Τοῦ Μητροπολίτου Ἐλευθερουπόλεως ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ
«μὴ ἔχοντος δὲ αὐτοῦ ἀποδοῦναι, ἐκέλευσεν αὐτὸν ὁ κύριος πραθῆναι καὶ τὴν γυναῖκα αὐτοῦ καὶ τὰ τέκνα»… (Ματθ. 18,25)
Πολὺ σκληρή, ἀγαπητοὶ Ἀδελφοί, ἀκούγεται ἡ ἀπόφαση τοῦ βασιλέως, σύμφωνα μὲ τὴν παραβολὴ τοῦ σημερινοῦ μας Εὐαγγελίου, νὰ πωλήση ἐξάπαντος τὴν γυναίκα καὶ τὰ παιδιὰ του ὁ καταχρεωμένος δοῦλος του προκειμένου νὰ ἐξοφλήση τὸ τεράστιο χρέος, ποὺ ὤφειλε.
Ἄς μὴ νιώθουμε ὅμως ἔκπληξη καὶ ἀπορία, διότι ἔτσι εἶχαν τὰ ἤθη καί το Ποινικό Δίκαιον ἐκείνης τῆς μακρυνῆς ἐποχῆς, στὴν ὁποία μᾶς παραπέμπει ἡ παραβολὴ τοῦ Κυρίου μας. Ἡ ἀπεχθέστατη ἀγοραπωλησία τῶν ἀνθρώπινων ὄντων δὲν ἦτο κάτι τὸ ἀσυνήθιστο. Δυστυχῶς! Οἱ δὲ δανειστὲς γιά νὰ μὴ χάσουν τὸ ποσὸν ποὺ ἐδάνεισαν σὲ πτωχοὺς συνανθρώπους των εἶχαν τὸ δικαίωμα ἀπό τό Νόμο νὰ πάρουν ὡς ἀντάλλαγμα του ὁλόκληρη τὴν οἰκογένεια τοῦ ὀφειλέτου.
Ἀλλὰ ἡ σκληρὴ αὐτὴ καὶ ἀποκρουστικὴ ἀπόφαση τοῦ βασιλέως τῆς παραβολῆς μας, δηλαδὴ ὁ ὀφειλέτης νὰ πωλήση γυναίκα καὶ παιδιὰ γιὰ νὰ ἐξοφλήση τὸ χρέος του, ὑποδηλώνει καὶ κάτι ἄλλο, τὸ ὁποῖο ἀξίζει ἐποικοδομητικὰ νὰ σχολιάσωμε. Ποιὸ εἶναι αὐτό; Τὸ ἑξῆς.
Ὅτι μέσα σὲ μία οἰκογένεια ὅλοι καὶ σύζυγος καὶ παιδιά, ὁ καθένας κατὰ τὴ θέση του, ἔχει τὸ μερίδιο τῆς εὐθύνης στὰ ζητήματα, ποὺ τὴν ἀπασχολοῦν. Ὑπεύθυνος δὲν εἶναι μόνο ὁ πατέρας, ὡς κεφαλὴ τῆς οἰκογενείας. Εἶναι ὑπεύθυνη καὶ ἡ σύζυγος. Ἐξάλλου αὐτὸ δὲν φανερώνει καὶ τὸ ἐπίθετο σύζυγος; Ὅτι εἶναι πολὺ κοντὰ ὁ ἕνας στὸν ἄλλον, τόσο μάλιστα κοντά, σὰν νὰ βρίσκωνται κάτω ἀπὸ τὸν ἴδιο ζυγό καί νά τόν βαστάζουν μαζί.
Στὸν ἴδιο ζυγὸ ὁ πατέρας καὶ ἡ μητέρα πρέπει νὰ συντονίζουν ἔτσι τὸ βῆμα τους, ὥστε νὰ σύρουν ἐπιτυχῶς τὸ ἄροτρον τῆς καθημερινότητας. Ἐὰν τρέχη ὁ ἕνας καί ὁ ἄλλος ἐπιβραδύνη τὸ βῆμα του, τότε εἶναι ἀδύνατον νὰ σύρουν τὸ ἄροτρον. Τότε δυστυχῶς προκύπτει τὸ δυσεπίλυτο πρόβλημα τῆς ἀσυμφωνίας τῶν χαρακτήρων, μὲ θλιβερὸ ἀποτέλεσμα νὰ λύνουν τὸ ζυγὸ καὶ ὁ καθένας νὰ τραβᾶ τὸ δρόμο του καὶ νὰ διαλύουν τὴν οἰκογένεια.
