τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος
† Μνήμη Ἀγάβου τοῦ Προφήτου, Ἀσυγκρίτου, Ἑρμοῦ, Ἡρωδίωνος, ἐπισκόπου Νέων Πατρῶν, Ρούφου καί Φλέγοντος τῶν Ἀποστόλων, ἐκ τῶν Ἑβδομήκοντα.
Ὁ Ἀπόστολος Ἄγαβος, ὁ Προφήτης, εἶναι γνωστός ἀπό τίς Πράξεις τῶν Ἀποστόλων[1], καί προεφήτευσε περί τῆς συλλήψεως τοῦ Ἀποστόλου Παύλου, τοῦ ὁποίου πῆρε τή ζώνη καί, ἀφοῦ ἔδεσε μ᾿ αὐτήν τά χέρια του καί τά πόδια του, λέγοντας τά ἑξῆς προφη-τικά λόγια: «Αὐτά λέγει τό Ἅγιο Πνεῦμα· τόν ἄνδρα, στόν ὁποῖο ἀνήκει αὐτή ἡ ζώνη, θά τόν δέσουν στά ῾Ιεροσόλυμα οἱ ᾿Ιουδαῖοι ἔτσι, ὅπως εἶμαι τώρα δεμένος ἐγώ, καί θά τόν παραδώσουν στά χέρια τῶν εἰδωλολατρῶν Ρωμαίων». Ὁ ἴδιος προεφήτευσε καί περί του μεγάλου λιμοῦ στήν Ἱερουσαλήμ[2]. Ἔπειτα ὁ Ἀπόστολος Ἄγαβος ἐκήρυξε τό Εὐαγγέλιο σέ διάφορα μέρη καί ἐκοιμήθηκε μέ εἰρήνη.
Ὁ Ἀπόστολος Ἀσύγκριτος, Ἐπίσκοπος ῾Υρκανίας ἤ Ὀρκανίας[3], πρός τόν ὁποῖο πέμπει ἀσπασμό ὁ Ἀπόστολος Παῦλος στή Ρώμη[4], ἐτελειώθηκε μαρτυρικά.
Ὁ Ἀπόστολος ῾Ερμῆς[5] ἔγινε Ἐπίσκοπος Δαλματίας[6], († 8 Μαρτίου[7]) καί ἐκοιμήθηκε μέ εἰρήνη.
Ὁ Ἀπόστολος Ἡρωδίων ἀνῆκε στό κύκλο τῶν Ἑβδομήκοντα Ἀποστόλων τοῦ Κυρίου. Ἀκολουθώντας τούς Ἁγίους Ἀποστόλους[8] ἐβοηθοῦσε αὐτούς στό κήρυγμα τοῦ Χριστοῦ, προσφέροντας ὑπηρεσίες σέ ὅλους καί ὑποτασσόμενος ὡς μαθητής τοῦ Χριστοῦ πού ἔλεγε· αὐτός πού θέλει νά εἶναι πρῶτος σέ ὅλους, ἄς εἶναι ὑπη-ρέτης ὅλων καί διάκονος αὐτῶν.
Στή συνέχεια ἐχειροτονήθηκε ἀπό αὐτούς Ἐπίσκοπος τῆς πόλεως τῶν Νέων Πατρῶν[9] καί ὁδήγησε στήν ἀλήθεια τοῦ Εὐαγγε-λίου πολλούς Ἐθνικούς. Ἐπειδή ὅμως οἱ Ἰουδαῖοι τόν ἐφθόνησαν, συναθροίσθηκαν ἐναντίον του μαζί μέ τούς εἰδωλολάτρες, τόν συνέλαβαν καί τόν ἐβασάνισαν ἀνηλεῶς. Τοῦ συνέτριψαν τό στόμα μέ πέτρες καί τοῦ ἐκτύπησαν τήν κεφαλή ἐπάνω σέ ξύλα. Στή συνέ-χεια οἱ παράνομοι, ὡς ἄγριοι καί αἱμοβόροι κυνηγοί, τόν κατέσφα-ξαν μέ μαχαίρι. Ἔτσι παρέδωσε τή μακάρια ψυχή του στόν Κύριο, γιά τήν ἀγάπη τοῦ Ὁποίου ὑπέστη μαρτυρικό θάνατο[10].
