Tό «παράδοξο θαῦμα» τῆς Κοιμήσεως τῆς Παναγίας

Μητροπολίτου Φαναρίου Ἀγαθαγγέλου, Δρoς Θεολογίας, Γενικοῦ Διευθυντοῦ Ἀποστολικῆς Διακονίας τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος

Ἡ Παναγία εἶναι τό κεφάλαιο ὅλων τῶν θαυμάτων τοῦ Θεοῦ. Ἀποδείχθηκε «ὑψηλοτέρα τῶν Οὐρανῶν καί καθαρωτέρα λαμπηδόνων ἡλιακῶν», «τῶν φιλοθέων φιλοθεωτέρα καί τῶν ἁγίων ἁγιωτέρα», «τιμιωτέρα τῶν Χερουβίμ καί ἐνδοξοτέρα ἀσυγκρίτως τῶν Σεραφίμ».

Τά Εὐαγγέλια δέν ἀναφέρουν τίποτε σχετικό μέ τήν Κοίμηση τῆς Θεοτόκου. Σ’ ἕνα ὅμως ἀπό τά ἐκκλησιαστικά μας βιβλία, τό Μηναῖο τοῦ Αὐγούστου, μέ ἁπλᾶ λόγια σημειώνεται τό θαυμάσιο αὐτό γεγονός: «Τῇ ΙΕ΄ τοῦ αὐτοῦ μηνός, μνήμη τῆς σεβασμίας Μεταστάσεως τῆς ὑπερενδόξου Δεσποίνης ἡμῶν Θεοτόκου καί ἀειπαρθένου Μαρίας». Καί συνεχίζει μέ τό συναξάριο, πού περιέχει ὅλη τήν ὑπόθεσητῆς Μεταστάσεως τῆς Παναγίας, ὅπως διασώζεται ἀπό τήν ἱερά Παράδοση τῆς Ἐκκλησίας μας.

Οἱ ποιητές καί ὑμνωδοί τῆς Ἐκκλησίας μέ βάση τή Γραφή καί τήν Παράδοση προσπαθοῦν ποιητικά νά ἑρμηνεύσουν τό «παράδοξον θαῦμα». Ἡ Μητέρα τοῦ Κυρίου παραδίδει τήν πάναγνη ψυχή της, πού ἔγινε «δοχεῖον τοῦ Παναγίου Πνεύματος», στόν Υἱό καί Θεό της. «Νύμφη ἡ τοῦ Θεοῦ Βασίλισσα Παρθένος, τῶν ἐκλεκτῶν ἡ δόξα, καύχημα τῶν παρθένων, πρός τόν Υἱόν μεθίσταται». Καί σέ ἄλλο ὕμνο ὁ ποιητής λέγει: «Ἡ τῶν οὐρανῶν ὑψηλοτέρα ὑπάρχουσα, καί τῶν Χερουβίμ ἐνδοξοτέρα, καί πάσης κτίσεως τιμιωτέρα· ἡ δι’ ὑπερβάλ- λουσαν καθαρότητα, τῆς ἀϊδίου οὐσίας δοχεῖον γεγενημένη, ἐν ταῖς τοῦ Υἱοῦ χερσί, σήμερον τήν παναγίαν παρατίθεται ψυχήν…».

Ὁ ἱερός Δαμασκηνός μπροστά στό «παράδοξο θαῦμα» τῆς Κοιμήσεως τῆς Παρθένου, ἐρωτᾶ καί ἀπαντᾶ ὁ ἴδιος μέ δυό ὑπέροχους ὕμνους του, μέ τούς ὁποίους ὑμνεῖ τήν Παναγία καί συγχρόνως διδάσκει καί ἐνισχύει κάθε πιστό. Στόν πρῶτο ἐρωτᾶ μέ πολύ εὐλάβεια τήν Παρθένο καί λέγει: «Ἐκ σοῦ ζωή ἀνατέταλκε, τάς κλεῖς τῆς παρθενίας μή λύσασα· Πῶς οὖν τό ἄχραντον, ζωαρχικόν τέ σου σκήνωμα, τῆς τοῦ θανάτου πείρας γέγονε μέτοχον;». Καί στό δεύτερο ὕμνο του ἀπαντᾶ ὁ ἴδιος μέ ἐρώτηση: «Εἰ ὁ ἀκατάληπτος ταύτης καρπός, δι’ ὅν οὐρανός ἐχρημάτισε, ταφήν ὑπέστη, ἑκουσίως ὡς θνητός. Πῶς τήν ταφήν ἀρνήσεται, ἡ ἀπειρογάμως κυήσασα;».

