Η Ορθοδοξία είναι παντού και έχει παντού αγίους οι οποίοι αιώνες τώρα έχουν σημαδέψει την πορεία κάθε τόπου αν και για τους περισσότερους από μας είναι άγνωστοι. Από την Αλάσκα έως την Αιθιοπία οι άγιοι της Ορθόδοξης Εκκλησίας είναι οι μεγάλοι στυλοβάτες του Χριστιανισμού.
- Αγιος Χριστόφορος ο Κυνοκέφαλος:
Εδώ τιμάται ένας άγιος από μία βάρβαρη φυλή, πιθανόν της Γεδρωσίας, όπου τα μέλη της φυλής αυτής είχαν την τάση να παραμορφώνουν τα πρόσωπά τους. Το κεφάλι σκύλου ίσως να είναι συμβολική απεικόνιση.
Η παράδοση λέει πως έζησε και μαρτύρησε στα χρόνια του Ρωμαίου αυτοκράτορα Δεκίου (249-251 μ.Χ.). Στη διάρκεια ενός πολέμου συνελήφθη αιχμάλωτος μαζί με άλλους στρατιώτες και μεταφέρθηκε στην Αντιόχεια όπου βαπτίστηκε από τον εκεί επίσκοπο, ιερομάρτυρα Βαβύλα. Πήρε τότε το όνομα Χριστόφορος ή Χριστοφόρος εγκαταλείποντας το προηγούμενο όνομά του που ήταν Ρέπροβος.
Λέγεται ότι η αφορμή για τον αποκεφαλισμό του (το έτος 250 μ.Χ.) ήταν η μεταστροφή στον χριστιανισμό από το κήρυγμα του αγίου, δύο γυναικών ελευθέρων ηθών, της Καλλίνικης και της Ακυλίνας, αλλά και Ρωμαίων στρατιωτών.
Σύμφωνα με τον πανεπιστημιακό φιλόλογο-ιστορικό Θεοχάρη Δετοράκη «μία πολύ χαρακτηριστική περίπτωση της επίδρασης των παγανιστικών επιβιώσεων και των λαϊκών θρύλων στη διαμόρφωση της αγιολογικής παράδοσης βρίσκουμε στα σχετικά με τον άγιο Χριστόφορο κείμενα».
Ο Αγιος Χριστοφόρος περιγράφεται και εικονίζεται πολλές φορές και ως κυνοκέφαλος, προφανώς λόγω της σύνδεσής του με το έθνος των Σκυλοκεφάλων. Εντοπίζεται έτσι σε τοιχογραφίες, φορητές εικόνες, ακόμα και σε μικρογραφίες χειρογράφων. Ολες αυτές οι αναπαραστάσεις προέρχονται από την περίοδο της ύστερης Τουρκοκρατίας, ιδίως του 17ου και 18ου αιώνα, σε λαϊκές επαρχιακές ζωγραφιές. Σύμφωνα με τον Ανδρέα Ξυγγόπουλο, δεν υπάρχει καμία παράσταση του αγίου ως κυνοκεφάλου που να απαντάται στα βυζαντινά χρόνια. Σύμφωνα με το Συναξάριο του Αγίου αναφέρεται ότι «Περί τούτου του ενδόξου και μεγαλομάρτυρος τερατώδη λέγεταί τινα και παράδοξα, ότι τε κυνοπρόσωπος ην εκ της χώρας των τους ανθρώπους κατεσθιόντων και ότι πρότερον ανθρώπους ήσθιεν, ύστερον δε μετά το πιστεύσαι Χριστώ μετεμορφώθη. Ουκ έστι δε τούτο, ουκ έστιν· αλλά τινές αυτόν ούτως υπενόησαν διά το εθνικόν και άγριον και φοβερόν». Δηλαδή για την Εκκλησιαστική συνείδηση η λαϊκή αυτή παράδοση η σχετική με την απεικόνιση του Αγίου ως σκύλου, αποκρούσθηκε.
Σε κώδικα του 11ου αιώνα ο Χριστόφορος «εκ του γένους των κυνοκεφάλων υπήρχεν, γης δε των ανθρωποφάγων». Και περιγράφεται ως “ανήρ νεανίας, φοβερός τω είδει, και υπερμεγέθης τω σώματι και τω πάχει· οι δε οφθαλμοί αυτού ως αστήρ ο πρωί ανατέλλων, και οι οδόντες αυτού ως συάγρου εξέχοντες”. Ετσι από τα κείμενα προκύπτει πως υπήρχε παράδοση περί καταγωγής του Χριστόφορου από τη χώρα των Κυνοκεφάλων, χωρίς όμως να λέγεται ότι αυτός ήταν κυνοκέφαλος. Το θέμα της ερμηνείας του Κυνοκέφαλου αγίου έχει απασχολήσει τους ερευνητές οι οποίοι το συνδέουν με τον Αιγύπτιο θεό Ανουβι αλλά δυσκολεύονται να βρουν τη συνέχεια, αφού η μορφή αυτή είναι γνωστή περισσότερο από νεότερες εικόνες. Γενικά η απεικόνιση του αγίου ως σκύλου συνδέεται με μία λαϊκή, ανατολική μορφή του αγίου…
- Αγιος Πέτρος ο Εσκιμώος (Αλεούτιος):
Ηταν μαθητής του Αγίου Γερμανού της Αλάσκας, ο οποίος υπέστη φρικτά βασανιστήρια και μαρτυρικό θάνατο για την πίστη του. Η ομάδα των ιθαγενών γύρω από τον Γερμανό αγωνιζόταν για τα δικαιώματα των αυτοχθόνων απέναντι στην αυθαιρεσία των αποικιοκρατών.
