Καμπανάκι για το τζαμί από τον Μητροπολίτη Μεσσηνίας

Ο 56χρονος μητροπολίτης Μεσσηνίας, καθηγητής της Θεολογικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών Χρυσόστομος Σαββάτος, συμπλήρωσε φέτος δέκα χρόνια από την ανάρρησή του στο επισκοπικό αξίωμα και τον μητροπολιτικό θρόνο. Είναι ο τελευταίος εκλεγείς μητροπολίτης επί αρχιεπισκοπίας του μακαριστού Χριστοδούλου, ήταν μόλις 46 ετών και η ανάδειξή του εντασσόταν στο πλαίσιο των προσπαθειών του αοιδίμου Αρχιεπισκόπου να ανανεώσει την Ιεραρχία με πρόσωπα άφθαρτα, ως επί το πλείστον μέσης ηλικίας και… ανοιχτών πνευματικών οριζόντων.

Δέκα χρόνια μετά, ο κ. Χρυσόστομος συμμετέχει στις επιτροπές διαθρησκειακού διαλόγου εκπροσωπών την Εκκλησία της Ελλάδος, είναι εκ των εισηγητών για τις αλλαγές στο μάθημα των Θρησκευτικών, διατηρεί ανοιχτούς διαύλους ουσιαστικής επικοινωνίας με το Οικουμενικό Πατριαρχείο, συμμετέχει σε διεθνή συνέδρια και γνωρίζει να κωφεύει στις… σειρήνες της φιλοδοξίας αφιερώνοντας εαυτόν στην υπηρεσία της ιστορικής του Μητροπόλεως.

Στην Αίγυπτο, σεβασμιώτατε, ο Οικουμενικός Πατριάρχης ανέφερε ότι «το Ισλάμ δεν μπορεί να εξισωθεί με την τρομοκρατία, καθώς η έννοια της τρομοκρατίας είναι ξένη προς οποιαδήποτε θρησκεία». Συμφωνείτε με αυτό το… «συγχωροχάρτι»;

«Νομίζω ότι ο Οικουμενικός Πατριάρχης επεσήμανε μία αλήθεια. Καμία θρησκεία δεν σχετίζεται με το φαινόμενο της τρομοκρατίας ή της βίας. Αυτό πού χρειάζεται να κάνουμε είναι να διακρίνουμε τη θρησκεία από τους λεγόμενους φανατικούς οπαδούς της, οι οποίοι “εν ονόματι” της οποιασδήποτε θρησκείας μπορούν και προκαλούν τη βία και την τρομοκρατία προς εξυπηρέτηση σκοπών διαφορετικών από αυτούς που οι θρησκείες διακηρύσσουν και πρεσβεύουν».

Πώς κρίνετε τη διαχείριση του Προσφυγικού στη χώρα μας λαμβάνοντας υπόψη ότι οι περισσότεροι των προσφύγων ή μεταναστών είναι μουσουλμάνοι;

«Για την Εκκλησία, και προ παντός την Ορθόδοξη Εκκλησία, στο Προσφυγικό και στο Μεταναστευτικό το πρόβλημα δεν είναι το θρήσκευμα, η γλώσσα, το χρώμα ή η προέλευση, αλλά κυρίως ο τρόπος με τον οποίον διαχειριζόμαστε αυτό καθεαυτό το πρόβλημα όχι με έναν τρόπο εφήμερης διαχείρισης, αλλά σε βάθος χρόνου και σε αναφορά προς τις τοπικές κοινωνίες».

Είσθε υπέρ της ανεγέρσεως του τζαμιού στον Βοτανικό; Αν ναι, θα το βλέπατε εφικτό να υπάρξουν λειτουργούντα σύγχρονα τζαμιά και σε άλλες πόλεις;

«Όταν το τζαμί είναι μόνο τόπος λατρείας, νομίζω ότι δεν υφίσταται πρόβλημα, όταν όμως γίνεται κέντρο προπαγάνδας και ιδεολογικής ή θρησκευτικής εκμετάλλευσης, τότε το πρόβλημα είναι, θεωρώ, πολύ σημαντικό. Γι’ αυτό και η μέριμνα θα πρέπει να επικεντρωθεί στον τρόπο διοίκησης, διαχείρισης και πραγματικής λειτουργίας του ως τόπου λατρείας και μόνον».

