Μεγάλη ανάπτυξη παρουσιάζει η ορθόδοξη εκκλησία στη Ρωσία, στα δέκα χρόνια από την εκλογή του Πατριάρχη Μόσχας και Πασών των Ρωσιών Κύριλλου, δήλωσε ο εκπρόσωπος Τύπου του Πατριάρχη, Αλεξάντερ Βολκόφ.
«Η εκκλησία μας έχει τώρα πάνω από 38.000 ενορίες, κατά 10.000 περισσότερες από το 2009. Μπορούμε να πούμε ότι ανοίγουν περίπου 1000 καινούριες ενορίες κάθε χρόνο, ή 2-3 ενορίες την ημέρα» δήλωσε ο Βολκόφ.
Πρόσθεσε μάλιστα, ότι υπάρχει μια αναμφισβήτητη επιθυμία του κόσμου για συμμετοχή στην εκκλησιαστική ζωή και πως η κοινωνία είναι πλέον πολύ πιο ενημερωμένη σε χριστιανικά θέματα τα δέκα τελευταία χρόνια.
Τα τελευταία χρόνια η Εκκλησία στη Ρωσία αναπτύσσεται με δυναμισμό και παίζει ουσιαστικό ρόλο στη χώρα. Εκτός των ναών που κατασκευάζονται καθημερινά, έχουν μπει οι βάσεις και για τη θεολογική εκπαίδευση.
Η θεολογική εκπαίδευση στη Ρωσία έχει μία ιδιαιτερότητα: σε αντίθεση με τις Ευρωπαϊκές χώρες, η θρησκευτική μας εκπαίδευση εξ αρχής κινείτο εκτός του θύραθεν ακαδημαϊκού πεδίου. Τα θεολογικά εκπαιδευτικά ιδρύματα στη Ρωσία και την Ουκρανία δημιουργήθηκαν νωρίτερα από τα Πανεπιστήμια. Κατά το πρώτο ήμισυ του 18ου αιώνα ιδρύθηκε στη Μόσχα η Σλαβο-Ελληνο-Λατινική Ακαδημία. Τη συναποτελούσαν οι Σχολές Φιλοσοφίας και Θεολογίας και η ίδια τελούσε υπό την άμεση εποπτεία της Αγιωτάτης Συνόδου που εκείνη την εποχή ήταν το ανώτατο όργανο διοικήσεως της Ορθοδόξου Εκκλησίας της Ρωσίας. Η Ακαδημία Επιστημών και Καλών Τεχνών, η οποία ιδρύθηκε το έτος 1724 δεν περιελάμβανε Τμήμα Θεολογίας. Eλειπε η Θεολογική Σχολή και από τη δομή του Πανεπιστημίου Μόσχας με έτος ιδρύσεως πλέον το 1755. Το εκ των πραγμάτων αυτοτελές του συστήματος θεολογικής εκπαίδευσης κατοχυρώθηκε νομικώς επί της αυτοκράτειρας Αικατερίνης Β’. Η ανώτατη θεολογική εκπαίδευση στο σύνολό της παρέμεινε υπό την εποπτεία της Ορθοδόξου Εκκλησίας της Ρωσίας, ενώ τα κρατικά Πανεπιστήμια τελούσαν υπό την εποπτεία του Υπουργείου Λαϊκής Παιδείας. Αυτό το σύστημα ίσχυε έως το έτος 1917 με τη θεολογική εκπαίδευση να παρέχεται στην Ορθόδοξη Εκκλησία της Ρωσίας από 4 Θεολογικές Ακαδημίες, 57 Ιερατικές Σχολές και 185 Εκκλησιαστικά Σχολεία. Ο συνολικός αριθμός των ιεροσπουδαστών ανερχόταν σε περίπου 50 χιλιάδες, ενώ των καθηγητών σε περίπου 4 χιλιάδες.
Μετά το έτος 1988, όταν εορτάστηκε με λαμπρότητα από τη Ρωσική Εκκλησία η χιλιετία της Βαπτίσεως της Ρωσίας, σε όλα τα μήκη και τα πλάτη της Σοβιετικής Eνωσης, η οποία σύντομα διασπάσθηκε σε 15 ανεξάρτητα κράτη, με ταχείς ρυθμούς άρχισε η αναβίωση της εκκλησιαστικής ζωής. Το ένα μετά το άλλο δημιουργούντο νέα εκπαιδευτικά ιδρύματα. Κατά το παρόν στο κανονικό έδαφος της Ορθοδόξου Εκκλησίας της Ρωσίας λειτουργούν: στη Ρωσία -ένα Θεολογικό Ινστιτούτο Μεταπτυχιακών και Διδακτορικών Σπουδών, 2 Θεολογικές Ακαδημίες, 4 Ορθόδοξα Πανεπιστήμια και Ινστιτούτα, 34 Ιερατικές Σχολές, 24 Εκκλησιαστικά Σχολεία, στην Ουκρανία -2 Θεολογικές Ακαδημίες, 2 Ινστιτούτα, 6 Ιερατικές Σχολές, 8 Εκκλησιαστικά Σχολεία, στη Λευκορωσία -1 Θεολογική Ακαδημία, 1 (μία) Ιερατική Σχολή, 2 Εκκλησιαστικά Σχολεία, στη Μολδαβία -1 Θεολογική Σχολή, που έχει το καθεστώς Θεολογικής Ακαδημίας, 1 Εκκλησιαστικό Σχολείο. Ιερατικές Σχολές της Ρωσικής Εκκλησίας λειτουργούν επιπλέον στη Λετονία, το Καζακστάν, το Ουζμπεκιστάν, τη Γαλλία και τις ΗΠΑ.
Στην Ορθόδοξη Εκκλησία της Ρωσίας λειτουργεί ειδικό ίδρυμα για την υποστήριξη, την ανάπτυξη και το συντονισμό του επιστημονικού θεολογικού έργου, η Συνοδική Βιβλική Θεολογική Επιτροπή, της οποίας τυγχάνω Πρόεδρος. Υπό την αιγίδα της διεξάγεται τακτικά διεθνές συνέδριο, όπου οι Ρώσοι θεολόγοι δίπλα σε κορυφαίους επιστήμονες από κάθε γωνιά του κόσμου παρουσιάζουν εισηγήσεις με πορίσματα της έρευνάς τους.
Κατά παράδοσιν στις Θεολογικές Ακαδημίες Μόσχας και Αγίας Πετρουπόλεως λειτουργούν Τμήματα Αλλοδαπών Φοιτητών. Εκεί φοιτούν κυρίως εκπρόσωποι των αδελφών κατά τόπους Ορθοδόξων Εκκλησιών, πολλοί απόφοιτοι των οποίων, χάριν στον τίτλο σπουδών που απέκτησαν, αναδεικνύονται εν συνεχείᾳ Ιεράρχες των Εκκλησιών τους. Αλλοδαποί φοιτητές σπουδάζουν επίσης και στο Θεολογικό Ινστιτούτο Μεταπτυχιακών και Διδακτορικών Σπουδών.
Εφημερίδα «Κιβωτό της Ορθοδοξίας»