1. Ἡ σημερινή Κυριακή, ἀδελφοί χριστιανοί, λέγεται Α´ Κυριακή τῶν Νηστειῶν. Ὅπως τό λέγει καθαρά ἡ ὀνομασία της, Κυριακή τῶν Νηστειῶν, τήν περίοδο αὐτή, πού τήν λέμε Μ. Σαρακοστή, πρέπει νά νηστεύουμε. Προσπαθῆστε το, χριστιανοί μου, νά νηστέψετε, ὅσο μπορεῖ ὁ καθένας, ὅσο τό ἐπιτρέπει ἡ ὑγεία σας, ὅσο τό λέει ἡ πίστη τοῦ καθενός, γιά νά τό πῶ καλύτερα. Γιατί ξέρω ὅτι ὑπάρχουν, ἀδελφοί μας χριστιανοί, πού εἶναι ἄρρωστοι καί ὅμως νηστεύουν. Αὐτοί ἔχουν πίστη δυνατή! Προσπαθῆστε, λοιπόν, νά νηστεύσετε τήν περίοδο αὐτή. Τουλάχιστον τό κρέας, ἄν δέν ὑπάρχει σοβαρός λόγος ὑγείας, μήν τό φᾶτε μέχρι τό Πάσχα. Γιά κάποιον πού δέν νήστευε τά προηγούμενα χρόνια, τό νά πεῖ ὅτι ἐφέτος θά νηστέψω ἀπό τό κρέας, εἶναι πολύ σημαντικό. Καί τοῦ χρόνου θά τόν δυναμώσει ὁ Χριστός νά κάνει πιό σωστά τήν νηστεία.
2. Ἀλλά ἡ σημερινή Κυριακή, ἀδελφοί, λέγεται καί «Κυριακή τῆς Ὀρθοδοξίας». Γιορτάζει, λοιπόν, ἡ πίστη μας, γιορτάζουμε ὅλοι οἱ ὀρθόδοξοι χριστιανοί.
Ἀλλά, γιατί λεγόμαστε «Ὀρθόδοξοι»; Ὅπως τό λέγει ἡ λέξη, λεγόμαστε «ὀρθόδοξοι», ἐπειδή «ὀρθά» «δοκοῦμε», ὀρθά, δηλαδή, πιστεύουμε γιά τόν Θεό μας. Ναί, πραγματικά! Ὅπως μᾶς τό ἔλεγε ὁ ἅγιος Κοσμᾶς ὁ Αἰτωλός, νά χαιρόμαστε καί νά εὐφραινόμαστε ὅσοι εἴμαστε Ὀρθόδοξοι, γιατί μόνο ἡ Ὀρθόδοξη πίστη εἶναι ἀληθινή. Ὅλες οἱ ἄλλες πίστεις εἶναι ψεύτικες, ἔλεγε ὁ ἅγιος. Καί μόνο ἡ πίστη τῶν Ὀρθοδόξων εἶναι ἀληθινή. Ὅποιος ἐγκύψει στά βιβλία καί θέλει νά σπουδάσει καί νά ἐμβαθύνει στήν πίστη μας, θά τό δεῖ ἀπό τήν ἔρευνα πού θά κάνει ὅτι πραγματικά ἡ ὀρθόδοξη πίστη μας εἶναι ἡ μόνη ἀληθινή. Ἀλλά πρέπει νά τήν μαθαίνουμε τήν πίστη αὐτή, πρέπει νά γνωρίζουμε τά δόγματά της καί τίς ἀλήθειες της καί νά ζητᾶμε νά ἀκοῦμε γιά ὅλα τά θαυμάσιά της, γιατί εἶναι ἡ πίστη μας, ἀδελφοί μου. Παραπάνω ἀπό ὅλα καί ἀπό τόν ἑαυτό μας καί τήν οἰκογένειά μας καί τήν πατρίδα μας καί ἀπό ὅλα, ἀπό ὅλα εἶναι ἡ πίστη μας.
