του Αρχιμ. Γρηγορίου Κωνσταντίνου, Δρ. Θεολογίας
Τίς τελευταῖες δεκαετίες ὅλο καί περισσότερο ἀκούγεται νά γίνεται λόγος γιά μία ὀργάνωση πού φέρει τήν ὀνομασία «Νέα Ἐποχή», ἤ «new age»[1]. Ὁ ὄρος αὐτός προέρχεται ἀπό τήν ἀστρολογία. Σύμφωνα λοιπόν μέ ἕνα ἀστρονομικό φαινόμενο, ὅπως λέγουν οἱ ἀποκρυφιστές, ὁ ἥλιος γυρίζει γύρω ἀπό ἕνα κεντρικό ἄξονα καί ἡ περιστροφή του διαρκεῖ γιά χιλιάδες χρόνια. Αὐτή ἡ τροχιά του διαιρεῖται σέ 12 μέρη καί ἀποτελεῖ τό ζωδιακό κύκλο. Γιά νά περάσει ὁ ἥλιος ἀπό τό ἕνα ζώδιο στό ἄλλο χρειάζεται γύρω στά δύο χιλιάδες χρόνια. Αὐτές εἶναι οἱ «ἐποχές», λένε οἱ ὀπαδοί τῆς «νέας ἐποχῆς». Σέ κάθε ἐποχή κυριαρχεῖ ἕνας νέος «δάσκαλος», ἕνας «ἀβατάρ» – Μεσσίας. Ἐκ πρώτης ὄψεως ὁ ὅρος αὐτός προκαλεῖ ἐντύπωση καί δείχνει νά ὑπόσχεται πολλά. Ὅμως ὄχι· εἶναι ἀπατηλός καί ἀναληθής. Βέβαια αὐτό γίνεται σκόπιμα, γιά νά παραπλανήσει τούς ἀφελεῖς ἀνθρώπους, πού ἀσχολοῦνται μέ τήν ἀστρολογία ἤ ἔχουν κάποια ἐνδιαφέροντα[2]. Αὐτό φαίνεται ἀπό τήν ποικιλία τῶν ὀνομάτων πού χρησιμοποιοῦνται παράλληλα μέ τό «NEW AGE», ὅπως Τρίτο κύμα, Νέος αἰών, «Νέα Ἐποχή», Τρίτη δύναμη, Συνωμοσία τοῦ Ὑδροχόου[3], Εἰρηνική συνωμοσία κ. ἄ. Ὅλα αὐτά λοιπόν τά ὀνόματα φανερώνουν πώς πρόκειται γιά μία κίνηση, μία τάση, ἕνα ρεῦμα κι ὄχι γιά κάτι τό σοβαρό καί ἀξιόπιστο. Ἕνα κίνημα πού προτίμησε νά μεθοδεύεται μέ τή μορφή τοῦ ψαρέματος, τοῦ «δικτύου». Οἱ κόμποι π.χ. στό δίχτυ τοῦ ψαρᾶ ἀντιστοιχοῦν στίς ὁμάδες καί στούς ὀργανισμούς πού ἀνήκουν στήν κίνηση καί πού εἶναι συνολικά πάνω ἀπό 10.000. Κάθε κόμπος εἶναι ἑνωμένος μέ τούς ἄλλους καί ὅλοι μαζί σχηματίζουν τό δίκτυο.
