμένος με το να κρίνει υποθέσεις και γεγονότα είναι η δικαιοσύνη. Σε χώρες όπου κυριαρχεί η δημοκρατία, η κοσμική δικαιοσύνη διέπεται από την αρχή της αθωότητος. Δηλαδή κάθε κατηγορούμενος είναι αθώος, μέχρι δικαστικά να αποδειχθεί η ενοχή του. Ακόμη όμως κι αν ο κατηγορούμενος καταδικαστεί, εφαρμόζεται η ελαφρότερη των ποινών, ιδιαίτερα μάλιστα σε περιπτώσεις «προτέρου εντίμου βίου», λευκού ποινικού μητρώου κλπ. Μάλιστα ο γνωστός ρήτορας Κικέρων επισημαίνει πως «άκρα δικαιοσύνη, άκρα αδικία». Αυτή η επισήμανση του Κικέρωνα βρήκε την απόλυτη εφαρμογή της στην περίπτωση της καταδίκης του Κυρίου μας από τον Πιλάτο. Το τελειότερο δικαιϊκό σύστημα, το Ρωμαϊκό, επέβαλε τη μεγαλύτερη ποινή στον Μεγαλύτερο Αθώο…

Εκτός της δικαιοσύνης όμως, υπάρχουν και άλλοι θεσμοί, όπως τα υπηρεσιακά συμβούλια, οι επιτροπές προσλήψεων, τα πειθαρχικά συμβούλια, οι διάφορες εταιρείες αξιολογήσεως στελεχών, ακόμη και αυτή η αξιολόγηση στην εκκλησιαστική διοίκηση, όπου άνθρωποι σε θέσεις ευθύνης καλούνται να εκφέρουν κρίσεις, οι οποίες θα επηρεάσουν όχι μόνο την υπηρεσιακή πορεία οργανισμών και επιχειρήσεων, αλλά και την προσωπική εργασιακή και επαγγελματική σταδιοδρομία των υπό κρίσιν προσώπων. Τι γίνεται στην περίπτωση αυτή, έχουμε δικαίωμα να κρίνουμε; Επίσης έχουμε δει και μάλιστα πρόσφατα στην εποχή της κρίσης να γίνονται ευκαίρως -ακαίρως- όχι απλά επικριτικές αναφορές αλλά απαξιωτικοί χαρακτηρισμοί όπως «δοσίλογοι», «προδότες», «γερμανοτσολιάδες», αλλά και «κατσαπλιάδες», «απάτριδες», «διεθνιστές», «εθνομηδενιστές» και άλλα αντίστοιχα «κοσμητικά επίθετα». Ως χριστιανοί, έχουμε άραγε δικαίωμα να εκφέρουμε τέτοιες κρίσεις;

Σε μια εποχή ρευστότητας όπως η δική μας, το φαινόμενο της κατακρίσεως είναι καθημερινό. Πώς λοιπόν θα σταθούμε απέναντί του; Εδώ έρχεται η πατερική σοφία για να μας δώσει ένα μέτρο με το οποίο οφείλουμε να εναρμονιζόμαστε. Συγκεκριμένα ο Αββάς Δωρόθεος στην ΣΤ’ Διδασκαλία του αναφέρεται στο ζήτημα που εξετάζουμε και κάνει μία τριμερή διάκριση μεταξύ καταλαλιάς, κατακρίσεως και εξουδενώσεως:

Καταλαλιά σημαίνει να διαδίδουμε στις συζητήσεις μας τα σφάλματα και τις αμαρτίες του αδελφού μας. Κατάκριση σημαίνει να χαρακτηρίζουμε τον πλησίον μας από τα λάθη του (π.χ. ο τάδε ή ο δείνα είναι κλέφτης). Με τον τρόπο αυτό αποφαινόμαστε για τη ζωή του άλλου με απόλυτο τρόπο. Είναι σίγουρα βαρύτερη από την καταλαλιά.

