Η εορτή της Ζωοδόχου Πηγής που γιορτάζουμε την Παρασκευή της Διακαινησίμου είναι γιορτή της Παναγίας μας. Γράφει το συναξάρι της ημέρας: «Την Παρασκευή της Διακαινησίμου εορτάζουμε τα εγκαίνια του ναού της Υπεραγίας Δεσποίνης ημών και Θεομήτορος, της Ζωηφόρου Πηγής• ακόμη ενθυμούμαστε και τα υπερφυή θαύματα που έγιναν στον Ναό αυτό από την Μητέρα του Θεού».

Η Παναγία ονομάζεται Ζωοδόχος Πηγή, αφού γέννησε την Ζωή, που είναι ο Χριστός. Για πρώτη φορά το επίθετο Ζωοδόχος Πηγή το έδωσε στην Παναγία ο Ιωσήφ ο Υμνογράφος τον 9ο αιώνα, συνθέτοντας έναν ύμνο του προς την Παναγία.

Η γιορτή, όπως προαναφέρθηκε, αναφέρεται στα εγκαίνια του Ιερού Ναού της Παναγίας, γνωστού ως «Η Ζωοδόχος Πηγή στο Μπαλουκλί», έξω από τα τείχη της Κωνσταντινούπολης, όπου υπήρχε πηγή αγιάσματος που επιτελούσε και επιτελεί πολλά θαύματα.Ο Ιερός Ναός της Ζωοδόχου Πηγής στην Πόλη ανεγέρθηκε κατ’ αρχάς από τον αυτοκράτορα Λέοντα τον Θράκα, που ήταν χρηστός και επιεικής, και πριν ακόμη γίνει αυτοκράτορας ως απλός στρατιώτης συνάντησε έναν τυφλό έξω από την Χρυσή Πύλη της Κωνσταντινούπολης. Ο τυφλός του ζήτησε νερό να πιή και ο Λέων αναζήτησε την πηγή του νερού στην περιοχή, η οποία ήταν κατάφυτη από δένδρα, αλλά δεν μπόρεσε να την ανακαλύψη. Λυπήθηκε πολύ που δεν βρήκε νερό να δώση στον τυφλό. Άκουσε τότε φωνή να του λέγη: «Βασιλιά Λέοντα» –δηλαδή τον απεκάλεσε βασιλιά, ενώ ακόμη ήταν στρατιώτης, κάτι που επαληθεύθηκε– «…να εισέλθης βαθύτερα στο δάσος, και αφού λάβης με τις χούφτες σου το θολερό αυτό νερό, να ξεδιψάσης τον τυφλό και να πλύνης τα μάτια του, και τότε θα γνωρίσης ποιά είμαι εγώ που κατοικώ στο μέρος αυτό». Ο Λέων έκανε αμέσως όπως τον διέταξε η φωνή και ο τυφλός είδε το φως του. Η φωνή εκείνη ήταν της Παναγίας.

Και ο Λέων, όταν έγινε αυτοκράτορας, με ευγνωμοσύνη και φιλότιμο έκτισε στο μέρος εκείνο του αγιάσματος Ιερό Ναό προς τιμήν της Παναγίας, της Ζωοδόχου Πηγής. Όταν κατέρρευσε ο Ιερός αυτός Ναός από τον χρόνο, άλλοι αυτοκράτορες –ο Ιουστινιανός, ο Βασίλειος ο Μακεδών– ανέλαβαν και έκτισαν εκ νέου τον Ναό, πιο μεγαλοπρεπή από τον παλαιότερο.

Μία δεύτερη παράδοση αναφέρει ότι τον πρώτο Ναό τον έκτισε ο Ιουστινιανός, βλέποντας εκεί που κυνηγούσε σε όραμα ένα μικρό παρεκκλήσι και έναν Ιερέα μπροστά σε μια πηγή, λέγοντάς του ότι είναι η πηγή των θαυμάτων. Στον τόπο εκείνο έκτισε μοναστήρι με τα υλικά που περίσσεψαν από την Αγία Σοφία.

Ο Ναός αυτός στην Βασιλεύουσα κατέρρευσε τον 15ο αιώνα. Σύμφωνα με μαρτυρίες το 1547 ο Ναός δεν υπήρχε πια. Υπήρχε μόνον το αγίασμα. Το 1833 ο Πατριάρχης Κωνστάντιος Α μέ άδεια του Σουλτάνου ξαναέκτισε τον Ναό πάνω στα ερείπια του παλαιού. Έτσι, στις 2 Φεβρουαρίου του 1835, ο Πατριάρχης Κωνστάντιος, με 12 ακόμη Αρχιερείς εγκαινίασαν τον νέο Ναό της Ζωοδόχου Πηγής, στο Μπαλουκλί. Μπαλουκλί σημαίνει τόπος με ψάρια, αφού στην δεξαμενή της Πηγής υπάρχουν ψάρια.

