του Αρχιμ. Γρηγορίου Κωνσταντίνου, Δρ. Θεολογίας

Ἁγίου Ἀντωνίου τοῦ Μεγάλου
Οἱ δαίμονες καί οἱ πανουργίες τους

Ἡ φύση τῶν ἀγγέλων, ὅπως ἀναφέρθηκε, εἶναι, σύμφωνα μέ τὴ χριστιανικὴ διδασκαλία, κτιστὴ καί κατὰ συνέπεια τρεπτὴ καί δεκτικὴ ἀλλοιώσεως. Οἱ ἄγγελοι ἀναφέρεται, ἐπίσης, ὅτι πλάστηκαν ὡς αὐτεξούσια πνευματικὰ ὄντα. Ἕνας ἄγνωστος, ὅμως ἀριθμὸς ἀγγέλων ἔκανε κακὴ χρήση αὐτῆς τῆς αὖτεξουσιότητας μέ ἀποτέλεσμα νά ἐκπέσει τῆς ἀρχικῆς του θέσης. Ἔκτοτε οἱ ἐκπεσόντες ἄγγελοι, διάβολοι ἢ δαίμονες, καθὼς ὀνομάζονται, τράπηκαν, σταθεροποιήθηκαν καί ταυτίστηκαν μέ τό κακό, ἀντιστρατευὸμενοι τό θέλημα τοῦ Θεοῦ καί παρακινώντας τόν ἄνθρωπο νά πράξει κι αὐτός τό ἴδιο.
 
Ἡ ὕπαρξη τῶν δαιμόνων, τήν ὁποία ἀρνοῦνται μερικοὶ νεώτεροι Διαμαρτυρόμενοι θεολόγοι, ἐπηρεασμένοι ἀπό τά διδάγματα τοῦ ὀρθολογισμοῦ, μαρτυρεῖται σαφῶς καί ἀπό τήν Ἁγία Γραφὴ καί ἀπό τήν Ἱερὴ Παράδοση τῆς Ἐκκλησίας. Ἤδη στὴν Παλιά Διαθήκη, ὄχι μόνο γίνεται λόγος περὶ δαιμόνων, ἀλλὰ καί μνημονεύεται καί ὁ ἀρχηγός τους ὁ διάβολος, πού θεωρεῖται ὡς ὁ αἴτιος τοῦ κακοῦ. Στὴν Καινή Διαθήκη, ὁ ἴδιος ὁ Χριστὸς μιλάει γιά τούς δαίμονες, καί ὄχι ἁπλῶς εὐθυγραμμίζεται μέ τὶς ἰουδαϊκὲς ἀντιλήψεις τῆς ἐποχῆς του, ἀλλὰ πιστεύει καί βεβαιώνει κατηγορηματικὰ τήν ὕπαρξη τοῦ διαβόλου καί τῶν πονηρῶν γενικά, πνευμάτων. Ἔτσι ὁ Χριστὸς ἀντιμετώπισε καί νίκησε στὴν ἔρημο τόν διάβολο, ὅταν ὁ δαίμονας προσπάθησε νά τόν βάλει σὲ πειρασμὸ. Ἐπίσης πολλὲς φορὲς ἐμφανίστηκε νά ἐξουσιάζει μέ τά θαύματά του τά πονηρὰ πνεύματα, ἐνῷ τήν ἴδια ἐξουσία παραχώρησε καί στούς μαθητὲς του. Τέλος, τό ὅλο λυτρωτικὸ ἔργο τοῦ Θεανθρώπου ἀποσκοποῦσε στή λύση τῶν ἔργων τοῦ διαβόλου.
 
Οἱ Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας μιλοῦν ἐκτενῶς περὶ τῶν δαιμόνων, γιά τήν αἰτία πού ἐξέπεσαν, γιά τοὺς τρόπους πού ἐνεργοῦν, γιά τήν ἀντίθεσή τους πρὸς τό θεῖο θέλημα καί πρὸς τό ἔργο τῆς σωτηρίας τοῦ ἀνθρώπου, γιά τήν προσπάθειά τους νά παρασύρουν τόν ἄνθρωπο στό κακό, καθώς καί γιά τά μέσα, μέ τά ὁποία ὁ ἄνθρωπος μπορεῖ νά ἀντιδράσει κατά τοῦ διαβόλου, δηλαδή τήν προσευχή, τήν ἐγρήγορση καί γενικότερα τήν κοινωνία μέ τόν Θεὸ καί τὴ βοήθεια πού ὁ Θεὸς προσφέρει στόν ἄνθρωπο γιά τήν ἀντιμετώπιση τοῦ κακοῦ.
 