Ἄν ὁ εὐλογημένος καρπός τῆς κοιλίας τῆς Θεοτόκου, ὁ Ἰησοῦς, διά τόν ὁποῖον ἡ Παναγία ἔγινε Οὐρανός καθαρότητος, ἐδοκίμασε τήν τριήμερη ταφή ἀφοῦ καταδέχθηκε νά γίνει θνητός πρόσκαιρα μέ τή θέλησή Του, ἡ Μητέρα Του, πού ἀξιώθηκε νά Τόν γεννήσει μέ τή Χάρη τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, «ἀπειράνδρως καί ἀσπόρως», πῶς εἶναι δυνατόν νά ἀρνηθεῖ τήν ταφή;

Ὁ Ἀπόστολος Παῦλος γράφει πρός τούς Κορινθίους ὅτι «ὥσπερ ἐν τῷ Ἀδάμ πάντες ἀποθνήσκουσιν, οὕτω καί ἐν τῷ Χριστῷ πάντες ζωοποιηθήσονται» καί πάλι ὅτι «οἱ νεκροί ἐγερθήσονται ἄφθαρτοι, καί ἡμεῖς ἀλλαγησόμεθα· δεῖ γάρ τό φθαρτόν τοῦτο ἐνδύσασθαι ἀφθαρσίαν καί τό θνητόν τοῦτο ἐνδύσασθαι ἀθανασίαν». Ἐάν αὐτός ὁ λόγος ἰσχύει γιά κάθε πιστό, πολύ περισσότερο ἰσχύει γιά τήν Θεοτόκο, πού ἀξιώθηκε νά δεχθεῖ στήν παναγία της ψυχή ὅλο τό Ἅγιο Πνεῦμα καί ἔγινε ἡ Μητέρα τοῦ Υἱοῦ καί Λόγου τοῦ Θεοῦ.

Ἑπομένως δέν ἦταν δυνατόν νά παραμείνει τό ἄφθαρτο σῶμα τῆς Θεοτόκου στόν τάφο. Ὁ προφήτης Δαβίδ πρίν ἀπό αἰῶνες μέ τή Χάρι τοῦ Ἁγίου Πνεύματος εἶδε τή Μετάσταση τῆς Θεοτόκου καί τή δόξα της στά δεξιά τοῦ Υἱοῦ της καί εἶπε: «Παρέστη ἡ Βασίλισσα ἐκ δεξιῶν σου, ἐν ἱματισμῷ διαχρύσῳ περιβεβλημένη, πεποικιλμένη». Καί ὁ ὑμνογράφος στό Κοντάκιο τῆς ἑορτῆς τῆς Κοιμήσεως γράφει: «Τήν ἐν πρεσβείαις ἀκοίμητον Θεοτόκον, καί προστασίαις ἀμετάθετον ἐλπίδα, τάφος καί νέκρωσις οὐκ ἐκράτησεν· ὡς γάρ ζωῆς Μητέρα πρός τήν ζωήν μετέστησεν, ὁ μήτραν οἰκίσας ἀειπάρθενον».

Ὁ Κύριος ἐτίμησε τήν Παναγία Μητέρα Του. Ὅταν ἦλθε ἡ ὥρα νά τήν καλέσει κοντά Του, ἔστειλε καί πάλι τόν Ἀρχάγγελο Γαβριήλ νά τῆς ἀναγγείλει, τρεῖς μέρες πρίν ἀπό τήν Κοίμηση, τό χαρούμενο αὐτό γεγονός. Συγχρόνως μέ τό παντοδύναμο νεῦμα Του ἐκάλεσε γύρω της τούς Μαθητές καί Ἀποστόλους Του νά κηδεύσουν τό ἄχραντο σῶμα της. Ὁ ὑμνωδός τῆς ἑορτῆς ἑμηνεύςι πῶς τό παντο-δύναμο νεῦμα τοῦ Θεοῦ συνήθροισε τούς Ἀποστόλους: «Τῇ ἀθανάτῳ σου Κοιμήσει, Θεοτόκε Μήτηρ τῆς ζωῆς, νεφέλαι τούς Ἀποστόλους αἰθερίους διήρπαζον· καί κοσμικῶς διεσπαρμένους, ὁμοχώρους παρέ-στησαν τῷ ἀχράντῳ σου σώματι…».

