του Αρχιμ. Γρηγορίου Κωνσταντίνου Δρ. Θεολογίας
Ο Άγιος Ιωάννης της Κλίμακος, πρότυπο ασκήσεως και αγιότητος που μας προβάλει η Εκκλησία, μας δείχνει τους δείκτες της πνευματικής ανάτασης και ανάπτυξης στο περισπούδαστο βιβλίο του την Κλίμακα. Σε αυτήν περιγράφει, από τα πρώτα βήματα αυτής της ανάτασης, τα βήματα για την αναμόρφωση του εαυτού μας και της ομοιώσεως με το πρότυπο του Θεανθρώπου, την οδό δηλαδή, από το Κατ’ Εικόνα στο Καθ’ Ομοίωσιν. Σε αυτά τα βήματα, καλούμαστε και όλοι εμείς να ανέβουμε τα σκαλοπάτια της πνευματικής εν Χριστώ ζωής με την ένταξή μας σε ένα αγώνα και μια πάλη, με τον ίδιο μας τον εαυτό, που ανυψώνει σε ουράνιες εμπειρίες γεμίζοντας την ψυχή μας με την χάρη του Αγίου Πνεύματος.
Αυτή η ανάβαση, αυτά τα βήματα στα σκαλοπάτια, όπως ο ίδιος ο Άγιος έχει καθορίσει, είναι κλιμακωτά. Έχουν δηλαδή βαθμίδες μικρές και μεγάλες, αναλόγως των προϋποθέσεων και δυνατοτήτων του κάθε ανθρώπου. Η Κλίμακα στηρίζεται επάνω ακριβώς στον αγρό της ψυχής του κάθε πιστού, μοναχού ή λαϊκού. Η κάθε ψυχή είναι ένας αγρός, που αναλόγως αποδίδει. Γι’ αυτό και ο Άγιος αναφέρει: «κλίμακα αναβάσεως πεπελέκηκα, ἔκαστος δε λοιπόν βλεπέτω εν ποία βαθμίδι ἔστηκεν» (ΚΖ, Β΄).
Στην σταδιακή και βαθμιαία ανάβαση των σκαλοπατιών χρειάζεται χρόνος και κανείς δεν μετέρχεται από το ένα σκαλοπάτι στο άλλο. Πρέπει πρώτα να βαδίσει το σκαλοπάτι της μιας αρετής ή αποφυγής και να πάει στο άλλο. Επιπρόσθετα αυτή η ανάβασης δεν μπορεί να νοείται μόνο για τη σωματική άσκηση, αλλά συγχρόνως να δίνει ιδιαίτερη βαρύτητα στο πνευματικό μέρος. Προτεραιότητα δηλαδή έχουν οι αρετές της ταπείνωσης, της πίστης, της καθαρότητας της καρδιάς και έπονται τα άλλα. Ο Άγιος πάλι μας συμβουλεύει πως οι σωματικές ασκήσεις, νηστεία, σκληραγωγία, μετάνοιες κ.λπ. δεν χορηγούν από μόνες τους τα ουράνια χαρίσματα, όταν η καρδιά μας δεν είναι απλή και ταπεινή.
Επιπλέον, στην πορεία αυτή ο Άγιος μνεία ποιεί της βοηθείας και συμπαράστασης των αγγέλων. Οι άγγελοι είναι οι φίλοι του Θεού. Ο άγγελος είναι αυτός που παρακολουθεί τον αγώνα του μοναχού ή πιστού. Αλλαχού πάλι κάνει μνεία για τους αγγέλους που λόγο αμαρτιών ή ραθυμίας απομακρύνθηκαν από τον άνθρωπο. Αλλού πάλι γίνεται λόγος για αγγέλους που φέρνουν όνειρα στον άνθρωπο, και στοχεύουν στην πνευματική ανύψωση ή ερμηνεύουν στον ασκητή τα οράματα. Αυτοί οι άγγελοι που φέρνουν όνειρα στην ψυχή, σε αντίθεση με τα δαιμονικά όνειρα, είναι όνειρα που δείχνουν την κόλαση, την κρίση και τον χωρισμό. Αυτά τα όνειρα ξυπνούν τον άνθρωπο από τον λήθαργο και την ραθυμία. Μόνο αυτά τα όνειρα στέλνουν οι άγγελοι. Άσοφος και συγχρόνως άπειρος, που δεν έχει εμπειρία, είναι αυτός που στηρίζεται στα όνειρα. Όταν από κάποια όνειρα που μας έρχονται δημιουργείται η απόγνωση, αυτά είναι δαιμονικά και όχι αγγελικά. Γιατί αυτός που πιστεύει σε εκείνα τα όνειρα μοιάζει με έναν άνθρωπο που προσπαθεί να πιάσει την σκιά του. Αναφέρει ο Άγιος ότι στους μοναχούς παρουσιάζονται όνειρα προερχόμενα από τους δαίμονες για τους συγγενείς τους, για να τους προξενήσει στεναχώρια και να υποφέρουν εξαιτίας των. Και με τον τρόπο αυτό ταράσουν τον ψυχισμό του μοναχού.
Περισσότερο μνημονεύει τους αγγέλους εκείνους που παίρνουν τις προσευχές και τις δεήσεις των μοναχών και πιστών και τις μεταφέρουν στον ουράνιο θυσιαστήριο. Αυτή τη συμπαράσταση και βοήθεια των αγγέλων ας μην την χάσουμε και εμείς είτε είμαστε μοναχοί ή λαϊκοί για να ανέλθομε ευκολότερα την κλίμακα του αγίου Ιωάννου του Σιναΐτου.
Γίνετε συνοδοιπόροι μας στην γνώση και την ενημέρωση. Στείλτε στο [email protected] άρθρα, φωτογραφίες, βίντεο ή κάτι που πιστεύετε ότι αξίζει να μοιραστείτε τόσο με εμάς όσο και με τους αναγνώστες μας.