Σύμφωνα πάντα μέ τοὺς ἁγίους Πατέρες, στὰ διάφορα πάθη πού τυραννοῦν τοὺς ἀνθρώπους καί τοὺς σπρώχνουν πρὸς τό κακὸ ἀντιστοιχοῦν ὁρισμένοι δαίμονες. Οἱ δαίμονες αὐτοὶ λαμβάνουν πρόσωπο στό συγκεκριμένο πάθος: ἔτσι ἔχουμε τόν δαίμονα τῆς πορνείας, τόν δαίμονα τῆς ἀλαζονείας, τῆς κενοδοξίας, τῆς λαιμαργίας κ. ἄ. Ἐναντίον τῶν δαιμόνων αὐτῶν οἱ συνειδητοὶ χριστιανοί, καί κυρίως ἡ μαχητική πρωτοπορία τῶν μοναχῶν, τῶν ἀσκητῶν, καί τῶν ἐρημιτῶν, πού ἔχουν κηρύξει ἀμείλικτο πόλεμο. Στὰ ἀσκητικὰ συγγράμματα τοῦ μεσαίωνα βλέπουμε, ἤδη, διαμορφωμένη μία ὁλόκληρη στρατηγικὴ γιά τήν ἀντιμετώπιση τῶν δαιμονικῶν ἐπιθέσεων. Ἔτσι ἀπό τήν Κλίμακα τοῦ Ἰωάννη τοῦ Σιναίτη (6ος-7ος αἰῶνας) μαθαίνουμε ὅτι οἱ ἀσκητές, μέσα στὰ πλαίσια τῶν ἀγώνων τους κατὰ τοῦ κακοῦ, ὑποκρίνονταν πολλὲς φορὲς τοὺς ἁμαρτωλοὺς προκειμένου νά μένουν ἀνενόχλητοι ἀπό τοὺς δαίμονες. στό κείμενο ἀναφέρονται πολλὰ τέτοια παραδείγματα: κάποιος ἀπό τοὺς ἀδελφοὺς ἑνὸς κοινοβίου, δίχως καθόλου νά ἐνδιαφέρεται γιά τήν πρωτοκαθεδρία τῆς κοινότητας, προσποιεῖται τόν «ὑπὲρ ταύτης πονοῦντα», ἕνας ἄλλος «εἰσήλθε» σὲ πορνεῖο καί ἀσπάζεται τήν πόρνη «τῷ δοκεῖν ἁμαρτίας ἕνεκεν», ἐνῷ ἕνας τρίτος ὑποκρίνεται ὅτι τρώει σταφύλια μέ ἰδιαίτερη λαιμαργία, «γαστρίμαργον ἕαυτον ἐμφανίζων τοῖς δαίμοσιν1.
 
Λόγος τοῦ Μεγάλου Ἀντωνίου
 
Στή συνέχεια παραθέτουμε καί τόν λόγο τοῦ Ὁσίου Πατρός ἠμῶν Ἀντωνίου, καθηγητοῦ τῆς ἐρήμου, καθότι συνδέεται ἄμεσα μέ τό θέμα μέ τό ὁποῖο ἀσχολούμεθα. Ἀρχικά λοιπόν πρέπει νά γνωρίζουμε, μᾶς λέγει ὁ ἅγιος, πώς οἱ δαίμονες, ὄχι γιατί λέγονται δαίμονες, καθότι αὐτοί προτίμησαν αὐτόν τό ρόλο, διότι ὁ Θεός δέν ἔκαμε τίποτα τό κακό. Καλοί πλάσθηκαν καί αὐτοί. Ἐπειδή ὅμως ξέπεσαν ἀπό τό οὐράνιο φρόνημα, δηλαδή ἀπό τήν ἀγαθή πνευματική προαίρεση καί τοῦ λοιποῦ κυλιοῦνται γύρω ἀπό τή γῆ, ἀσχολούμενοι συνεχώς μέ τά γήινα, τούς μέν Εἰδωλολάτρες ἐξαπάτησαν μέ τίς μυθολογικές φαντασίες των, ἀπό φθόνο δέ πρός ἐμᾶς τούς Χριστιανούς, κινοῦν τά πάντα ἐναντίον μας, θέλοντας νά ἐμποδίσουν τήν ἄνοδό μας πρός τούς οὐρανούς, γιά νά μήν ἀνεβοῦμε ἐμεῖς ἐκεῖ, ἀπ’ ὅπου αὐτοί ἐξέπεσαν.
 