῾Ο Ἀπόστολος Ροῦφος, πού καί αὐτόν ὁ ἀπόστολος Παῦλος μνημονεύει στήν πρός Ρωμαίους ἐπιστολή του[11], ἔγινε Ἐπίσκοπος στήν πόλη τῶν Θηβῶν τῆς ῾Ελλάδος καί ἐτελειώθηκε μαρτυρικά τό ἔτος 64 μ.Χ., ἐπί αὐτοκράτορος Νέρωνος.
῾Ομοίως δέ καί ὁ Ἀπόστολος Φλέγων, Ἐπίσκοπος Μαραθῶνος, ἐτελειώθηκε μαρτυρικά[12].
† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τοῦ ἁγίου μάρτυρος Παυσιλύπου, τοῦ ἐν Ἡρακλείᾳ τῆς Θράκης ἀθλήσαντος.
Ὁ Ἅγιος Μάρτυς Παυσίλυπος ἤ Παυσολύπιος ἔζησε κατά τούς χρόνους τοῦ παράνομου καί ἀσεβοῦς βασιλέως Ἀδριανοῦ (117-138 μ.Χ.). Ἐγεννήθηκε στή Ρώμη καί καταγόταν ἀπό εὐγενῆ καί πλούσια οἰκογένεια. Ἀφοῦ ἔγινε γνωστό ὅτι πιστεύει στόν Χριστό καί διδάσκει τό Ὄνομά Του, συνελήφθη καί ὁδηγήθηκε στό βασιλέα. Καί ἀφοῦ παρουσιάσθηκε σέ αὐτόν, ἐρωτήθηκε ἄν ὁμολογεῖ τόν Χριστό ὡς Θεό. Ὁ Ἅγιος μέ παρρησία ἐκήρυξε Αὐτόν ὡς Ἀληθινό Θεό καί δημιουργό τοῦ παντός.
Γιά τό λόγο αὐτό παραδόθηκε στόν Ἔπαρχο τῆς Εὐρώπης, ὁ ὁποῖος ἔδωσε ἐντολή νά τόν ραβδίσουν τριακόσιες φορές χωρίς ἔλεος. Ὁ Μάρτυς ἀνέχθηκε τό βασανιστήριο καί ἀρνήθηκε νά θυσιάσει στά εἴδωλα. Ἐπειδή δέν ὑπάκουσε, ἐδέθηκε καί ὁδηγήθηκε πρός ἀποκεφαλισμό. Στό δρόμο, ἀφοῦ ἔσπασε τά δεσμά, ξέφυγε ἀπό τούς στρατιῶτες καί ἔτσι ἐλυτρώθηκε ἀπό τό μαρτυρικό θάνατο. Ἔτσι, ὁ Ἅγιος, ἀφοῦ ἐσώθηκε, ἐστάθηκε σέ κάποιο τόπο καί προσευχήθηκε στόν Θεό. Ἐκεῖ παρέδωσε τή μαρτυρική ψυχή του μέ ἀγάπη στόν Κύριο ἀπολαμβάνοντας στέφανο ἀμάραντο καί ζωή ἀθάνατη.
† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τῶν ἁγίων μαρτύρων Ἰανουαρίου, Μαξίμης καί Μακαρίας.
Οἱ Ἅγιοι Μάρτυρες Ἰανουάριος, Μαξίμη καί Μακαρία ἐμαρ-τύρησαν στήν Ἀφρική[13].
† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τοῦ ἐν ἁγίοις πατρός ἡμῶν Κελεστίνου, πάπα Ρώμης.
Ὁ Ἅγιος Κελεστίνος ἐγεννήθηκε στή Ρώμη καί ὁ πατέρας του ὀνομαζόταν Πρίσκος. Ἔζησε κατά τήν περίοδο τοῦ αὐτοκράτορος Θεοδοσίου τοῦ Μικροῦ (408-450 μ.Χ.) καί ἀπό νεαρή ἡλικία, ὡς διάκονος, διακρίθηκε γιά τή εὐσέβεια, τή μόρφωσή του καί τίς ἀρετές του. Μετά τό θάνατο τοῦ Πάπα Βονιφατίου, ἔτος τό 422 μ.Χ., ἀνῆλθε στόν ἐπισκοπικό θρόνο τῆς Ρώμης.