Μαζί μέ τούς Ἀποστόλους, κατά τήν παράδοση, ἦταν καί ὁ Ἅγιος Διονύσιος ὁ Ἀρεοπαγίτης, ὁ Ἅγιος Ἱερόθεος, ὁ Ἰάκωβος ὁ Ἀδελφόθεος, ὁ Ἀπόστολος Παῦλος, ὁ Ἀπόστολος Τιμόθεος καί ἄλλοι Ἱεράρχες. Κατά θεία οἰκονομία ἀπουσίαζε ὁ Ἀπόστολος Θωμᾶς. Ἡ Παναγία τούς ἀποχαιρετᾶ ὅλους, προσεύχεται γιά τήν εἰρήνη τοῦ κόσμου, καί ἀνακλίνεται στό νεκροκρέββατο πού εἶχε μόνη της ἑτοιμάσει. Παραδίδει στόν Υἱό της τήν ἁγία της ψυχή. Οἱ Ἀπόστολοι ἐσήκωσαν τό νεκροκρέββατο καί μέ ὕμνους καί ἐπιτάφια ἐγκώμια ἐκήδευσαν στή Γεθσημανῆ τό ἄχραντο σῶμα τῆς Παναγίας, μέ τή συνοδία Ἀγγέλων. Μετά ἀπό τρεῖς μέρες ἦλθε, σύμφωνα μέ τήν παράδοση, ὁ Θωμᾶς καί λυπημένος πού δέν ἀξιώθηκε νά δεῖ καί ἐκεῖνος, ὅλα ὅσα εἶδαν καί ἄκουσαν οἱ ἄλλοι Ἀπόστολοι καί νά προσκυνήσει τό ἄχραντο σῶμα τῆς Μητέρας τοῦ Κυρίου, παρεκάλεσε καί ἄνοιξαν τόν τάφο. Ἀλλά μέ θαυμασμό καί ἀπορία ὅλοι τους ἀντίκρυσαν τόν τάφο ἀδειανό. Ὁ τάφος δέν μπόρεσε νά κρατήσει στά σπλάγχνα του τήν Μητέρα τῆς ζωῆς. Ὁ Υἱός της παρέ-λαβε στά οὐράνια τήν ψυχή καί τό ἀπαφθαρτισμένο σῶμα της.

Κατωτέρω ἀναφέρουμε μερικές ἱερές εἰκόνες τῆς Θεοτόκου πού ἑορτάζουν κατά τήν ἑορτή τῆς Κοιμήσεώς της. 

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ ἡ σύναξις τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου τῆς Ἁγίας Λαύρας.

Ἡ εἰκόνα τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου φυλάσσεται στήν ὁμώνυμη  μονή τῶν Καλαβρύτων. 

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ ἡ σύναξις τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου τῆς Ἁγίας Μόνης.

Ἡ εἰκόνα τῆς Παναγίας Μόνης φυλάσσεται σέ παλαιά μονή τῶν Κυθήρων. 

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ ἡ σύναξις τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου τῆς Ἁγίας Σιών.

Ἡ εἰκόνα τῆς Παναγίας Ἁγίας Σιών φυλάσσεται στό Προσκύνημα τῆς Ἁγίασου τῆς Λέσβου. 

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ ἡ σύναξις τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου τῆς Ἀμπελακιωτίσσης.

Ἡ εἰκόνα τῆς Παναγίας τῆς Ἀμπελακιώτισσας φυλάσσεται στήν ὁμώνυμη  μονή τῆς Ναυπακτίας. 

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ ἡ σύναξις τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου τῆς Ἀγνάντας.

Ἡ εἰκόνα τῆς Παναγίας τῆς Ἀγνάντας φυλάσσεται στήν ὁμώνυμη  μονή τῆς Ν. Ἐπιδαύρου. Σύμφωνα μέ τήν τοπική παράδοση ἡ εἰκόνα τῆς Θεοτόκου εὑρέθηκε μέ θαυματουργικά τρόπο, Στό βουνό, πού εὑρίσκεται ἡ μονή, στό Ἀσπροβούνι, ἐφάνηκε κάποτε ἕνα φῶς πού ἔφεγγε στόν ἀκατοίκητο τόπο. Οἱ λιγοστοί διαβάτες ἔβλεπαν μέ ἀπορία ἕνα ἄϋλο φῶς πού ἐχανόταν μόλις τό ἐπλησίαζαν. Ἔσκαψαν λοιπόν στό σημεῖο ἀπό τό ὁποῖο ἀκτινοβολοῦσε τό φῶς καί μέ δέος καί κατάνυξη εὑρῆκαν τή θαυματουργή εἰκόνα τῆς Παναγίας. Τό σημεῖο αὐτό ἦταν στήν κορυφή τοῦ βουνοῦ, καί θέλοντας νά δείξουν πώς ἀπό ἐκεῖ ἡ Παναγία θά μποροῦσε νά ἀγναντεύει προστατεύοντας τούς ἀνθρώπους, τήν ὀνόμασαν Παναγία Ἀγνάντα.

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ ἡ σύναξις τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου τῶν Ἀγριλίων.

