Ο Γέρων Χαλκηδόνος Αθανάσιος για τον Παπάγγελο της Χαλκηδόνος του Παλαιού Καιρού

Ο ΠΑΠΑΓΓΕΛΟΣ , ὑπὸ Γέροντος Χαλκηδόνος Ἀθανασίου 

Μέσα στὸν ἐκκλησιαστικὸ χῶρο τῆς Ἱ. Μητροπόλεως Χαλκηδόνος τοῦ παλιοῦ καλοῦ καιροῦ, ὑπῆρχαν καὶ μερικὲς γραφικὲς μορφὲς ἱερέων, ἄσχετες βέβαια μὲ τὶς σημερινές, ὅπως ὅλα, οἱ ὁποῖες μὲ τὴν ἐμφάνισή τους, τὰ ὑπὲρ καὶ τὰ κατά τους, ἔδιδαν ἕνα ἰδιαίτερο χρῶμα γιὰ ὅσους ἐννοεῖται μποροῦν νὰ τὸ «δοῦν», τόσο στὶς Ἱ. Ἀκολουθίες, ὅσον καὶ στὶς λοιπὲς ἐκδηλώσεις τῶν τότε πολυαρίθμων Κοινοτήτων τῆς Ἐπαρχίας.

Κοινὸ βέβαια γνώρισμα αὐτῶν ἦτο τὸ ὅτι ἦσαν κατωτέρας μορφώσεως –χωρὶς τοῦτο νὰ σημαίνει ὅτι οἱ μορφωμένοι εἶναι πάντοτε καὶ οἱ καλύτεροι– εἶχαν ὅμως ἦθος καὶ σεβασμὸ καίτοι προήρχοντο ἐκ διαφόρων, ἐπαγγελμάτων ὅπως ἔμποροι, γουναράδες, ράφτες, σχεδιαστές, ἐργάται δερμάτων κλπ. – ὡς κάπως οἱ σημερινοὶ part time. Καὶ πάντα ταῦτα ἕνεκα τῆς γλισχρότητος τῶν κλήσεων, συμβαλούσης καὶ τῆς ἀρνητικῆς τοποθετήσεως τῆς κοινωνίας πρὸς τό «ἐπάγγελμα». Ποικίλα δὲ ἦσαν τὰ μοτίβα προσελεύσεώς των εἰς τὸν ἱ. κλῆρον, ὡς ἡ συνήθης «ἀλίευσις» αὐτῶν, ἐπαγγελματικὲς καταστροφές, προβλήματα οἰκογενειακά, ἀλλὰ καὶ πραγματικὸς ζῆλος πρὸς τὸ ἱ. ὑπούργημα. Καὶ οἱ ἱερεῖς αὐτοὶ ἦσαν εὐειδεῖς ἢ δυσειδεῖς, καλλίφωνοι, κακόφωνοι ἢ παράφωνοι, ἐπιδεκτικοὶ μαθήσεως ἢ οὔ, «θεραπευτές» ἐκλαμβανόμενοι ὑπὸ ἀλλοθρήσκων καὶ ὡς «μάγοι», ἢ οὔ, πράγματα τὰ ὁποῖα συχνάκις ἐπηρέαζον τοὺς θεωμένους καὶ ἀκροωμένους αὐτοὺς ἐν τῷ ναῷ καὶ ἀλλαχοῦ πιστούς.

Μεταξὺ λοιπὸν τῶν ἐνδιαφερόντων ἱερουργῶν τούτων, δυνατὸν νὰ μνημονευθοῦν καὶ οἱ ἑξῆς: Ὁ Οἰκον. Ἄγγελος Ἀσπρίδης τῆς Ἁγ. Εὐφημίας, ὁ βροντόφωνος καὶ ἀσκητικὸς Ἀρχιμ. Γαλακτίων Ζορμπᾶς τοῦ Προφήτου Ἠλιοὺ Χρυσουπόλεως, γιὸς τοῦ Παπανδρέα τῆς Ἁγίας Τριάδος, ὁ παντά-μορφος Οἰκον. Γεώργιος Σιμιτσόγλου τῆς Ἁγ, Εὐφημίας ποὺ ἀσχολοῦταν καὶ μὲ τοὺς τάφους τοῦ Ἁγ. Ἰγνατίου, ὁ Πρεσβ. Κωνσταντῖνος Ζολώτας πρωτευό-σχημος καὶ χωλαινικῶς κλυδωνιζόμενος τῆς Θείας Μεταμορφώσεως Κανδυλλὶ ποὺ ἔρριχνε καὶ κουρσούνι!, «ἀνέστηνε» πολλὰς φορὰς στὶς ἀκραῖες Κοινότητες λόγῳ ἐλλείψεως κατὰ τὸ Πάσχα καὶ δῆθεν «ἐχειροτονεῖτο» ἐν τῷ ὑπογείῳ ὑπὸ τῆς πρεσβυτέρας!, ὁ στεντόριος τῇ φωνῇ, ἄριστος ὑμνωδός, καὶ μεγαλοπρεπὴς Ἀρχιμ. Κωνσταντῖνος Πλακωτάρης τοῦ Προφήτου Ἠλιοὺ κ.ἄ.

