Η Ακολουθία της Α’ Στάσης των Χαιρετισμών στο Πατριαρχείο Ιεροσολύμων

Τό ἑσπέρας τῆς Παρασκευῆς, Α’ Ἑβδομάδος τῶν Νηστειῶν, ἀνεγνώσθη ἡ Α’  Στάσις τῶν Χαιρετισμῶν τῆς Θεοτόκου εἰς τόν Πανίερον Ναόν τῆς Ἀναστάσεως, εἰς τό πλαίσιον τῆς ἀκολουθίας τοῦ Μικροῦ Ἀποδείπνου καί τῶν ᾠδῶν τοῦ Κανόνος «Ἀνοίξω τό Στόμα μου».

Τῆς κατανυκτικῆς τελετῆς ταύτης προεξῆρξε κατελθών μετά συνοδείας Ἁγιοταφιτῶν Πατέρων ἀπό τοῦ Πατριαρχείου ἡ Α.Θ.Μ. ὁ Πατήρ ἡμῶν καί Πατριάρχης Ἱεροσολύμων κ.κ. Θεόφιλος, ὁ Ὁποῖος ἀνέγνωσε κατά τήν τάξιν μετά τό «Τῇ Ὑπερμάχῳ» καί τό θυμίαμα τήν Α΄ Στάσιν τῶν Χαιρετισμῶν καί πρό τοῦ τέλους ἀπηύθυνε τούς κάτωθι παραμυθητικούς λόγους πρός τό ἐκκλησίασμα:

«Τό προσταχθέν μυστικῶς λαβών ἐν γνώσει, ἐν τῇ σκηνῇ τοῦ Ἰωσήφ σπουδῇ ἐπέστη, ὁ Ἀσώματος λέγων τῇ ἀπειρογάμῳ. Ὁ κλίνας τῇ καταβάσει τούς οὐρανούς, χωρεῖται ἀναλλοιώτως ὅλως ἐν σοί· ὅν καί βλέπων ἐν μήτρᾳ σου, λαβόντα δούλου μορφήν, ἐξίσταμαι κραυγάζειν σοι· χαῖρε, Νύμφη, ἀνύμφευτε», ἱστορεῖ μελῳδικῶς ἡ ἁγία ἡμῶν Ἐκκλησία.

Ἀγαπητοί ἐν Χριστῷ Ἀδελφοί,

Εὐλαβεῖς Χριστιανοί καί προσκυνηταί,

«Ἰδού ἐλήλυθεν ἡ Νηστεία, ἡ μήτηρ τῆς σωφροσύνης, ἡ κατήγορος τῆς ἁμαρτίας, καί συνήγορος τῆς μετανοίας, ἡ πολιτεία τῶν ἀγγέλων καί σωτηρία τῶν ἀνθρώπων», λέγει ὁ ἅγιος Θεόδωρος ὁ Στουδίτης.

Ὄντως, «ἡ σωτηρία ἡμῶν τῶν ἀνθρώπων» συνδέεται ἀρρήκτως μέ τό μέγα μυστήριον τῆς θείας Οἰκονομίας, δηλονότι «τόν ἐν μήτρᾳ τῆς ἀειπαρθένου καί Θεοτόκου Μαρίας λαβόντα δούλου μορφήν Θεόν Λόγον καί Σωτῆρα ἡμῶν Ἰησοῦν Χριστόν».

Διά τοῦτο, ἡ ἁγία ἡμῶν Ἐκκλησία προβάλλει ἑορτίως κατά τήν διάρκειαν τῆς ἁγίας νηστείας τῆς μεγάλης Τεσσαρακοστῆς τήν ἀκολουθίαν τοῦ Ἀκαθίστου Ὕμνου εἰς τήν Ὑπεραγίαν Δέσποιναν ἡμῶν Θεοτόκον καί Ἀειπάρθενον Μαρίαν.