Μεγάλη ἀνάγκη πολλῆς προσευχῆς καί ἀσκήσεως χρειάζεται ἀπό τόν καθένα μας, ὥστε λαμβάνοντας διά μέσου τοῦ Ἁγίου Πνεύματος τό χάρισμα διακρίσεως τῶν πνευμάτων, νά μποροῦμε νά γνωρίζουμε τίς πανουργίες τους. Ποιοί π. χ. εἶναι λιγότερο φαῦλοι, ποιοί εἶναι φαυλότεροι, σέ τί ἐπιτηδεύεται μέ ἰδιαίτερη φροντίδα – ἐπιμέλεια καί πῶς ἀνατρέπεται καί διώχνεται ὁ καθένας τους. Καθότι εἶναι πολλές οἱ πανουργίες τους καί τά κινήματα τῆς ἐπιβουλῆς των ἐναντίον μας.
 

Ὁ μακάριος ἀπόστολος Παῦλος καί οἱ μαθητές του, τά εἶχαν μάθει τά τεχνάσματα αὐτά καί ἔλεγαν: «Διότι δέν ἀγνοοῦμε τά νοήματά του» (τίς μηχανορραφίες του)2, ἐμεῖς δέ ὀφείλομε, βάσει τῆς πείρας πού ἔχουμε ἀπ’ αὐτά, ὡς χριστιανοί νά διορθώνομε ὁ ἕνας τοῦ ἄλλου τίς ζημιές, πού τυχόν ἔπαθε ἀπό αὐτούς. Γι’ αὐτό, λοιπόν, καί ἐγώ, μιᾶς καί ἔχω μερική πείρα ἀπό αὐτά, θά σᾶς τά εἰπῶ, γιατί εἶστε τέκνα μου πνευματικά.

*****

1 Ἰωάννου τῆς Κλίμακος, ΛΟΓΟΣ ΚΓ´, & ΚΣΤ´μέρος Β´κε: Περὶ τῆς ἀκεφάλου ὑπερηφανίας ἐνῶ καί περὶ ἀκαθάρτων λογισμῶν τῆς βλασφημίας».
2 Β´ Κο. 2, 11

Γίνετε συνοδοιπόροι μας στην γνώση και την ενημέρωση. Στείλτε στο [email protected] άρθρα, φωτογραφίες, βίντεο ή κάτι που πιστεύετε ότι αξίζει να μοιραστείτε τόσο με εμάς όσο και με τους αναγνώστες μας.

Πρόσφατα Άρθρα

Ο Επίσκοπος Νιέρι και Όρους Κένυας στον Δ΄ Κατανυκτικό Εσπερινό στο Τσέρι

Το εσπέρας της Κυριακής Γ’ Νηστειών, 19 Μαρτίου 2023, ο Θεοφιλέστατος Επίσκοπος Νιέρι και Όρους Κένυας κ. Πανάρετος Κυκκώτης χοροστάτησε κατά τη διάρκεια του...

Ακαδημία Εκκλησιαστικών Τεχνών στο Βόλο με επαγγελματική πιστοποίηση για τους αποφοίτους

Την προγραμματική σύμβαση που οδηγεί στη δημιουργία Ακαδημίας Εκκλησιαστικών Τεχνών στο κτίριο του παλιού Οικοτροφείου, στο κέντρο του Βόλου, υπέγραψαν  ο Περιφερειάρχης Θεσσαλίας Κώστας...

40η επέτειο Ιερωσύνης και Αρχιερωσύνης του Πανιερωτάτου Μητροπολίτου Φαναρίου Αγαθαγγέλου

Τρισαρχιερατική Θ. Λειτουργία τελέστηκε την Κυριακή της Σταυροπροσκυνήσεως, 19 Μαρτίου 2023, στον Καθεδρικό Ι. Ναό του Αποστόλου Παύλου στην Κόρινθο, προεξάρχοντος στην Θ. Λειτουργία...

«Ο Σταυρός του Χριστού είναι αγάπη και ελευθερία»

Με τον Δ΄ Κατανυκτικό Εσπερινό και τους Χαιρετισμούς στον Τίμιο και Ζωοποιό Σταυρό ολοκληρώθηκε χθες το απόγευμα της Κυριακής της Σταυροπροσκυνήσεως 19 Μαρτίου 2023...

Εκδημία Καθηγουμένης Ιεράς Μονής Αγίου Κοσμά Αιτωλού Θέρμου

Η Ιερά Μητρόπολη Αιτωλίας και Ακαρνανίας μετά θλίψεως αναγγέλλει την προς Κύριον εκδημία της Οσιολογιωτάτης Γερόντισσας Ευθυμίας Γκελτή, Καθηγουμένης της Ιεράς Μονής Αγίου Κοσμά...