Ἐδῶ θὰ γίνει λόγος μόνον γιὰ τὸν Παπάγγελο, ὁ ὁποῖος γεννήθηκε στὰ Ταταῦλα τὸ 1898. Ἦταν ἔγγαμος, ἔχων δύο κόρες καὶ τρία ἀγόρια, τὸ ἕνα ὀδοντίατρο, τὸ ἄλλο δυστυχῶς σπαστικό, τὸ τρίτο ἄριστο παίχτη πὶνγκ πὸνγκ καὶ τὴν πεποικιλμένη «κροσσωτοῖς χρυσοῖς» πρεσβυτέρα! Ζοῦσε μὲ τὴν οἰκογένειά του σὲ τρία δωμάτια τοῦ Μορφωτικοῦ Συνδέσμου Μόδα μὴ ἔχων οἰκίαν, ἕν τῶν ὁποίων χρησιμοποιοῦσε ὡς κουζίνα, ἐνῶ τὸ WC βρισκόταν στὸ ὑπόγειο! Ἀπεφοίτησε ἀπὸ τὸ Ζωγράφειο καὶ ἐσπούδασε ἐπὶ δύο ἔτη καὶ ἕξη μῆνες στὸ ἐν Κωνστάντσῃ Θεολογικὸ Τμῆμα τοῦ Πανεπιστημίου τοῦ Βουκουρεστίου. Τὸ 1923 ἐχειροτονήθη διάκονος, τὸ δὲ 1934 ἐχειροθετήθη Οἰκονόμος ἐν Κωνστάντσῃ κατ’ ἐντολὴν τοῦ Πατριάρχου Ρουμανίας ὑπὸ τοῦ Τόμιδος Γεροντίου. Ὑπηρέτησε ἐν Βαφεοχωρίῳ, Μ. Ρεύματι, Εὐαγγελιστρίᾳ Ταταούλων, Ἁγ. Ἰωάννῃ τῶν Χίων, ἐν Κωνστάντσῃ, Ἁγ. Ἰγνατίῳ καὶ Ἁγ. Εὐφημίᾳ Χαλκηδόνος (1947-1965), ὅπου ἱεράτευσαν πρὸ αὐτοῦ, μνήμῃ ἀγαθῇ, ὁ Ἀρχιμ. Ἄνθιμος Ἀρτεμιάδης καὶ ὁ Οἰκον. Ἰάκωβος Εὐσταθιάδης. Τὸ 1966 παρητήθη, ὑπηρετήσας καὶ ἐν Ἑλλάδι, ὅπου καὶ ἐξεμέτρησε τὸ ζεῖν.

Ὁ Παπάγγελος ἦταν μία ἰδιότυπη μορφή: λεπτός, εὐθυτενὴς μὲ αὐστηρὴ καὶ κριτικὴ ματιά, κοντὸ πιθανῶς μαλλί, λεβέντικο καὶ ἀρειμάνιο μύστακα μετὰ γενειάδας, στρογγυλὰ γυαλιὰ μὲ μαῦρο σκελετό, ἔχων πίσω πάντοτε τὰ χέρια λόγῳ ὀσφυαλγίας, τοῦθ’ ὅπερ τοῦ προσέδιδε «κουτσαβακικήν πως χροιάν»! Στὴ λειτουργία του συνήθως ἀνεγίνωσκε τὸ Ἱ. Εὐαγγέλιο κλπ. μὲ διακοπές, καθαρὴ ἄρθρωση καὶ ὄχι μπουρδουκλικῶς, ἰδιαίτερο ἐννοιολογικὸ τονισμό, στόμφο καὶ κορῶνες πολλάκις, ψάλλων ἰδιομόρφως μὲ τὴν βραχνήν πως φωνήν του.

Ἐμεῖς δέ, παιδιὰ τότε, μὲ τὸν φίλο καὶ μῖμο Σπῦρο Θεοφανείδη, ποὺ τὸν ἐμιμεῖτο καθὼς τὸν Ἰσαὰκ Ἀναστασιάδη κ.ἄ., τὸν ἀπολαμβάναμε ἰδίως κατὰ τὸν Ἑσπερινὸ τῆς Ἀναστάσεως στὸ Ἰερὸν τῆς Ἁγ. Εὐφημίας, ὅποτε ἔλεγε τὸ Εὐαγγέλιον τουρκιστί, καταλήγων φυσικῶς εἰς τὸ Asla Inanmam, σταματοῦσε καὶ μετὰ πρόσθετε τὸ dedi…!, τὸ δὲ Μ. Σάββατον «προσέτασσε» ψυχρῶς τὸ «Λάζαρε δεῦρο ἔξω».

Αἰωνίᾳ του ἡ μνήμη