Τό περιεχόμενον δέ τοῦ ὕμνου τούτου, ἀφορᾷ εἰς τό ἄφραστον μυστήριον τῆς πρός τούς ἀνθρώπους συγκαταβάσεως τοῦ Θεοῦ καί τῆς θείας Αὐτοῦ καταλλαγῆς (Ρωμ. 5,10) δηλαδή ἀφορᾷ εἰς τήν ἐνσάρκωσιν καί ἐνανθρώπησιν τοῦ Θεοῦ Λόγου τοῦ Χριστοῦ ἐκ τῶν ἁγνῶν αἱμάτων τῆς ἀειπαρθένου Μαρίας, ὡς ἐναργέστατα λέγει ὁ Ἅγιος Ἀνδρέας Κρήτης: «Τοῦτο πανηγυρίζομεν τήν τοῦ Θεοῦ πρός ἀνθρώπους συνάφειαν, τήν τοῦ προσλήμματος θέωσιν, τήν τῆς εἰκόνος ἀναμόρφωσιν, τήν εἰς τό κρεῖττον ἀλλοίωσιν, τήν εἰς οὐρανούς ὕψωσιν καί ἀνάβασιν· καί ἀναλυτικώτερον: αὐτό πανηγυρίζομεν, τήν ἕνωσιν τοῦ Θεοῦ μέ τούς ἀνθρώπους, τήν θέωσιν τῆς ἀνθρωπίνης φύσεως, τήν ἀναμόρφωσιν τῆς εἰκόνος μας, τήν μεταβολήν μας πρός τό καλύτερον, τήν ἀνύψωσιν καί τήν ἀνάβασίν μας εἰς τόν οὐρανόν.

Εἰς τοῦτο ἀκριβῶς ἀποσκοπεῖ ἡ ἐν νηστειᾳ, προσευχῇ καί μετανοίᾳ διέλευσις ἡμῶν τῆς ἁγίας καί Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς, τουτέστιν εἰς τήν «τοῦ προσλήμματος θέωσιν», περί τοῦ ὁποίου ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Νανζιανζηνός λέγει: «τό γάρ ἀπρόσληπτον, ἀθεράπευτον· ὅ δέ ἥνωται τῷ Θεῷ τοῦτο καί σῴζεται».

Καί διερωτώμεθα , ποῖον εἶναι τοῦτο «τό πρόσλημμα»; Δέν εἶναι ἄλλο ἀγαπητοί μου , ἀπό τήν ἐκ τῆς ἁμαρτίας πεσοῦσαν καί τραυματισθεῖσαν ἀνθρωπίνην ἡμῶν φύσιν ἤ οὐσίαν ,τήν ὁποίαν «εἰς ἑαυτόν ἀνεμόρφωσεν δηλαδή ἐθεράπευσεν, ὁ Υἱός καί Λόγος τοῦ Θεοῦ Πατρός, ὁ Χριστός, ἀποδούς αὐτῇ [τῇ ἀνθρωπίνῃ] φύσει τό κατ’ εἰκόνα καί τό πρῶτον ἀξίωμα, τήν πρώτην τιμήν, τήν ὁποίαν ἀπώλεσεν ὁ ἄνθρωπος ἐξ ἀπροσεξίας τῶν προτογόνων, ὡς λέγει ὁ ἅγιος Ἀνδρέας Κρήτης.

Εἰς τοῦτο, δηλονότι τό μυστήριον τῆς σωτηρίας τοῦ ἀνθρώπου ὀφείλεται ἀφ’ ἑνός μέν ἡ ἀνέκφραστος καί ἀπερίγραπτος συμβολή τοῦ προσώπου τῆς Ὑπερευλογημένης Θεοτόκου Μαρίας καί ἀφ’ ἑτέρου ἡ εὐγνωμοσύνη τῆς ἁγίας ἡμῶν Ἐκκλησίας πρός αὐτήν.