Συμπίπτοντας ὁ λόγος μέ τή ζωή του, ἐφανέρωσε τόν ἑαυτό του σεβάσμιο σέ ὅλους καί ἀξιοθαύμαστο, ἐνῶ ἀγωνίσθηκε μέ ἐξαιρετικό τρόπο στήν ἀποτύπωση τῶν ὀρθῶν δογμάτων καί κατά τῶν αἱρετικῶν. Μαζί μέ τόν Ἅγιο Κύριλλο Ἀλεξανδρείας κατεδίκασε τό Νεστοριανισμό καί ἀναθεμάτισε τόν αἱρετικό Νεστόριο, τόν ὁποῖο οἱ Πατέρες τῆς Γ΄ Οἰκουμενικῆς Συνόδου ἀπεμάκρυναν καί καθαί-ρεσαν, ἐπειδή ἐβλασφημοῦσε τόν Υἱό τοῦ Θεοῦ καί τήν Ὑπεραγία Θεοτόκο. Ὁ Ἅγιος ἐργάσθηκε, ἐπίσης, γιά τήν ἀναίρεση των κακοδοξιῶν τοῦ Πελαγιανισμοῦ στή Μεγάλη Βρεττανία, καί ἱεραποστο-λικά γιά τόν εὐαγγελισμό τῶν κατοίκων τῆς Ἰρλανδίας.
Ὁ Ἅγιος Κελεστίνος ἐκοιμήθηκε μέ εἰρήνη τό ἔτος 431 μ.Χ.
† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τοῦ ἐν ἁγίοις πατρός ἡμῶν Ἀμάνδου.
Ὁ Ἅγιος Ἀμάνδος ἦταν Ἐπίσκοπος τῆς πολέως Κόμο τῆς Ἰταλίας καί ἐκοιμήθηκε μέ εἰρήνη τό ἔτος 440 μ.Χ.[14].
† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τοῦ ἐν ἁγίοις πατρός ἡμῶν Περπετούου.
Ὁ Ἅγιος Περπέτουος καταγόταν ἀπό ἐπιφανῆ οἰκογένεια συγκλητικῶν καί ἐχειροτονήθηκε Ἐπίσκοπος τῆς γαλλικῆς πόλεως τῆς Τουρώνης τό ἔτος 460 μ.Χ. Ἐμεγάλωσε καί ἐκαλλώπισε τό ναό τοῦ Ἁγίου Μαρτίνου, στόν ὁποῖο καί ἐνταφιάσθηκε. Ἐκοιμήθηκε μέ εἰρήνη τό ἔτος 490 μ.Χ[15].
† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τοῦ ἐν ἁγίοις πατρός ἡμῶν Νήφωνος, ἐπισκόπου Νόβγκοροντ, τοῦ Θαυματουργοῦ.
Ὁ Ἅγιος Νήφων ἐγεννήθηκε στή Ρωσία καί ἔγινε μοναχός στή Λαύρα τῶν Σπηλαίων τοῦ Κιέβου κατά τούς χρόνους τοῦ ἡγουμέ-νου Τιμοθέου. Μοναδικό μέλημά του εἶχε τόν στολισμό τῆς ψθχῆς του μέ τίς ἀρετές, γι’ αὐτό ἐκοπίαζε στή νηστεία, τήν ἀγρυπνία, τήν προσευχή καί τήν αὐστηρή ἄσκηση.
Ἡ φήμη τῆς θεοφιλοῦς πολιτείας του δέν ἄργησε νά ξεπερά-σειτά ὅρια τῆς Λαύρας. Ἔτσι, ὅταν τό ἔτος 1130 ὁ Ἐπίσκοπος τοῦ Νόβγκοροντ Ἅγιος Ἰωάννης ( † 7 Σεπτεμβρίου) παραιτήθηκε, γιά νά ἐφησυχάσει σέ μοναστήρι, ὁ Ἅγιος Νήφων ἐξελέγη διάδοχός του.
