Εν ολίγοις
Ο Τίμιος Σταυρός που προβάλλεται σήμερα στη μέση της Εκκλησίας αποβλέπει στην ενίσχυση των πιστών στην πορεία τους προς το Πάσχα.
Η αποδοχή του Σταυρού σημαίνει απάρνηση του εαυτού μας και του κόσμου χάρη της αλήθειας και της αγάπης του Θεού και των εν Χριστώ αδελφών.
Ο Χριστός προ δύο και πλέον χιλιάδων χρόνων προσκάλεσε εν ελευθερία όλους όσους θέλουν να Τον ακολουθήσουν, ν’ αρνηθούν τον εαυτό τους και ν’ ακολουθήσουν το δρόμο της θυσίας. Ο ίδιος έκανε την αρχή. Θυσιάστηκε και περιμένει να εμφανισθούν κι άλλοι συνοδοιπόροι στην πορεία προς το πάθος.
Στην αρχή τον ακολούθησαν μερικοί. Σήμερα βαδίζει σχεδόν μόνος. Όχι βέβαια γιατί δεν υπάρχουν κάποιοι που εκούσια θέλουν να υποβληθούν σε στερήσεις χάρη του Χριστού, όπως νομίζουν. Αλλά γιατί πολλοί δεν δέχονται να στερηθούν κάτι χάρη των άλλων. Κι’εδώ ακριβώς βρίσκεται και η παρεξήγηση.
Αυταπάρνηση, ναι. Αλλά χάρη ποίου ή ποίων;
Πράγματι. Μπορεί να υπάρχουν κάποιοι που με προθυμία δέχονται να στερηθούν κάτι, αλλά συνήθως το κάνουν για το δικό τους και μόνο συμφέρον. Λ. χ. για να προαχθούν στην αρετή και να φαίνονται ενάρετοι. Αυτού του είδους η αυταπάρνηση, αν πετύχει, είναι βέβαια κάτι το αξιόλογο, όμως το κατόρθωμα αυτό αρμόζει σ’ όσους ακολουθούν τη στωική φιλοσοφία. Αν θέλουν όμως ν’ ακολουθήσουν τον Ιησού Χριστό, αυτό δεν είναι αρκετό, δεν φθάνει. Γιατί όπως γράφει ο απ .Παύλος , μπορεί κανείς ν’ απαρνηθεί όλα τα υπάρχοντα του, ακόμα και να θυσιασθεί, κι όμως να μην έχει ανταποκριθεί στην πρόσκληση του Χριστού, την οποία συνεχίζει να μας απευθύνει.
Αν οι απαρνήσεις που πετύχαμε γίνονται για να πετύχουμε κάτι για τον εαυτό μας, τότε αυτό είναι εγωισμός, γιατί γίνεται χάρη του εγώ. Ακόμη κι αν γίνεται ν’ αποκτήσουμε έστω και κάτι το πνευματικό-ακόμη και την αιώνια ζωή- αν γίνεται για τον εαυτό μας και μόνο, ακόμη και τότε παραμένουν ξένες προς το Χριστό και το ευαγγέλιό Του.
Ο Χριστός ζητεί ν’ απαρνηθούμε τον εαυτό μας και να θυσιαζόμαστε χάρη των άλλων και όχι να θυσιάζουμε και να χρησιμοποιούμε άλλους για να προβάλλονται οι εγωιστικές μας επιδιώξεις και να εισπράττουμε τα ανάλογα ωφελήματα.
Ας γνωρίζουμε, ότι ο Χριστός δεν θυσιάστηκε για να κερδίσει κάτι για τον εαυτό Του, αλλά «χάριν ημών». Ανυψώθηκε στο ικρίωμα του σταυρού «ίνα ημείς ταις αμαρτίαις απογενόμενοι τη δικαιοσύνη ζήσωμεν». Δηλ. για ν’ αποξενωθούμε εμείς από τις αμαρτίες μας και μετά να ζήσουμε σύμφωνα με το νόμο του Θεού.
