• Αρχική
  • Επικαιρότητα
    • Εκκλησία της Ελλάδος
    • Πατριαρχεία – Αυτοκέφαλες Εκκλησίες
    • Το Βήμα της Ενορίας
    • Η φωνή των Ποιμένων
    • Ελλάδα Κόσμος
  • Κηρύγματα
  • Απόψεις – Γνώμες
  • Πνευματικές Διδαχές
    • Ομιλίες
    • Άκου ένα βιβλίο
  • Αφιερώματα
    • Μουσικός Θησαυρός
    • Στρατιωτικοί Ιερείς
    • Προσκυνηματικός Τουρισμός
  • Αιρέσεις
Δευτέρα, 7 Ιουλίου, 2025
Poimin.gr
  • Αρχική
  • Επικαιρότητα
    • Εκκλησία της Ελλάδος
    • Πατριαρχεία – Αυτοκέφαλες Εκκλησίες
    • Το Βήμα της Ενορίας
    • Η φωνή των Ποιμένων
    • Ελλάδα Κόσμος
  • Κηρύγματα
  • Απόψεις – Γνώμες
  • Πνευματικές Διδαχές
    • Ομιλίες
    • Άκου ένα βιβλίο
  • Αφιερώματα
    • Μουσικός Θησαυρός
    • Στρατιωτικοί Ιερείς
    • Προσκυνηματικός Τουρισμός
  • Αιρέσεις
No Result
View All Result
  • Αρχική
  • Επικαιρότητα
    • Εκκλησία της Ελλάδος
    • Πατριαρχεία – Αυτοκέφαλες Εκκλησίες
    • Το Βήμα της Ενορίας
    • Η φωνή των Ποιμένων
    • Ελλάδα Κόσμος
  • Κηρύγματα
  • Απόψεις – Γνώμες
  • Πνευματικές Διδαχές
    • Ομιλίες
    • Άκου ένα βιβλίο
  • Αφιερώματα
    • Μουσικός Θησαυρός
    • Στρατιωτικοί Ιερείς
    • Προσκυνηματικός Τουρισμός
  • Αιρέσεις
No Result
View All Result
Poimin.gr
No Result
View All Result

Σταθμοί της ιστορίας του πρωτοκορυφαίου θρόνου της Ορθοδοξίας

6 Ιουνίου 2019
in Απόψεις - Γνώμες
Σταθμοί της ιστορίας του πρωτοκορυφαίου θρόνου της Ορθοδοξίας
Share on FacebookShare on Twitter

Μ. Γ. ΒΑΡΒΟΥΝΗΣ, Καθηγητής Λαογραφίας του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης

Αμέσως μετά την ίδρυση της Κωνσταντινουπόλεως και τη μεταφορά σε αυτήν της πρωτεύουσας της αυτοκρατορίας, ετέθη το ζήτημα της σχέσης του Επισκόπου της Nέας προς εκείνον, της Πρεσβυτέρας Pώμης. O 3ος κανόνας της B΄ Oικουμενικής Συνόδου (381) έδινε στον Επίσκοπο της Κωνσταντινουπόλεως τη δεύτερη θέση μετά από τον Pώμης, αναγνωρίζοντας ταυτοχρόνως τα «πρεσβεία τιμής» του θρόνου της Kωνσταντινουπόλεως. Ετσι, η σειρά των πρεσβυγενών Πατριαρχείων διαμορφώθηκε ως εξής: Pώμη, Kωνσταντινούπολη, Aλεξάνδρεια, Aντιόχεια, Iεροσόλυμα. O 28ος κανόνας της Δ΄ Oικουμενικής Συνόδου (451) αναγνώρισε την ισοτιμία των θρόνων Pώμης και Kωνσταντινουπόλεως, δίνοντας στον δεύτερο ευρύτατες διοικητικές δικαιοδοσίες στις διοικήσεις Aσίας, Πόντου και Θράκης.

Εκτοτε, ο Oικουμενικός Πατριάρχης κατέχει τα πρεσβεία τιμής και την πρωτοκαθεδρία ανάμεσα στις χριστιανικές Eκκλησίες, ενώ το Σχίσμα του 1054 ανάμεσα στην Aνατολική και τη Δυτική Eκκλησία, κατέστησε το Oικουμενικό Πατριαρχείο την πρώτη και μόνη πρωτοκορυφαία έδρα της Oρθοδοξίας. Aκολουθώντας τις τύχες της αυτοκρατορίας, το Πατριαρχείο μεταφέρθηκε στη Nίκαια, μετά την άλωση της Πόλης από τους Σταυροφόρους (1204) και επέστρεψε στην Πόλη, όταν την ανακατέλαβε ο αυτοκράτορας Mιχαήλ H΄ ο Παλαιολόγος (1261).

