Τι είναι τελικά η νηστεία;

Η ερώτηση που προβάλλει είναι: Τι είναι τελικά η νηστεία; Και μία άλλη εξίσου σημαντική ερώτηση: Να κάνω νηστεία, αφού δεν μπορώ να κόψω τα πάθη και τις αμαρτίες μου;

Με όσα ξέρω αλλά κυρίως με όσα έμαθα στον Ιερό Άθωνα, θα προσπαθήσω να ψελλίσω λίγες σκέψεις. Είμαι σίγουρος για το ότι άλλοι αδελφοί και πνευματικοί πατέρες ξέρουν αλλά και εφαρμόζουν πολύ περισσότερα.

Τι είναι νηστεία; Είναι αποχή τροφών. Δεν τρώω και δεν πίνω κάποιες συγκεκριμένες τροφές.

Ωραία. Αλλά αυτό γίνεται και στην δίαιτα. Και εκεί ο γιατρός απαγορεύει να φάμε διάφορες τροφές. Σωστά. Συνεπώς υπάρχουν κοινά ανάμεσα στην νηστεία και στην δίαιτα.

Υπάρχει όμως και η διαφορά. Η δίαιτα είναι σεβαστή και επιβάλλεται για ιατρικούς λόγους, από τους γιατρούς, για το υλικό και ευλογημένο, για το πλασμένο από τα χέρια του Θεού, σώμα μας.

Η νηστεία είναι εντολή του ίδιου του αγίου Θεού. Ο Χριστός νήστευε.

Η νηστεία είναι απόδειξη ότι αγαπώ τον Θεό. Η νηστεία είναι δείγμα γιά το ότι περιμένω τον Θεό. Δεν στερούμε τις τροφές, αφού με γεμίζει η αγάπη του Θεού και η προσευχή.

Ποιός ερωτευμένος δεν κάνει θυσίες, πολλές φορές αμέτρητες, όταν αγαπάει και περιμένει τον έρωτά του; Ποιος δεν πονάει όταν αγαπάει; Ε, λοιπόν, το ίδιο είναι και στην πνευματική ζωή. Ο έρωτας της ψυχής είναι ο Χριστός. Αξίζει δηλαδή να αγωνίζεται η ψυχή, περιμένοντας, νηστεύοντας, με ταλαιπωρία πολλές φορές και κόπο, για να φανερώσει στον Χριστό ότι τον περιμένει, επειδή τον αγαπάει.

Και ενώ η δίαιτα δεν ωφελεί ψυχικά τον άνθρωπο, η νηστεία τον ωφελεί πάρα πολύ και σωματικά. Αποχή από παχυντικές τροφές είναι ότι καλύτερο για το σώμα.

Και επί πλέον, η νηστεία είναι μία παραδοσιακή μέθοδος ζωής. Σε όλα τα μήκη και τα πλάτη της γης, οι άνθρωποι, για μεγάλα χρονικά διαστήματα, εφαρμόζουν την αποχή από τροφές.

Γιατί τότε, και εμείς που πιστεύουμε στον αληθινό Θεό, που ζούμε μέσα στην ορθόδοξη Εκκλησία, που είμαστε βαπτισμένοι στην αγία κολυμβήθρα, που είμαστε το σώμα του Χριστού, να μην εφαρμόσουμε για ένα διάστημα την νηστεία; Για να απαλλαγούμε από τα βλαβερά, για να στερηθούμε τα νόστιμα αλλά επιβλαβή, να δείξουμε ότι αγαπούμε τον Χριστό και τον περιμένουμε.

Και τώρα η δεύτερη ερώτηση. Αξίζει να κρατάω την νηστεία, όταν δεν εγκρατεύομαι από τα άλλα; Μα, και βέβαια αξίζει. Αξίζει, γιατί δείχνει ότι έχω διάθεση αγώνα, αλλά ακόμα δεν κατάφερα να κόψω όλα τα επιβλαβή. Αξίζει, γιατί καλλιεργώ μέσα μου την ελπίδα ότι με τον λίγο αυτόν αγώνα μου, έστω και σιγά σιγά, θα με δει ο Θεός και θα με λυπηθεί και θα με βοηθήσει να νικήσω και τα άλλα επιβλαβή και βλαβερά για την ψυχή μου. Εξάλλου, δεν είμαστε όλοι πρωταθλητές.

Πολλοί αγωνίζονται, λίγοι όμως κάνουν πρωταθλητισμό.

Αξίζει, έστω και λίγο, και σιγά σιγά, να μαθαίνουμε να ζούμε ολιγαρκείς. Και αξίζει πολύ, να ελπίζουμε στο ότι ο Χριστός μας βλέπει και ακούει τον μικρό μας στεναγμό.

Γέροντος Πορφυρίου, Ηγουμένου Ιεράς Μονής Τιμίου Προδρόμου Σκήτης Βεροίας