3. Ὅλη δέ ἡ Ὀρθόδοξη πίστη μας εἶναι καταγραμμένη στά βιβλία τῆς Ἐκκλησίας μας, σ᾽ αὐτά πού εἶναι στό Ἱερό Ψαλτήρι, πού διαβάζουν καί ψέλνουν οἱ Ψάλτες μας. Πραγματικά, αὐτά τά βιβλία, τό Ὡρολόγιο, τά Μηναῖα, ἡ Παρακλητική, τό Πεντηκοστάριο καί τά ἄλλα, ἔχουν ὅλη τήν πίστη μας. Τά ἔγραψαν ἅγιοι ἄνθρωποι τά βιβλία αὐτά, οἱ ἅγιοι Πατέρες μας, γι᾽ αὐτό καί ἔχουν τήν Χάρη τοῦ Θεοῦ καί παραμένουν γιά πάντα. Εἶναι θεόπνευστα τά βιβλία αὐτά. Καί μέ αὐτά τά βιβλία γίνεται ἡ λατρεία μας στόν Θεό. Μέ αὐτά δοξάζουμε τόν Θεό. Καί «δοξάζουμε» βέβαια «ὀρθά» τόν Θεό μας, γιατί τόν δοξάζουμε ὅπως μᾶς τό δίδαξαν οἱ ἅγιοι Πατέρες, πού τά βιβλία τους τα ἔχουμε στο ἱερό Ψαλτήρι. Τό βρήκαμε τώρα, γιά νά τό ποῦμε καλύτερα, γιατί λεγόμαστε «Ὀρθόδοξοι»! Λεγόμαστε ἔτσι, γιατί «ὀρθά», δηλαδή, σωστά, «δοξάζουμε» τόν Θεό μας. Γι᾽ αὐτό, ἀδελφοί μου, τήν προσευχή μας πρέπει νά τήν κάνουμε ἀπό αὐτά τά λειτουργικά βιβλία τῆς Ἐκκλησίας μας. Νά λέτε βέβαια στήν προσευχή σας καί τήν ἀτομική προσευχή σας μέ τά διάφορα προσωπικά αἰτήματά σας, ἀλλά, ὁπωσδήποτε πρέπει νά λέτε καί προσευχές ἀπό τά λειτουργικά βιβλία τῆς Ἐκκλησίας μας. Νά λέτε, δηλαδή, τούς Χαιρετισμούς στήν Παναγία μας, τό Ἀπόδειπνο, τόν Ἑξάψαλμο, τά Ἀπολυτίκια τῶν Ἁγίων μας καί ἄλλα ὡραῖα τροπάρια. Καί νά λέτε στήν προσευχή σας καί τόν Ἐθνικό μας Ὕμνο. Ὁ κύριος ἐθνικός μας Ὕμνος, σάν Ὀρθόδοξοι Χριστιανοί πού εἴμαστε, εἶναι τό «Τῇ Ὑπερμάχῳ Στρατηγῷ…». Ἐνῶ ὁ ἄλλος ἐθνικός ὕμνος πού ξέρουμε, τό «Σέ γνωρίζω ἀπό τήν ὄψη…», καλός εἶναι καί πρέπει νά τόν λέμε, γιατί καθορίστηκε σάν ὕμνος τῆς πατρίδας μας, ἀλλά δέν λέει πουθενά ὁ ὕμνος αὐτός γιά τήν πίστη μας καί τήν Παναγία μας. Οὔτε καί ἐπιτρέπεται νά ποῦμε τόν ὕμνο αὐτόν μέσα στήν Ἐκκλησία ἤ τήν ὥρα τῆς θείας Λειτουργίας. Θέλω νά ξέρετε ὅτι τό «Τῇ Ὑπερμάχῳ Στρατηγῷ…», αὐτός εἶναι ὁ κύριος Ἐθνικός μας Ὕμνος, πού πρέπει νά λέμε σάν Ὀρθόδοξοι χριστιανοί, χωρίς βέβαια νά καταργοῦμε καί τόν ἄλλο γνωστό ἐθνικό μας ὕμνο.
Στά λειτουργικά μας ἱερά βιβλία τῆς Ἐκκλησίας μας, λοιπόν, ἐκεῖ βρίσκεται ὅλη ἡ πίστη μας καί ἀπ᾽ αὐτά πρέπει νά ὑμνοῦμε, νά δοξάζουμε τόν Θεό μας ὡς Ὀρθόδοξοι χριστιανοί. Καί ἐπειδή βέβαια δέν ἔχετε τήν δύναμη νά πάρετε τά βιβλία αὐτά, σᾶς συνιστῶ ὅλοι νά ἔχετε τόν «Συνέκδημο» ἤ τήν «Σύνοψη», πού ἔχουν τά πιό κύρια τροπάρια καί ὕμνους τῆς θείας μας λατρείας. Δέν μπορεῖ νά νοηθεῖ σπίτι ὀρθοδόξου χριστιανοῦ, ἄν δέν ἔχει τήν ἱερά Σύνοψη σάν βιβλίο προσευχῆς.
