Ἡ κιβωτός τῆς Σωτηρίας

Τοῦ πρωτοπρεσβυτέρου π. Διονυσίου Τάτση

Στὴν Ἐκκλησία ὅλοι, ἀρχιερεῖς, κληρικοί, μοναχοὶ καὶ πιστοί, πρέπει νὰ ἔχουμε ἱερὸ ζῆλο καὶ νὰ μᾶς διακρίνει ἡ συνέπεια στὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ καὶ ἡ ἀγάπη στὴν παράδοση τῆς Ὀρθοδοξίας. Οἱ συμβιβασμένοι μὲ τὸν ἁμαρτωλὸ κόσμο δὲν μποροῦν νὰ ἀκολουθήσουν τὸν ἀνηφορικὸ δρόμο τῆς κατὰ Χριστὸν πνευματικῆς ζωῆς. Βέβαια, οἱ θύρες τῆς Ἐκκλησίας εἶναι ἀνοιχτὲς γιὰ ὅλους καὶ κανένας δὲν μπορεῖ νὰ ἀπαιτήσει ὡς προϋπόθεση εἰσόδου τὸ παραπάνω ἰδανικό. Μακάρι νὰ μπαίνουν στὴν Ἐκκλησία οἱ ἄνθρωποι καὶ ἂς μὴ ἔχουν ἰδιαίτερο προσανατολισμό. Ὁ Θεὸς μέσῳ τῶν ἐναρέτων μπορεῖ νὰ τοὺς βοηθήσει, ἂν ἔχουν καλὴ προαίρεση.

Τὸν πρωταγωνιστικὸ ρόλο στὴν Ἐκκλησία τὸν ἔχουν οἱ ἀρχιερεῖς. Τὸ βάρος ποὺ σηκώνουν εἶναι μεγάλο καὶ δυσβάσταχτο καὶ χρειάζονται στενοὺς συνεργάτες, δηλαδὴ ἄξιους κληρικοὺς καὶ ὄχι φιλόδοξους καὶ ἰδιοτελεῖς, ποὺ εἶναι ἀπωθητικοὶ καὶ δὲν συμβάλλουν στὴν ἀνάπτυξη τοῦ πνευματικοῦ τους ἔργου.

Στὴν τάξη ἐπίσης τῶν κληρικῶν, στὸ δεύτερο βαθμὸ τῆς ἱερωσύνης, ὑπάρχουν οἱ ἔγγαμοι κληρικοὶ ποὺ ἀποτελοῦν τὴ μεγάλη πλειονότητα καὶ διακονοῦν μὲ φόβο Θεοῦ. Ὑπάρχουν βέβαια καὶ οἱ ἐπαγγελματίες, ποὺ ἔχουν νοοτροπία δημοσίου ὑπαλλήλου, καὶ βρέθηκαν κατὰ λάθος στὴν ἱερατικὴ οἰκογένεια καὶ ἡ εὐθύνη προφανῶς προεκτείνεται καὶ στοὺς ἀρχιερεῖς ποὺ τοὺς χειροτόνησαν.

Ἀνάμεσα στοὺς ἔγγαμους κληρικοὺς ὑπάρχουν καὶ ἀρκετοὶ ἄγαμοι κληρικοί, ποὺ ζοῦν στὸν κόσμο καὶ ἐργάζονται ὡς ἱεροκήρυκες καὶ πνευματικοί, ἔχοντας καὶ μοναχικὴ κουρά, χωρὶς ὅμως νὰ μένουν σὲ μοναστήρια καὶ νὰ ἀκολουθοῦν πιστὰ τὸ μοναχικὸ ἰδεῶδες. Ἡ ἐπίσημη Ἐκκλησία τοὺς προτιμᾶ καὶ τοὺς δίνει διοικητικὲς θέσεις καὶ τοὺς ἀναγνωρίζει ἱκανότητες, ποὺ πολλὲς φορὲς δὲν ἔχουν. Συνήθως εἶναι προϊστάμενοι ναῶν στὶς πόλεις καὶ πρωτοσύγκελλοι στὶς μητροπόλεις. Πολλοὶ ἀπὸ αὐτοὺς τοὺς κληρικοὺς εἶναι ἐξαιρετικοὶ ἱεροκήρυκες, ἱκανοὶ συγγραφεῖς καὶ ἐνάρετοι πνευματικοί. Ὅμως ὑπάρχουν καὶ ἀρκετοὶ ποὺ χειροτονοῦνται σὲ νεαρὴ ἡλικία, χωρὶς νὰ ἔχουν στοχαστεῖ τί ἐπιλέγουν. Μερικοὶ εἶναι ὑπερβολικὰ κοσμικοί, γεγονὸς ποὺ σκανδαλίζει. Κυρίαρχη ἰδέα καὶ ἐπιθυμία, ὅταν ἔχουν πτυχίο θεολογίας εἶναι νὰ γίνουν ἀρχιερεῖς, γι’ αὐτὸ καὶ ἔχουν αὐξημένη ὑποκρισία καὶ μετέρχονται κάθε μέσο προβολῆς.

