Συνδαιτυμόνες του Μεγάλου Δείπνου

Ακούσαμε στους Ιερούς Ναούς μας το ιερό Ευαγγελικό Ανάγνωσμα του μεγάλου Δείπνου. «Άνθρωπός τις εποίησε Δείπνον μέγα και εκάλεσε πολλούς». Ο Άγιος Κύριλλος Αλεξανδρείας επισημαίνει ότι: «Λοιπόν ο μεν άνθρωπος ας νοηθή ότι είναι ο Θεός Πατέρας» «ως φιλάνθρωπος» (Ευθύμιος Ζιγαβηνός). Το Δείπνον δε ήταν μεγάλο και μεγαλοπρεπές, αλλά και έχον την δυνατότητα να ικανοποιήση άφθονα πολλούς. «Δείπνον μέγα λέγει υποδηλώνοντας την πλούσια πνευματική προμήθεια των αγαθών, την οποία ο Θεός έκανε για διατροφή, αναψυχή, ευφροσύνη και χορτασμό των πτωχών ψυχών στην επουράνια Βασιλεία Του» (Π. Τρεμπέλας).

Ο Αρχιεπίσκοπος Αλεξανδρείας άγιος Κύριλλος παρατηρεί ότι ο Θεός Πατέρας με το μεγάλο, μεγαλοπρεπές και άφθονο σε ουράνια αγαθά Δείπνο Του «επραγματοποίησε οικουμενική πανήγυρι, δηλαδή την εν Χριστώ Ιησού οικουμενική Σύναξι της επουρανίου Βασιλείας Του…».

Δείπνο, λοιπόν, εύλογα έχει ονομασθή το παγκόσμιο κάλεσμα που έγινε και γίνεται στο πανάγιο Όνομα του Κυρίου μας Ιησού Χριστού».

Δείπνο μέγα ονομάζεται κατά τον Ευσέβιο Καισαρείας και το «σε όλη την οικουμένη λογικό συμπόσιο των θείων και ιερών τροφών, που μας έχουν παραδοθή με τα θεόπνευστα αναγνώσματα. Από εδώ δε μετάβαινε, λέγει ο ιστορικός Ευσέβιος, με την διάνοιά σου στην προσδοκώμενη Βασιλεία των ουρανών. Και εννόησε το τότε μεγάλο στ’ αλήθεια δείπνο, στο οποίο θα συναναπαυθούν με τους Αγγέλους και με τις ουράνιες θείες δυνάμεις οι ψυχές των μακαρίων ανθρώπων».

Ο αείμνηστος κορυφαίος Πανεπιστημιακός Καθηγητής Παναγιώτης Τρεμπέλας σημειώνει ότι «αποκαλεί ο Χριστός αυτό το συμπόσιο δείπνο, γιατί στις χώρες εκείνες ο χρόνος του εσπερινού φαγητού, κατά τον οποίο κατέπαυε η εργασία της ημέρας, ήταν ο καταλληλότερος χρόνος για την παράθεσι πλουσίου και παρατεταμένου συμποσίου.

Η πλήρης απόλαυσις των αγαθών της χάριτος στον ουρανό επιφυλάσσεται στους εκλεκτούς κατά το τέλος της ημέρας του επιγείου τους βίου».

Ο ερμηνευτής Ευθύμιος Ζιγαβηνός ερμηνεύει το «εκάλεσε πολλούς» με την εξήγησι ότι «το θείο προσκλητήριο απευθύνθηκε στις δώδεκα φυλές του Ισραήλ. Γιατί αυτές ήταν καλεσμένες πριν απ’ όλα τα έθνη, ως λαός εξαίρετος του Θεού».

«Το πολλούς, κατά τον αείμνηστον Τρεμπέλαν, ανταποκρίνεται εξ ολοκλήρου στην πραγματικότητα, αν και εφαρμόζεται, μόνο στον Ισραηλιτικό λαό. Γιατί η πρόσκλησις αυτή εκπροσωπεί όλες τις καθ’ άπασαν την ιστορίαν αυτού γενόμενες εις τον Ισραήλ θείες προσκλήσεις. Αλλά η κλήσις του Θεού απευθύνεται και σε κάθε άνθρωπο και αποσκοπεί στο να τον καταστήση αιώνια μακάριο. Η κλήσις δε αυτή ταυτίζεται με την κλήσι του να γίνη ο άνθρωπος άγιος, διότι αγιότητα και μακαριότητα είναι ένα και το αυτό εν τω Θεώ καθώς είναι ένα και το αυτό και για τα τέκνα του. Η μακαριότητα δηλαδή είναι αχώριστη από την αγιότητα και η αγιότητα είναι αδιάσπαστα ενωμένη με την μακαριότητα.