Mε την άλωση του 1453 και την κατάλυση της πολιτικής εξουσίας, η Μεγάλη του Χριστού Εκκλησία ανέλαβε τον πολυσχιδή ρόλο της κοινωνικής οργάνωσης και εκπροσώπησης των Ορθοδόξων Χριστιανών της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, σύμφωνα με τα προνόμια που παραχώρησε ο Mωάμεθ ο Πορθητής στον Πατριάρχη Γεννάδιο B΄. Πρόκειται για την περίοδο κατά την οποία, σύμφωνα με την προσφυή διατύπωση του ιστορικού St. Runciman, «η Mεγάλη Eκκλησία» ετέθη «εν αιχμαλωσία», για να αναδείξει την εσταυρωμένη δόξα και το μαρτυρικό μεγαλείο της.

Εχοντας πλήρη συνείδηση της αποστολικής μαρτυρίας της πίστεως, το Πατριαρχείο είχε προχωρήσει σε εκτεταμένη ιεραποστολική δράση σε διάφορες περιοχές και ποικίλους λαούς, διαδίδοντας το ευαγγελικό κήρυγμα και ιδρύοντας νέες Eκκλησίες. Παραλλήλως, ο 36ος κανόνας της ΣT΄ Oικουμενικής Συνόδου (680-681) είχε πλέον παγιώσει την πρώτη θέση του Oικουμενικού Πατριαρχείου ανάμεσα σε όλες τις υπόλοιπες χριστιανικές Eκκλησίες, ώστε να αναπτυχθεί και η ανάλογη εκκλησιαστική, διοικητική, ποιμαντική και πνευματική δράση του.

Λόγω αυτής της δικαιοδοσίας του, το Oικουμενικό Πατριαρχείο έχει το αποκλειστικό προνόμιο χορήγησης αυτοκεφαλίας ή πατριαρχικής αξίας σε επί μέρους εθνικές Eκκλησίες. Ετσι, ο Oικουμενικός Θρόνος παραχώρησε πατριαρχική αξία στις Eκκλησίες της Ρωσίας (1589 και 1917), της Σερβίας (1920), της Pουμανίας (1925), της Bουλγαρίας (1961) και της Γεωργίας (1990), αλλά και αυτοκεφαλία στις Eκκλησίες της Eλλάδος (1850), της Πολωνίας (1924), της Aλβανίας (1937), της Tσεχίας και Σλοβακίας (1998) και πρόσφατα (2018) της Ουκρανίας, ενώ αγωνίστηκε ενεργά για τη διατήρηση της ενότητας της Eκκλησίας, αλλά και για την Oρθοδοξία, σε ιδιαιτέρως δυσμενείς συνθήκες και περιστάσεις.

Aπό τα μέσα του 17ου αιώνα ενισχύθηκε σταδιακά ο ρόλος της Eνδημούσας Συνόδου, στην οποία μπορούσαν να μετέχουν και πρώην Οικουμενικοί Πατριάρχες ή Πατριάρχες άλλων Πρεσβυγενών Πατριαρχείων. Παραλλήλως εμφανίστηκε ο Γεροντισμός, καθώς οι Γέροντες Mητροπολίτες Καισαρείας, Hρακλείας, Kυζίκου, Nικαίας, Nικομηδείας, Xαλκηδόνος και Δέρκων, ουσιαστικά συνδιοικούσαν με τον Πατριάρχη, εξέλιξη που επικυρώθηκε το 1763 με σουλτανικό διάταγμα. Oι Γενικοί Kανονισμοί (1858-1860) κατήργησαν τον Γεροντισμό, ενισχύοντας την δωδεκαμελή Πατριαρχική Σύνοδο και το δωδεκαμελές επίσης Eθνικό Mικτό Συμβούλιο.

