«Βρέφος βραχύ τε και υπομάσθιον»

Του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Καστορίας κ. Σεραφείμ

Αναλύοντας ο Άγιος Κύριλλος Πατριάρχης Αλεξανδρείας, ο και υπέρμαχος της Tρίτης Οικουμενικής Συνόδου, το γεγονός της Υπαπαντής του Κυρίου μας Ιησού Χριστού, και χρησιμοποιώντας ως βάση την Αγία Γραφή και συγχρόνως την Ιερά Παράδοση, παρουσιάζει στο λαό του και διαχρονικά σε όλο το πλήρωμα της Εκκλησίας, το βάθος της Θείας Οικονομίας και της άφατης συγκαταβάσεως του Υιού και Λόγου του Θεού.

Ο σκοπός αυτών των ομιλιών των θεοφόρων Πατέρων είναι ποιμαντικός. Θέλουν να θρέψουν το ποίμνιό τους με το άδολο γάλα της πίστεως.

Επιθυμούν να του παρουσιάσουν: ποιος είναι ο Χριστός, δηλαδή τέλειος Θεός και τέλειος Άνθρωπος («Θεός όλος υπάρχων, όλος βροτός γέγονας, όλη τη Θεότητι μίξας, την ανθρωπότητα»)1.

Σκοπός τους, ακόμη, είναι να προφυλάξουν το λαό από την αίρεση, ώστε να μπορεί, χρησιμοποιώντας την αλήθεια της πίστεως, να φτάσει δια της καθάρσεως στο φωτισμό και στη θέωση. Άλλωστε, ποιος είναι ο σκοπός της Εκκλησίας;

Γιατί υπάρχει η Εκκλησία; Υπάρχει, για να θεραεύσει τον άνθρωπο, προκειμένου να μπορέσει να δει το πρόσωπο του Θεού : «Οψόμεθα τον Θεόν καθώς εστί» κατά την έκφραση του Ιερού Ευαγγελιστού.

Αξίζει να παρακολουθήσουμε λίγες γραμμές από αυτήν την ομιλία του Αγίου Κυρίλλου: «…Ο μεν Χριστός προσφερόταν, λοιπόν, στο ιερό και ήταν μικρό βρέφος που ακόμα θήλαζε, ο δε μακάριος Συμεών, τιμημένος με το προφητικό χάρισμα, τον δέχεται μεν στην αγκαλιά του, γεμάτος δε με αυτή την αγαλλίαση ευλογεί τον Θεό και λέει “Νυν απολύεις τον δούλον σου Δέσποτα..”.

Ευλογεί δε ο Συμεών και την αγία Παρθένο, επειδή υπηρέτησε στο θεϊκό θέλημα και υπούργησε στον τόκο χωρίς να υπόκειται στους νόμους που διέπουν την ανθρώπινη φύση…

Τι δε λέει για τον Χριστό ο προφήτης Συμεών;

“Ιδού ούτος κείται εις πτώσιν και ανάστασιν πολλών εν τω Ισραήλ, και εις σημείον αντιλεγόμενον…”»2

Α. Σημείον αντιλεγόμενον

Όσοι Τον δέχτηκαν στην ζωή τους έγιναν «τέκνα Θεού». Έγιναν νέοι άνθρωποι.

Διέφυγαν τον πνευματικό θάνατο τον οποίο προκαλεί η αμαρτία, λυτρώθηκαν από τη δουλεία των παθών, απέκτησαν έναν σύνδεσμο μαζί Του, έγιναν χριστοφόροι και θεοφόροι και προσεδρεύουν μετά παρρησίας στο θρόνο Του στην Ουράνια Βασιλεία.

Να θυμηθούμε την Φωτεινή την Σαμαρείτιδα, τον άλλοτε διώκτη Σαύλο και εν συνεχεία σκεύος της εκλογής, το πλήθος των Αγίων μαρτύρων και ηρώων της Πίστεώς μας, οι οποίοι για την αγάπη Του έδωσαν και αυτήν την ζωή τους και μείωσαν την πλάνη της αθεΐας όπως ψάλλει χαρακτηριστικά ο ιερός υμνογράφος στην ακολουθία του Αγίου Μεγαλομάρτυρος Τρύφωνος.

Β. Σημείον αντιλεγόμενον

Στη διαδρομή όλων των αιώνων μέχρι την ημέρα της Δευτέρας Παρουσίας Του, η προφητεία αυτή του δικαίου Συμεών θα επαληθεύεται στην ζωή των ανθρώπων, αλλά συγχρόνως και των λαών. Θα συνυπάρχουν στην ιστορία της ανθρωπότητος δύο κόσμοι.

Ο ένας κόσμος είναι αυτός που Τον θέλει, που Τον ακολουθεί, που ο Χριστός είναι γι’ αυτόν όχι απλώς ένας άνθρωπος ή ένας φιλόσοφος που ήρθε να πει ορισμένες αλήθειες, αλλά ο Μονογενής Υιός του Θεού που έγινε άνθρωπος δια φιλανθρωπίαν «ίνα δια του θανάτου καταργήση τον το κράτος έχοντα του θανάτου τουτέστιν τον διάβολον»3 και να του δώσει τη δυνατότητα της αιωνίου ζωής.

Ο άλλος κόσμος είναι αυτός που από την πρώτη στιγμή της εμφανίσεώς Του στέκεται απέναντί Του και εναντίον Του.

Όχι μόνο Τον αρνείται πεισματικά, αλλά Τον πολέμησε και τον πολεμεί μαζί με όλες τις δυνάμεις του σκότους. Τον ενοχλεί η παρουσία Του: «Απόστα απ’ εμού, οδούς σου ειδέναι ου βούλομαι»4.

