Συνέντευξη του Προϊσταμένου της Θρησκευτικής Υπηρεσίας της ΕΛ.ΑΣ π. Αλέξιου Κουρτέση: «Η σχέση μας με τον Θεό καθορίζει την κοινωνική μας συμπεριφορά».
Συνέντευξη- Φωτογραφίες: Βιβή Ζωγράφου
Στην πρώτη του ολοκληρωμένη συνέντευξη, λίγους μόλις μήνες μετά την ανάληψη των καθηκόντων του στη θέση του προϊσταμένου της θρησκευτικής υπηρεσίας της ΕΛ.ΑΣ., ο τριάντα-ενός έτων αρχιμανδρίτης π. Αλέξιος Κουρτέσης, μας μιλά για τη φύση της διακονίας του, τη σχέση των αστυνομικών με την ορθόδοξη πίστη και τα σχέδιά του για την ποιμαντική επιμόρφωση των νεότερων αξιωματικών.
Γεννήθηκε στην Αθήνα και μεγάλωσε στο Τραγανό Ηλείας όπου τελείωσε τις εγκύκλιες σπουδές του. Από μικρό παιδί θαύμαζε το έργο του αστυνομικού και ήθελε να το ακολουθήσει. Τον κέρδισε όμως, η αγάπη του Χριστού. Πραγματοποίησε θεολογικές σπουδές και χειροτονήθηκε διάκονος το 2010, από τον μακαριστό μητροπολίτη Ν. Ιωνίας και Φιλαδελφείας κ. Κωνσταντίνο και υπηρέτησε δίπλα του τέσσερα χρόνια.
Στη συνέχεια υπηρέτησε ως αρχιδιάκονος δίπλα στον Μητροπολίτη Γαβριήλ, όταν ανέλαβε τη χηρευουσα θέση της Μητροπόλεως Ν. Ιωνίας και Φιλαδελφείας. Το 2020 χειροτονηθηκε πρεσβύτερος και έλαβε το οφίκιο του αρχιμανδρίτη. Διετέλεσε ιδιαίτερος πρωτοσυγγελίας στην Μητρόπολη της Ν. Ιωνίας και Φιλαδελφείας. Ανέλαβε τη θέση του θρησκευτικού προϊστάμενου της ΕΛ.ΑΣ τον Ιούνιο του 2021.
Π. Αλέξιε, γιατί η υπηρεσία της Αστυνομίας έχει δικό της ιερέα; Οι αμαρτίες στο Σώμα αντιμετωπίζονται διαφορετικά;
Όχι, οι αμαρτίες δεν έχουν διάκριση! Με την ίδρυση αυτής της θέσης, που ανάγεται δεκαετίες πίσω, υπάρχει μεγαλύτερη άνεση στους αστυνομικούς, νιώθουν ότι έχουν τον δικό τους ιερέα, υπάρχει μεγαλύτερη αμεσότητα. Είναι καθαρά για λόγους ποιμαντικούς και προσέγγισης των μελών του Σώματος της Αστυνομίας προς την Εκκλησία.
Είναι πιστοί οι αστυνομικοί;
Φυσικά και είναι πιστοί και το διαπιστωνω μέρα με την ημέρα. Ίσως συμβάλλει και η επικινδυνότητα του διακονήματος του αστυνομικού. Εξαιτίας της επικινδυνότητάς του, έχουν περισσότερη ανάγκη να έχουν την παρουσία του Θεού και της προστασίας Του στη ζωή τους. Υπάρχει ανταπόκριση από όλες τις βαθμίδες των ηλικιών, απλά θα προσθέσω ότι οι νεότεροι έχουν περισσότερες πνευματικές αναζητήσεις. Η σχέση μας με τον Θεό καθορίζει και την κοινωνική μας συμπεριφορά.
Γιατί θεωρείτε το επάγγελμα του αστυνόμου διακόνημα;
Έχει να κάνει με την άμεση επαφή με τους συνανθρώπους. Ο αστυνομικός δεν είναι ένα απρόσωπο άτομο το οποίο φοράει μία στολή και δέρνει ή σκοτωνει τους ανθρώπους. Αν μη τι άλλο! Είναι άνθρωπος όπως εμείς, αντιπροσωπεύει την τάξη και προσπαθεί, επιτελώντας το καθήκον του να έχει ασφαλείς όλους τους ανθρώπους. Αυτό είναι μια διακονία, όπως είναι το επάγγελμα του γιατρού και του ιερέα.Εαν ξεφύγουμε μάλιστα από το όριο της ασφάλειας, και από το καθήκον του να επιβάλει την τάξη, έχουμε γινει μάρτυρες γεγονότων που οι αστυνομικοί έχουν βρεθεί στην πρώτη γραμμή:είτε διασώζοντας κάποιο παιδάκι είτε ανοίγοντας δρόμο επειδή γεννούσε μια γυναίκα, είτε απεγκλωβίζοντας ανθρώπους. Πρόσφατα τα παιδιά από την ομάδα ΔΙΑΣ αγορασαν παππούτσια σε έναν άστεγο στο κέντρο της Αθηνας, στην οδό Ερμού. Δεν είναι αυτό πραξη αγάπης προς τον συνανθρωπο; Γι αυτό λέω ότι επιζητώντας την παρουσία του Θεού στη ζωή τους, έχουν τη δύναμη να προσφέρουν στον συνάνθρωπό τους.
