Συλλείτουργο Πατριάρχη Ιεροσολύμων, Μητροπολίτου Καπιτωλιάδος Ησυχίου

Τήν Κυριακήν, 18^ην / 31^η Μαΐου 2020, Κυριακήν τῆς μνήμης τῶν Ἁγίων Πατέρων τῆς Α΄Οἰκουμενικῆς Συνόδου, τῶν καταδικασάντων τόν Ἄρειον καί δογματισάντων τό ὁμοούσιον τοῦ Υἱοῦ πρός τόν Πατέρα καί συνταξάντων τά ὀκτώ πρῶτα ἄρθρα τοῦ Συμβόλου τῆς Πίστεως, ὁ Μακαριώτατος Πατήρ ἡμῶν καί Πατριάρχης Ἱεροσολύμων κ.κ. Θεόφιλος, ἀναπληρῶν τήν ἔλλειψιν πανηγυρικοῦ ἑορτασμοῦ τοῦ Σαββάτου τοῦ Λαζάρου εἰς Βηθανίαν, λόγῳ διαδόσεως τοῦ κορονοϊοῦ, ἐλειτούργησεν εἰς τήν Ἱεράν Μονήν τῶν αδελφῶν τοῦ Λαζάρου Μάρθας καί Μαρίας, συλλειτουργοῦντος τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Καπιτωλιάδος κ. Ἡσυχίου καί τῶν Ἀγιοταφιτῶν Ἀρχιμανδρίτου π. Ἐπιφανίου, ἐφημερίου τῆς Ἱερᾶς Μονῆς, τοῦ Ἀρχιμανδρίτου Δημητρίου καί τοῦ Ἀρχιδιακόνου π. Μάρκου, ψάλλοντος τοῦ κ. Βασιλείου Γκοτσοπούλου.

Ἐπί τῷ γεγονότι τούτῳ ὁ Μακαριώτατος ἀπηύθυνε τό κάτωθι Μήνυμα:

“Τήν ἐτήσιον  μνήμην σήμερον, τῶν θεοφόρων Πατέρων, τῶν ἐκ πάσης τῆς Οἰκουμένης συναθροισθέντων, ἐν τῇ λαμπρᾷ πόλει Νικαέων τῶν Ὀρθοδόξων τά συστήματα εὐσεβοῦντες πιστῶς ἑορτάσωμεν. Οὗτοι γάρ τοῦ δεινοῦ Ἀρείου τό ἄθεον δόγμα εὐσεβοφρόνως καθεῖλον καί τῆς Καθολικῆς Ἐκκλησίας συνοδικῶς τοῦτον ἐξωστράκισαν· καί τρανῶς τόν Υἱόν τοῦ Θεοῦ ὁμοούσιον καί συναΐδιον πρό τῶν αἰώνων ὄντα, τοῖς πᾶσιν ἐδίδαξαν ὁμολογεῖν ἐν τῷ τῆς πίστεως Συμβόλῳ, ἀκριβῶς καί εὐσεβῶς τοῦτο ἐκθέμενοι. Ὅθεν καί ἡμεῖς τοῖς θείοις αὐτῶν δόγμασιν ἑπόμενοι, βεβαίως πιστεύοντες λατρεύομεν σύν Πατρί τόν Υἱόν καί τό Πνεῦμα τό Πανάγιον ἐν μιᾷ Θεότητι Τριάδα Ὁμοούσιον», ἀναφωνεῖ ὁ ὑμνῳδός τῆς Ἐκκλησίας.