Ἡ «Νέα Ἐποχή» ἀποτελεῖ Κίνημα πού συνδυάζει τήν θεολογία τῶν πανθεϊστικῶν θρησκειῶν μέ τίς πρακτικές ἀπό τόν δυτικό ἀποκρυφισμό. Ἡ Σημασία τῆς «Νέας Ἐποχῆς» ἀναφέ-ρεται στήν Ἐποχή τοῦ Ὑδροχόου πού πρόκειται νά ἔρθει, ἡ ὁποία ἔχει ἤδη φθάσει σύμφωνα μέ τίς πεποιθήσεις τῶν ὀπαδῶν της. Ὡς κίνημα ἡ «Νέα Ἐποχή» στοχεύει ἐπιφανεικὰ στήν ἐπικράτη-ση τῆς εἰρήνης καί στήν ἐπανασύνδεση τοῦ ἀνθρώπου μέ τόν Θεό. Σέ ἀντίθεση μέ πολλά ἄλλα παραθρησκευτικά Κινήματα, δέν ἐμφανίζει στοιχεῖα κάποιας ἐκκλησίας, μέ θρησκευτικό τελετουργικό καί ὀργάνωση πού νά ὁρίζει μέλη μέ κάποιον συγκεκριμένο ἡγέτη. Ἀντ’ αὐτοῦ ὅμως εἶναι γνωστή ὡς θεωρία πού ἔχει πολλές μορφές, καί πρακτικές μέ φαινομενικά ἀθῶες μεθόδους χαλάρωσης καί γυμναστικῆς χωρίς κάποιο θρησκευτικό περιεχόμενο σκοπεύοντας στήν μείωση τῆς πίεσης καί τῆς φυσικῆς ἔντασης. Οἱ βασικές ὅμως πρακτικές της[4] θά μπορούσαμε νά ποῦμε πώς εἶναι καταφατικές καί δεσμευτικές προτάσεις ὡς καί τρόποι ἐκφράσεως δείχνοντας ἔτσι τήν θεολογική συγγένεια μέ τόν Γνωστικισμό καί τίς Ἀνατολικές Θρησκεῖες, παραχαράσσοντας συγχρόνως καί τήν Χριστιανική Θεολογία, ὅπως ὁρισμένα βασικά χαρακτηριστικά της π.χ. τή θεολογία τοῦ προσώπου.
Πρακτικές τεκμηρίωσης καί βασικές πεποιθήσεις τῆς κίνησης εἶναι οἱ ἑξῆς:
α) Ὅλα εἶναι Ἕνα, (ὅλη ἡ πραγματικότητα εἶναι μέρος τοῦ ὅλου, (All is one- all reality is part of the whole),
β) Ὅλα εἶναι Θεός καί ὁ Θεός εἶναι τά Πάντα (Everything is God and God is everything),
γ) Τό Ἄτομο εἶναι Θεός ἤ Μέρος τοῦ Θεοῦ (Man is God or part of God),
δ) Τό Ἄτομο δέν πεθαίνει Ποτέ (Man never dies),
ε) Τό Ἄτομο μπορεῖ νά δημιουργήσει τήν πραγμα-τικότητά του (Man can create his own reality).
Ἡ Κίνηση τῆς Νέας Ἐποχῆς ἐκτός ἀπό τίς γενικές αὐτές συστηματικές γραμμές χρησιμοποιεῖ καί μία πρόσθετη ὁρολογία πού ἀποσαφηνίζει τά παραπάνω. Ἡ ὁλιστική καί συνεργατική σκέψη, ἡ δικτύωση, ἡ παγκόσμια ἑνότητα, ἡ συνείδηση, ἡ κοσμική ἐνέργεια κ. ἄ., ἐνῶ εἶναι νέες μορφές ἐκφράσεως, κρύβουν ὡστόσο τό ἀληθινό θρησκευτικό περιεχόμενο. Οἱ πραγματικές ρίζες τοῦ Κινήματος τῆς Νέας Ἐποχῆς βρίσκονται στόν Κῆπο τῆς Ἐδέμ, στόν πειρασμό τοῦ ὄφεως: «καί εἶπεν ὁ ὄφις τή γυναικί· οὐ θανάτῳ ἀποθανεῖσθε· ᾔδει γάρ ὁ Θεός, ὅτι ᾗ ἄν ἡμέρᾳ φάγητε ἀπ’ αὐτοῦ, διανοιχθήσονται ὑμῶν οἱ ὀφθαλμοί καί ἔσεσθε ὡς θεοί, γινώσκοντες καλόν καί πονηρόν. καί εἶδεν ἡ γυνή ὅτι καλόν τό ξύλον εἰς βρῶσιν καί ὅτι ἀρεστόν τοῖς ὀφθαλμοῖς ἰδεῖν καί