» Και η κλήσις αυτή του Θεού δεν γίνεται σ’ εμάς με θαύμα, ούτε με κάποια φωνή από τον ουρανό, αλλά εν μέρει μεν με τις περιστάσεις της εποχής μας και με τα εξωτερικά γεγονότα της ζωής μας, τις γνωριμίες μας, τις σχέσεις μας, με κάποιο εποικοδομητικό ανάγνωσμα η με κάποια αφυπνιστική και κατανυκτική ακρόασι κ.λπ., εν μέρει δε με διάφορες ικανότητες και διαθέσεις της διανοίας μας και της καρδίας μας η με κάποιες σκέψεις, οι οποίες φαίνονται αυτόματα να ανεβαίνουν στο εσωτερικό μας η και με τύψεις της συνειδήσεώς μας και με κάποιες εσωτερικές μυστικές φωνές, που αντηχούν στα μύχια των καρδιών μας. «Έλθετε» λέγει σ’ εμάς ο Θεός.

Έτοιμα είναι όλα. Ποιά φοβερή συνέπεια μας αναμένει, εάν αρχίσωμε και εμείς «παραιτείσθαι» προβάλλοντες προφάσεις ανόητες και αβάσιμες. «Κανένας από τους ανθρώπους εκείνους τους καλεσμένους δεν θα γευθή από το δείπνο μου», είναι η διαβεβαίωσις του Σωτήρος μας Χριστού. Απόφασις του δικαίου Κριτού φοβερή, η οποία μας αποξενώνει αιώνια από την αιώνια μακαριότητα».

Ο Άγιος Κύριλλος Αλεξανδρείας μας συνιστά πως δεν πρέπει να περιφρονήσωμε την θεία κλήσι, διότι «Ετοίμασε για τους κατοίκους της γης ο Θεός και Πατέρας εν Χριστώ Ιησού τα αγαθά, τα οποία έχουν δωρηθή δι’ αυτού στον κόσμο, δηλ. την απόθεσι (και απόσβεσι) των αμαρτιών, την μέθεξι του Αγίου Πνεύματος, την λαμπρότητα της θείας υιοθεσίας, την Βασιλεία των Ουρανών. Σ’ αυτά μας έχει καλέσει ο Χριστός με τα Ευαγγελικά θεσπίσματα».

Άξιος ιδιαιτέρας προσοχής είναι ο εμπνευσμένος σχολιασμός της παραβολής του Μεγάλου Δείπνου που αφορά στην διπλή έννοια και σημασία του, δηλ. στο Μεγάλο Δείπνο της επουρανίου Βασιλείας και στον Μυστικό Δείπνο της θείας Ευχαριστίας, από τον αείμνηστο και ευπαίδευτο περί τα Θεολογικά γράμματα Μητροπολίτη Σερβίων και Κοζάνης κυρό Διονύσιο (Ψαριανό).

«Ένα πάντως διδάσκει η παραβολή, κατά την οποίαν «άνθρωπός τις εποίησε δείπνον μέγα», τον τρόπον με τον οποίον οι άνθρωποι ανταποκρίνονται εις την πρόσκλησιν του Θεού. Ο Θεός, που θέλει όλοι οι άνθρωποι να σωθούν, τους καλεί και λέγει· «έρχεσθε, ότι ήδη έτοιμά εστι πάντα». Και οι άνθρωποι, επειδή είναι ελεύθεροι, όταν δεν θέλουν να υποκούσουν εις την προσ­κλησιν, προβάλλουν ο καθένας και από μίαν δικαιολογίαν. Αι βιοτικαί  ανάγκαι και αι κοινωνικαί υποχρεώσεις είναι πάντοτε εις την πρώτην γραμμήν. Εις το τέλος θα συμβή, ώστε οι επίσημοι καλεσμένοι να μείνουν έξω -«ουδείς των ανδρών εκείνων των κεκλημένων γεύσεταί μου του δείπνου». Γενικά η παραβολή φανερώνει την στάσιν του ιουδαϊκού λαού και των αρχόντων του απέναντι του Θεού και του απεσταλμένου του Ιησού Χριστού».

Αγαπητοί μου αναγνώστες,

Έπειτα από τα όσα μας είπαν ο Άγιος Αρχιεπίσκοπος Αλεξανδρείας Κύριλλος και εκκλ. ερμηνευτές για το Μεγάλο Δείπνο, για τον καλούντα και τους καλεσμένους του και ύστερα από τα εύστοχα σχόλιά μας, το Μήνυμα της σημερινής Κυριακής είναι να μας αξιώνη η χάρις του Θεού να είμαστε κοινωνοί και μέτοχοι της μυστικής και ζωοποιού Τραπέζης της Θείας Κοινωνίας «μετά φόβου Θεού, πίστεως και αγάπης» και ομοτράπεζοι με τον Κύριο της δόξης «συν πάσι τοις Αγίοις» στο Μέγα και αιώνιο Δείπνο της Επουρανίου Βασιλείας. Αμήν.

† Ο Κυθήρων Σεραφείμ