Χλευάζει την Θεότητά Του. Τον κατατάσσει, όπως πάντοτε, στην τάξη των κτισμάτων – τίποτα περισσότερο από έναν άνθρωπο!

Τον τοποθετεί στο ίδιο επίπεδο με τους ιδρυτές των θρησκειών, δεν αντέχει την αγιότητά Του και συγχρόνως τον λόγο Του.

Και τα δικά του πάθη τα αμαρτωλά (αυτό είναι το κατάντημά μας…) τα προσάπτει στο πρόσωπο του Κυρίου μας Ιησού Χριστού.

Επιθυμία του; Να μεθοδεύσει τον αφανισμό τον δικό Του και του μυστικού σώματός Του, που είναι η Εκκλησία. Έτσι, Τον σταυρώνει για να Τον εξοντώσει.

Αλλά Εκείνος ανίσταται Τριήμερος και συνανιστά ολόκληρο το ανθρώπινο γένος. Πολεμά την Εκκλησία Του και εκείνη πολεμουμένη, νικά και θριαμβεύει.

«…Πόσοι επολέμησαν την Εκκλησίαν και αυτοί που την πολέμησαν δεν χάθηκαν; Ενώ αυτή ανέβηκε πάνω από τους ουρανούς. Τέτοια δύναμη έχει η Εκκλησία. Όταν πολεμείται, νικάει. Όταν την εχθρεύονται, υπερισχύει. Όταν βρίζεται, γίνεται λαμπρότερη. Δέχεται τραύματα και δεν πέφτει από τις πληγές. Κλυδωνίζεται, αλλά δεν καταποντίζεται. Δέρνεται από τις τρικυμίες, αλλά δεν ναυαγεί. Παλεύει, αλλά μένει αήττητη. Αγωνίζεται σκληρά, αλλά δεν νικιέται»5, θα πει στην περίφημη ομιλία του στον Ευτρόπιο ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος.

Γ. Σημείον αντιλεγόμενον

Οι φίλοι Του:

Εκείνοι που πίστεψαν στο όνομά Του, ότι Αυτός είναι η οδός, η αλήθεια, η ζωή και το φως. «Εγώ ειμί η οδός και η αλήθεια και η ζωή»6.

Όσοι Τον ακολούθησαν, επειδή είναι η Ανάσταση και η Ζωή. «Εγώ ειμί η ανάστασις και η ζωή»7.

Εκείνοι που έγιναν μαθητές Του, γιατί πίστεψαν ότι χωρίς τον Χριστό, η ζωή δεν έχει κανένα νόημα και το σύμπαν είναι ένα πτώμα, ένα μηδέν, είναι μη ον, όπως έλεγε και έγραφε ο Όσιος Ιουστίνος ο Πόποβιτς.

Όλοι αυτοί, με την ελεύθερη προσωπική τους επιλογή, διάλεξαν την Ανάσταση και πορεύονται στην μέλαινα θάλασσα της παρούσης ζωής με χαρά, βιώνουν μέσα τους την Βασιλεία των Ουρανών και Τον κρατούν ως πολύτιμο θησαυρό τους μέσα στην αγκαλιά τους, όπως ο δίκαιος Συμεών. Τον έχουν αγκαλοφορούμενο.

Και καταλήγει ο Άγιος Κύριλλος: «…Επειδή ο μεν Ισραήλ – ενώ ήταν Κύριος και Θεός ο Εμμανουήλ, δεν τον αναγνώρισε, ούτε θέλησε να πιστέψει σ’ αυτόν – προσέκρουσε σαν σε λιθάρι μεγάλο από την απιστία και θρυμματίστηκε κι έπεσε. Αναστήθηκαν δε πολλοί, δηλαδή όσοι επίστεψαν σ’ αυτόν. Γιατί μεταφυτεύτηκαν από τη λατρεία του μωσαϊκού νόμου στην πνευματική λατρεία και, ενώ είχαν μέσα τους το πνεύμα της δουλείας, έχουν πλουτιστεί από το πνεύμα που ελευθερώνει, δηλαδή το Άγιο Πνεύμα. Έγιναν κοινωνοί θείας φύσεως. Αξιώθηκαν της υιοθεσίας και ζουν με την ελπίδα να κατακτήσουν και αυτή την άνω πόλη, δηλαδή τη Βασιλεία των Ουρανών»8.

Αυτή η γιορτή μας προσκαλεί στην μοναδική συνάντηση μαζί Του. Είναι πρόσκληση και πρόκληση. «Δεύτε και ημείς, άσμασιν ενθέοις, Χριστώ συναντηθώμεν, και δεξώμεθα αυτόν, ου το σωτήριον, ο Συμεών εώρακεν»9.

Θα το πετύχουμε;

1 Κανόνας Μεταμορφώσεως

2 Αγίου Κυρίλλου Αλεξανδρείας, από την ομιλία ΙΒ’, Εις την Υπαντήν του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού, P.G. , τόμος 77ος Κανόνας Μεταμορφώσεως

3 Εβρ. 2,14

4 Ιώβ κα’,14

5 Εις Ευτρόπιον, ομιλ. Β’, 1, ΕΠΕ 33, 124 – MG 52, 402

6 Ιωάν. 14,6

7 Ιωάν. 11,25

8 Αγίου Κυρίλλου Αλεξανδρείας, από την ομιλία ΙΒ’, Εις την Υπαντήν του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού, P.G. , τόμος 77ος

9 Στιχηρό Εσπερινού Υπαπαντής