Στον ναό αυτό επιτελούνταν πολλά θαύματα και μάλιστα και σε οικογένειες ευγενών της αυτοκρατορίας, με χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτό της λύσεως της στειρώσεως της αυτοκράτειρας Ζωής, η οποία μετά από θαύμα της Ζωοδόχου Πηγής γέννησε τον Κωνσταντίνο τον Πορφυρογέννητο, που έγινε αυτοκράτορας του Βυζαντίου. Στον ναό αυτό θεραπεύθηκαν επίσης οι αυτοκράτορες Ιουστινιανός, Λέοντας ο Σοφός, Ρωμανός Λεκαπηνός, ο Ανδρόνικος Γ , ο Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως Στέφανος, ο Πατριάρχης Ιεροσολύμων Ιωάννης, πολλές βασίλισσες και πολλοί ανώτατοι αξιωματούχοι της αυτοκρατορίας, αλλά και κληρικοί και μοναχοί και πολλοί απλοί Χριστιανοί. Τον 14ο αιώνα ο Νικηφόρος Κάλλιστος γράφοντας για το αγίασμα της Πηγής, παραθέτει έναν κατάλογο 63 θαυμάτων.

Η εικόνα της Παναγίας της Ζωοδόχου Πηγής παρουσιάζει την Παναγία μέσα σε ένα συντριβάνι από το οποίο χύνεται άφθονο νερό, να βαστάη στην αγκαλιά της τον Χριστό που ευλογεί. Δύο άγγελοι την στεφανώνουν κρατώντας ειλητάριο που γράφει: «Χαίρε ότι υπάρχεις βασιλέως καθέδρα, χαίρε ότι βαστάζεις τον Βαστάζοντα πάντα». Γύρω από το συντριβάνι εικονίζονται ο αυτοκράτορας και πολλοί ασθενείς με ποικίλες ασθένειες. Δέχονται το αγίασμα με το οποίο τους ραντίζουν οι υγιείς. Στην άκρη ζωγραφίζεται μια δεξαμενή με ψάρια, αφού όπως είπαμε Μπαλουκλί σημαίνει τόπος ψαριών.

Η ευλάβεια και η αγάπη του λαού της Κωνσταντινούπολης προς την Ζωοδόχο Πηγή μεταδόθηκε σε όλους τους Ορθοδόξους και έτσι σε πολλά μέρη, όπως και εδώ στην Ναύπακτο, και απέναντι στο Αίγιο, την Παναγία την Τρυπητή, ανηγέρθησαν Ναοί προς την τιμή της Παναγίας, της Ζωοδόχου Πηγής, όπου και εκεί επιτελούνται θαύματα, που στηρίζουν τους ανθρώπους στην καθημερινή τους ζωή και στην πίστη τους στον Θεό.
«Εκκλησιαστική Παρέμβαση»-Απρίλιος 2009

Γίνετε συνοδοιπόροι μας στην γνώση και την ενημέρωση. Στείλτε στο [email protected] άρθρα, φωτογραφίες, βίντεο ή κάτι που πιστεύετε ότι αξίζει να μοιραστείτε τόσο με εμάς όσο και με τους αναγνώστες μας.

Πρόσφατα Άρθρα

Ο Επίσκοπος Νιέρι και Όρους Κένυας στον Δ΄ Κατανυκτικό Εσπερινό στο Τσέρι

Το εσπέρας της Κυριακής Γ’ Νηστειών, 19 Μαρτίου 2023, ο Θεοφιλέστατος Επίσκοπος Νιέρι και Όρους Κένυας κ. Πανάρετος Κυκκώτης χοροστάτησε κατά τη διάρκεια του...

Ακαδημία Εκκλησιαστικών Τεχνών στο Βόλο με επαγγελματική πιστοποίηση για τους αποφοίτους

Την προγραμματική σύμβαση που οδηγεί στη δημιουργία Ακαδημίας Εκκλησιαστικών Τεχνών στο κτίριο του παλιού Οικοτροφείου, στο κέντρο του Βόλου, υπέγραψαν  ο Περιφερειάρχης Θεσσαλίας Κώστας...

40η επέτειο Ιερωσύνης και Αρχιερωσύνης του Πανιερωτάτου Μητροπολίτου Φαναρίου Αγαθαγγέλου

Τρισαρχιερατική Θ. Λειτουργία τελέστηκε την Κυριακή της Σταυροπροσκυνήσεως, 19 Μαρτίου 2023, στον Καθεδρικό Ι. Ναό του Αποστόλου Παύλου στην Κόρινθο, προεξάρχοντος στην Θ. Λειτουργία...

«Ο Σταυρός του Χριστού είναι αγάπη και ελευθερία»

Με τον Δ΄ Κατανυκτικό Εσπερινό και τους Χαιρετισμούς στον Τίμιο και Ζωοποιό Σταυρό ολοκληρώθηκε χθες το απόγευμα της Κυριακής της Σταυροπροσκυνήσεως 19 Μαρτίου 2023...