Μόλις ἀνέλαβε τά καθήκοντά του ἐφρόντισε γιά τήν ἀνέ-γερση ἱερῶν ναῶν καί ἐπιδόθηκε μέ ἱερό ζῆλο στό κήρυγμα τοῦ Εὐαγγελίου. Πολλές φορές ἐπενέμη εἰρηνευτικά στίς διενέξεις τῶν ἀρχόντων τῆς περιοχῆς, πού τότε εὑρίσκονταν σέ συνεχεῖς διαμάχες καί ἐμφυλίους πολέμους, πρός τό συμφέρον τοῦ λαοῦ καί ὠφέλεια τῶν ψυχῶν τους.
Κατά τούς χρόνους τῆς ποιμαντορίας τοῦ Ἁγίου Νήφωνος οἱ κάτοικοι τοῦ Νόβγκοροντ ἐπανεστάτησαν καί ἔδιωξαν τόν ἡγεμόνα τους Βσέβοβλοντ Μστισλάβιτς καλώντας στή θέση του τόν Σβιατο-σλάβο Ὀλέγκοβιτς. Ὁ Σβιατοσλάβος, μόλις ἀνέλαβε τήν ἡγεμονία, ἠθέλησε νά συνάψει παράνομο γάμο. Ὁ Ἐπίσκοπος Νήφων ὄχι μόνο ἀρνήθηκε νά τόν τέλέσει, ἀλλά ἀπαγόρευσε καί σέ ὅλους τούς ἱερεῖς τῆς Ἐπισκοπῆς του νά ἐπευλογήσουν τήν παρανομία.
Ὁ ἡγεμόνας ὅμως δέν ἄλλαξε διάθεση. Ἐξανάγκασε κάποιους ἱερεῖς, πού εἶχε φέρει μαζί του, ὅταν ἦλθε στό Νόβγκοροντ, νά τελέσουν τό μυστήριο. Ἀλλά καί μετά ἀπό αὐτό ὁ Ἅγιος Νήφων δέν ἔπαυσε νά στηλιτεύει μέ παρρησία τόν Σβιατοσλάβο.
Ἰδιαίτερα ἀξιοσημείωτη εἶναι ἡ μέριμνα τοῦ Ἁγίου Νήφωνος γιά τή διατήρηση τῆς κανονικῆς ἐξαρτήσεως τῆς Ρωσικῆς Ἐκκλη-σίας ἀπό τό Οἰκουμενικό Πατριαρχεῖο.
Ὅταν ὁ Μητροπολίτης Κιέβου Μιχαήλ ἀνεχώρησε γιά τό Βυζάντιο, γιά ἄγνωστους λόγους, ὁ ἡγεμόνας τοῦ Κιέβου Ἰζιασλά-βος Μστισλάβιτς, υἱός τοῦ μεγάλου ἡγεμόνος Μστισλάβου Βλαντιμί-ροβιτς, συνεκάλεσε Σύνοδο τῶν Ρώσων Ἐπισκόπων καί τούς πρό-τεινε νά ἐκλέξουν Μητροπολίτη τόν μοναχό Κλήμεντα (Σμολιάτιτς) τόν φιλόσοφο, χωρίς τήν ἔγκριση καί εὐλογία τοῦ Πατριάρχου Κωνσταντινουπόλεως. Στή θέληση τοῦ ἰσχυροῦ ἡγεμόνος ὑπέκυψαν τά περισσότερα μέλη τῆς Συνόδου. Ὁ Ἅγιος Νήφων δέν συμφωνοῦ-σε μέ κανένα τρόπο. Οὔτε ἀναγνώρισε στή συνέχεια τήν ἐκλογή καί χειροτονία τοῦ Κλήμεντος. Ὁ Ἰζιασλάβος τότε ἀπαγόρευσε στόν Ἅγιο νά ἐπιστρέψει στήν Ἐπισκοπή του καί τόν περιόρισε στή μονή τῶν Σπηλαίων.
Ὡστόσο τόν ἑπόμενο χρόνο ὁ ἡγεμόνας τῆς Σουζδαλίας Γεώρ-γιος ὁ Μονομάχος κατέλαβε τό Κίεβο, ἔδιωξε τόν Ἰζιασλάβο καί ἐλευθέρωσε τόν Ἅγιο Νήφωνα. Ὁ δίκαιος Ἱεράρχης ἐπέστρεψε μέ τιμές στό Νόβγκοροντ.
