Τοῦ Πρωτοσυγκέλλου τῆς Ι.Μ. Φωκίδος, Γέροντος Νεκταρίου Μουλατσιώτη
“Ἔθελξας πόθῳ με, Χριστέ,
καί ἠλλοίωσας τῷ θείῳ Σου ἔρωτι•”
(ἅγιος Συμεών ὁ νέος Θεολόγος)
“Μοναχός ἐστί ὁ τῆς θείας συνουσίας ἐραστής”
(ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς)
Διαβάζουμε συχνά σέ θρησκευτικά βιβλία γραμμένα ἀπό τούς ἁγίους Πατέρες μας ἤ ἀπό κάποιους σύγχρονους κληρικούς καί ἀκοῦμε σέ ὁμιλίες ὅτι τό κέντρο τῆς ζωῆς μας μέσα στην Ὀρθοδοξία εἶναι ἡ Ἁγία Τράπεζα, ἡ Θεία Κοινωνία. Ὅτι ἐκεῖ συναντᾶται ὅλη ἡἘκκλησία, ὅτι ἐκεῖ εἶναι ἡ πηγή τῆς Ζωῆς. Ἀκόμα ἔχουμε διαβάσει ἤ ἀκούσει ὅτι χωρίς τή Θεία Κοινωνία δέν ὑπάρχει γιά τόν ἄνθρωπο σωτηρία.
Πράγματι, ἕνα μεγάλο μυστήριο παρέδωσε ὁ Κύριός μας στούς μαθητές Του κατά τή διάρκεια τοῦ Μυστικοῦ Δείπνου τό ἀπόγευμα τῆς Μεγάλης Πέμπτης, λίγο πρίν τή Σταύρωσή Του καί την ἔνδοξη Ἀνάστασή Του. Τό μυστήριο τῆς Θείας Κοινωνίας. Ὀνομάζεται μυστήριο, ἐπειδή κατά ἕναν μυστηριώδη τρόπο ὁ ἄνθρωπος μέ τό Χριστό ἑνώνονται καί γίνονται ἕνα! Κάτι παρόμοιο με αὐτό πού γίνεται καί στό μυστήριο τοῦ γάμου, ὅπου τά δύο πρόσωπα πού εἰσέρχονται στην Ἐκκλησία, μετά τήν τέλεση τοῦ μυστηρίου γίνονται ἕνας ἄνθρωπος! Καί ἐνῶ μέσα στήν Ἐκκλησία μπῆκαν δύο, ἄν μπορούσαμε νά εἴχαμε τά μάτια τῶν ἁγίων, θά βλέπαμε ὅτι μετά τήν τέλεση τοῦ μυστηρίου ἐξέρχεται ἕνας ἄνθρωπος. Μυστηριωδῶς οἱ δύο γίνονται ἕνα! Γι᾿ αὐτό καί ὁ γάμος θεωρεῖται κι αὐτός μυστήριο. Στό μυστήριο τῆς Θείας Κοινωνίας ἔχουν δοθεῖ πολλές ὀνομασίες: Θεία Μετάληψη, Θεία Εὐχαριστία, ἄρτος τῆς ζωῆς, ἀντίδοτο τοῦ θανάτου, φάρμακο ἀθανασίας, κ.ά.
Στό κεφάλαιο αὐτό θά προσπαθήσουμε νά δώσουμε στούς ἀναγνῶστες μας νά κατανοήσουν το τί εἶναι ἡ Θεία Κοινωνία. Γιατί ὀνομάζεται ἔτσι και γιατί εἶναι τό κέντρο τῆς ζωῆς τοῦ ὀρθόδοξου χριστιανοῦ. Γιατί εἶναι ὁ Ἄρτος τῆς Ζωῆς, τό ἀντίδοτο τοῦ θανάτου καί τό φάρμακο τῆς ἀθανασίας. Θά ἐξηγήσουμε ὅμως καί τό τί εἶναι τελικά γιά τόν ἐραστή τοῦ Ἰησοῦ ἡ συμμετοχή του στό μέγα αὐτό μυστήριο.
Ἀγαπητοί μου, τά λόγια τοῦ Χριστοῦ στην ἀρχιερατική Του προσευχή μέσα στόν κῆπο τῆς Γεθσημανῆ, μιλοῦν γι᾿ αὐτή τήν ἕνωση καί εἶναι ἴσως δυσκολοερμήνευτα καί ἀκατανόητα γιά πολλούς ἀπό μᾶς: “…ἵνα πάντες ἕν ὦσιν, καθώς σύ, πάτερ, ἐν ἐμοί κἀγώ ἐν σοί, ἵνα καί αὐτοί ἐν ἡμῖν ἕν ὦσιν” καί “ἵνα ὦσιν ἕν, καθώς ἡμεῖς ἕν ἐσμέν.” (Ἰωάν. ιζ΄ 21-21). Πῶς εἶναι ὅμως δυνατόν νά γίνουμε ὅλοι ἕνα; Πῶς εἶναι δυνατόν ὁ Πατήρ να εἶναι μέσα στόν Υἱό καί ὁ Υἱός μέσα στόν Πατέρα καί πάλι ἐμεῖς μαζί Τους νά γινόμαστε ἕνα; Πῶς μπορεῖ νά ὑπάρξει μιά τέτοια ἕνωση; Καί γιατί να γίνει μιά τέτοια ἕνωση; (Φυσικά, θά πρέπει να ποῦμε ὅτι σύμφωνα μέ τήν ὀρθόδοξη δογματική δε γινόμαστε ἕνα με τήν οὐσία τοῦ Θεοῦ, γιατί αὐτό εἶναι ἀδύνατον).