Εκδημία Καθηγουμένης Ιεράς Μονής Αγίου Κοσμά Αιτωλού Θέρμου

Η Ιερά Μητρόπολη Αιτωλίας και Ακαρνανίας μετά θλίψεως αναγγέλλει την προς Κύριον εκδημία της Οσιολογιωτάτης Γερόντισσας Ευθυμίας Γκελτή, Καθηγουμένης της Ιεράς Μονής Αγίου Κοσμά...

Ο Δ’ Κατανυκτικός Εσπερινός στον Ι.Ν. Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης Λαρίσης

Στον Ιερό Ναό των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης Λαρίσης χοροστάτησε στον Δ’ Κατανυκτικό Εσπερινό ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Λαρίσης και Τυρνάβου κ. Ιερώνυμος. Προσκεκλημένος ομιλητής...

Ο Δ’ Κατανυκτικός Εσπερινός στον Μητροπολιτικό Ναό Νάξου

Στον Ιερό Μητροπολιτικό Ναό τελέσθηκε την Κυριακή της Σταυροπροσκυνήσεως 19-3-2023 το απόγευμα, ο Δ΄ Κατανυκτικός Εσπερινός, χοροστατούντος του Σεβασμιωτάτου Ποιμενάρχου μας κ. Καλλινίκου και...

«Χαίρε Ξύλον Μακάριον», έψαλαν ομοθυμαδόν οι Μήλιοι!

Στον Ιερό Ναό Κοιμήσεως της Θεοτόκου Αδάμαντος, του επινείου της ιεράς νήσου Μήλου, τελέσθηκε απόψε, προεξάρχοντος του Σεβασμιωτάτου κ. Δωροθέου Β', ο Κατανυκτικός Εσπερινός,...

Ο Δ’ Κατανυκτικός Εσπερινός στην Ελευθερούπολη

Στον Μητροπολιτικό Ιερό Ναό του Αγίου Νικολάου Ελευθερουπόλεως τελέσθηκε το εσπέρας της Κυριακής της Σταυροπροσκυνήσεως, 19 Μαρτίου 2023, ο Δ΄ Κατανυκτικός Εσπερινός, χοροστατούντος του...

Η Εξόδιος Ακολουθία του π. Νικολάου Μετζιτάκου

Με αισθήματα της κατ’ άνθρωπον λύπης, τελέσθηκε σήμερα Κυριακή 19-3-2023 το μεσημέρι, στον Ιερό Ενοριακό Ναό Αγίου Νικοδήμου πόλεως Νάξου, η Εξόδιος Ακολουθία του...

Τό ζωηφόρον φυτόν, ὁ Σταυρός ὁ Πανάγιος

Οι οδοιπόροι που βαδίζουν στην έρημο αναμφίβολα εναγώνια αναζητούν μία όαση, για να ξεκουρασθούν, να ξεδιψάσουν, να ανακουφισθούν από τον κόπο τους και να...

Ακολουθία επί τη αναδείξει και ονομασία των νέων Δεκανέων Στρατονόμων στο Κέντρο Εκπαιδεύσεως Στρατονομίας (ΚΕΣΝ)

Ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Θεσσαλιώτιδος και Φαναριοφερσάλων κ. Τιμόθεος, το πρωί της Παρασκευής 17 Μαρτίου 2023, μετέβη στο Κέντρο Εκπαιδεύσεως Στρατονομίας (ΚΕΣΝ) στρατόπεδο Συνταγματάρχη ΠΖ...

Μνημόσυνο για τους Αγωνιστές και Επαναστάτες του Ολύμπου στην Ιερά Μονή Παναγία Πέτρας Ολύμπου

Το Σάββατο 18 Μαρτίου τελέστηκε η Θεία Λειτουργία στην ιστορική Μονή Παναγίας Πέτρας Ολύμπου, προεξάρχοντος του  Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτη Κίτρους, Κατερίνης και Πλαταμώνος κ. Γεωργίου. Πλήθος...

Εκδημία Αρχιμανδρίτου π. Δαμασκηνού Γαβαλά

Μετ' αφάτου θλίψεως και οδύνης η Ιερά Μητρόπολη Καλαβρύτων και Αιγιαλείας πληροφορήθηκε το γεγονός της αιφνίδιας προς Κύριον εκδημίας του μακαριστού Πανοσιολογιωτάτου Αρχιμανδρίτου π....

Το 40νθήμερο Μνημόσυνο του Αρχιμ. Αντωνίου Παραρά

Το 40νθήμερο Μνημόσυνο του μακαριστού Αρχιμ. Αντωνίου Παραρά τελέσθηκε το Σάββατο 18-3-2023 στον Ιερό Ενοριακό Ναό Αγίας Τριάδος Καλοξύλου, προεξάρχοντος του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου μας...