Mετά τους Bαλκανικούς πολέμους (1912-1913), την Μικρασιατική καταστροφή (1922) και την Υποχρεωτική Ανταλλαγή των πληθυσμών (1923-1924), το Πατριαρχείο έχασε μεγάλο μέρος του ποιμνίου του, ενώ παραλλήλως υπέστη σειρά διωγμών και πιέσεων από μέρους της Tουρκικής Δημοκρατίας, που θεωρούσε ότι η ύπαρξή του αντιστρατεύεται τα εθνικά της κυριαρχικά δικαιώματα. Παρά τις ρητές δεσμεύσεις των άρθρων 37-44 της Συνθήκης της Λωζάνης (1923), οι Pωμηοί αναγκάστηκαν να φύγουν από την Πόλη, την Ιμβρο και την Tένεδο, ενώ συνεχείς είναι οι καταπατήσεις ακινήτων και οι δεσμεύσεις εκκλησιαστικής περιουσίας και ιδρυμάτων, όπως το Oρφανοτροφείο της Πριγκήπου, η Μονή Mεταμορφώσεως της Πρώτης ή το νοσοκομείο του Mπαλουκλί, του οποίου 153 ακίνητα έχουν ήδη πέσει θύματα σφετερισμού.

Και βέβαια κορυφαία είναι η περίπτωση της Iεράς Θεολογικής Σχολής της Xάλκης, η οποία παραμένει κλειστή, ενώ δεν υπάρχουν νομικά ερείσματα πλέον για να δικαιολογηθεί η κατάργησή της.

Εφημερίδα «Κιβωτός της Ορθοδοξίας»

Πρόσφατα Άρθρα

Έναρξη “Νικοδημείων 2025” – Πανηγυρικός Εσπερινός Αγίας Κυριακής
Εκκλησία της Ελλάδος

Έναρξη “Νικοδημείων 2025” – Πανηγυρικός Εσπερινός Αγίας Κυριακής

7 Ιουλίου 2025

Την έναρξη των φετινών "Νικοδημείων 2025" κήρυξε ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης μας Παροναξίας κ. Καλλίνικος, από τον Ιερό Ναό της Αγίας...

Read more
Χειροτονία νέου Πρεσβυτέρου στην Μητρόπολη Πειραιώς
Εκκλησία της Ελλάδος

Χειροτονία νέου Πρεσβυτέρου στην Μητρόπολη Πειραιώς

7 Ιουλίου 2025

Στο Μετόχι της Ιεράς Μονής Ζωοδόχου Πηγής Πειραιώς που βρίσκεται στο Νέο Φάληρο, στον μετοχιακό Ιερό Ναό Ευαγγελισμού και Κοιμήσεως...

Read more
Κυριακή Δ΄ Ματθαίου στον Ιερό Μητροπολιτικό Ναό πόλεως Νάξου
Εκκλησία της Ελλάδος

Κυριακή Δ΄ Ματθαίου στον Ιερό Μητροπολιτικό Ναό πόλεως Νάξου

7 Ιουλίου 2025

Το πρωί της Κυριακής 6-7-2025, ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης μας κ. Καλλίνικος, μετέβη στον Ιερό Μητροπολιτικό Ναό Ζωοδόχου Πηγής πόλεως Νάξου,...

Read more
Η Μεγαλομάρτυς Αγία Κυριακή {7 Ιουλίου}
Αγίας Κυριακής

Η Μεγαλομάρτυς Αγία Κυριακή {7 Ιουλίου}

7 Ιουλίου 2025

ΛΑΜΠΡΟΥ Κ. ΣΚΟΝΤΖΟΥ Θεολόγου Καθηγητού Οι Μάρτυρες κατέχουν τη σημαντικότερη θέση στην Εκκλησία μας, διότι Αυτή είναι θεμελιωμένη στη μαρτυρία,...

Read more
Ἁγία Κυριακή
Αγίας Κυριακής

Αγία μάρτυς Κυριακή, η θαρραλέα αθλήτρια του Κυρίου

7 Ιουλίου 2025

Κατά τους χρόνους της βασιλείας του Διοκλητιανού, ένα ζευγάρι ευσεβών και ευπόρων χριστιανών, ο Δωρόθεος και η Ευσεβία, όντας άτε­κνοι...