Ὅλα αὐτά τά δυσνόητα γιά μᾶς εἶναι ἀδύνατο νά ἑρμηνευθοῦν, ἄν δέν τά συνδέσουμε μέ τό μυστήριο τῆς Θείας Εὐχαριστίας, πού παραδόθηκε τό βράδυ τῆς Μεγάλης Πέμπτης. Ἄς δοῦμε ὅμως, τί μᾶς λέει ὁ Ἴδιος ὁ Χριστός καί πῶς μπορεῖ νά γίνει αὐτή ἡ ἕνωση:
– “Ὁ τρώγων μου τήν σάρκα καί πίνων μου το αἷμα ἐν ἐμοί μένει, κἀγώ ἐν αὐτῷ” (Ἰωάν. στ΄ 56).
– “Ἐάν μή φάγητε τήν σάρκα τοῦ Υἱοῦ τοῦ ἀνθρώπου καί πίητε αὐτοῦ τό αἷμα, οὐκ ἔχετε ζωήν ἐν ἑαυτοῖς. Ὁ τρώγων μου τήν σάρκα και πίνων μου τό αἷμα ἔχει ζωήν αἰώνιον, καί ἐγώ ἀναστήσω αὐτόν ἐν τῇ ἐσχάτῃ ἡμέρᾳ. Ἡ γάρ σάρξ μου ἀληθῶς ἐστι βρῶσις καί τό αἷμά μου ἀληθῶς ἐστι πόσις” (Ἰωάν. στ΄ 53-55).
– “Ἐγώ εἰμί ὁ ἄρτος ὁ ζῶν ὁ ἐκ τοῦ οὐρανοῦ καταβάς• ἐάν τις φάγῃ ἐκ τούτου τοῦ ἄρτου, ζήσεται εἰς τόν αἰῶνα. Καί ὁ ἄρτος δέ ὅν ἐγώ δώσω, ἡ σάρξ μού ἐστιν, ἥν ἐγώ δώσω ὑπέρ τῆς τοῦ κόσμου ζωῆς” (Ἰωάν. στ΄ 51).
Ποιά εἶναι ὅμως ἡ σάρκα Του, πού πρέπει να φᾶμε, καί ποιό τό Αἷμα Του, πού πρέπει νά πιοῦμε, ὥστε νά ἑνωθοῦμε μαζί Του καί νά γίνουμε ἕνα; Καί πῶς ἐμεῖς μποροῦμε νά φᾶμε τή σάρκα Του καί νά πιοῦμε τό Αἷμα Του; Αὐτή ἡ ἀπορία λύθηκε στούς μαθητές Του τή Μεγάλη Πέμπτη κατά τη διάρκεια τοῦ Μυστικοῦ Δείπνου, ὅπου: “Λαβών ὁ Ἰησοῦς τόν ἄρτον ἐδίδου τοῖς μαθηταῖς εἰπών: Λάβετε φάγετε• τοῦτό ἐστι τό σῶμά μου… πίετε ἐξ αὐτοῦ πάντες• τοῦτό ἐστι τό αἷμά μου τό τῆς καινῆς διαθήκης τό περί πολλῶν ἐκχυνόμενον εἰς ἄφεσιν ἁμαρτιῶν” (Ματθ. κστ΄, 26-28).
Ἰδού, λοιπόν, ποιό εἶναι τό Σῶμα Του καί ποιο εἶναι τό Αἷμα Του! Ὁ ἄρτος καί ὁ οἶνος, τά ὁποῖα κατά τή διάρκεια τῆς Θείας Λειτουργίας μετουσιώνονται τῇ δυνάμει τοῦ Ἁγίου Πνεύματος σε Σῶμα καί Αἷμα Χριστοῦ ἀντίστοιχα. Ἔτσι μέσα στό ἅγιο Δισκοπότηρο δέν ὑπάρχει πλέον ἄρτος καί οἶνος.Ὑπάρχει μόνο τό Σῶμα καί τό Αἷμα τοῦ Χριστοῦ. Εἶναι ὁ ἴδιος ὁ Χριστός μέσα στό Δισκοπότηρο!Κι ἐμεῖς, μεταλαμβάνοντας τόν ἴδιο τό Χριστό, γινόμαστε σύσσωμοι καί σύναιμοι Χριστοῦ, ἑνωνόμαστε μαζί Του!
Ἀλλά καί ὁ ἅγιος Κύριλλος, πατριάρχης Ἱεροσολύμων, ἀναφερόμενος στό μυστήριο τῆς Θείας Εὐχαριστίας καί θέλοντας νά μᾶς δώσει να κατανοήσουμε τό πῶς εἶναι δυνατόν νά γινόμαστε ἕνα μέ τόν Ἰησοῦ καί τό πῶς ἐπιτυγχάνεται αὐτή ἡ ἕνωση, μεταλαμβάνοντας τό Σῶμα καί το Αἷμα Του, μᾶς ἀναφέρει ἕνα ἁπλό παράδειγμα, για νά κατανοήσουμε καλύτερα τό γεγονός: Ὅπως, λέει, παίρνει κάποιος δυό κομμάτια ἀπό κερί και τά λιώνει στή φωτιά, κι ἔπειτα τά ἑνώνει καί κάνει τά δύο τά κεριά ἕνα, ἔτσι κατά παρόμοιο τρόπο με τή μετάληψη τοῦ Σώματος καί τοῦ Αἵματος τοῦ Χριστοῦ ὁ Χριστός ἑνώνεται μ’ ἐμᾶς κι ἐμεῖς μ’ Αὐτόν, καί γινόμαστε ἕνα.
Συνεχίζεται…