Ἡ εἰκόνα τῆς Παναγίας τῶν Ἀγριλίων φυλάσσεται στήν ὁμώνυμη  μονή τῆς νήσου Κεφαλληνίας.

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ ἡ σύναξις τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου τῆς Ἀρακιωτίσσης.

Ἡ εἰκόνα τῆς Παναγίας τῆς Ἀρακιώτισσας φυλάσσεται στόν ὁμώνυμο ναό, στά Λαγουδερά τῆς Κύπρου.

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ ἡ σύναξις τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου τῆς Ἀρχαγγελιωτίσσης.

Ἡ εἰκόνα τῆς Παναγίας τῆς Ἀρχαγγελιώτισσας φυλάσσεται στήν ὁμώνυμη μονή τῆς Ξάνθης.

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ ἡ σύναξις τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου τῆς Ἄτρου.

Ἡ εἰκόνα τῆς Παναγίας τῆς Ἄτρου φυλάσσεται στήν ὁμώνυμη  μονή τῆς νήσου Κεφαλληνίας. 

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ ἡ σύναξις τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου τοῦ Βυτουμᾶ.

Ἡ εἰκόνα τῆς Παναγίας φυλάσσεται στή μονή Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου Βυτουμᾶ Καλαμπάκας. 

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ ἡ σύναξις τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου τῆς Γηροκομιτίσσης.

Ἡ εἰκόνα τῆς Παναγίας τῆς Γηροκομιτίσσης φυλάσσεται στήν ὁμώνυμη  μονή τῆς πόλεως τῶν Πατρῶν. 

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ ἡ σύναξις τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου τῆς Γοργοεπηκόου.

Ἡ εἰκόνα τῆς Παναγίας τῆς Γοργοεπηκόου φυλάσσεται στήν ὁμώνυμη  μονή τῆς Τριπόλεως. 

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ ἡ σύναξις τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου τῆς Γουμενίσσης.

Ἡ εἰκόνα τῆς Παναγίας φυλάσσεται στήν ὁμώνυμη μονή τῆς πόλεως τῆς Γουμένισσας. 

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ ἡ σύναξις τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου τῆς Δακρυροούσσης.

Ἡ εἰκόνα τῆς Παναγίας τῆς Δακρυροούσσας φυλάσσεται στή μονή Ὑπεραγίας Θεοτόκου Κορωνάτου τῆς νήσου Κεφαλληνίας. 

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ ἡ σύναξις τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου τοῦ Ἕβρου.

Ἡ εἰκόνα τῆς Παναγίας τοῦ Ἕβρου φυλάσσεται στή μονή Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου κοντά στήν κωμόπολη Μάκρη τοῦ νομοῦ Ἕβρου. 

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ ἡ σύναξις τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου τῆς Ἑκατονταπυλιανῆς.

Ἡ εἰκόνα τῆς Παναγίας τῆς Ἑκατονταπυλιανῆς φυλάσσεται στό ὁμώνυμο Προσκύνημα τῆς Πάρου.

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ ἡ σύναξις τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου τῆς Ἐλεούσης.

Ἡ εἰκόνα τῆς Παναγίας τῆς Ἐλεούσης φυλάσσεται στήν ὁμώνυμη μονή τῆς νήσου Παμβώτιδος τῶν Ἰωαννίνων. 

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ ἡ σύναξις τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου τῆς Ἐλεούσης.

Ἡ εἰκόνα τῆς Παναγίας τῆς Ἐλεούσας φυλάσσεται στήν ὁμώνυμη  μονή τῆς Ἀχαῒας. 

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ ἡ σύναξις τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου τῆς Ἐλπίδος τῶν Χριστιανῶν.

Ἡ εἰκόνα τῆς Παναγίας Βρεφοκρατούσας, πού ἐπονομάζεται «Ἐλπίς τῶν Χριστιανῶν», φυλάσσεται στή μονή Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου Δήμοβας Μεσσηνίας. 

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ ἡ σύναξις τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου τῆς Εὐαγγελιστρίας.

Ἡ εἰκόνα τῆς Παναγίας τῆς Εὐαγγελίστριας φυλάσσεται στήν ὁμώνυμη  μονή τοῦ Ἁλιάρτου Βοιωτίας. 

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ ἡ σύναξις τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου τῶν Θεμάτων.

Ἡ εἰκόνα τῆς Παναγίας τῶν Θεμάτων φυλάσσεται στήν ὁμώνυμη  μονή τῆς νήσου Κεφαλληνίας. 

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ ἡ σύναξις τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου τῆς Καλαμιωτίσσης.

