Την 9η Μαΐου η Ιερά Μονή Αγίου Νικολάου Καμπιών στον Διόνυσο Βοιωτίας τιμά τον στρατιωτικό Άγιο Νικόλαο τον Νέο, στον οποίο είναι αφιερωμένο το Καθολικό της.
900 χρόνια τώρα ανάμεσα στο Ακόντιο όρος και στο Χλωμό όρος σε μια ρεματιά, όπου αντηχούν τα κελαϊδίσματα των αηδονιών, στέκει επιβλητικό το Καθολικό της Ιεράς Μονής Αγίου Νικολάου Καμπιών. Σαν το αντικρύσει ο προσκυνητής νομίζει πως βλέπει το Καθολικό της Αγια-Σοφιάς της Ρούμελης, του Οσίου Λουκά· τέτοια είναι η ομοιότητα στο σχέδιο και την γενική διάταξη του ναού, καθώς και της Κρύπτης κάτω από το ναό, που είναι αφιερωμένη στην Αγία Βαρβάρα, όπως και η Κρύπτη του Οσίου Λουκά. Μικρογραφία του Οσίου Λουκά, λόγω της ομοιότητας, έχει χαρακτηριστεί ο Άγιος Νικόλαος.
Άλλωστε από την οικοδόμησή του έως τον 19ο αιώνα το μοναστήρι ήταν μετόχι της Ιεράς Μονής Οσίου Λουκά. Οι παραδόσεις που χάνονται στα βάθη των αιώνων αναφέρουν πως ο Αη Νικόλας στα Καμπιά χτίστηκε με υλικά που μεταφέρονταν για την οικοδόμηση του Οσίου Λουκά από το λιμάνι της Αταλάντης στο Στείρι.
Κοντά μια χιλιετία τώρα το Καθολικό με την επιβλητική κορμοστασιά του στέκεται μάρτυρας της πίστης των ανθρώπων. Δεσπόζει επιβλητικό με τους ισοδομικά λαξευμένους λίθους εξωτερικά και με τα εξαιρετικής τέχνης σταυροθόλια με νευρώσεις, που κοσμούν εσωτερικά τόσο τον κυρίως ναό όσο και την υπόγεια κρύπτη.
Ο Ναός είναι αφιερωμένος στον Άγιο Νικόλαο τον Νέο, ο οποίος καταγόταν από την Ανατολή, τοποθετήθηκε επικεφαλής στρατιωτικού τμήματος του βυζαντινού στρατού στη Λάρισα της Θεσσαλίας, έγινε μοναχός, συνελήφθη από τους Άραβες που είχαν καταλάβει την περιοχή, βασανίστηκε και μαρτύρησε για την πίστη του στον Χριστό στα Βούνενα της Θεσσαλίας το 901 ή 902 μ.Χ.
Η μνήμη του Αγίου εξαπλώνεται γρήγορα και πολλές εκκλησίες αφιερώνονται στον νέο μάρτυρα του Χριστού. Ανάμεσα σε αυτές και το Καθολικό της Μονής Καμπιών.
Η μονή στο διάβα των αιώνων πέρασε εποχές ακμής αλλά και παρακμής με αποκορύφωμα της διάλυσή της με το διάταγμα του 1833. Τα τελευταία χρόνια έγιναν προσπάθειες αναδιοργάνωσης και επαναλειτουργίας της Μονής. Ήδη από το 2005 εγκαταστάθηκε νέα αδελφότητα με Ηγούμενο τον πανοσ. αρχιμανδρίτη π. Νεκτάριο Μήτσου, η οποία έδωσε νέα πνοή στο Μοναστήρι με τις ακολουθίες και την υποδοχή των προσκυνητών.
Όπως κάθε χρόνο έτσι και φέτος τιμήθηκε η μνήμη του Αγίου Νικολάου στο Μοναστήρι του. Το απόγευμα της Τρίτης 8 Μαΐου στο Καθολικό της Ιεράς Μονής τελέστηκε Μέγας πανηγυρικός Εσπερινός χοροστατούντος του Σεβασμιωτάτου Ποιμενάρχου μας κ. Γεωργίου, με τη συμμετοχή πολλών κληρικών και πλήθους πιστών, οι οποίοι παρά την κακοκαιρία προσήλθαν στην Ιερά Μονή για να τιμήσουν τον μάρτυρα των Βουνένων. Ο Σεβασμιώτατος στην ομιλία του αναφέρθηκε στην προσωπικότητα του Αγίου Νικολάου, ο οποίος εγκατέλειψε τα αξιώματα στο στρατό ακολουθώντας το δρόμο της άσκησης και της μοναχικής ζωής και μαρτύρησε για την πίστη του στον Χριστό. Επίσης, ευχήθηκε στον πανοσ. Καθηγούμενο της Ιεράς Μονής π. Νεκτάριο, στην αδελφότητα και σε όλους τους κληρικούς και πιστούς Χρόνια Πολλά και ευλογημένα δια πρεσβειών του Αγίου Νικολάου του εν Βουνένοις. Το βράδυ τελέστηκε Ιερά Αγρυπνία στην Κρύπτη της Αγίας Βαρβάρας ενώ το πρωΐ της Τετάρτης 9 Μαΐου τελέστηκε Πανηγυρική Θεία Λειτουργία στο Καθολικό της Ιεράς Μονής.
Επιμέλεια κειμένου: Αρετή Μουλαρά, Θεολόγος-Εκπαιδευτικός