Ποιά ζητήματα απασχολούν τους αστυνομικούς όταν εξομολογούνται;
Κοινωνικά, οικονομικά, οικογενειακά, πνευματικά και υπαρξιακα. Οι άνθρωποι έχουν αποξενωθεί, έπαψαν να χαμογελούν κι επειδή οι αστυνομικοί έρχονται σε συχνή επαφή με τους ανθρώπους βιώνουν αυτην την κατάσταση και αναρρωτιούνται γιατι. Επίσης, προβλήματα σχέσεων, γιατι οι άνθρωποι έχουμε αλλοιωθει με το διαδίκτυο. Όταν ο αστυνομικός τελειώσει την υπηρεσία του έχει τις παρέες του, την οικογένειά του, επομένως τι πιο φυσικό να τους απασχολεί το μέλλον τους. Βλέπετε, σήμερα τα παιδιά βγαίνουν για καφε μια παρέα και δεν ανταλλάσουν κουβεντα, ενώ ασχολούνται με το κινητό τους τηλέφωνο συνεχώς και αυτό έχει ως συνέπεια να μην συνάπτουν σχέσεις κι αν συνάψουν σχέση δεν μπορούν να τη διατηρήσουν γιατι δεν έχουν μάθει να κάνουν ένα βήμα πίσω ο καθένας από τη μεριά του. Μάθαμε όλοι μας να τα θέλουμε όλα και να τα έχουμε όλα και αυτό μας εχει κανει εγωιστές, μας έχει κάνει αλλαζόνες, μας έχει κάνει ματαιόδοξους. Είναι και αυτά που απασχολούν τους νέους αστυνομικούς.
Ποιοι είναι οι πιο συχνοί πειρασμοί που μπορεί να αντιμετωπίσει ένας αστυνομικός στο επάγγελμά του;
Oι συχνοί πειρασμοί είναι πάλι από την συναναστροφή με τον συνάνθρωπο. Επί παραδείγματι όταν κάποιος αστυνομικός σταματάει κάποιο πολίτη για έλεγχο και ξεκινάει ο πολιτης να μιλάει άσχημα στον αστυνομικό έρχεται σε δύσκολη θέση ο αστυνομικός που δεν κάνει κάτι περισσότερο από το να επιτελέσει το καθήκον του. Και αυτό πάλι έρχεται σε συνάφεια με τα προβλήματα της κοινωνίας μας.
Η τάξη του θείου Νόμου και η τάξη του ανθρωπινου Νόμου. Που τέμνονται αυτά τα δύο;
Η Εκκλησία βασίζεται σε πνευματικούς και κοινωνικούς Nόμους οι οποίοι πείθονται με την κοινωνία και ο άνθρωπος με την ελεύθερη βούλησή του καλείται να τους ακολουθήσει. Άλλωστε και ο Δεκάλογος είναι ένα είδος Nόμου που οφείλουμε εμείς οι χριστιανοί να ακολουθούμε και να εφαρμόσουμε, έτσι ώστε να κερδίσουμε το εισιτηριο για τη βασιλεία του Θεού, την αιώνιο ζωή. Ετσι και ο αστυνομικός καλείται πρώτος να εφαρμόσει τους Νόμους κι έπειτα καθ’ υπόδειξή του να επιβάλει και την εφαρμογή των Νόμων. Απλά στην εκκλησία υπάρχει αυτή η ελευθερία -όστις θέλει οπίσω μου ακολουθεί- ενώ στην πολιτεία είναι απαραίτητη η τήρηση των Νόμων για το κοινό καλό όλων, για την αρμονική συμβίωση όλων των πολιτων και την ασφάλεια της χώρας.