Εξουδένωση σημαίνει να εκμηδενίζουμε, να διαγράφουμε από τη ζωή μας, να αποστρεφόμαστε τον πλησίον.

Στην παραπάνω διάκριση που εισάγει ο Αββάς Δωρόθεος είναι φανερό ότι η εξουδένωση είναι το χειρότερο και από τα τρία αυτά κακά. Ενδεχομένως όμως ακόμη χειρότερη, εφάμιλλη σχεδόν με το φόνο, να είναι και η κακία της συκοφαντίας.

Η τριπλή αυτή διάκριση του Αββά Δωρόθεου μπορεί να μας χρησιμεύσει όταν από υπεύθυνες θέσεις καλούμαστε να αξιολογήσουμε ή να εκφέρουμε γνώμη για κάποιον. Είναι βέβαιο ότι ο Θεός δεν μας εμποδίζει να έχουμε κρίση και άποψη για την οικονομική και εξωτερική πολιτική της κυβέρνησης ή της αντιπολίτευσης, για διάφορα κοινωνικά θέματα κοκ. Δεν μπορούμε όμως να εκφέρουμε κρίσεις και μάλιστα απαξιωτικές για τα συγκεκριμένα πρόσωπα. Ας αποφύγουμε τις κρίσεις που αφορούν στα πρόσωπα, για να μπορούμε να έχουμε πάντοτε διαύλους επικοινωνίας και συνάντησης, ώστε να πρυτανεύει η αγάπη.

Συμπερασματικά μπορούμε να τονίσουμε πως εκτός από την κατάκριση υπάρχουν η σωστή κρίση και η διάκριση. Η σωστή και δίκαιη κρίση είναι σεβαστή και επιτρέπεται. Η διάκριση είναι η μέγιστη αρετή. Η κατάκριση, τέλος, είναι η χειρότερη αμαρτία, όχι μόνο γιατί σφετερίζεται το δικαίωμα του Θεού, αλλά γιατί αναιρεί την ίδια την ύπαρξη του αδελφού. Αν θέλουμε να γλυτώσουμε την αιώνια καταδίκη, ας οικειοποιηθούμε, αγαπητοί αναγνώστες, το αίτημα του Αγίου Εφραίμ του Σύρου: «μη κατακρίνειν τον αδελφόν μου…».

Σχετικά Άρθρα

Άγιος Διονύσιος ο Αρεοπαγίτης (3 Οκτωβρίου)
Πνευματικές Διδαχές

Άγιος Διονύσιος ο Αρεοπαγίτης (3 Οκτωβρίου)

2 Οκτωβρίου 2023
Οικτίρμονες πατέρες – Κυριακή Β’ Λουκά
Κηρύγματα

Οικτίρμονες πατέρες – Κυριακή Β’ Λουκά

1 Οκτωβρίου 2023
Ο Θεός δεν θα μας ρωτήσει…
Κηρύγματα

Πορεία προς τη Θέωση

1 Οκτωβρίου 2023
Οικτίρμονες πατέρες – Κυριακή Β’ Λουκά
Κηρύγματα

Το μήνυμα των λόγων του Κυρίου: «καθώς θέλετε ίνα ποιώσιν υμίν οι άνθρωποι…»

1 Οκτωβρίου 2023
Αγάπησε πολύ τον Χριστό μας
Κηρύγματα

Ἡ ἐντολή τοῦ Χριστοῦ γιὰ τὴν ἀγάπη

1 Οκτωβρίου 2023
Σερρών Θεολόγος: «Μετά τον Θεόν, η αγάπη του λαού μας στηρίζει και πολλαπλασιάζει τα έργα της Εκκλησίας»
Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου

Ο Άγιος Απόστολος και Ευαγγελιστής Ιωάννης

25 Σεπτεμβρίου 2023
Ὁ Νεομάρτυρας Ἰωάννης εἶναι “ἡ ἀλλοίωσις τῆς δεξιᾶς τοῦ Ὑψίστου”
Πνευματικές Διδαχές