ὡραῖoν ἐστι τοῦ κατανοῆσαι, καί λαβοῦσα ἀπό τοῦ καρποῦ αὐτοῦ ἔφαγε· καί ἔδωκε καί τῷ ἀνδρί αὐτῆς μέτ’ αὐτῆς, καί ἔφαγον. καί διηνοίχθησαν οἱ ὀφθαλμοί τῶν δύο, καί ἔγνωσαν ὅτι γυμνοί ἤσαν, καί ἔρραψαν φύλλα συκῆς καί ἐποίησαν ἑαυτοῖς περιζώματα»[5]. Πάνω λοιπόν σέ αὐτό τό πρωταρχικό ψέμα τοῦ Διαβόλου καί τίς πράξεις τῶν πρωτοπλάστων, στό γεγονός ὅτι ὁ θάνατος ἦρθε στόν κόσμο λόγω τῆς ἀνυπακοῆς, στηρίζεται ἡ μεθοδολογία τῆς Νέας Εποχής γιά τήν ἀπόκτηση τοῦ μυστικοῦ ἤ γνωστικοῦ φρονήματος. Αὐτό μπορεῖ νά φωτίσει τόν ἄνθρωπο καί νά γίνει ὅπως ὁ Θεός. Κατά τήν διάρκεια τῶν ἐποχῶν τῆς ἱστορίας τῆς ἀνθρωπότητας, τό ψέμα, ὁδήγησε σέ ποικίλες θρησκευτικές παραδόσεις καί ἀποκρυ-φιστικές πρακτικές, πού ἔχουν καταδικασθεῖ ἤδη καί στήν Παλαιά Διαθήκη[6].
***
[1] “Neo-Paganism and the New Age”, στη TEMWNP, σ.176-78.
[2] ΑΝ. ΛΥΚΑΡΗ, Νέα Ἐποχή, κίνηση πρός τό αὔριο; Ἀθήνα 2006, σ. 21.
[3] Βλ. γιά τίς ἔννοιες: “Age of Aquarius,” “Alice Bailey,” “Werner Erhard,” “Marilyn Ferguson,” “The Forum/est,” “Matthew Fox,” “Gaia,” “Louise Hay,” “James Lovelock,” “Shirley MacLaine,” “Ruth Montgomery” and “Starhawk,” Encyclopedia of New Religious Movements (ed., Peter Clarke), Routledge, Dec. 2005.
[4] Σημειώνει ἡ Ρωμαιοκαθολική Ἐκκλησία γιά τήν σημασία τοῦ ‘’Νέου’’: «Here is what is “new” about New Age. It is a “syncretism of esoteric and secular elements”. They link into a widely-held perception that the time is ripe for a fundamental change in individuals, in society and in the world. There are various expressions of the need for a shift:– from Newtonian mechanistic physics to quantum physics;– from modernity’s exaltation of reason to an appreciation of feeling, emotion and experience(often described as a switch from ‘left brain’ rational thinking to ‘right brain’ intuitive thinking);– from a dominance of masculinity and patriarchy to a celebration of femininity, in individuals and in society», PCC καί PCID, ‘‘Jesus Christ the bearer of the water of life, A Christian reflection on the “New Age”, Strathfield, NSW: St. Paul’s, 2002 , § 2, 1.
[5] Γέ. 3, 4-7.
[6] Δε., 18, 9-10. «᾿Εὰν δὲ εἰσέλθῃς εἰς τὴν γῆν, ἣν Κύριος ὁ Θεός σου δίδωσί σοι, οὐ μαθήσῃ ποιεῖν κατὰ τὰ βδελύγματα τῶν ἐθνῶν ἐκείνων. οὐχ εὑρεθήσεται ἐν σοὶ περικαθαίρων τὸν υἱὸν αὐτοῦ ἢ τὴν θυγατέρα αὐτοῦ ἐν πυρί, μαντευόμενος μαντείαν, κληδονιζόμενος καὶ οἰωνιζόμενος».
[Συνεχίζεται Μέρος Α΄]