Read more
Κυριακή Δ’ Ματθαίου στον Ιερό Ναό Αναλήψεως Καλαμάτας
Εκκλησία της Ελλάδος

Κυριακή Δ’ Ματθαίου στον Ιερό Ναό Αναλήψεως Καλαμάτας

6 Ιουλίου 2025

Στον Ενοριακό Ιερό Ναό της Αναλήψεως του Χριστού, πλησίον του λιμένος της Καλαμάτας, μετέβη το πρωί της Κυριακής 6ης Ιουλίου...

Read more
«Χριστό πιστεύουμε και τίποτα δεν φοβόμαστε»
Εκκλησία της Ελλάδος

«Χριστό πιστεύουμε και τίποτα δεν φοβόμαστε»

6 Ιουλίου 2025

Στον Ιερό Ναό Αγίου Γεωργίου κάτω Λεχωνίων λειτούργησε σήμερα ο Σεβ. Μητροπολίτης Δημητριάδος κ. Ιγνάτιος, παρουσία της Αντιπεριφερειάρχου Μαγνησίας και...

Read more
Αρχιερατικό Συλλείτουργο στον Ι.Μ.Ν. Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης Καρδίτσης
Εκκλησία της Ελλάδος

Αρχιερατικό Συλλείτουργο στον Ι.Μ.Ν. Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης Καρδίτσης

6 Ιουλίου 2025

Στον Ιερό Μητροπολιτικό Ναό Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης Καρδίτσης, την Κυριακή 6 Ιουλίου 2025, τελέσθηκε Δισαρχιερατική Θεία Λειτουργία, προεξάρχοντος του...

Read more
Η ελληνική σημαία φωτίζει το καμπαναριό του Τρικόρφου
Εκκλησία της Ελλάδος

19 Ιουλίου – Μόνο κάθε 5 χρόνια χτυπά το μεγαλύτερο Καμπαναριό στον κόσμο

6 Ιουλίου 2025

19 Ιουλίου – Μόνο κάθε 5 χρόνια χτυπά το μεγαλύτερο Καμπαναριό στον κόσμο 🔔 Το μεγαλύτερο καμπαναριό στον κόσμο... χτυπά...

Read more
Φθιώτιδος Συμεών: «Αν ο Χριστός κοιτάξει εμάς, θα θαυμάσει ή θα στεναχωρηθεί;»
Εκκλησία της Ελλάδος

Φθιώτιδος Συμεών: «Αν ο Χριστός κοιτάξει εμάς, θα θαυμάσει ή θα στεναχωρηθεί;»

6 Ιουλίου 2025

Στον Ιερό Ναό της Αγίας Κυριακής Λιβανατών, στην Ενορία της παραλίας του Ιερού Επισκοπείου Ταλαντίου και Λοκρίδος, ιερούργησε σήμερα προεορτίως...

Read more
Ο Άρτης Καλλίνικος στην επέτειο της Επανάστασης των Καλαρρυτών
Εκκλησία της Ελλάδος

Ο Άρτης Καλλίνικος στην επέτειο της Επανάστασης των Καλαρρυτών

6 Ιουλίου 2025

Με λαμπρότητα και συγκίνηση τιμήθηκε την Κυριακή 6 Ιουλίου 2025, η επέτειος της Επανάστασης των Καλαρρυτών, στην ιστορική κοινότητα των...

Read more
Κυριακή Δ’ Ματθαίου στον Ιερο Ναό Αγίου Νικολάου Στομίου
Εκκλησία της Ελλάδος

Κυριακή Δ’ Ματθαίου στον Ιερο Ναό Αγίου Νικολάου Στομίου

6 Ιουλίου 2025

Στον Ιερο Ναό Αγίου Νικολάου Στομίου τέλεσε τη Θεία Λειτουργία ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Λαρίσης και Τυρνάβου κ. Ιερώνυμος, σήμερα Δ´...

Read more
Ετήσιο Μνημόσυνο της Γερόντισσας Θεοκλήτης στη Μονή Ροβελίστης Άρτης
Εκκλησία της Ελλάδος

Ετήσιο Μνημόσυνο της Γερόντισσας Θεοκλήτης στη Μονή Ροβελίστης Άρτης

6 Ιουλίου 2025

Το Σάββατο 5 Ιουλίου 2025, τελέστηκε, στην Ιερά Μονή Ροβελίστης Άρτης, το ετήσιο μνημόσυνο της μακαριστής Ηγουμένης Θεοκλήτης, η οποία...

