Μητροπολίτου Φαναρίου Ἀγαθαγγέλου,
Γενικοῦ Διευθυντοῦ Ἀποστολικῆς Διακονίας
τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος
† Mνήμη τοῦ ὁσίου πατρός ἡμῶν Σαμψών, τοῦ ξενοδόχου.
Ὁ Ὅσιος Σαμψών ἐγεννήθηκε στήν Ρώμη ἀπό εὔπορους καί εὐσεβεῖς γονεῖς και ἦταν συγγενής τοῦ Μεγάλου Κωνσταντίνου. Ἐσπούδασε φιλολογία, φιλοσοφία καί ἰατρική. Μεταχειρίσθηκε ὅμως τήν ἰατρική ὄχι σάν ἐπικερδές ἐπάγγελμα, ἀλλά γιά εὐεργετι-κούς καί φιλανθρωπικούς σκοπούς. Ὁδηγός στό βίο του ἦταν ὁ λόγος τοῦ Κυρίου: «Γίνεσθε οὖν οίκτίρμονες, καθώς καί ὁ πατήρ ὑμῶν οἰκτίρμων ἐστί»1. Ἔτσι ὁ Ὅσιος Σαμψών ἦταν προστάτης ἰατρός τῶν φτωχῶν. Τήν οἰκία του τήν εἶχε μετατρέψει σέ νοσοκο-μεῖο καί περιέθαλπε πάσχοντες ἀστέγους.
Ὅταν ἀπέθαναν οι γονείς του, μέ τόν ἴδιο τρόπο ὁ Σαμψών συνέχισε τή ζωή του στήν Κωνσταντινούπολη προσευχόμενος στούς ναούς τῶν Ἁγίων Προφητῶν. Ὁ Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως Μηνᾶς (536-552 μ.Χ.)2, βλέποντας τό ἔργο καί τήν ἀρετή τοῦ Σαμ-ψών, τόν ἐχειροτόνησε ἱερέα.
Μέ ὅση περιουσία τοῦ ἀπέμεινε, ὁ Ὅσιος ἔκτισε νοσοκομεῖο, πού ἀναδείχθηκε σέ φημισμένο φιλανθρωπικό ἵδρυμα.Ἡ φήμη του προσείλκυσε τήν εὔνοια καί αὐτοῦ τοῦ αὐτοκράτορος Ἰουστινιανοῦ (541 μ.Χ.), τόν ὁποῖο ἐθεράπευσε ἀπό βαρειά ἀσθένεια. Ὁ αὐτοκρά-τορας ἀπό εὐγνωμοσύνη ἀνακαίνισε τόν ξενώνα, πού εἶχε κατά-στραφεῖ ἀπό πυρκαγιά τό 532 μ.Χ., δίδοντάς του τό ὄνομα τοῦ ἰα-τροῦ πού τόν ἐθεράπευσε3.
Ὁ ξενώνας τοῦ Ὁσίου Σαμψών κατεῖχε ξεχωριστή θέση ἀνά-μεσα σέ ὅλα τά νοσηλευτικά ἱδρύματα τῆς ἐποχῆς του4. Εὑρισκό-ταν μεταξύ τῶν ναῶν τῆς Ἁγίας Σοφίας καί τῆς Ἁγίας Εἰρήνης, σύγ-χρονοι δέ μελετητές τόν τοποθετοῦν στά βόρεια τῆς Ἁγίας Σοφίας. Τόν Δεκέμβριο τοῦ 536 μ.Χ. καταστράφηκε πάλι ἀπό πυρκαγιά καί ξανακτίσθηκε. Ἡ «Σύνοψις τῶν Βασιλικῶν» στό τέλος τοῦ 9ου αἰῶ-νος μ.Χ. ὅριζε πώς ὅλα τά προνόμια πού εἶχαν δοθεῖ στήν ἐκκλησία τῆς Ἁγίας Σοφίας στόν ξενώνα τοῦ ἀειμνήστου Σαμψών πρέπει νά διατηρηθοῦν5. Ὁ Κωνσταντίνος ὁ Πορφυρογέννητος γράφει στό ἔργο του «Περί Βασιλείου Τάξεως», ὅτι ὁ διευθυντής τοῦ ξενῶνος τοῦ Σαμψών ἐκρατοῦσε στή λιτανεία τῆς Κυριακῆς τῶν Βαῒων τό ἕκτο λάβαρο6. Ὁ ξενώνας ἐλειτούργησε ἄριστα μέχρι τόν 13ο αἰώ-να καί αὐτό φαίνεται ἀπό τό κείμενο τοῦ Μανουήλ Φιλῆ (1275-1345)7, ὁ ὁποῖος ἐξέφρασε τήν εὐχή ὁ ἀνηψιός τοῦ Μιχαήλ Η΄ Παλαιολόγου νά γίνει δεύτερος Σαμψών8.