Ἡ εἰκόνα τῆς Παναγίας τῆς Καλαμμιωτίσσης φυλάσσεται στή μονή Καλαμίου τῆς Ἀργολίδος. Ἡ τεμπλαία εἰκόνα τῆς Παναγίας τῆς Βρεφοκρατοῦσας εἶναι ζωγραφισμένη ἀπό ἀριστοτέχνη ἁγιογράφο καί εἶναι ἡ Κυρά-Προστάτιδα τῆς εὐρύτερης περιοχῆς Ἐπιδαύρου. Οἱ θαυματουργικές ἐπεμβάσεις τῆς Μάνας Παναγιᾶς στά προβλήματα τῶν αἰτουμένων τή βοήθειά της εἶναι πάμπολλες. Ἄτεκνες μητέρες ἔγιναν πολύτεκνες καί ἀπό εὐγνωομοσύνη βαπτίζουν τά παιδιά τους δίδοντας τό ὄνομά της. Ἀνίατες ἀσθένειες καί ἀτυχήματα εὑρίσκουν ἄμισθο ἰατρό καί προστάτη. 

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ ἡ σύναξις τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου τῆς Καλυβιανῆς.

Ἡ εἰκόνα τῆς Παναγίας τῆς Καλυβιανῆς φυλάσσεται στήν ὁμώνυμη μονή Ἡρακλείου Κρήτης.

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ ἡ σύναξις τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου τοῦ Κάστρου.

Ἡ εἰκόνα τῆς Παναγίας τοῦ Κάστρου φυλάσσεται στήν ἀκρόπολη τῆς νήσου Λέρου.

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ ἡ σύναξις τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου τῆς Κερνιτσιωτίσσης.

Ἡ εἰκόνα τῆς Παναγίας τῆς Κερνιτσιωτίσσης φυλάσσεται στήν ὁμώνυμη  μονή τῆς Γορτυνίας. 

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ ἡ σύναξις τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου τῆς Κεχαριτωμένης.

Ἡ εἰκόνα τῆς Παναγίας τῆς Κεχαριτωμένης φυλάσσεται στόν ὁμώνυμο ναό τῆς Καλύμνου.

 † Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ ἡ σύναξις τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου τῆς Κισσιωτίσσης.

Ἡ εἰκόνα τῆς Παναγίας Κισσιωτίσσης φυλάσσεται στή μονή Παναγίας Ἄνω Ξενιᾶς Ἁλμυροῦ.

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, ἡ σύναξις τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου τῆς Κορμποβιτίσσης. 

Ἡ ἱερά εἰκόνα τῆς Παναγίας τῆς Κορμποβιτίσσης φυλάσσεται μέ εὐλάβεια στήν ὁμώνυμη γυναικεία μονή, ἡ ὁποία εὑρίσκεται στίς νότιες ὑπώρειες τῶν Χασίων, κοντά στά Τρίκαλα. Ἡ Μονή Κορμπό-βου καθημερινά ζεῖ τά θαύματα τῆς Θεοτόκου καί τίς εὐχαριστίες ῶν πιστῶν, πού μέ πίστη ἐπικαλοῦνται τήν Κορμποβίτισσα Θεοτόκο[1].

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ ἡ σύναξις τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου τῆς Κοσμοσώτειρας.

Ἡ εἰκόνα τῆς Παναγίας τῆς Κοσμοσώτειρας φυλάσσεται στόν ὁμώνυμο ναό τῶν Φερρῶν Ἕβρου. 

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ ἡ σύναξις τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου τῆς Κουβουκλιανῆς.

Ἡ εἰκόνα τῆς Παναγίας τῆς Κουβουκλιανῆς φυλάσσεται στό ναό τοῦ χωριοῦ Ἀσφενδιοῦ τῆς Κώου. 

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ ἡ σύναξις τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου τῆς Κρεμαστῆς.

Ἡ εἰκόνα τῆς Παναγίας τῆς Κρεμαστῆς φυλάσσεται στή μονή Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου Ἠλείας. 

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ ἡ σύναξις τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου τῆς Κυπαριωτίσσης.

Ἡ εἰκόνα τῆς Παναγίας τῆς Κυπαριωτίσσης φυλάσσεται στήν ἱερά μονή τοῦ Ἁγίου Ἱεροθέου Μεγάρων. 

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ ἡ σύναξις τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου τῆς Λιαου-τσανίσσης.

Ἡ εἰκόνα τῆς Παναγίας τῆς Λιαουτσανίσσης  φυλάσσεται στόν ὁμώνυμο ναό τῆς Κύμης Εὐβοίας. 

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ ἡ σύναξις τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου τῆς Μαλεβῆς.

