Αρχιμ. π. Δανιήλ Ψωΐνος: Μπορώ να μείνω αγνός στην εποχή μας;

Η αγνότητα δεν είναι μόνο στο σώμα, αλλά είναι και στη σκέψη, στη συμπεριφορά, στα λόγια, στη στάση και παντού. Πολλοί άνθρωποι τελικά καταντούν υποκριτές, γιατί τηρούν την σωματική αγνότητα, και αμελούν την ψυχική καθαρότητα.

Ομιλία με θέμα «Μπορώ να μείνω αγνός στην εποχή μας;», πραγματοποίησε ο Αρχιμανδρίτης π. Δανιήλ Ψωΐνος, κληρικός της Ιεράς Μητροπόλεως Πειραιώς, στον Ιερό Ναό Ευαγγελιστρίας Πειραιώς, την Τετάρτη 8 Δεκεμβρίου.

Της ομιλίας, που δόθηκε στο πλαίσιο του προγράμματος «ΕΝΟΡΙΑ εν   δράσει…»,  προηγήθηκε   Ιερά   Παράκληση   προς   την   Υπεραγία Θεοτόκο τη Βηματάρισσα.

Ο π. Δανιήλ χαρακτήρισε το ερώτημα που αφορούσε την ομιλία του, δύσκολο, σύνθετο και πολύπλοκο, ίσως και βασανιστικό. Πάθος τρομερό, που υπάρχει σε όλους, είναι η φιληδονία, τόνισε, η υπερβολική αγάπη για την ηδονή, για την κάλυψη των σαρκικών σωματικών αναγκών.

Το ερώτημα της ομιλίας, υπάρχει πάντοτε, για κάθε άνθρωπο κάθε εποχής. Διότι το ζήτημα της αγνότητας, ήταν πάντα ένα καίριο θέμα, που όμως δεν απασχολούσε τους ανθρώπους και δεν καταγίνονταν με αυτό.

«Ιδιαίτερα τις ημέρες μας, τα πράγματα έχουν γίνει αφόρητα και τραγικά. γιατί οι ημέρες μας είναι εντελώς σαρκικές, η σαρκικότητα κυριαρχεί παντού.

Οι άνθρωποι που θα καταπιαστούν με το αν μπορεί κανείς στην εποχή μας να μείνει αγνός, θα μπορούσαν να χωριστούν σε διάφορες ομάδες. Είναι εκείνοι που θέλουν να ειρωνευτούν και μιλάνε για την αγνότητα, έχοντας στα λόγια τους μεγάλη δόση ειρωνείας.

Κυριαρχεί ακόμη η αντίληψη σε πολλούς, ότι κάτι τέτοιο είναι ανέφικτο. Υπάρχουν και άνθρωποι, και μάλιστα νέοι, που ρωτούν, όχι απλά με περιέργεια, αλλά με διάθεση να μάθουν και να ακούσουν τρόπους και τακτικές, ώστε το δύσκολο αυτό εγχείρημα, να γίνει πράξη και τρόπος ζωής.»

Η αγνότητα και η καθαρότητα, συνέχισε ο π. Δανιήλ, όχι μόνο δεν βλάπτει την υγεία του ανθρώπου, αλλά τον ωφελεί και σωματικά, πολύ δε περισσότερο ψυχικά, σύμφωνα με τους αγίους και τους Πατέρες της Εκκλησίας, που μιλούν εξ’ εμπειρίας.

Αγνότητα, σημείωσε, είναι ο πολυμέτωπος, κουραστικός και πολλές φορές επικίνδυνος αγώνας, η πάλη δηλαδή με τον διάβολο και τον ίδιο μας τον εαυτό. Αυτό συνεπάγεται μόχθο, κόπο, ιδρώτα, ίσως και αίμα πολλές φορές.

Κυρίως, δύο είναι τα μέτωπα εκείνα στα οποία διεξάγεται ο αγώνας αυτός. Ο διάβολος, που είναι ένας εχθρός ορκισμένος και προσπαθεί να μας καταστρέψει, αλλά και ο κακός εαυτός μας, που είναι πιο επικίνδυνος εχθρός, γιατί ζει και δραστηριοποιείται μέσα μας.

«Αγνότητα είναι η εγκράτεια και η σωφροσύνη. Εγκρατής είναι εκείνος που αρκείται σε λίγα και ωφέλιμα πράγματα και δεν απλώνει τον εαυτό του σε πράξεις μιαρές που τον μολύνουν. Ταυτόχρονα είναι και σώφρων, δηλαδή συνετός, ζει όπως θέλει ο Θεός.

Είναι ακόμα η αγνότητα, η προσπάθεια να καθυποτάξουμε την σάρκα, δηλαδή το σαρκικό φρόνημα και το άκαρπο συναίσθημα. Σημαίνει αγώνας διαρκής, επίπονος, να μην κάνει τελικά το σώμα αυτά που θέλει.»