Ὁ Ὅσιος Σαμψών ἐκοιμήθηκε μέ εἰρήνη, σέ βαθύ γῆρας, στόν ξενώνα του. Τό τίμιο λείψανό του τοποθετήθηκε στό ναό τοῦ Ἅγίου Μάρτυρος Μωκίου.
† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τῆς ὁσίας μητρός ἡμῶν Ἰωάννας, τῆς Μυροφόρου.
Ἡ Ὁσία Ἰωάννα ἡ Μυροφόρος ἦταν σύζυγος τοῦ Χουζᾶ, ἐπι-τρόπου τοῦ Ἡρώδη, καί διακονοῦσε τόν Κύριό μας Ἰησοῦ Χριστό μαζί μέ τίς ἄλλες Μυροφόρες γυναῖκες9. Ἐκοιμήθηκε με εἰρήνη.
† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τοῦ ἁγίου μάρτυρος Ἀνέκτου, τοῦ ἐν Καισαρείᾳ τῆς Παλαιστίνης ἀθλήσαντος.
Ὁ Ἅγιος Μάρτυς Ἄνεκτος, εὐσεβής καί ζηλωτής Χριστιανός, πού μέ τούς λόγους καί τά ἔργα του, ἀποτελοῦσε πολύτιμη δύναμη τῆς Ἐκκλησίας στήν Καισαρεία τῆς Καππαδοκίας, ἐμαρτύρησε ἐπί αὐτοκράτορος Διοκλητιανοῦ (284-305 μ.Χ). Ὁ ἡγεμόνας τῆς πόλεως αὐτῆς, Οὐρβανός, ἀφοῦ συνέλαβε τόν Ἀνεκτό καί δέν μπόρεσε νά τόν ἀποσπάσει ἀπό τήν πίστη του, κατέφυγε στήν ὠμή καί θηριώδη βία τῶν βασανιστηρίων. Στήν ἀρχή τόν έράβδισαν καί ἔπειτα τοῦ έσχισαν τά πλευρά μέ σιδερένια νύχια, ἐτρύπησαν τούς ἀστραγά-λους του καί ἔκαψαν τίς πληγές του μέ ἀναμμένες λαμπάδες. Ὅταν οἱ δήμιοι εἶδαν ὅτι ἀκόμα ἀνέπνεε, τόν ἀποκεφάλισαν, το 298 μ.Χ. Ἔτσι ὁ Μάρτυς ἔλαβε τόν ἀμαράντινο στέφανο τοῦ μαρτυρίου καί εἰσῆλθε στή χαρά τοῦ Κυρίου του.
† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τῶν ἁγίων μαρτύρων Θεράποντος, Μακαρίου, Μαρκίου και Μαρκίας.
Περί τῶν Ἁγίων Μαρτύρων Θεράποντος καί Μακαρίου δέν ἔχουμε ἱκανά ἁγιολογικά στοιχεῖα καί ἡ μνήμη τους ἀποσιωπᾶται σέ διάφορους Συναξαριστές. Ἡ Μάρτυς Μαρκία ἐμαρτύρησε διά ξίφους, ἐνῶ ὁ Μάρτυς Μάρκιος ὁδηγήθηκε στόν ἄρχοντα τοῦ Ἰκο-νίου Περίνιο καί ἐπειδή ὁμολογοῦσε τόν Χριστό, ἔγδαραν τό σῶμα του, τόν ἔβαλαν ἐπάνω σέ πυρακτωμένη σχάρα, ἔκοψαν τή γλώσσα του, καί στό τέλος τόν ἀποκεφάλισαν.
† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τοῦ ἁγίου ἱερομάρτυρος Πιερίου, πρεσβυτέρου Ἀντιοχείας.