Φοβάσθε την εισπήδηση του λαϊκισμού στις θρησκείες; Κυρίως όπως εκφράζεται με αυτή την υπερπληθώρα μικρο-εκδόσεων παραινέσεων ή προφητειών διαφόρων προσώπων της Εκκλησίας, από καλογήρους έως και ιερείς…

«Είναι, ίσως, το σοβαρότερο πρόβλημα για την ίδια την ταυτότητα της θρησκευτικότητας, γιατί κινδυνεύει να μετατραπεί η ίδια η θρησκεία σε μία μαγεία ή θρησκοληψία, και τότε με περισσότερη ευκολία θα γίνει διαχειρίσιμη από τους κάθε λογής τρομοκράτες, ακραίους φανατικούς, τους φονταμενταλιστές, οι οποίοι μεριμνούν για ίδια συμφέροντα και μόνο».

Πώς βλέπετε να εξελίσσεται ο δια-θρησκειακός διάλογος μεταξύ των χριστιανικών Εκκλησιών;

«Ό διάλογος είναι ο μόνος τρόπος και μέσον με το οποίο μπορούν να επιλυθούν τα διάφορα προβλήματα και να οδηγηθούμε ακόμη σε μία ενότητα. Ίσως όχι τόσο οι θεολογικές διαφορές, όσο τα διάφορα κοινωνικά ζητήματα θα μπορέσουν να συμβάλουν στην εποχή μας θετικά, ώστε να κατανοήσουμε την αναγκαιότητα του διαλόγου και να τον συνεχίσουμε με έναν εντονότερο τρόπο. Πάντως, όπως κάθε διάλογος, έχει και τις δυσκολίες του και τις αγκυλώσεις του».

Επανειλημμένα ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας έχει μιλήσει για την ανάγκη ενίσχυσης των τριών βασικών πτυχών της Ευρώπης: της Κλασικής Αρχαιότητας, του Ρωμαϊκού Δικαίου και του Χριστιανισμού. Θεωρείτε ότι αποχριστιανικοποιείται η Ευρώπη;

«Ο κ. Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας έχει δίκιο. Η μη υιοθέτηση στο Σύνταγμα της Ευρώπης των τριών αυτών βασικών πυλώνων δεν προκαλεί μόνο την αποχριστιανοποίηση της Ευρώπης, αλλά οδήγησε την Ευρώπη και σε ένα πνευματικό αδιέξοδο και έλλειμμα, χωρίς αρχές και πνευματικές βάσεις. Η μετάλλαξη της Ευρώπης μόνο σε παράγοντα οικονομικό και όχι και σε Ένωση, με αρχές και ήθος, έχει ως αποτέλεσμα να αναζητεί το βαθύτερο και ουσιαστικότερο νόημα, ακόμα και στην εφαρμογή της έννοιας της κοινωνικής αλληλεγγύης, της συνύπαρξης και της συμπαράστασης ακόμη και μεταξύ των κρατών-μελών, με αποτέλεσμα να διακινδυνεύει σήμερα η εμβάθυνση της Ένωσης και η κοινοτική συνοχή».

Φέτος, σεβασμιώτατε, ο Χρυσόστομος Σαββάτος, ένας μητροπολίτης, που συγκαταλέγεται από το εκκλησιαστικό ρεπορτάζ μεταξύ των «ανοιχτών μυαλών» της Ιεραρχίας, συμπλήρωσε δεκαετία στη διαποίμανση της Μητροπόλεως Μεσσηνίας. Συν Θεώ, ποια είναι τα σχέδιά του για το μέλλον;

«Η συνέχιση του έργου που η Εκκλησία μού έχει αναθέσει. Να διακονώ το ποίμνιό μου και να προσπαθώ με κάθε τρόπο να ανταποκρίνομαι στα αιτήματά του και στις προσδοκίες του, αυτό κάνω και αυτό θα συνεχίσω να κάνω, για όσο χρόνο μού επιτρέπει ο Θεός, στη Μεσσηνία».

Γράφτηκε από τον/την Βραδυνή