4. Ἡ σημερινή Κυριακή, ἀδελφοί μου, λέγεται Κυριακή τῆς Ὀρθοδοξίας, ἐπειδή τήν Κυριακή αὐτή γιορτάζουμε τήν ἀναστήλωση τῶν ἱερῶν Εἰκόνων. Ἦταν ἡ φοβερή αἵρεση τῆς εἰκονομαχίας, πού τἄβαλε καί μέ τίς ἅγιες εἰκόνες τοῦ Χριστοῦ, τῆς Παναγίας καί τῶν ἁγίων μας. Πάνω ἀπό ἑκατό ἔτη τάραξε τήν Ἐκκλησία ἡ αἵρεση αὐτή. Ἀλλά μετά ἀπό μύριους διωγμούς τῶν Ὀρθοδόξων ἐνίκησε ἡ πίστη μας. Ἔδωσε ὁ Θεός καί ἦρθαν στά πράγματα Ὀρθόδοξοι βασιλεῖς καί ἡ Ἐκκλησία μέ τήν Ζ´ Οἰκουμενική Σύνοδο στήν Νίκαια τό 787 κήρυξε ἐπίσημα τήν ἀναστήλωση τῶν ἱερῶν Εἰκόνων.
Ἡ Ἐκκλησία μας, ἀδελφοί μου, ἔχει ἱερές εἰκόνες πού θαυματουργοῦν ἀνάλογα μέ τήν πίστη τῶν χριστιανῶν πού προσεύχονται σ᾽ αὐτές. Αὐτό βέβαια ἰσχύει γιά κάθε εἰκόνα. Ἀλλά σέ μερικές εἰκόνες, ἐπειδή ἦταν ἁγιασμένοι οἱ «ἁγιογράφοι» τους, ἔδωσε ὁ Θεός εἰδική Χάρη καί θαυματουργοῦν. Ἔτσι στήν πατρίδα μας ἔχουμε πολλές θαυματουργές εἰκόνες, ὅπως, γιά παράδειγμα εἶναι ἡ Παναγία ἡ Προυσιώτισσα, πού εἶναι πρόμαχος «Τῆς Ἑλλάδος ἁπάσης», ὅπως λέγει τό Ἀπολυτίκιό Της. Νιώθει ἡ ψυχή μας τήν Χάρη τοῦ Θεοῦ στίς εἰκόνες αὐτές καί ποθεῖ μέ λαχτάρα νά σταθεῖ μπροστά τους γιά νά προσευχηθεῖ. Πόσο ὡραῖο εἶναι τό μεγαλυνάριο τοῦ ἁγίου Νικοδήμου τοῦ Ἁγιορείτου πρός τήν Παναγία τήν Γοργοϋπήκοο τοῦ Ἁγίου Ὄρους, τήν ὁποία εὐλαβεῖτο ἰδιαίτερα: «Τέτρωμαι τῷ πόθω Σου Μαριάμ, φλέγει με ὁ ἔρως καθορᾶν Σου τῆς ἱερᾶς Εἰκόνος, Παρθένε, το κάλλος καί τήν δόξα καί κόρον οὐ λαμβάνω τοῦ μεγαλύνειν Σε».
Χριστιανοί μου νά ἔχετε ἅγιες Εἰκόνες στά σπίτια σας, ἀλλά ὀρθόδοξες Εἰκόνες. Γιατί μᾶς ἔχουν ἔρθει ἀπό τήν Δύση κάτι εἰκόνες πού εἶναι ἁπλῶς ὡραῖα πρόσωπα, ἀλλά δέν δίνουν θεῖο νόημα. Εἶναι σαρκικές! Ὁ λαός μας τίς λέει «φραγκο-Παναγιές»! Νά ἔχετε τίς λεγόμενες Βυζαντινές εἰκόνες, πού ἔχουν θεϊκή ὄψη καί νόημα. – Σᾶς εὔχομαι, ἀδελφοί μου, καί μέ τήν πίστη σας καί μέ τά ἔργα σας νά εἶστε σωστοί Ὀρθόδοξοι χριστιανοί, ΑΜΗΝ.
Μέ πολλές εὐχές
† Ὁ Μητροπολίτης Γόρτυνος καί Μεγαλοπόλεως Ἰερεμίας