Πολλοί άνθρωποι, προχώρησε ο π. Δανιήλ, «βαφτίζουν» τις σαρκικές καταστάσεις και τις ονομάζουν πράξεις αγάπης και αυτές οι καταστάσεις είναι ένα άκαρπο συναίσθημα.

Αγνότητα είναι επίσης η μάχη για να ευαρεστήσουμε τον Θεό. Πολλές φορές δεν σκεπτόμαστε τον Θεό, τον έχουμε βγάλει εντελώς από την ζωή μας. Και αγνότητα σημαίνει σκέφτομαι τον Θεό και κάνω εκείνο που ορίζει Αυτός, δηλαδή διατηρώ τον εαυτό μου δοχείο καθαρό για να γεμίσει από την χάρη Του. Τέλος αγνότητα σημαίνει, εναντίωση στις κακές επιθυμίες.

Η αγνότητα αποτελεί εντολή του Θεού, επεσήμανε, που θέλει να μένει ο άνθρωπος αγνός και καθαρός. Όπως φαίνεται από την συνάντηση του Χριστού με την Σαμαρείτιδα,  κάθε σχέση χωρίς την ευλογία Του και χωρίς την σφραγίδα Του, που είναι ο γάμος, είναι σχέση σαρκική, που φθείρει την αγνότητα του ανθρώπου.

Ο Απόστολος Παύλος συνιστά στους ανθρώπους να μένουν αγνοί και καθαροί, όπως εκείνος, χωρίς αυτό να μειώνει την αξία και την υπεροχή του μυστηρίου του γάμου.

Κατά τον ιερό Χρυσόστομο, το κατόρθωμα της αγνότητας είναι ανώτερο της φύσεως μας, είναι χάρισμα υπερφυσικό, όχι ανθρώπινο. Βεβαίως και ο άνθρωπος προσπαθεί για κάτι τέτοιο, αλλά χαριτώνεται από τον Θεό για να το καταφέρει. Το να μείνει κάποιος καθαρός, είναι όντως θαυμαστό.

«Η αγνότητα δεν είναι μόνο στο σώμα, αλλά είναι και στη σκέψη, στη συμπεριφορά, στα λόγια, στη στάση και παντού. Πολλοί άνθρωποι τελικά καταντούν υποκριτές, γιατί τηρούν την σωματική αγνότητα, και αμελούν την ψυχική καθαρότητα.

Σήμερα  έχουμε άγνοια του θέματος, αλλά πάντως στο ερώτημα που θέσαμε στην αρχή, η απάντηση είναι, ναι. Μπορεί να μείνει κάποιος αγνός σήμερα, αρκεί να το θέλει, να το αποφασίσει και να το προσπαθήσει. Για να ακολουθήσει κάποιος τον Χριστό πρέπει να το θέλει, αλλιώς μένει στάσιμος.»

Ο Θεός δεν ζητάει από εμάς κάτι ακατόρθωτο, τόνισε ο π. Δανιήλ, κάτι που βρίσκεται πάνω από τις δυνάμεις μας και δεν είναι το συμφέρον μας. Αλλά ζητάει εκείνο που μπορούμε, είναι κατορθωτό και αποτελεί το συμφέρον της ψυχής μας.

Σήμερα ο αγώνας γίνεται ακόμα πιο δύσκολος, διότι οι προκλήσεις της κοινωνίας, είναι πολλές. Ο κόσμος από μόνος του είναι μία πρόκληση, έτσι όπως ζουν οι άνθρωποι και συμπεριφέρονται.

Εικόνες, καταστάσεις, παραστάσεις που υπάρχουν γύρω μας και μέσα μας, είναι άλλες επίσης προκλήσεις και φωνές, που μας οδηγούν στον αμαρτωλό τρόπο ζωής.

Ωστόσο, το πρόσωπο του Χριστού, πρέπει να μας εμπνεύσει, επεσήμανε, ώστε να ξεκινήσουμε και φιλότιμα να κάνουμε αυτόν τον αγώνα. Έναν αγώνα δύσκολο και ταυτόχρονα όμορφο, που αξίζει τον κόπο.

Και στον αγώνα αυτόν δεν είμαστε μόνοι μας, έχουμε βοήθεια, συμπαράσταση. Από τον προσευχή μας που είναι ισχυρό όπλο, από τις νουθεσίες του πνευματικού, από την συμμετοχή στην μυστηριακή ζωή της Εκκλησίας. Μας βοηθάει επίσης, να μην εκθέτουμε τον εαυτό μας στους διάφορους πειρασμούς, στις αφορμές της αμαρτίας.

«Η λύση του προβλήματος μας για να μείνουμε ήσυχοι και να κάνουμε τον αγώνα της αγνότητας, είναι η ταπείνωση. Όταν ταπεινωθεί ο άνθρωπος, και η σαρκικότητα του θα μαραζώσει, και τότε ο αγώνας θα γίνει ευλογημένος και εύκολος.»