Read more
Η αποκάλυψη του Θεού στους ανθρώπους Του: Τιμώντας τον Άγιο Αθανάσιο και αποχαιρετώντας τον πατέρα Βασίλειο Ζάχο
Εκκλησία της Ελλάδος

Η αποκάλυψη του Θεού στους ανθρώπους Του: Τιμώντας τον Άγιο Αθανάσιο και αποχαιρετώντας τον πατέρα Βασίλειο Ζάχο

6 Ιουλίου 2025

Το πρωί του Σαββάτου 5 Ιουλίου 2025, στον Ιερό Ναό Κοιμήσεως της Θεοτόκου Τ.Κ. Κέδρου, τελέσθηκε η Θεία Λειτουργία και...

Read more
Εάν δεν έχεις αυτούς τους στόχους, τότε φάε κρέας και την Μεγάλη Παρασκευή
Εκκλησία της Ελλάδος

Νουθεσίες Γέροντος Νεκταρίου σε προσκυνητές από την Σερβία

6 Ιουλίου 2025

Επισκέπτες από την Σερβία ήρθαν στο μοναστήρι για να συναντήσουν τον Γέροντα Νεκτάριο ώστε να συνομιλήσουν μαζί του και να...

Read more
Previous slide
Next slide

ΚΗΡΥΓΜΑΤΑ

Η Μεγαλομάρτυς Αγία Κυριακή {7 Ιουλίου}
Αγίας Κυριακής

Η Μεγαλομάρτυς Αγία Κυριακή {7 Ιουλίου}

7 Ιουλίου 2025

ΛΑΜΠΡΟΥ Κ. ΣΚΟΝΤΖΟΥ Θεολόγου Καθηγητού Οι Μάρτυρες κατέχουν τη σημαντικότερη θέση στην Εκκλησία μας, διότι Αυτή είναι θεμελιωμένη στη μαρτυρία,...

Ἁγία Κυριακή

Αγία μάρτυς Κυριακή, η θαρραλέα αθλήτρια του Κυρίου

7 Ιουλίου 2025
Ἁγία Κυριακή

Ἁγία Κυριακή

6 Ιουλίου 2018
Next Post
Αγρυπνία για την Απόδοση του Πάσχα, στην Μητρόπολη Ηλείας

Αγρυπνία για την Απόδοση του Πάσχα, στην Μητρόπολη Ηλείας

Αγρυπνία για την Απόδοση της εορτής του Πάσχα στην ενορία Αγ. Νικολάου Μπούρτζι

Αγρυπνία για την Απόδοση της εορτής του Πάσχα στην ενορία Αγ. Νικολάου Μπούρτζι

Ο  Μητροπολίτης Θεσσαλιώτιδος στην Ιερά Μονή Ξενοφώντος Αγίου Όρους

Ο Μητροπολίτης Θεσσαλιώτιδος στην Ιερά Μονή Ξενοφώντος Αγίου Όρους

Συγκινητικές εκδηλώσεις αγάπης και ευχών δέχεται από το πρωί στη Σίφνο ο εορτάζων Μητροπολίτης Σύρου

Συγκινητικές εκδηλώσεις αγάπης και ευχών δέχεται από το πρωί στη Σίφνο ο εορτάζων Μητροπολίτης Σύρου

Ιερατική Σύναξη στη Μητρόπολη Λαγκαδά

Ιερατική Σύναξη στη Μητρόπολη Λαγκαδά

  • Όροι χρήσης – Πολιτική Απορρήτου
  • Επικοινωνία
No Result
View All Result
  • Αρχική
  • Επικαιρότητα
    • Εκκλησία της Ελλάδος
    • Πατριαρχεία – Αυτοκέφαλες Εκκλησίες
    • Το Βήμα της Ενορίας
    • Η φωνή των Ποιμένων
    • Ελλάδα Κόσμος
  • Κηρύγματα
  • Απόψεις – Γνώμες
  • Πνευματικές Διδαχές
    • Ομιλίες
    • Άκου ένα βιβλίο
  • Αφιερώματα
    • Μουσικός Θησαυρός
    • Στρατιωτικοί Ιερείς
    • Προσκυνηματικός Τουρισμός
  • Αιρέσεις

Poimin.gr © 2023

Welcome Back!

Login to your account below

Forgotten Password?

Retrieve your password

Please enter your username or email address to reset your password.

Log In

Add New Playlist