Ο Δ’ Κατανυκτικός Εσπερινός στον Ι.Ν. Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης Λαρίσης

Στον Ιερό Ναό των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης Λαρίσης χοροστάτησε στον Δ’ Κατανυκτικό Εσπερινό ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Λαρίσης και Τυρνάβου κ. Ιερώνυμος. Προσκεκλημένος ομιλητής...

Ο Δ’ Κατανυκτικός Εσπερινός στον Μητροπολιτικό Ναό Νάξου

Στον Ιερό Μητροπολιτικό Ναό τελέσθηκε την Κυριακή της Σταυροπροσκυνήσεως 19-3-2023 το απόγευμα, ο Δ΄ Κατανυκτικός Εσπερινός, χοροστατούντος του Σεβασμιωτάτου Ποιμενάρχου μας κ. Καλλινίκου και...

«Χαίρε Ξύλον Μακάριον», έψαλαν ομοθυμαδόν οι Μήλιοι!

Στον Ιερό Ναό Κοιμήσεως της Θεοτόκου Αδάμαντος, του επινείου της ιεράς νήσου Μήλου, τελέσθηκε απόψε, προεξάρχοντος του Σεβασμιωτάτου κ. Δωροθέου Β', ο Κατανυκτικός Εσπερινός,...

Ο Δ’ Κατανυκτικός Εσπερινός στην Ελευθερούπολη

Στον Μητροπολιτικό Ιερό Ναό του Αγίου Νικολάου Ελευθερουπόλεως τελέσθηκε το εσπέρας της Κυριακής της Σταυροπροσκυνήσεως, 19 Μαρτίου 2023, ο Δ΄ Κατανυκτικός Εσπερινός, χοροστατούντος του...

Η Εξόδιος Ακολουθία του π. Νικολάου Μετζιτάκου

Με αισθήματα της κατ’ άνθρωπον λύπης, τελέσθηκε σήμερα Κυριακή 19-3-2023 το μεσημέρι, στον Ιερό Ενοριακό Ναό Αγίου Νικοδήμου πόλεως Νάξου, η Εξόδιος Ακολουθία του...

Τό ζωηφόρον φυτόν, ὁ Σταυρός ὁ Πανάγιος

Οι οδοιπόροι που βαδίζουν στην έρημο αναμφίβολα εναγώνια αναζητούν μία όαση, για να ξεκουρασθούν, να ξεδιψάσουν, να ανακουφισθούν από τον κόπο τους και να...

Ακολουθία επί τη αναδείξει και ονομασία των νέων Δεκανέων Στρατονόμων στο Κέντρο Εκπαιδεύσεως Στρατονομίας (ΚΕΣΝ)

Ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Θεσσαλιώτιδος και Φαναριοφερσάλων κ. Τιμόθεος, το πρωί της Παρασκευής 17 Μαρτίου 2023, μετέβη στο Κέντρο Εκπαιδεύσεως Στρατονομίας (ΚΕΣΝ) στρατόπεδο Συνταγματάρχη ΠΖ...

Μνημόσυνο για τους Αγωνιστές και Επαναστάτες του Ολύμπου στην Ιερά Μονή Παναγία Πέτρας Ολύμπου

Το Σάββατο 18 Μαρτίου τελέστηκε η Θεία Λειτουργία στην ιστορική Μονή Παναγίας Πέτρας Ολύμπου, προεξάρχοντος του  Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτη Κίτρους, Κατερίνης και Πλαταμώνος κ. Γεωργίου. Πλήθος...

Εκδημία Αρχιμανδρίτου π. Δαμασκηνού Γαβαλά

Μετ' αφάτου θλίψεως και οδύνης η Ιερά Μητρόπολη Καλαβρύτων και Αιγιαλείας πληροφορήθηκε το γεγονός της αιφνίδιας προς Κύριον εκδημίας του μακαριστού Πανοσιολογιωτάτου Αρχιμανδρίτου π....

Το 40νθήμερο Μνημόσυνο του Αρχιμ. Αντωνίου Παραρά

Το 40νθήμερο Μνημόσυνο του μακαριστού Αρχιμ. Αντωνίου Παραρά τελέσθηκε το Σάββατο 18-3-2023 στον Ιερό Ενοριακό Ναό Αγίας Τριάδος Καλοξύλου, προεξάρχοντος του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου μας...