Ἡ εἰκόνα τῆς Παναγίας τῆς Μαλεβῆς φυλάσσεται στή  μονή Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου τῆς Κυνουρίας. 

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ ἡ σύναξις τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου τῆς Μαχαιριωτίσσης.

Ἡ εἰκόνα τῆς Παναγίας τῆς Μαχαιριωτίσσης φυλάσσεται στήν ὁμώνυμη ἱερά μονή τῆς Κύπρου.

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ ἡ σύναξις τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου τῆς Μεγαλοσπηλαιωτίσσης.

Ἡ εἰκόνα τῆς Παναγίας τῆς Μεγαλοσπηλιώτισσας φυλάσσεται στή μονή τοῦ Μεγάλου Σπηλαίου Καλαβρύτων. 

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ ἡ σύναξις τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου τοῦ Μικροκάστρου.

Ἡ εἰκόνα τῆς Παναγίας τῆς Παναχράντου φυλάσσεται στή μονή Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου Μικροκάστρου Κοζάνης. 

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ ἡ σύναξις τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου τῆς Μυρσιωνιωτίσσης.

Ἡ εἰκόνα τῆς Παναγίας τῆς Μυρσινιωτίσσης φυλάσσεται στήν ὁμώνυμη μονή τῆς νήσου Λήμνου. 

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ ἡ σύναξις τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου τῆς Ὁδηγητρίας.

Ἡ εἰκόνα τῆς Παναγίας τῆς Ὁδηγήτριας φυλάσσεται στή  μονή Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου Γηρομερίου. 

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ ἡ σύναξις τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου τῆς Ὁδηγητρίας.

Ἡ εἰκόνα τῆς Παναγίας τῆς Ὁδηγήτριας φυλάσσεται στή μονή Ἱερουσαλήμ Βοιωτίας. 

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ ἡ σύναξις τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου τῆς Ὁδη-γητρίας.

Ἡ εἰκόνα τῆς Παναγίας τῆς Ὁδηγήτριας φυλάσσεται στή μονή Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου Βουλκάνου Μεσσηνίας.

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ ἡ σύναξις τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου τῆς Ὀλυμπιωτίσσης.

Ἡ εἰκόνα τῆς Παναγίας τῆς Ὀλυμπιωτίσσης φυλάσσεται στήν ὁμώνυμη μονή τῆς Ἐλασσῶνος. 

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ ἡ σύναξις τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου τῆς Παληανῆς.

Ἡ εἰκόνα τῆς Παναγίας τῆς Παλιανῆς φυλάσσεται στήν ὁμώνυμη μονή τοῦ Ἡρακλείου Κρήτης. 

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ ἡ σύναξις τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου τῆς Παναχράντου.

Ἡ εἰκόνα τῆς Παναγίας τῆς Παναχράντου φυλάσσεται στήν ὁμώνυμη μονή τῆς νήσου Ἄνδρου. 

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ ἡ σύναξις τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου τῆς Πελεκητῆς.

Ἡ εἰκόνα τῆς Παναγίας τῆς Πελεκητῆς φυλάσσεται στήν ὁμώνυμη μονή τῆς Καρύτσας Καρδίτσης.

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ ἡ σύναξις τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου τῆς Περιβλέπτου.

Ἡ εἰκόνα τῆς Παναγίας τῆς Περιβλέπτου φυλάσσεται στήν ὁμώνυμη μονή τῶν Πολιτικῶν Εὐβοίας. 

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ ἡ σύναξις τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου τοῦ Πολυφέγγους.

Ἡ εἰκόνα τῆς Παναγίας τοῦ Πολυφέγγους φυλάσσεται στή μονή Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου Νεμέας Κορινθίας. 

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ ἡ σύναξις τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου τῆς Πωγωνιανῆς.

Ἡ εἰκόνα τῆς Παναγίας τῆς Πωγωνιανῆς φυλάσσεται στή μονή  Παναγίας Μολυβδοσκεπάστου τῆς Κόνιτσας. 

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ ἡ σύναξις τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου τῆς Ρασιωτίσσης.

Ἡ εἰκόνα (τοιχογραφία) τῆς Παναγίας τῆς Ρασιωτίσσης φυλάσσεται στόν ὁμώνυμο ναό τῆς Καστοριᾶς. 

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ ἡ σύναξις τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου τῆς Σαλαμιωτίσσης.

Ἡ εἰκόνα τῆς Παναγίας τῆς Σαλαμιώτισσας φυλάσσεται στήν Πάφο. 

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ ἡ σύναξις τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου τῆς Σκαφιδιωτίσσης.

