Την Κυριακή 5η Οκτωβρίου 2025, που Εκκλησία μας την χαρακτηρίζει Β΄ Λουκά, η ιστορική κωμόπολη του Αγίου Προδρόμου γιόρτασε πανηγυρικά γεμάτη περηφάνεια την Απελευθέρωση του Τόπου από τον Τουρκικό – Βουλγαρικό ζυγό, το Φθινόπωρο του 1912 και από τότε απολαμβάνει τα ζείδωρα αγαθά της Ελευθερίας, μέσα από την ανάσα της Ρωμηοσύνης.
Έτσι στις Κυριακάτικες Ακολουθίες του Όρθρου και της Θείας Λειτουργίας προέστη ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Ιερισσού, Αγίου Όρους και Αρδαμερίου κ. ΘΕΟΚΛΗΤΟΣ, πλαισιούμενος από τους Παν. Αρχιμ. π. Δημήτριο Τζιαφά, Ιεροκήρυκα της Ιεράς Μητροπόλεως Θεσσαλονίκης, π. Δωρόθεο Ζέρβα, Πρωτοσύγκελλο της Ι.Μ. Ιερισσού και π. Νικόδημο Κωτινούδη, Εφημέριο της Ενορίας και συνεργάτη του στα Γραφεία της Ι.Μητροπόλεως.
Πολύς ο Λαός του Θεού ανταπεκρίθη στην πρόσκληση του Πνευματικού του πατέρα και της Εκκλησίας τη φωνή και υπερεπλήρωσε τον Ιερό Ναό Κοιμήσεως της Θεοτόκου με επικεφαλής τον Βουλευτή Χαλκιδικής κ. Απόστολο Πάνα, τον Δήμαρχο Πολυγύρου κ. Γεώργιο Εμμανουήλ, τους Αντιδημάρχους κ.κ. Κατάκαλο Σακελλάρη, Ευάγγελο Αρβανίτη και κα Νικολέττα Διαμαντουλάκη, την Τοπική Πρόεδρο κα Φανή Αναγνώστου, τον τ. Πρόεδρο του Αγίου Προδρόμου κ. Στυλιανό Γεωργακούδη κ.ά.
Ο Σεβασμιώτατος στην ομιλία του αρχικώς ανεφέρθη στο Ευαγγελικό Μήνυμα της Β΄ Κυριακής του Λουκά που η Εκκλησία μας χαρακτηρίζει ως χρυσούν κανόνα της κοινωνικής και ανθρώπινης γενικά ζωής: «Καθὼς θέλετε ἵνα ποιῶσιν ὑμῖν οἱ ἄνθρωποι, καὶ ὑμεῖς ποιεῖτε αὐτοῖς ὁμοίως.», δηλαδή, «Όπως θέλετε να σας συμπεριφέρονται οι άνθρωποι, το ίδιο να συμπεριφέρεστε κι εσείς σε αυτούς» (Λουκ. στ΄ 31) ! Μάλιστα τόνισε ότι ο Νόμος αυτός του Χριστού μας είναι Νόμος ΤΑΞΕΩΣ, ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ και ΑΓΑΠΗΣ, που σημαίνει ότι δεν διαθέτει φυλακές και συντάγματα προς εφαρμογήν του. Αλλά είναι Νόμος που βγαίνει από του Θεού τα χείλη και μιλάει απευθείας στην ανθρώπινη καρδιά και συνείδηση, γι αυτό παραμένει αμάραντος και αιώνιος!
Κατόπιν ο Σεβασμιώτατος ανεφέρθη διεξοδικώς στο ιστορικό πλαίσιο της ημέρας της Απελευθερώσεως του Αγίου Προδρόμου, στα τότε Ρεσιτνίκια, γεγονός που έλαβε χώρα περί την 20η Οκτωβρίου του 1912, επί ημερών Μητροπολιτών Ιερισσού Σωκράτους και Κασσανδρείας Ειρηναίου. Ο Δεσπότης λυρικώτατα και συγκινημένος υπεγράμμισε πως τα ιστορικά γεγονότα στον Άγιο Πρόδρομο επιβεβαιώνουν μια αλήθεια: ότι, δηλαδή, η ελευθερία αυτού του Τόπου, του Νεοελληνικού τουτέστιν Κράτους, βασίζεται στο ράσο και στης Ρωμηοσύνης το φιλότιμο!