Ἄς ἀκούσωμεν ἐν προκειμένῳ εἰς τούς ἑρμηνευτικούς λόγους τοῦ ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου ἐπί τῆς ὑπό τοῦ Εὐαγγελιστοῦ Λουκᾶ ἱστορήσεως τοῦ Εὐαγγελισμοῦ τῆς Παρθένου Μαρίας: «Τῷ μηνί τῷ ἕκτῳ ἀπεστάλη ὁ ἄγγελος Γαβριήλ ὑπό τοῦ Θεοῦ εἰς Ναζαρέτ πρός Παρθένον» (Λουκ. 1, 26-27), ὅς πάντως που τοιαύτας ἐντολάς δεξάμενος». [Καί εἶχε πάρει περίπου τέτοιες ἐντολές ἀπό τόν Θεόν:] Πρός οὖν Παρθένον Μαρίαν πορεύθητι. Ἄπελθε πρός τήν ἔμψυχον πόλιν, περί ἧς ὁ Προφήτης ἔλεγεν: «Δεδοξασμένα ἐλαλήθη περί σοῦ ἡ πόλις τοῦ Θεοῦ», (Ψαλμ. 86,3). Ἄπελθε πρός τόν λογικόν μου παράδεισον, ἄπελθε πρός τήν πύλην τῆς ἀνατολῆς (Ἰεζεκιήλ 40,6/22,40), ἄπελθε πρός τό ἄξιον ἐμοῦ τοῦ Λόγου κατοικητήριον (Ψαλμ. 32,14)… Σύ εἰπέ τῇ Μαριάμ τό «Χαῖρε Κεχαριτωμένη» (Λουκ. 1,28) , ἵν’ ἐγώ ἐλεήσω Εὔαν τήν κεκακωμένην». Ἰδού λοιπόν διά τί ὁ ὑμνῳδός τῆς Ἐκκλησίας ἀνακράζει λέγων τῇ Θεοτόκῳ : «Χαῖρε δι’ ἦς ἡ χαρά ἐκλάμψει· χαῖρε δι’  ἧς ἡ ἀρά ἐκλείψει» καί «Χαῖρε κλῖμαξ ἐπουράνιε, δι’ ἦς κατέβη ὁ Θεός. Χαῖρε, γέφυρα μετάγουσα τούς ἐκ γῆς πρός οὐρανόν».

Ἡ ἁγία ἡμῶν Ἐκκλησία, ἀγαπητοί μου ἀδελφοί, εἶναι ἡ κιβωτός τῆς σωηρίας ἡμῶν, δηλονότι τῆς θεραπείας καί τῆς ἐν Χριστῷ ἐλευθερίας. Ὁ σταυρός τοῦ Χριστοῦ καί τό σταυρικόν Αὐτοῦ πάθος ἀποτελοῦν τήν ἐπουράνιον κλίμακα, δι’ ἧς ἐταπεινώθη ὁ Θεός ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ γενόμενος ὑπήκοος μέχρι θανάτου, θανάτου δέ σταυροῦ (Φιλιπ. 2,8). Ἐπί πλέον δέ ὁ σταυρός τοῦ Χριστοῦ ἀποτελεῖ τήν γέφυραν διά τῆς ὁποίας μεταφερόμεθα ἀπό τόν θάνατον τῶν παθῶν τῆς φθορᾶς καί τῆς ἁμαρτίας τοῦ κόσμου τούτου εἰς τόν θάνατον τῆς ἀθανάτου καί αἰωνίου ζωῆς, δηλονότι τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Σωτῆρος ἡμῶν Χριστοῦ.

Παρακαλέσωμεν λοιπόν τήν Θεοτόκον καί Μητέρα τοῦ Θεοῦ, ἵνα ταῖς πρεσβείαις αὐτῆς ἀξιωθῶμεν νά διέλθωμεν τό στάδιον τῆς ἁγίας καί μεγάλης νηστείας καί καταντήσωμεν εἰς τήν λαμπροφόρον Ἀνάστασιν τοῦ Χριστοῦ, ἐν ᾧ καί δι’ οὗ συναναστηθῶμεν αὐτῷ. Ἀμήν».