Ἡ εἰκόνα τῆς Παναγίας τῆς Σκαφιδιωτίσσης φυλάσσεται στή μονή Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου Σκαφιδιᾶς Ἠλείας.

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ ἡ σύναξις τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου τῆς Σουμελᾶ.

Ἡ εἰκόνα τῆς Παναγίας τῆς Σουμελᾶ φυλάσσεται στήν ὁμώνυμη  μονή Καστανιᾶς Βεροίας. 

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ ἡ σύναξις τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου τῆς Σπηλιανῆς.

Ἡ εἰκόνα τῆς Παναγίας τῆς Σπηλιανῆς φυλάσσεται στήν ὁμώνυμη μονή τῆς νήσου τῆς Νισύρου. 

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ ἡ σύναξις τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου τοῦ Ταλαντίου.

Ἡ εἰκόνα τῆς Παναγίας τοῦ Ταλαντίου φυλάσσεται στό ναό τοῦ Ἁγίου Ἀθανασίου Ἀραχναίου τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Ἀργολίδος καί κατ’ ἔτος, κατά τήν ἑορτή τῆς Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου, μεταφέρεται στήν ὁμώνυμη  μονή. Σύμφωνα μέ τήν παράδοση, ἐπί Τουρκοκρατίας, οἱ βοσκοί ἔβλεπαν τίς νύχτες ἕνα λιγοστό φῶς νά καίει στό βουνό. Κάποια νύχτα ἀπεφάσισαν νά δοῦν τί συμβαίνει. Καί ὤ τοῦ θαύματος! Εὑρέθησαν μπροστά στήν εἰκόνα τῆς Κοιμήσεως τῆς Θεο-τόκου. Μέ εὐλάβεια τή μετέφεραν στό χωριό. Ἀργότερα ἐζήτησαν ἀπό τόν Τοῦρκο Ἀγᾶ, Μεχμέτ Κιουτσούκ, τήν ἄδεια νά κτισθεῖ μοναστήρι. Ἔτσι ἱδρύθηκε ἱ ἱερά μονή Ταλαντίου, τόν 15ο αἰώνα μ.Χ., ὅπου κεί ἐτοποθετήθηκε ἡ θαυματουργή εἰκόνα, ἡ ὁποία λέγεται ὅτι εἶναι ἔργο τοῦ 14ου αἰῶνος.

 

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ ἡ σύναξις τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου τῆς Τήνου.

Ἡ εἰκόνα τῆς Παναγίας φυλάσσεται στό ὁμώνυμο ἱερό Προ-σκύνημα τῆς Τήνου.

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, ἡ σύναξις τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου τῆς Ἐλεούσης τῆς Τρικουκκιᾶς.

Στά δυτικά τῆς ὑψηλότερης κορυφῆς τοῦ Τροόδους τῆς Κύπρου καί νοτιοδυτικά τοῦ χωριοῦ Πρόδρομος εὑρίσκεται τό μικρό καί παλαιό μοναστήρι τῆς Παναγίας Ἐλεούσας τῆς Τρικουκκιᾶς ἤ Τρικουκκιώτισσας. Γιά τήν πρέλευση τῆς ὀνομασίας «Τρικουκκιᾶς» ἤ «Τρικουκκιώτισσας» ὑπάρχουν διάφορες παραδόσεις καί ἀπόψεις. Κατά μία ἄποψη ἡ ὀνομασία αὐτή προέρχεται ἀπό τό δασικό καί κο-σμητικό δένδρο «μελικοκκιά» ἤ μελικουκκιά»[2], πού στήν Ἑλλάδα καί στήν Κύπρο εἶναι γνωστό καί ὡς «κοκκονιά», ἀπό τήν ὁποία προῆλθε καί ἡ ὀνομασία «κόκκος» καί «κύκκος». Ὑπάρχει καί ἡ παράδοση, πού λέγει, πώς ἡ ὀνομασία αὐτή ὀφείλεται στό γεγονός ὅτι τό μοναστήρι αὐτό εἶχε κατά τήν περίοδο τῆς Τουρκοκρατίας τό δικαίωμα νά παίρνει πρός συντήρησίν του τά τρία κουκκιά ἀπό τή δεκάτη, τό ἕνα τρίτο τῶν είσοδημάτων τοῦ τσιφλικιοῦ τῶν Κουκλιῶν τῆς Πά-φου, πλήν ὅμως τό μοναστήρι ἔφερε τό ὄνομα «Τρικουκκιά» πρίν ἀκόμη ἀποκτήσει δικαιώματα ἀλλοῦ. Ἐπικρατέστερη εἶναι ἡ γνώμη, πώς ἡ ὀνομασία τοῦ μοναστηριοῦ ἔχει τήν προέλευσή της ἀπό τό ἐκεῖ παραγόμενο φυτό «τρίκοκκο» ἤ «τρικουκκιά»[3], ἕνα εἶδος μοσφιλιᾶς, τῆς ὁποίας ὁ καρπός ἔχει τρεῖς κόκκους.