Ο Αγιος Πέτρος ο Αλεούτης γεννήθηκε στα τέλη του 18ου αιώνα στην Αλάσκα, όπως ονομάζεται η Βορειοδυτική χερσόνησος της Αμερικής και συγκεκριμένα σε ένα από τα εκατόν πενήντα νησιά των Αλεούτων που ανήκουν σε αυτήν.
Η ζωή των κατοίκων ήταν πολύ δύσκολη λόγω των κακών καιρικών συνθηκών. Ο εκχριστιανισμός της χώρας ξεκίνησε από Ρώσους εμπόρους, οι οποίοι εγκαταστάθηκαν εκεί μετά την εξερεύνησή της. Συγχρόνως Ρώσοι ιεραπόστολοι έσπειραν τον λόγο του Θεού στα μέρη αυτά. Γλυκύς καρπός της θείας σποράς υπήρξε ο Αγιος Πέτρος. Μεγάλωσε σε δύσκολες κοινωνικές, οικονομικές και καιρικές συνθήκες, σεμνός και καλοσυνάτος, αγάπησε τον Χριστό και βαπτίστηκε από τους Ρώσους κληρικούς. Στην περίφημη Ρωσοαμερικανική εταιρεία που εργαζόταν, γεύτηκε την πίκρα της αδικίας και της εκμετάλλευσης από τους άπληστους μεγαλέμπορους. Περί το 1812, λόγω της ανέχειας που ταλαιπωρούσε την οικογένειά του, ακολούθησε την εταιρεία στις νέες επιχειρήσεις της κοντά στο Σαν Φρανσίσκο, περιοχή που ανήκε στους Ισπανούς αποικιστές Ρωμαιοκαθολικούς, που καταδυνάστευαν τους ιθαγενείς οι οποίοι, αν δεν προσχωρούσαν στο δόγμα τους, αντιμετώπιζαν φοβερά βασανιστήρια. Ο Αγιος Πέτρος και οι φίλοι του αρνήθηκαν την ευκαιρία φυγής και παρέμειναν εκεί, για να συμπαρασταθούν στους ιθαγενείς και να φανερώσουν με τη γεμάτη χάρη Χριστού ζωή τους, την Ορθόδοξη Χριστιανική πίστη. Οδηγήθηκαν στη φυλακή και με εντολή του ιεροεξεταστή έκοψαν τις αρθρώσεις των ποδιών και των χεριών του Αγίου Πέτρου και τελικά τον χτύπησαν με μαχαίρι στα σπλάχνα. «Δεν αλλάζω την πίστη μου» επαναλάμβανε, ενώ ποτάμι έτρεχε το αίμα και η ψυχή του πετούσε στον Κύριο. Εορτάζει στις 13 Δεκεμβρίου.
- Αγιος Μητροφάνης ο Τσιανγκ Τσουνγκ:
Ευγενής μορφή, από τους πρωτεργάτες της ορθόδοξης εκκλησίας της Κίνας, σφάχτηκε ανηλεώς με το ποίμνιό του κατά την εξέγερση των Μπόξερς, με το επιχείρημα πως ήταν υποχείριο των αποικιοκρατών και προωθούσε θρησκεία ξένη προς τον Κινεζικό λαό.
Αλλος ένας Κινέζος άγιος ήταν και ο Γουά.
- Αγιος Πατρίκιος ο Κέλτης:
Πρόκειται για τον εθνικό άγιο των Ιρλανδών που σήμερα τιμάται από όλους τους Χριστιανούς. Καταπληκτική προσωπικότητα ασκητή και αναμορφωτή. Κατά την παράδοση οδήγησε όλα τα φίδια έξω από την Ιρλανδία.
- Αγιος Αχμέτ ο κάλφας, ο Τούρκος:
Νεομάρτυρας που αγάπησε τον Χριστό από την υπηρέτριά του. Δήλωσε με θάρρος στους ομοεθνείς του ότι η Χριστιανική πίστη είναι η αληθινή και τότε μαρτύρησε. Χάρις σε αυτόν, το όνομα Αχμέτ είναι πλέον Χριστιανικό.
- Αγιος Μωυσής ο Αιθίοπας ή νέγρος:
Τρομερός ληστής της ερήμου και δολοφόνος, μετανόησε και έγινε απλός ταπεινός μοναχός. Υπέμεινε ακραίες ρατσιστικές διακρίσεις από πολλούς συνασκητές του.
«Κιβωτός της Ορθοδοξίας»