Ὁ Ἅγιος Ἱερομάρτυς Πιέριος ἦταν πρεσβύτερος στήν Ἀντιό-χεια καί ἐτελειώθηκε διά πυρός. Ὁρισμένοι Συναξαριστές, μαζί μέ τή μνήμη τοῦ Ἱερομάρτυρος Πιερίου, ἀναφέρουν καί αὐτή τοῦ ἀ-δελφοῦ του Ἰσιδώρου.
† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τοῦ ὁσίου πατρός ἡμῶν Λουκᾶ, τοῦ ἐρημίτου.
Ὁ Ὅσιος Λουκᾶς, ἀφοῦ ἀσκήτεψε θεοφιλῶς, ἐκοιμήθηκε μέ εἰρήνη.
† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, διήγησις Συνεσίου, ἐπισκόπου Κυρήνης, περί Εὐαγρίου τινός φιλοσόφου.
Ἡ διήγηση αὐτή εὑρίσκεται στό Λειμωνάριον τοῦ Ἁγίου Νι-κοδήμου τοῦ Ἁγιορείτου.
† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τοῦ ἁγίου νεομάρτυρος Ἰακώβου, ἐξ Ἐμέσης τῆς Συρίας καί ἐν Τριπόλει τοῦ Λιβάνου ἀθλήσαντος10.
Ὁ Ἅγιος Νεομάρτυς Ἰάκωβος ἐμαρτύρησε κατά τόν 15ο ἤ 16ο αἰώνα μ.Χ.
† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τοῦ Σεραπίωνος, τοῦ ἐκ Ρωσσίας.
Ὁ Ὅσιος Σεραπίων τῆς λίμνης τοῦ Κόζε ἔζησε στήν Ρωσσία τόν 16ο αἰώνα μ.Χ. Ἐβαπτίσθηκε στήν οἰκία τοῦ βογιάρου Ζαχαρία Πλέσεεβ, στήν Μόσχα, καί ἔλαβε τό ὄνομα Σέργιος. Τό 1560 ἀπο-σύρθηκε στήν περιοχή τῆς λίμνης Κόζε καί ἔζησε κοντά στόν ἐρη-μίτη Νήφωνα πού τόν ἔκειρε μοναχό μέ τό ὄνομα Σεραπίων. Ἐκοι-μήθηκε μέ εἰρήνη, ἀφοῦ ἀσκήτεψε θεοφιλῶς καί ἀνήγειρε μονή, τό 1611.
† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τοῦ ἁγίου ἱερομάρτυρος Κυριῶνος Β΄, πατριάρχου πάσης Γεωργίας.
Ὁ Ἅγιος Ἱερομάρτυς Κυρίων Β΄, κατά κόσμον Γεώργιος Σαν-τζαγκλισχβίλι, ἐγεννήθηκε τό 1855 στό χωριό Νικόζι τῆς περιοχῆς Γκόρι τῆς Γεωργίας ἀπό ἱερατική οἰκογένεια. Μετά τά ἐγκύκλια γράμματα, καί ἀφοῦ ἀνατράφηκε μέ παιδεία καί νουθεσία Κυρίου, παρηκολούθησε μαθήματα στή θεολογική Ἀκαδημία τοῦ Κιέβου καί μετά τήν ἀποφοίτησή του διορίσθηκε ὡς βοηθός τοῦ κοσμήτορος τῆς Ἀκαδημίας τῆς Ὀδησσοῦ. Ἐκάρη μοναχός, τό 1886, καί ἔλαβε τό ὄνομα Κυρίων. Ἀπό τότε ἀφιερώθηκε μέ ἱερό ζῆλο στή συγγραφή καί τή μελέτη.
Μέ τόλμη ὁ Ἅγιος ἀγωνίσθηκε κατά τῶν αἱρετικῶν Μονοφυσι-τῶν πού λυμαίνονταν τούς ναούς τῆς Γεωργίας καί ἀγωνίσθηκε μέ θάρρος γιά τήν ἐπιστροφή τῶν δημευμένων ἀπό τό κράτος ἐκκλη-σιῶν.