Ὁλόκληρη, λοιπόν, ἡ οἰκογένεια πρέπει νὰ αἰσθάνεται ὑπεύθυνη ἀπέναντι στὰ προβλήματά της καὶ ἀπὸ κοινοῦ νὰ προσπαθῆ νὰ τὰ ἐπιλύη. Τί δυστυχία ὁ μὲν ἀρχηγὸς τῆς οἰκογενείας, ὁ πατέρας, νὰ ἀγωνίζεται νὰ ἀντιμετωπίση ἕνα προκύψαν πρόβλημα καὶ ἡ σύζυγος νὰ ἀδιαφορῆ καὶ νὰ τὸν ἐγκαταλείπη μόνον στὸν ἀγώνα του ! Ἤ ἀκόμη τί δυστυχία καὶ τὰ παιδιά, ὅταν ἔχουν κάποια ἡλικία, νὰ βλέπουν πῶς θὰ ζήσουν τὶς ἐφήμερες χαρὲς καὶ τὴν ἄνεση τῆς ἡλικίας των, περιφρονώντας τὸν κόπο καὶ τὸν ἀγώνα τῶν γονέων τους!
Αὐτὴν τὴν ἀλήθεια, τὴν τόσο αὐτονόητη κρύπτει ἡ ἀπόφαση τοῦ βασιλέως τῆς σημερινῆς παραβολῆς, ὥστε ὁ ἄτυχος δοῦλος του, προκειμένου νὰ ἐξοφλήση τὸ τεράστιο χρέος του, νὰ πωλήση τὴ γυναίκα καὶ τὰ παιδιά του. Διότι πατέρας, μητέρα, παιδιὰ ἀποτελοῦν μία ἀδιάλυτη, ἀδιάσπαστη ἑνότητα, καί εἶναι ὑπεύθυνοι οἱ πάντες γιὰ ὅ,τι σχετίζεται μὲ τὴν οἰκογένεια.
Ἐδῶ, θὰ διδάξη κάπου ὁ ἱερὸς Χρυσόστομος, ἀκόμη καὶ ὁ ἴδιος ὁ Θεὸς παραμερίζει τρόπον τινὰ τὸ «συμφέρον» καὶ τὴν «δόξαν» Του προκειμένου νὰ παραμείνη ἀλώβητη αὐτὴ ἡ ἑνότητα τῆς οἰκογενείας. Ἀπό ποῦ ἐξάγει αὐτό τό συμπέρασμα; Σύμφωνα μὲ τὴν διδασκαλία τοῦ Ἀποστόλου Παύλου, ὅταν τὸ ἀνδρόγυνο γιὰ διαφόρους λόγους, τὸ χωρίζει ἡ θρησκευτικὴ πίστη, δηλαδή μόνο τό ἕνα μέλος της πιστεύει στό Χριστό, καὶ πάλι θὰ πρέπη νὰ παραμένη ἑνωμένο, παρὰ νὰ χωρίση. Συγκεκριμένα, θά γράψη στούς χριστιανούς τῆς Κορίνθου, ἐὰν ὁ ἕνας ἀπὸ τοὺς συζύγους, ὁ ἄνδρας ἤ ἡ γυναίκα εἶναι ἄπιστη, τὸ πιστὸ μέλος νὰ μὴν χωρίζεται μὲ τὸ διαζύγιο (Αʹ Κορ.7,12-13).
Ἔτσι ὀφείλουν νά σκέπτωνται καὶ νά πολιτεύωνται τὰ χριστιανικὰ ἀνδρόγυνα. Νά αἰσθάνωνται ὡς ἕνας ἄνθρωπος, ὡς μία ψυχὴ, τοὐλάχιστον, ὅταν ἀναφύωνται μικρὰ ἤ μεγάλα προβλήματα μέσα στὴν οἰκογένεια. Τὸ πνεῦμα τὸ εὐλογημένον τῆς κοινῆς εὐθύνης ἄς κατευθύνη τότε καί πάντοτε τὶς ἐνέργειές των. Οἱ σύζυγοι ἄς πορεύωνται τόν δρόμο τῆς κοινῆς ζωῆς των «ὡς τὸν αὐτὸν ἕλκοντες τῆς εὐσεβείας ζυγόν…». Ἄς νιώθουν ὁ ἕνας τόν ἄλλον «ὡς συνεργὸν καὶ συστρατιώτην καὶ κοινωνὸν καὶ ἀδελφόν», σύμφωνα μέ τήν ὡραία Πατερική διδασκαλία.
Εἴθε αὐτὸ τὸ αἴσθημα, ἀγαπητοὶ ἀδελφοί, τῆς κοινῆς εὐθύνης, ὡς τὸ πλέον ἰσχυρὸ δομικό ὑλικό, νὰ στερεώνη τὴν χριστιανική μας οἰκογένεια καὶ τότε, ἄς εἴμαστε ἀπόλυτα βέβαιοι, θὰ τὴν καθιστᾶ ἄτρωτη καὶ ἀσάλευτη καὶ ἀμετακίνητη σὲ ὅλες τὶς θύελλες τῶν δοκιμασιῶν τοῦ βίου. Εὐλογημένη χριστιανική, Ὀρθόδοξη, ἑλληνικὴ οἰκογένεια! Ἀμὴν.