Ἰδιαίτερη ἐντύπωση στοὺς πιστοὺς προκαλεῖ ἡ ἀξιαγάπητη καὶ ἀξιοθαύμαστη τάξη τῶν μοναχῶν, ποὺ ἀσκοῦνται στὰ διάφορα μοναστήρια καὶ ἀποτελοῦν τὸ φῶς τῶν ἐν τῷ κόσμῳ χριστιανῶν. Τοὺς ἀναγνωρίζουν τὴν ἀφιέρωσή τους στὸν Θεὸ καὶ εἰδικότερα τὸ θερμὸ ζῆλο γιὰ προσευχή, ἀκτημοσύνη καὶ παρθενία, ἀλλὰ καὶ τὴν ἔμπρακτη ἀγάπη ποὺ ἐκδηλώνουν στοὺς κοσμικοὺς ἀδελφοὺς ποὺ τοὺς ἐπισκέπτονται, γιὰ νὰ πάρουν τόνωση στὸν ἀγώνα τους καὶ νὰ δεχτοῦν τὴν πνευματική τους ἐμπειρία. Ὅμως καὶ ἐδῶ βλέπουμε πρόσωπα ποὺ δὲν τιμοῦν τὸ μοναχικὸ ἰδεῶδες καὶ ἀσχολοῦνται μὲ κοσμικὲς ὑποθέσεις καὶ δραστηριοποιοῦνται ἐκτὸς μονῆς. Χρειάζεται μεγάλη προσοχή, γιατί καὶ οἱ ἴδιοι βλάπτονται πνευματικά, ἀλλὰ καὶ τοὺς καλοπροαίρετους χριστιανοὺς σκανδαλίζουν. Ὁ μοναχὸς πρέπει νὰ εἶναι ἀπόκοσμος, ἀποφεύγοντας τὴν ἐνημέρωση γιὰ ἐφήμερα πράγματα, γιὰ νὰ μὴ ἀνοίγουν ρωγμὲς στὸ πνευματικό του οἰκοδόμημα. Τὸν μοναχὸ ἡ Ἐκκλησία τὸν θέλει μὲ λίγες ἐξωτερικὲς δραστηριότητες καὶ μὲ πολλὲς ἐσωτερικὲς ἀπασχολήσεις. Οἱ βιοτικὲς μέριμνες δὲν πρέπει νὰ τὸν καταπονοῦν ὑπερβολικά, γιὰ νὰ μπορεῖ νὰ ἐκτελεῖ τὰ πνευματικά του καθήκοντα ἐλεύθερα. Μόνο τότε μποροῦμε νὰ μιλᾶμε γιὰ ἀκμάζοντα μοναχισμό.

Ὁ γέροντας Ἐπιφάνιος Θεοδωρόπουλος, ἀναφερόμενος στὴν αὐτονόητη καὶ προφανῆ ἀξία τοῦ μοναχικοῦ βίου ποὺ ἔχει στὴν Ἐκκλησία, τονίζει: «Μοναχικὸς βίος ἀκμάζων ἀποτελεῖ δόξα τῆς Ἐκκλησίας. Ἡ προσφορὰ αὐτοῦ, εἴτε διὰ προσευχῶν ἐκδηλώνεται αὐτή, εἴτε διὰ τῆς ἀκτινοβολίας τοῦ παραδείγματος ὑπέρτατης αὐταπάρνησης, τὸ ὁποῖο παρέχει ἡ ἐγκατάλειψη τῶν ἐγκοσμίων ἀνέσεων καὶ ἡ ἑκούσια ἀποδοχὴ τοῦ ζυγοῦ τῶν μοναχικῶν ὑποχρεώσεων, εἴτε διὰ παραδόσεως στὴν Ἐκκλησία καταρτισμένων στελεχῶν, εἴτε διὰ ἄλλου τρόπου, εἶναι ἀνεκτίμητη».

Ἡ Ἐκκλησία πρέπει νὰ ἀποκτήσει ἄξιους ἀρχιερεῖς, ταπεινοὺς κληρικοὺς καὶ ἐνάρετους μοναχούς. Τότε θὰ δοῦμε καλύτερα τὴ ζωή καὶ θὰ δεθοῦμε μὲ τὸν οὐρανό, ποὺ στὴν ἐποχή μας τὸν ἔχουμε σχεδὸν ξεχάσει.