 Τό μοναστήρι τῆς Παναγίας τῆς Τρικουκκιᾶς ἦταν περίφημο ὄχι φυσικά γιά τή θαυμάσια θέση, στήν ὁποία εἶχε ἀνεγερθεῖ, ἀλλά κυρίως γιά τήν ἀρχαία καί θαυματουργό, «ὀμβροφόρον» (βροχοφόρο) εἰκόνα του. Τήν εἰκόνα αὐτή εἶχε ζωγραφίσει, κατά τήν παράδοση, ὁ Ἀπόστολος καί Εὐαγγελιστής Λουκᾶς. Τοῦτο τουλάχιστον ἐπιστεύετο κατά τούς μεσαιωνικούς χρόνους, καθώς ἀναφέρει ὁ χρονογράφος Estienne de Lusignan (1537-1590), ὁ ὁποῖος μάλιστα γράφει, πώς ἡ εἰκόνα τῆς Παναγίας τῆς Τρικουκκιᾶς σέ περιόδους ἀνομβρίας μεταφερόταν μέ μεγάλη πομπή στή Λευκωσία, ὅπου τήν ὑποδέχονταν μέ ἰδιαίτερη εὐλάβεια Ἕλληνες καί Λατῖνοι κληρικοί, καί ὕστερα ἀπό λιτανεία της στούς δρόμους ἐντός τῶν τειχῶν τῆς πρωτεύουσας, ἐπαναφερόταν στή μονή της[4].

Ἡ ἱερά εἰκόνα ἑορτάζει, ἐπίσης, τήν Τρίτη τῆς Διακινησίμου.

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρα ἡ σύναξις τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου τῆς Φανερωμένης.

Ἡ εἰκόνα τῆς Παναγίας τῆς Φανερωμένης φυλάσσεται στήν ὁμώνυμη μονή τῆς Σαλαμίνας. Ὀνομάζεται καί «Νεοφάνισσα», γιατί ἐφανερώθηκε πρίν 300 χρόνια. 

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρα ἡ σύναξις τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου τῆς Φιδιωτίσσης.

Ἡ εἰκόνα τῆς Παναγίας τῆς Φιδιωτίσσης φυλάσσεται στό ναό τοῦ χωριοῦ Μαρκόπουλο Κεφαλληνίας.

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρα ἡ σύναξις τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου τῆς Χρυσολεοντίσσης.

Ἡ εἰκόνα τῆς Παναγίας τῆς Χρυσολεοντίσσης φυλάσσεται στήν ὁμώνυμη μονή τῆς νήσου τῆς Αἰγίνης.

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρα ἡ σύναξις τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου τῆς Χρυσορροϊατίσσης.

Ἡ εἰκόνα τῆς Παναγίας Χρυσορροϊατίσσης ἤ Χρυσογαλακτούσσας φυλάσσεται στήν ὁμώνυμη  μονή τῆς Πάφου Κύπρου.

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρα ἡ σύναξις τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου τῆς Χωστῆς.

Ἡ εἰκόνα τῆς Παναγίας τῆς Χωστῆς φυλάσσεται στό χωριό Βαθύ Καλύμνου.

[1] Βλ. Ἡ Ἱερά Μονή Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου Κορμπόβου, ἔκδ. ὁμωνύμου Ἱερᾶς Μονῆς, Τρίκαλα 2004.

[2] Στή φυτολογία τό δένδρο αὐτό εἶναι γνωστό ὡς «κελτίς ἡ νότιος».

[3] Στή φυτολογία τό φυτό αὐτό εἶναι γνωστό ὡς «κράταιγος ἡ ἀζαρόλος». Φύεται ἰδίως στήν Κρήτη καί στυήν Κύπρο καί εἶναι ὑποκείμενο κατάλληλο γιά τόν ἐμβολιασμό τῆς ἀχλαδιᾶς καί τῆς μεσπιλιᾶς.

[4] Ἀνδρέα Ν. Μιτσίδη, Ἡ μονή Παναγίας Ἐλεούσας τῆς Τρικουκκιᾶς ἤ Τρικουκκιώτισσας, περιοδικό «Ἀπόστολος Βαρνάβας», τόμος ΞΣ΄, Ἀπρίλιος 2005, τεῦχος 4, σελ. 139-145.