Και πράγματι, γνωρίζουμε όλοι ότι το 1912 τοπικά επαναστατικά σώματα ενεφανίσθησαν σε ολόκληρη τη Μακεδονία μας και βεβαίως στη Χαλκιδική. Το Επαναστατικό Σώμα με τοπικούς “Αντάρτες” αλλά και από άλλα μέρη της Χαλκιδικής και της Μακεδονίας συναγωνιστές τους, οι οποίοι ονομάζοντο “Πρόσκοποι”, υπό τον Καπετάν Ιωάννη Ράμναλη, δικαίωσε τη φήμη και τον ηρωϊσμό της Χαλκιδικής μας. Εφημέριος κατ’ εκείνη την περίοδο στα Ρεσιτνίκια ήταν ο αείμνηστος π. Δημήτριος Παπαοικονόμου – Παπαθανασίου, απόγονος λευϊτικής οικογένειας και γεννημένος στον Πρόδρομο το 1865. Έδωσε μεγάλο τμήμα της περιουσίας του για την απελευθέρωση του Γένους και τα σπίτια που είχε γύρω από τον τότε Ναό της Κοινότητας τα έθεσε στη διάθεση των αγώνων των Ελλήνων για λευτεριά. Μάλιστα δίπλα στην Εκκλησία τα σπίτια που είχε τα μετέτρεψε σε ξενοδοχείο, που το χαρακτήρισε ως “Βακούφικο Χάνι” και εκεί φιλοξενούσε δήθεν Τούρκους για να τους περιθάλψει. Αλλά στα διπλανά δωμάτια φιλοξενούσε και ατρόμητους Έλληνες για να τους στηρίξει στον υπέρ Πατρίδος και Ελευθερίας Αγώνα.
Προχώρησε ο ομιλητής λέγοντας ότι η δισεγγονή του αειμνήστου π. Δημητρίου, Μαρία Διαβάτη, σε βαρυσήμαντη επιστολή της αποκαλύπτει ότι ο τότε Γενικός Αρχηγός Στρατού της Χαλκιδικής, Ταγματάρχης Δημήτριος Κοσμόπουλος, διόρισε τον παπά -Δημήτρη “Κέντρο”, δηλαδή “Πράκτορα” της Μακεδονικής Άμυνας, με σκοπό να ενημερώνει την Κεντρική Διοίκηση Απελευθερώσεως της Μακεδονίας μας για τις κινήσεις των Τούρκων.
Το φοβερό εκείνο βράδυ της Μάχης στον Πρόδρομο, συνέχισε ο Επίσκοπος, για να ωθήσει τους Τούρκους να βγουν από το Βακούφικο Χάνι, έβαλε φωτιά στο σπίτι του για να τους ωθήσει στα χέρια των Ελλήνων απροστάτευτους. Και πράγματι οι “Αντάρτες” του Καπετάν Γιάννη Ράμναλη τους αποδεκάτισαν και άφησαν ζώντες ελάχιστους, με μικρές Ελληνικές απώλειες!
Και επέρανε τον λόγο του ο Σεβασμιώτατος: « Όσο και αν δεν αρέσει σε ορισμένους η Ελευθερία του Νεοέλληνα βασίζεται στο “τσαγανό” της Ρωμηοσύνης και στο λιβάνι που μοσχοβολούσε το ράσο του Δεσπότη, του Παπά ή του Καλόγηρου! Ο αείμνηστος παπά-Δημήτρης Οικονόμου βρισκόταν σε επικοινωνία άμεση με τους Μητροπολίτες Σωκράτη και Ειρηναίο, καθώς και με την Ελληνική Διοίκηση για την Απελευθέρωση της Μακεδονίας. Το πλήρωσε βέβαια, γιατί καταδόθηκε και υπέστη μαρτύρια στις φυλακές. Αλλά όταν ο Βασιλεύς Κωνσταντίνος μπήκε τροπαιοφόρος στη Θεσσαλονίκη στις 26 Οκτωβρίου του 1912, τότε ο τετιμημένος αυτός Κληρικός απόλαυσε την ελευθερία του και τον σεβασμό απάντων! Να γιατί γιορτάζει ο Άγιος Πρόδρομος σήμερα. Γιατί ράσο και φουστανέλα αντάμα απετέλεσαν τα θεμέλια της Ελληνικής λευτεριάς από τους Τούρκους και Βουλγάρους!».
Μετά την Απόλυση εψάλη Δοξολογία για να εκφράσει τις ευχαριστίες των σημερινών Ελλήνων στον Δομήτορα της Εκκλησίας μας και για να δεηθεί Ευχαριστιακά υπέρ αναπάυσεως των τετιμημένων νεκρών της. Ακολούθησε Τρισάγιο στο Μνημείο των Πεσόντων έξω από τον Ιερό Ναό, κατατέθηκαν στέφανοι από τους Επισήμους και συνεχίστηκε ο εορτασμός με Παραδοσιακούς Χορούς από τον Πολιτιστικό Σύλλογο Αγίου Προδρόμου, προσδίδοντας μεγαλοπρέπεια και τονώνοντας το πατριωτικό συναίσθημα της ευσήμου αυτής Ημέρας!