Τό 1901, ἐξελέγη Ἐπίσκοπος τῆς ἐπαρχίας Γκόρι καί διακόνησε στή συνέχεια στήν Χερσώνα, τό Ὀρέλ καί τό Σοχούμι. Τό Ρωσσικό καθεστώς ἔδωσε τήν ἄδεια, μετά ἀπό συνεχεῖς διώξεις τοῦ Ἁγίου, νά ἀνυψωθεῖ σέ Ἀρχιεπίσκοπο Πολώτσκ καί Βιτέμπσκ, ἀλλά δέν τοῦ ἐπέτρεπε νά ἐπιστρέψει στήν Γεωργία. Αὐτό ἔγινε τό 1917 καί τόν Σεπτέμβριο τοῦ ἰδίου ἔτους ὁ Κυρίων ἐξελέγη Πατριάρχης τῆς Γεωργίας. Ἀπό τή θέση αὐτή ἀγωνίσθηκε σθεναρά γιά τά δίκαια τῆς Γεωργιανῆς Ἐκκλησίας καί τό αὐτοκέφαλό της, ἀλλά αὐτό ἐξόργισε πολλούς. Ἔτσι στίς 27 Ἰουνίου 1918 ὁ Πατριάρχης Κυρίων εὑρέθη-κε δολοφονημένος στήν πατριαρχική κατοικία στή μονή Μερτκόπι. Οἱ ἔρευνες πού ἀκολούθησαν ἦσαν τυπικές καί ὁ δολοφόνος δέν εὑρέθηκε ποτέ.
† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τῶν ἁγίων νέων ἱερομαρτύρων Γρηγορίου (†1918), Ἀλεξάνδρου καί Βλαδιμήρου (†1918), καί Πέτρου († 1939), τῶν ἐν Ρωσσίᾳ11.
Ταῖς αὐτῶν ἁγίαις πρεσβείαις, ὁ Θεός, ἐλέησον ἡμᾶς. Ἀμήν!
2 Ξενοδόχος εἶχε ὑπάρξει καί ὁ Πατριάρχης Μηνᾶς πρό τῆς ἀναρρήσεώς του στόν πατριαρχικό θρόνο, (βλ. περιοδικό Ἀρχαιολογία καί Τέχνες, τεῦχος 103, σελ. 16).
4 Προκοπίου, Κτίσματα, 1.2, 14: « Ἦν δέ τις ξενών, ἀνθρώποις ἀνειμένος ἀπορου-μένοις τε καί νοσοῦσι τά ἔσχατα, εἰ πρός τῇ οὐσίᾳ καί τό σῶμα νοσοῖεν. Τοῦτον ἀνήρ τις θεοσεβής ἐν τοῖς χρόνοις ἐδείματο, Σαμψών ὄνομα». Πρβλ. τή μελέτη τοῦ Ἀρχιμ. Εἰρηναίου Λαφτσῆ, Ἡ συμβολή τῆς Ὀρθόδοξης Ἐκκλησίας στή διαμόρφωση τῶν Νοσοκομείων καί τῆς Ἰατρικῆς Ἐκπαίδευσης, Ἀλεξανδρούπολη 2008.
5 Ἀρχιμ. Εἰρηναίου Λαφτσῆ, Ἡ συμβολή τῆς Ὀρθόδοξης Ἐκκλησίας στή διαμόρφωση τῶν Νοσοκομείων καί τῆς Ἰατρικῆς Ἐκπαίδευσης, σελ. 111, ὑποσημ. 28.
6 Ἀρχιμ. Εἰρηναίου Λαφτσῆ, Ἡ συμβολή τῆς Ὀρθόδοξης Ἐκκλησίας στή διαμόρφωση τῶν Νοσοκομείων καί τῆς Ἰατρικῆς Ἐκπαίδευσης, σελ. 111, ὑποσημ. 29.
7 Βυζαντινός ποιητής γεννηθείς στήν Ἔφεσο.
8 Ἀρχιμ. Εἰρηναίου Λαφτσῆ, Ἡ συμβολή τῆς Ὀρθόδοξης Ἐκκλησίας στή διαμόρφωση τῶν Νοσοκομείων καί τῆς Ἰατρικῆς Ἐκπαίδευσης, σελ. 111, ὑποσημ. 30.
10 Ἀνδρέου Ν. Παπαβασιλείου, Μητρῷον Ἁγιωνυμίας τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας, σελ. 108.
11 www.days.pravoslavie.ru
Γίνετε συνοδοιπόροι μας στην γνώση και την ενημέρωση. Στείλτε στο info@poimin.gr άρθρα, φωτογραφίες, βίντεο ή κάτι που πιστεύετε ότι αξίζει να μοιραστείτε τόσο με εμάς όσο και με τους αναγνώστες μας.
