Η παρουσία του Θεού

Του Μητροπολίτου Καισαριανής, Βύρωνος και Υμηττού κ. Δανιήλ

Ο Θεός για τον Οποίο ομιλεί η αγία Γραφή, είναι ο Υψιστος, αλλά και ο εγγύτατος, είναι το υπέρτατο Ον, απρόσιτο και υπερβατικό, που η τελειότητά Του θα Τον απομώνωνε από τον κόσμο, αλλά και φανερώνεται στον κόσμο και επεμβαίνει στην ιστορία χωρίς να συγχέεται με τον κόσμο. Αυτό το μυστήριο της παρουσίας του Θεού εκφράσθηκε με τους λόγους του Κυρίου Ιησού Χριστού, ότι ενώ ευρίσκεται εντός του κόσμου δεν προέρχεται από τον κόσμο (Ιωάννου η’, 23· ιζ’ 16).

Ο Θεός της Εκκλησίας είναι:

Ο Θεός Δημιουργός, που είναι παρών στο έργο Του.

Ο Θεός Σωτήρας, που είναι παρών στον λαό Του.

Ο Θεός Πατέρας, που είναι παρών στον Υιό Του και σ’ όλους εκείνους που ζωογονεί το άγιο Πνεύμα και αγαπούν τον Υιό Του.

Είναι παρών σε όλους τους καιρούς, γιατί εξουσιάζει τον χρόνο, Αυτός που είναι ο Πρώτος και ο Εσχατος.

Η παρουσία του Θεού, ενώ είναι πραγματική, δεν είναι ωστόσο υλική. Αν και εκδηλώνεται με ενέργειες που αντιλαμβάνονται οι σωματικές αισθήσεις του ανθρώπου, παραμένει να είναι παρουσία ενός πνευματικού Οντος, που δεν υπόκειται σε έρευνα και εγκόσμιες διαδικασίες (Ιωάννου κ’, 17).

Ο Θεός φανερώνεται στους ανθρώπους με διάφορα σημεία και τρόπους. Αλλοτε με την καταιγίδα (Ησαΐου ξστ, 14-15), τη βροντή, τη φωτιά και τον άνεμο (Γ’ Βασιλειών ιθ’, 11-12). Αλλοτε με την ελαφριά αύρα στην Εδέμ (Ιώβ δ’, 14-16) ή όταν συνομιλεί με τους φίλους Του (Πράξεων α’, 4-8).

Αλλωστε, όσο και αν είναι φωτεινά τα σημεία της θεϊκής παρουσίας, ο Θεός περιβάλλεται από μυστήριο. Είναι συγχρόνως φως και γνόφος (Εξόδου ιδ’, 20). Είναι κρυπτόμενος και φανερούμενος.

Οι όροι της προσεγγίσεως του Θεού

Για να μπορέσει κανείς να προσεγγίσει αυτή τη μυστηριώδη και αγία παρουσία, πρέπει να διδαχθεί από τον Θεό τους όρους που απαιτούνται γι’ αυτό.

α’ Την αληθινή λατρεία, που προέρχεται από μια πιστή και καθαρή καρδιά.

Ο Θεός είναι κοντά σ’ εκείνους που βαδίζουν μαζί Του, όπως οι Πατριάρχες και παρίστανται ενώπιόν Του, όπως ο Ηλίας, που ζούν με εμπιστοσύνη κάτω από το βλέμμα Του, που Τον επικαλούνται στις αγνωνίες τους, που αναζητούν το καλό με ταπεινή και συντετριμμένη καρδιά και βοηθούν τους δυστυχισμένους. Τέτοιοι πρέπει να είναι οι πιστοί που θα ζήσουν για πάντα άφθαρτοι, μαζί με τον Θεό.

β’ Τη δωρεά του Θεού, που θεραπεύει τη διαφθαρμένη από την αμαρτία καρδιά του ανθρώπου και την αναγεννά, βάζοντας μέσα της τον Νόμο Του και το Πνεύμα Του.

Ο Ιησούς Χριστός εκπληρώνει την υπόσχεση της παρουσίας του Θεού ανάμεσά μας. Το όνομα που δόθηκε στον Προφήτη Ησαΐα «Εμμανουήλ» (Ησαΐου ζ’, 14) δηλώνει αυτή την εκπλήρωση «Ο Θεός είναι μαζί μας». Με τη σάρκωση του Υιού του Θεού, ο Θεός φανερώθηκε και έζησε ανάμεσά μας «Θεός εφανερώθη εν σαρκί» (Α’ Προς Τιμόθεον γ’, 16).

Ο αναστημένος Κύριος υπόσχεται στους μαθητές Του πριν αναληφθεί και χωρισθεί σωματικά απ’ αυτούς, αν θα ζεί μαζί με τον Πατέρα Του στον ουρανό, ότι θα ευρίσκεται και μαζί τους (Ματθαίου κη’, 20).

Είναι παρών στα πρόσωπα «των ελαχίστων», των απεσταλμένων Του στο κήρυγμα του Ευαγγελίου, στη σύναξη των μαθητών Του για να προσευχηθούν και να επικαλεσθούν το Ονομά Του σ’ εκείνους που Τον δέχτηκαν με την πίστη τους και που τους τρέφει με το Σώμα Του (Ματθαίου ιη’, 20).

Η πληρότητα της παρουσίας του Θεού ανάμεσα στους ανθρώπους θα πραγματοποιηθεί στα έσχατα, όταν θα ακουσθεί η ουράνια φωνή «Ιδού η σκηνή του Θεού μετά των ανθρώπων και σκηνώσει μετ’ αυτών και αυτοί λαός αυτού έσονται και αυτός ο Θεός μετ’ αυτών έσται» (Αποκαλύψεως κα’, 3).