Ἀγαπητοί ἐν Χριστῷ ἀδελφοί,

Εὐλαβεῖς Χριστιανοί,

Σήμερον, Κυριακῇ ἑβδόμῃ ἀπό τοῦ Πάσχα τήν ἐν Νικαίᾳ πρώτην Οἰκουμενικήν Σύνοδον ἑορτάζομεν τῶν τριακοσίων δέκα καί ὀκτώ θεοφόρων Πατέρων τῶν συναθροισθέντων ἐκ πάσης τῆς Οἰκουμένης τῇ πνευμακινήτῳ ἀποφάσει τοῦ ἁγίου καί Μεγάλου Κωνσταντίνου τοῦ Αὐτοκράτορος ἐν τῷ εἰκοστῷ ἔτει τῆς βασιλείας αὐτοῦ. Διό καί τήν εὐχαριστήριον ἀναίμακτον θυσίαν ταύτην προσφέρομεν τῷ ἁγίῳ Τριαδικῷ Θεῷ ἐν τῷ ἱερῷ τόπῳ τοῦ ἁγιάσματος Αὐτοῦ.

Οἱ ἅγιοι τῆς Ἐκκλησίας Πατέρες εἶναι οἱ διάδοχοι τῶν ἁγίων Ἀποστόλων καί οἱ φύλακες τῆς ἱερᾶς καί ἀποστολικῆς Παραδόσεως, δηλονότι τῆς σωτηριώδους διδασκαλίας τοῦ Εὐαγγελίου τοῦ Σωτῆρος ἡμῶν Χριστοῦ. «Ἀδελφοί στήκετε καί κρατεῖτε τάς παραδόσεις, ἅς ἐδιδάχθητε εἴτε διά λόγου εἴτε δι’ ἐπιστολῆς ἡμῶν», (Β΄ Θεσ. 2,15) παραγγέλλει ὁ θεῖος Παῦλος.

Οἱ Πατέρες δέ οἱ ὁποῖοι καλοῦνται «θεοφόροι», τουτέστι φορεῖς τοῦ ἁγίου Πνεύματος, εἶναι ἐκεῖνοι, οἱ ὁποῖοι ἀφ’ ἑνός μέν, ἐχειροτονήθησαν ὑπό τῆς Ἐκκλησίας (Β ΄ Κορ. 8,19), ἀφ’ ἑτέρου δέ ἀνεδείχθησαν διά τοῦ ἔργου καί τῆς διδασκαλίας αὐτῶν Πνευματικοί γεννήτορες, δηλαδή Πατέρες τῶν πιστῶν μελῶν τοῦ σώματος τῆς Ἐκκλησίας ὡς ἐπιστέλλει ὁ ἱερώτατος Παῦλος τοῖς Κορινθίοις: «Ἐάν γάρ μυρίους παιδαγωγούς ἔχητε ἐν Χριστῷ, ἀλλ’ οὐ πολλούς πατέρας· ἐν γάρ Χριστῷ Ἰησοῦ διά τοῦ Εὐαγγελίου ἐγώ ὑμᾶς ἐγέννησα», (Α΄ Κορ. 4,15).

Μέ ἄλλα λόγια, οἱ θεόπνευστοι Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας ἀποτελοῦν τά ἐχέγγυα τῆς ἀνοθεύτου καί ὑγιαινούσης διδασκαλίας καί πίστεως, τήν ὁποίαν διετύπωσαν ἐν τοῖς δόγμασιν καί περιεχαράκωσαν διά τῶν ἱερῶν κανόνων ἐν ταῖς οἰκουμενικαῖς καί διαφόροις τοπικαῖς Συνόδους. Διά τοῦτο καί ἀναγνωρίζονται ὡς Οἰκουμενικοί διδάσκαλοι καί φωστῆρες, ὡς λέγει καί ὁ ὑμνῳδός αὐτῶν: «Τῶν ἁγίων Πατέρων ὁ χορός, ἐκ τῶν τῆς οἰκουμένης περάτων συνδραμών, Πατρός, καί Υἱοῦ, καί Πνεύματος Ἁγίου, μίαν οὐσίαν ἐδογμάτισε καί φύσιν, καί τό μυστήριον τῆς θεολογίας, τρανῶς παρέδωκε τῇ Ἐκκλησίᾳ· οὕς εὐφημοῦντες ἐν πίστει, μακαρίσωμεν λέγοντες· Ὦ θεία παρεμβολή, θεηγόροι ὁπλῖται, παρατάξεως Κυρίου, ἀστέρες πολύφωτοι, τοῦ νοητοῦ στερεώματος, τῆς μυστικῆς Σιών οἱ ἀκαθαίρετοι πύργοι, τά μυρίπνοα ἄνθη τοῦ Παραδείσου, τά πάγχρυσα στόματα τοῦ Λόγου, Νικαίας τό καύχημα, οἰκουμένης ἀγλάϊσμα, ἐκτενῶς πρεσβεύσατε, ὑπέρ τῶν ψυχῶν ἡμῶν».