Ο Άγιος Νεομάρτυς Ιωάννης ο εξ Αγαρηνών, ο Βραχωρίτης

23 Σεπτεμβρίου 2023
Κηρύγματα

Το μήνυμα της Κυριακής Α΄ Λουκά

22 Σεπτεμβρίου 2023
Next Post
Ο Πανηγυρικός Εσπερινός της Μυρτιδιώτισσας στην Πύλο

Ο Πανηγυρικός Εσπερινός της Μυρτιδιώτισσας στην Πύλο

Εγκαίνια της Lamiaexpo 2022 από τον Φθιώτιδος Συμεών

Εγκαίνια της Lamiaexpo 2022 από τον Φθιώτιδος Συμεών

Θεμελίωση Ιερού Ναού στο Νέο Νοσοκομείο Χαλκίδος

Θεμελίωση Ιερού Ναού στο Νέο Νοσοκομείο Χαλκίδος

Η εορτή της Παναγίας της Φανερωμένης στην Ερμούπολη

Η εορτή της Παναγίας της Φανερωμένης στην Ερμούπολη

Αγιασμός στη Σχολή Βυζαντινής Μουσικής στην Πάρο

Αγιασμός στη Σχολή Βυζαντινής Μουσικής στην Πάρο

Σύναξη Ενοριακών Στελεχών  Ιεράς Μητροπόλεως Περιστερίου
Εκκλησία της Ελλάδος

Σύναξη Ενοριακών Στελεχών Ιεράς Μητροπόλεως Περιστερίου

3 Οκτωβρίου 2023

Το πρωινό του Σαββάτου 30 Σεπτεμβρίου πραγματοποιήθηκε στον Ιερό Ναό Παμμεγίστων Ταξιαρχών (Μάσχα) Σύναξη Ενοριακών Στελεχών της Ιεράς Μητροπόλεως Περιστερίου...

Read more
«Μαξίμειο Ίδρυμα: Ακτινοβόλος φάρος πνεύματος και πολιτισμού»

«Μαξίμειο Ίδρυμα: Ακτινοβόλος φάρος πνεύματος και πολιτισμού»

3 Οκτωβρίου 2023
Εσπερινός επί τη αναμνήσει των εγκαινίων του Καθολικού της Μονής Τρικόρφου

Θα ευλογήσουμε την αμαρτία;

3 Οκτωβρίου 2023
«Εκκλησία και Ποιμαντική στον σύγχρονο κόσμο» στο επίκεντρο του Εναρκτηρίου Συνεδρίου Κατηχητών

«Εκκλησία και Ποιμαντική στον σύγχρονο κόσμο» στο επίκεντρο του Εναρκτηρίου Συνεδρίου Κατηχητών

3 Οκτωβρίου 2023
Χειροτονία Ιερέως στην Ενορία του Αγίου Αποστόλου Ανδρέου στην Γάνδη

Χειροτονία Ιερέως στην Ενορία του Αγίου Αποστόλου Ανδρέου στην Γάνδη

3 Οκτωβρίου 2023
  • Όροι Χρήσης
  • Επικοινωνία

Poimin.gr © 2023

No Result
View All Result
  • Αρχική
  • Επικαιρότητα
    • Εκκλησία της Ελλάδος
    • Πατριαρχεία – Αυτοκέφαλες Εκκλησίες
    • Το Βήμα της Ενορίας
    • Η φωνή των Ποιμένων
    • Ελλάδα Κόσμος
  • Κηρύγματα
  • Απόψεις – Γνώμες
  • Πνευματικές Διδαχές
    • Ομιλίες
    • Άκου ένα βιβλίο
  • Αφιερώματα
    • Μουσικός Θησαυρός
    • Στρατιωτικοί Ιερείς
    • Προσκυνηματικός Τουρισμός
  • Αιρέσεις

Poimin.gr © 2023

Welcome Back!

Login to your account below

Forgotten Password?

Retrieve your password

Please enter your username or email address to reset your password.

Log In

Add New Playlist