της Μαρίας Χατζησταμάτη
Η χώρα μας είναι διάσπαρτη από μοναστήρια τα οποία εκτείνονται σε ολόκληρη την επικράτεια και είναι άρρηκτα δεμένα με την ορθόδοξη πίστη μας. Κάποια από αυτά βρίσκονται σε ορεινές τοποθεσίες πάνω σε απόκρημνους και απότομους βράχους ενώ άλλα στέκονται περήφανα μέσα σε καταπράσινες πεδιάδες συνδυάζοντας την ομορφιά της ελληνικής φύσης με την χριστιανική παράδοση. Τρανή απόδειξη όλων αυτών αποτελεί ο εντυπωσιακός αριθμός εκκλησιών και μοναστηριών που κτίστηκαν σε όλο το γεωγραφικό πλάτος της Ελλάδος και αξίζει να επισκεφθείτε. Μία από αυτές τις εκκλησιές είναι και ο Βυζαντινός Ιερός Ναός Παναγίας Λεβιδίου.
Δύο χιλιόμετρα από το Λεβίδι, στο λόφο της Παναγίτσας μέσα στο Μαντινικό πεδίο στέκεται ο σπάνιος αρχιτεκτονικά βυζαντινός ναός της Παναγίας. Το Λεβίδι είναι κωμόπολη του νομού Αρκαδίας και είναι χτισμένη στις ανατολικές πλαγιές του Μαινάλου σε υψόμετρο 850 μ. Αξίζει να αναφέρουμε για όσους ενδιαφέρονται να επισκεφτούν τον Ιερό Ναό πως η απόσταση από την Τρίπολη είναι περίπου 25χλμ.
Ο Ιερός Ναός κατά πάσα πιθανότητα είναι χτισμένος πάνω στο αρχαίο ιερό της Υμνίας Αρτέμιδος όπου κατά τους αρχαίους χρόνους ετελούντο γιορτές με άσματα. Από το Ναό αυτόν βγήκαν οι αυστηρές εκείνες διατάξεις που επέβαλαν σε όλους τους Αρκάδες σαν ιερό καθήκον να ασχολούνται με τη μουσική. Και το έκαναν αυτό οι νομοθέτες της Αρκαδίας κατά τον ιστορικό Πολύβιο τον Μεγαλοπολίτη «ίνα μαλάξωσι το σκληρόν και αυθάδες της φύσεως των Αρκάδων» «Μουσικήν τη γε αληθώς Μουσικήν, πάσι μεν ανθρώποις όφελος ασκείν. Αρκάσι δε και αναγκαίον».
Ο Ιερός Ναός ανεγέρθηκε τον 11ο μ.Χ. και ανήκει στον τύπο της βασιλικής με τρουλοκαμάρα και τρίκογχος, έχει τρούλο τετράπλευρο, δηλαδή είναι «σταυρεπίστεγος» και εσωτερικά φέρει κυκλοτερή θόλο με εικονογραφίες απότελει επομένος έναν σπάνιος αρχιτεκτονικός τύπος που συναντάται σε ελάχιστες εκκλησίες. Ο τρούλος του ναού στηρίζεται πάνω σε κίονες οι όποιοι εκτιμούνται ότι στήριζαν και τον αρχαίο ναό της Αρτέμιδος. Ο Ιερός Ναός είναι ένα πάντρεμα της αρχαιότητος με τον χριστιανισμό και αποτελείται από πλούσια και άφθονα αρχιτεκτονικά και διακοσμητικά μέλη τα οποία έχουν αφομοιωθεί για την κατασκευή του. Πωρόλιθοι, κέραμοι και εξεργασμένοι λίθοι έχουν ταιριάξει με νεότερα υλικά για να αποδοθεί αυτή η ιδιαίτερη μορφή στο ναό.
Ο Ιερός Ναός πρέπει να έχει υποβληθεί σε αρκετές ανακαινίσεις χωρίς ποτέ όμως να αλλοιωθεί ο αρχικός του τύπος και ρυθμός. Στο επιστήλιο της θύρας υπάρχει επιγραφή που μνημονεύει μία από τις ανακαινίσεις και φέρει στο μέσον ανάγλυφη παράσταση αγγέλου, ότι η εκκλησία εικονογραφήθηκε με αυτές τις εξαιρετικές τοιχογραφίες το 1629.
Η ΚΟΙΜΗΣΙΣ ΤΗΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ
ΟΥΤΟΣ Ο ΑΡΧΑΙΟΣ ΚΑΙ ΙΕΡΟΣ ΝΑΟΣ
ΠΟΤΕ ΕΚΤΙΣΘΗ ΑΓΝΩΣΤΟΝ
ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΗΘΗ ΔΕ ΤΩ
1629 ΕΤΕΙ ΑΝΕΚΑΙΝΙΣΘΗ ΠΑΛΙΝ ΤΩ 1903
Το εξωκλήσι γιορτάζει κάθε χρόνο στα “Εννιάμερα της Παναγίας” με μεγάλη εμποροπανήγυρη και εκδηλώσεις.