Ὁ ὑμνῳδός ἐνταῦθα ἀποκαλεῖ τούς ἁγίους Πατέρας «τά πάγχρυσα στόματα τοῦ Θεοῦ Λόγου». Καί τοῦτο, διότι οὗτοι ἐδογμάτισαν τό μυστήριον τῆς θεολογίας, τό ὁποῖον ἀφορᾷ εἰς τήν μίαν οὐσίαν καί φύσιν τῶν προσώπων τῆς Ἁγίας Τριάδος, Πατρός, Υἱοῦ καί Ἁγίου Πνεύματος. Προσέτι δέ ἐδογμάτισαν τό μυστήριον τῆς θείας Οἰκονομίας, τό ὁποῖον ἀφορᾷ εἰς τήν  ἐνσάρκωσιν καί ἐνανθρώπησιν τοῦ Θεοῦ Λόγου  τοῦ Χριστοῦ ἐκ τῶν ἁγνῶν αἱμάτων τῆς Ὑπερευλογημένης Θεοτόκου καί ἀειπαρθένου Μαρίας. Τοῦτο δέ ἐπέτυχον σκεπτόμενοι, κατά Γρηγόριον τόν Θεολόγον, οὐχί ἀριστοτελικῶς ἀλλ’ ἁλιευτικῶς. Κατά δέ τόν ὑμνῳδόν «Ὅλην συγκροτήσαντες, τήν τῆς ψυχῆς ἐπιστήμην, καί τῷ θείῳ Πνεύματι, συνδιασκεψάμενοι, τό μακάριον, καί σεπτόν Σύμβολον, οἱ σεπτοί Πατέρες, θεογράφως διεχάραξαν· … καί τῶν εὐσεβῶν παραδόσεων, ἄνωθεν λαβόντες, τήν τούτων ἀποκάλυψιν σαφῶς, καί φωτισθέντες, ἐξέθεντο».

Μέ ἄλλα λόγια, ἡ διατύπωσις τῶν θείων δογμάτων τῆς πίστεως ὑπό τῶν Πατέρων τῆς Ἐκκλησίας ἔχει ὡς πηγήν ἐμπνεύσεως τήν ἐν τῷ Ἰησοῦ Χριστῷ ἀποκαλυφθεῖσαν ἀλήθειαν, δηλονότι αὐτήν ταύτην τήν ἀποκάλυψιν τοῦ Θεοῦ πρός τούς ἀνθρώπους, τήν ἐν τῷ ἐνανθρωπήσαντι Υἱῷ καί Λόγῳ Αὐτοῦ κορυφωθεῖσαν καί τελειωθεῖσαν καί ἔκτοτε ἀμετάβλητον ἐσαεὶ παραμένουσαν, ἕνεκεν τούτου εἴρηται: «Ὁ οὐρανός καί ἡ γῆ παρελεύσονται, οἱ δέ ἐμοί λόγοι οὐ μή παρελεύσονται», (Μάρκ. 13,31).

Ἐξ ἀντιθέτου ἡ τῶν αἱρετικῶν διατύπωσις τῆς ἐν Χριστῷ πίστεως ἔχει ὡς πηγήν τήν ἰδίαν αὐτῶν ἐπίνοιαν, τουτέστιν τούς σεσοφισμένους μύθους, (Β’ Πέτρ. 1,16) καί τούς διεστραμμένους διαλογισμούς αὐτῶν, κατά τό προειρημένον ὑπό τοῦ θείου Παύλου: «ἐγώ γάρ οἶδα τοῦτο, ὅτι εἰσελεύσονται μετά τήν ἄφιξίν μου λύκοι βαρεῖς εἰς ὑμᾶς μή φειδόμενοι τοῦ ποιμνίου· καί ἐξ ὑμῶν αὐτῶν ἀναστήσονται ἄνδρες λαλοῦντες διεστραμμένα τοῦ ἀποσπᾶν τούς μαθητάς ὀπίσω αὐτῶν», (Πράξ. 20, 29-30).

