«Τα ράσα δεν κάνουν τον παπά».

«Τα ράσα δεν κάνουν τον παπά» – Ιστορία και προέλευση της λαϊκής ρήσης
Βασιλική-Μαρία Βασιλείου, φοιτήτρια Θεολογικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών

Η λαϊκή αυτή ρήση χρησιμοποιείται από πολλούς ανθρώπους καθημερινά, χωρίς όμως η πλειοψηφία να γνωρίζει την ιστορία και την προέλευση της. «Τα ράσα δεν κάνουν τον παπά, αγά μου!». Αυτή είναι η πλήρης έκφραση που ξεστόμισε ο γέρος του Μοριά Θεόδωρος Κολοκοτρώνης απευθυνόμενος στον αγά Κιαμήλ. Ο δημοσιογράφος και συγγραφέας Τάκης Νατσούλης, στο βιβλίο του «Λέξεις και Φράσεις Παροιμιώδεις» αφηγείται όλη την ιστορία πίσω από την φράση αυτή.

Ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης πολεμούσε στην Πελοπόννησο κι είχε στο πλάι του έναν καλόγερο από το Άγιον Όρος, τον Μιχάλη Φούντα, ο οποίος με την γενναιότητα που επεδείκνυε στην μάχη, έκανε για πολλούς άντρες μαζί. Σε μια μάχη, ο καλόγερος, που είχε περικυκλωθεί από Αρβανίτες, παρόλο που πολέμησε γενναία και σκότωσε αρκετούς από αυτούς στο τέλος αναγκάστηκε να υποκύψει και πιάστηκε αιχμάλωτος. Οι Αρβανίτες γιόρτασαν το γεγονός, όμως ο γέρος του Μοριά λυπήθηκε βαθύτατα και με σχέδιο προσπάθησε να συλλάβει κάποιον «αξιωματικό» των Αρβανιτών προκειμένου να πραγματοποιήσει ανταλλαγή και να πάρει πίσω τον αιχμάλωτο καλόγερο Μιχάλη Φούντα. Τις επόμενες μέρες το σχέδιο αυτό έλαβε σάρκα και οστά καθώς τα παλικάρια του Κολοκοτρώνη συνέλαβαν ως αιχμάλωτο τον αγά Κιαμήλ. Ο Αρβανίτης εντυπωσιάστηκε από το γεγονός ότι ο Κολοκοτρώνης ήθελε να ανταλλάξει έναν «αξιωματικό» με έναν καλόγερο κι όχι με εκατό αιχμαλώτους. Τότε ο γέρος του Μοριά απάντησε «Τα ράσα δεν κάνουν τον παπά, αγά μου! Κι εγώ τον Μιχάλη Φούντα δεν τον αλλάζω με χίλιους σαν κι εσένα».

Σήμερα η ρήση αυτή έχει λάβει εντελώς διαφορετικό νόημα. Ο λαός την χρησιμοποιεί για να δηλώσει ότι η εξωτερική εμφάνιση κάποιου δεν χαρακτηρίζει τον ίδιο τον άνθρωπο, δεν προσδιορίζει την ποιότητα του ανθρώπου.