Την ίδια συμπεριφορά ακολούθησε και ο απ. Παύλος που μας προτρέπει να γίνουμε μιμητές του Χριστού, όπως εκείνος. Ο Παύλος υπέβαλε τον εαυτόν του σε ποικίλες στερήσεις και περιπέτειες και κινδύνους και στερήσεις, για να μην σκανδαλίσει κάποιον από τους αδελφούς. Χαρακτηριστικά αναφέρει: «Ηυχόμην γαρ αυτός εγώ ανάθεμα είναι, από του Χριστού υπέρ των αδελφών μου».(Ρωμ. 9,3). Αυτή είναι απάρνηση του εαυτού μας: Αποξένωση από το εγώ μας, από τον εαυτό μας, στερήσεις, περιπέτειες, θυσία υπέρ των άλλων. Όταν σκοπός της ζωής μας δεν είναι ο εαυτός μας, αλλά οι άλλοι, τότε ακολουθούμε αληθινά το Χριστό και είμαστε άξιοι μιμητές Του.
Κοντολογίς η απάρνηση του εαυτού μας και η άρση του σταυρού του Χριστού δεν προβάλλεται σε θεωρητικό επίπεδο. Έχει και την πρακτική του πλευρά. Ο πιστός καλείται, ενώ γνωρίζει καλά τα συμφέροντά του, ενώ γνωρίζει τις νόμιμες απαιτήσεις της ζωής, τα νόμιμα δικαιώματα του, στην προσωπική και κοινωνική του ζωή, να τολμά εν ονόματι του Χριστού την απέκδυση όλων αυτών χάριν των αδελφών, των άλλων. Βλέπετε, ότι η λογική του Χριστού ξεπερνάει τη λογική του εγώ και του κόσμου τούτου.
Είναι σίγουρο, ότι η εικόνα της ανθρωπότητας θα ήταν διαφορετική αν όλοι οι άνθρωποι είχαν ανταποκριθεί μ’ αυτόν τον τρόπο στην πρόσκληση του Κυρίου και είχαμε νεκρώσει και σταυρώσει τον εαυτό μας χάριν των άλλων. Και οι ευκαιρίες είναι πολλές στην καθημερινή μας ζωή που μπορούν να φθάσουν ακόμη και μέχρι τη θυσία.
Για να εξυγιανθεί η ατμόσφαιρα της σύγχρονης κοινωνίας από τη δυσωδία των εγωκεντρικών λυμάτων, είναι ανάγκη να αναβιώσει η απάρνηση του εαυτού μας και να άρουμε τον σταυρό του Χριστού και ν’ ακολουθήσουμε το δρόμο της θυσίας. Και τούτο για να μην δώσουμε το δικαίωμα σε κανέναν να θεωρεί την χριστιανική πίστη ως υπόθεση αργόσχολων και απόμαχων οραματιστών. Οφείλουμε όσοι λέμε ότι ακολουθούμε τον Χριστό, ν’ αρχίσουμε πρώτοι εμείς να παίρνουμε σοβαρά την σημερινή πρόσκληση του Χριστού και ν’ αποφασίσουμε να ακολουθούμε το δρόμο της αληθινής απάρνησης και της θυσίας χάριν των αδελφών μας.
Βέβαια ο δρόμος είναι σκληρός και δύσκολος, γιατί απαιτεί εσωτερικές και εξωτερικές συγκρούσεις και αιματηρές προσπάθειες. Αλλά αυτός είναι ο μόνος υγιής και σωτήριος δρόμος που οδηγεί τον άνθρωπο και τον κόσμο στην καινούργια πραγματικότητα που εγκαινίασε ο Ιησούς Χριστός και μας κάλεσε να Τον ακολουθήσουμε με πνεύμα ταπείνωσης και αγάπης.
Καλή Κυριακή
π. γ. στ.
π. Γερασιμάγγελος Στάνιτσας