Τοιοῦτοι ἀκριβῶς «ἄνδρες λαλοῦντες διεστραμμένα» ἀπεδείχθησαν οἱ ἀμετανόητοι αἱρεσιάρχαι Ἄρειος, ἀρνούμενος τήν θεότητα τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ, Μακεδόνιος ὁ Πνευματομάχος καί Νεστόριος, ὁ ὁποῖος εἰσήγαγε τομήν καί διαίρεσιν ἐν τῷ προσώπῳ τοῦ Θεανθρώπου Χριστοῦ. Ἡ δέ διδασκαλία τῶν λοιπῶν ψευδοδιδασκάλων παλαιοτέρων καί νεωτέρων / συγχρόνων συνδέεται ἀμέσως ἤ ἐμμέσως μέ τούς προαναφερθέντας αἱρεσιάρχας.

Ἰδού διά τί, ἀγαπητοί μου ἀδελφοί, ἡ ἁγία ἡμῶν Ἐκκλησία τιμᾷ ἑορτίως «τά πάγχρυσα στόματα» αὐτῆς, τουτέστιν τούς ἁγίους Πατέρας καί δή τούς ἐν Νικαίᾳ τῇ πρώτῃ Οἰκουμενικῇ συναθροισθέντας τῷ ἔτει 325 μ.Χ. Οὗτοι ὡς ἄμεσοι διάδοχοι τῶν Ἀποστόλων, λοιδορούμενοι, βλασφημούμενοι καί διωκόμενοι καί ἐν ἐξορίαις γενόμενοι, ἀνεδείχθησαν «δοῦλοι γνησιώτατοι τοῦ Χριστοῦ καί τοῦ ἐνθέου κηρύγματος μύσται ἱερώτατοι, κατά τόν ὑμνῳδόν. Τοῦ «ἐνθέου τούτου κηρύγματος» καρπός εἶναι τό Σύμβολον τῆς Πίστεως, τό ἐπ’ Ἐκκλησίαις καί θείαις Λειτουργίαις ἀναγιγνωσκόμενον.

Ἡμεῖς δέ μετά τῶν ἁγίων Θεοφόρων Πατέρων, τῶν τήν Ἀειπάρθενον καί Ὑπερευλογημένην Μαρίαν Θεοτόκον καί Μητέρα τοῦ Θεοῦ ἀνακηρυξάντων καί μετά παρρησίας ὁμολογησάντων, εἴπωμεν σύν τῷ ὑμνῳδῷ: «Ἐν τοῖς ὄρεσι τοῖς ἁγίοις, θεωροῦντές σου τάς ὑψώσεις Χριστέ, τό ἀπαύγασμα τῆς δόξης τοῦ Πατρός, ἀνυμνοῦμέν Σου τήν φωτοειδῆ τοῦ προσώπου μορφήν, προσκυνοῦμέν σου τά παθήματα, τιμῶμεν τήν Ἀνάστασιν, τήν ἔνδοξον Ἀνάληψιν δοξάζοντες, ἐλέησον ἡμᾶς καί ἀπάλλαξον τόν κόσμον σου ἅπαντα τῆς ἀνθρωποκτόνου λοιμώδους νόσου τοῦ κορονοϊοῦ. Ἀμήν. Ἔτη πολλά καί ἐν Χριστῷ ὑγιεινα”.

Τήν μεσημβρίαν, ἡ γηραιά καί ἀφωσιωμένη καθηγουμένη μοναχή Εὐπραξία μετά τῆς συνοδείας αὐτῆς παρέθεσε τράπεζαν εἰς τόν Μακαριώτατον καί τήν Συνοδείαν Αὐτοῦ.