Ὁ Ἅγιος Νήφων, λίγο πρίν τήν ὁσιακή κοίμησή του, εἶδε σέ ὅραμα τόν Ὅσιο Θεοδόσιο τῶν Σπηλαίων. Δέκα τρεῖς ἡμέρες μετά, τό Σάββατο τῆς Διακαινησίμου τοῦ ἔτους 1156, ἐκοιμήθηκε μέ εἰρήνη καί ἐνταφιάσθηκε στή μονή τῶν Σπηλαίων, δίπλα στά ἄλλα ἱερά λείψανα τῶν κεκοιμημένων Πατέρων[16].
† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τοῦ ὁσίου πατρός ἡμῶν Ρούφου, τοῦ ἐν τῇ Λαύρᾳ τοῦ Κιέβου ἀσκήσαντος.
Ὁ Ὅσιος Ροῦφος, ὁ Ὑπάκουος, ἐρημίτης τῶν Σπηλαίων, ἔζησε στή μονή τῶν Σπηλαίων τοῦ Κιέβου κατά τόν 14ο αἰώνα μ.Χ. Δια-κρινόταν γιά τήν ὑπακοή του καί ἐτιμᾶτο ὡς λάτρης τῆς ἐργασίας καὶ τῆς νηστείας. Ἐκοιμήθηκε μέ εἰρήνη καί ἐνταφιάσθηκε στίς Μακρινές Σπηλιές τῆς Λαύρας.
† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τοῦ ἁγίου νεομάρτυρος Ἰωάννου τοῦ ναυκλήρου, τοῦ ἐν τῇ νήσῳ Κῷ ἀθλήσαντος.
Ὁ Ἅγιος Νεομάρτυς Ἰωάννης ὁ ναύκληρος καταγόταν ἀπό τήν Κῶ. Ἐξισλαμίσθηκε διά τῆς βίας περιτμηθείς ὑπό τῶν Τούρκων. Ὅταν ἀντιλήφθηκε ὅτι εἶχε περιτμηθεῖ καί ἐνδυθεῖ μέ τουρκικά ἐνδύματα, αἰσθάνθηκε μεγάλη λύπη καί ἀφοῦ ἀπέρριψε τά ἐνδύμα-τα αὐτά, ἐζοῦσε ὅπως καί πρότερα χριστιανικό βίο. Τότε οἱ Τοῦρκοι συνέλαβαν τόν Μάρτυρα καί ἀφοῦ τόν ἐμαστίγωσαν ἀνη-λεῶς, τόν ἔκλεισαν στή φυλακή. Προσπαθοῦντες οἱ Τοῦρκοι νά ἐπαναφέρουν τόν Ἅγιο Ἰωάννη στήν πίστη τους, ἐδέχονταν τή μαρ-τυρία αὐτοῦ, πού ἔλεγε: «Ἐγώ πίστεύω στόν Κύριό μου Ἰησοῦ Χριστό καί Αὐτόν ὁμολογῶ ὡς Θεό Ἀληθινό ἐξ ὅλης μου τῆς ψυχῆς καί καρδίας,. Τήν δέ ἰδική σας θρησκεία ἀποστρέφομαι καί εἶμαι ἕτοιμος νά ὑπομείνω ὅσα βάσανα καί ἄν μοῦ δώσετε γιά τήν ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ μου». Βλέποντας οἱ βασανιστές τήν ἀμετάθετη γνώμη καί ἀκλόνητη πίστη αὐτοῦ, τόν προσήγαγαν στόν κριτή, ὁ ὁποῖος ἔδωσε ἐντολή νά τόν κτυπήσουν καί στή συνέχεια νά τόν κάψουν ζωντανό. Ἔτσι ἐμαρτύρησε ὁ ἀθλητής Ἰωάννης, τό ἔτος 1669, καί ἄλαβε ἀπό τόν μισθαποδότη Κύριο τόν ἀμαράντινο στέφανο τῆς δόξας.
Ταῖς αὐτῶν ἁγίαις πρεσβείαις, ὁ Θεός, ἐλέησον ἡμᾶς. Ἀμήν.