Ποιο είναι το ποιμαντικό έργο που κάνετε στην ΕΛ.ΑΣ;
Κάθε Κυριακή τελείται θεία λειτουργία στον ιερό ναό Παμμεγίστων Ταξιαρχών και σε κάποιες εορτές Αγίων καθόλη τη διάρκεια του χρόνου. Πραγματοποιούμε διαλέξεις, κύκλους μελέτης της Αγίας Γραφής και μαθήματα Βυζαντινής Εκκλησιαστικής Μουσικής. Επίσης επισκεπτόμαστε τις αστυνομικές διευθύνσεις ανα την Ελλάδα τελώντας αγιασμούς και ομιλώντας για επίκαιρα θέματα, της πίστεώς μας. Μάλιστα διαπιστώνουμε ότι οι νέοι ενδιαφέρονται να εμβαθυνουν στην εννοια του Θεού, στην πίστη, στα προβλήματα που απασχολούν την κοινωνία, την οικογένεια. Βέβαια, υπάρχουν ερωτηματα που δεν μπορείς να απαντήσεις, γιατι η πίστη μας δεν εκφράζεται λογικά, είναι βιωματική. Επίσης, πριν έναν χρόνο περίπου το Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη υπέγραψε μνημόνιο συνεργασίας με την Ιερα Αρχιεπισκοπή Αθηνών, σχετικά με τα σεμινάρια που παραδίδονται από το Ιδρυμα Ποιμαντικής Επιμόρφωσης που ίδρυσε ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνων και Πάσης Ελλάδος κ Ιερώνυμος με τους συνεργάτες του.
Επισκέπτεστε κρατουμένους. Θέλουν όλοι οι κρατούμενοι να μιλήσουν σε ιερέα;
Βέβαια επισκέπτομαι κρατουμένους! Ειναι μέσα στις αρμοδιότητες του εκάστοτε ιερέως της Θρησκευτικής Υπηρεσίας της ΕΛ.ΑΣ κάνοντας πράξη τον Λόγο του Χριστου που είπε εν φυλακή ήμουν και ήρθατε να με επισκεφτείτε. Έχουν ανάγκη και αυτοί οι άνθρωποι! Εάν δεν θέλουν, όπως είπαμε πιο πάνω, στην ορθόδοξη εκκλησία μας υπάρχει η ελεύθερη βούληση. Η Εκκλησία όμως, δεν παύει να προσεύχεται για τη σωτηρία της ψυχής τους.
Πολύς λόγος γίνεται για τις οικογένειες των αστυνομικών. Ποια είναι η σχεση των αστυνομικών με τις οικογένειές τους και πότε απευθύνονται σε σας;
Ετοιμάζουμε κάποιες συνάξεις των οικογενειών των αστυνομικών κι εκεί, διαπιστώνοντας ελλείψεις ή προβλήματα που τυχόν υπάρχουν, να τα αντιμπετωπίσουμε. Ο αστυνομικός είναι αδιάρρηκτα δεμένος με την οικογένειά του και σε αυτό συνεργεί η πίστη του αλλά και η επικινδυνότητα του επαγγέλματός του.
Υπάρχουν όμως και αστυνομικοί που επιλέγουν να γίνουν και ιερείς. Πόσοι τέτοιοι υπάρχουν στην Ελληνική Αστυνομία;
Υπάρχουν περίπου δεκαπέντε αστυνόμοι-ιερείς σε όλη την Ελλάδα. Είναι άνθρωποι που έγιναν αστυνομικοί, αλλά είχαν και αυτή την κλίση. Λόγω του προβλήματος που έχει ανακύψει με την περικοπή μισθοδοτούμενων θέσεων προς χειροτονία νέων κληρικών στην Εκκλησία μας, αυτός ο τρόπος είναι μια ενίσχυση προς τις Μητροπόλεις. Πληρώνονται μόνο με τον μισθό του αστυνομικού και ταυτόχρονα διακονούν και σε καποια ενορία, άνευ στολής και όπλου. Αυτό αποδεικνύει πόσο πιστοί είναι και πόσο ήθελαν να ακολουθήσουν την ιερατική πορεία στη ζωή τους.
Αν ερχόταν ένας αστυνομικός και σας εξομολογείτο ότι σκότωσε κάποιον, πώς θα το αντιμετωπίζατε; Γιατί αυτό είναι ένα αμάρτημα που δεν μπορεί να αλλάξει, δεν φέρνει τον άλλον πίσω στη ζωή, δεν διορθώνεται.
Εδω θα ανατρέξω πίσω στην ιστορία και θα σας υπενθυμίσω το παράδειγμα του Άγιου Διονυσίου ο οποίος συγχώρεσε τον φονιά του αδελφού του και τον φυγάδευσε. Επίσης, να επισημάνουμε τους κανόνες του Μεγάλου Βασιλείου που λέγουν πως αν κάποιος άνθρωπος βρίσκεται σε άμυνα και διαπράξει φονο, το αμάρτημα του φόνου συγχωρείται. Ο αστυνομικός δεν σηκώθηκε μια μέρα και συνάντησε κάποιον, όπλισε και σκότωσε. Ο αστυνομικός επιβαλει την τάξη. Και η Εκκλησία δεν λειτουργεί ως πράγοντας τιμωρίας αλλά ως παιδαγωγός. Μην ξεχνάμε άλλωστε τη μεγαλύτερη πράξη συχγώρεσης από τον ίδιο τον Θεάνθρωπο Ιησού Χριστό, όταν ευρισκόμενος επάνω στον Σταυρό αναφώνησε: Πάτερ αφες αυτοίς ου γαρ οίδασι τι ποιούσι.